Ordoliberalizm a koncepcja i praktyka społecznej gospodarki rynkowej

Abstract

Ordoliberalizm jest teorią, która powstała w latach 30. XX w. jako odpowiedź na tendencje kryzysowe w gospodarce. Koncentruje się na problemach ładu gospodarczego, różnicach dotyczących form oddziaływania na gospodarkę, roli rządu, który zapewnia warunki gospodarowania i gwarantuje wolną konkurencję. Powszechnie za praktyczny wymiar idei ordoliberalizmu uznaje się realizację koncepcji społecznej gospodarki rynkowej przez Ludwiga Erharda w Niemczech Zachodnich w latach 50. i 60. XX w. Jednak okazuje się, że już w pierwszych latach odbiegała ona znacznie od ordoliberalnego paradygmatu, co było głownie wynikiem realiów gospodarczych i kompromisów zawieranych z kapitałem, a także reakcją na roszczeniowe postulaty społeczne.

Ordoliberalism is a theory which originated in the 30s of the 20th century as a response to the crisis tendencies in the economy. It is concentrated on the problems of economic order, differences between forms of the order and forms of influence on economy, the role of government, which creates term economic management and free market competition. Ordoliberalizm was based on the superordinate human values – freedom, responsibility, and equality. The design of institutional framework of the economic processes is supposed to serve the realization of these values. Designing the framework of the order is the government’s task, which is supposed to control and assert the institutional rules it has defined itself. However that requires the use of economic policy measures to strengthen the economic freedom, responsibilities and rules of competition as the market fundamentals. The implementation of the concept of social market economy by Ludwig Erhard is generally considered as the practical dimension of the ordoliberalism idea. However there were a lot of differences between this implementation and the ordoliberal paradigm. That was mainly due to economic realities and compromises of the capital tycoons, and was a response to the social demands of claims.