Dialog w czasach personalizacji

Abstract

Podziały kulturowe współczesnego świata, współistnienie postaw kolektywistycznych i indywidualizmu, kształtują bogactwo różnorodności, które samo w sobie może być źródłem rozwoju i postępu. Warunkiem wykorzystania potencjału różnorodności jest możliwość prowadzenia wymiany myśli, idei, poglądów i pomysłów. Niezbędne jest istnienie nieskrępowanego dialogu. Niestety, uwarunkowania kreujące kulturowe zróżnicowanie zamiast potencjału dialogu zrodziły zjawisko pogłębionej izolacji ludzi i ich wspólnot, nazwane personalizacją. W znaczący sposób kształtuje ono kondycję procesów rozwojowych, jakość współżycia i możliwość kooperacji niezbędnej dla osiągania zmiany. Sposób percepcji świata przede wszystkim kształtowany jest przez kulturę, w jakiej funkcjonujemy, w tym, w ogromnej mierze przez język dominujący w przestrzeni publicznej. Skupianie się na konflikcie, na wrogiej personalizacji postaw politycznych, zasklepianie się w jednorodnych środowiskach tworzonych przez tzw. „bańki informacyjne”, niszczy niezbędne dla rozwoju współdziałanie zróżnicowanych środowisk społecznych. Tymczasem człowiek nie został powołany, by walczyć z drugim, ale by z nim współdziałać. Początkiem takiego współdziałania jest rozpoczęcie dialogu opierającego się na wspólnocie doświadczeń. W warunkach personalizacji wszystkiego, odszukanie obszarów wspólnoty doświadczeń nie jest łatwe. Mimo tego w konkluzjach artykułu czyniona jest próba takich właśnie poszukiwań.

Cultural divisions of the modern world, the coexistence of collectivist attitudes and individualism, shape the richness of diversity, which in itself can be a source of development and progress. The condition for using the potential of diversity is the ability to exchange ideas and opinions. An open-minded dialogue is necessary. Unfortunately, the current situation has highlighted the negative side of cultural diversity. Instead of creative dialogue, we can observe the phenomenon of stronger isolation of people and their communities that is called “personalization”. It significantly shapes the conditions for development processes, quality of co-existence and the possibility of cooperation, while these aspects are necessary for achieving any real change. Above all, the perception of the world is shaped by the culture in which we function, including, to a large extent, the dominant language in public space. Focusing on the conflict, on the hostile personalization of political attitudes, sealing in homogeneous environments created by the so-called “filter bubbles”, destroys the cooperation of diverse social environments which is necessary for human social development. Man was not created to fight with other people, but to cooperate with them. The beginning of such cooperation is to start a dialogue based on a community of experiences. While personalization is overwhelming and finding areas of community experience is not easy, the article in the conclusions section attempts to show the positive possibilities of such quest.