Bytowa niewystarczalność jako egzystencjalne doświadczenie człowieka

Abstract

Man as a personal entity is not a necessary being (like God), he is merely an accidental being. This accepted formula explains why man is an imperfect person. Death takes away from him the existential dimension; what is left is the spiritual dimension. The philosophical- theological language creates real elements of human existence. Fear, as a fundamental experience of human existential insufficiency, is a manifestation of his response to annxiety- generating stimul (wars, disastens, pandemics) which is he records in interior experience. Since he is a transcendental being, he is capable of registering in memory phisical and spiritual suffering which is not easily accepted. Whereas the hierarchy of values is an element of man,s intellectual and moral formation. Facing anxiety, man has to find an answer because his nature is holistic. Man is haunted by an irresistable pressure to improve the world. He feels self-sufficient, despite his dependency on others. However, the fear in the face of fate, void, lack of meaning, death, paralyses our vital dynamism and limits our freedom. Physical and spiritual sufferng brings man the imperfection and helplessness. Illness brings about a sense of loneliness. Death is an experience of man’s insufficiency.

Człowiek jako byt osobowy nie jest bytem koniecznym (jak Bóg), tylko jest bytem przygodnym. Ta przyjęta formuła wyjaśnia, dlaczego człowiek jest w swojej egzystencji osobą ułomną. Śmierć zabiera mu wymiar egzystencjalny, a zostaje wymiar duchowy. Język filozoficzno-teologiczny stwarza realne elementy egzystencji ludzkiej. Lęk jako fundamentalne doświadczenie bytowej niewystarczalności człowieka jest przejawem odpowiedzi na zewnętrzne bodźce niepokoju (wojny, katastrofy, pandemie), które człowiek zapisuje w swoim doświadczeniu wewnętrznym. Ponieważ jest istotą transcendentalną, ma zdolność zapisywać w pamięci cierpienia fizyczne i duchowe, trudne do akceptacji. Natomiast hierarchia wartości jest dla człowieka elementem formacji intelektualno-moralnej. Człowiek wobec licznych niepokojów musi znaleźć odpowiedź, gdyż natura jego jest celowościowa. W człowieku istnieje nieodparte dążenie do ulepszania świata. Czuje się on samowystarczalny, mimo wielu zależności od innych. Lęk przed losem, przed pustką, bezsensem, przed śmiercią paraliżuje jednak nasz życiowy dynamizm i ogranicza naszą wolność. Cierpienia fizyczne i duchowe przynoszą człowiekowi poczucie życiowej niedoskonałości i bezradności. Choroba natomiast powoduje poczucie osamotnienia. Śmierć zaś jest dla człowieka głębokim doświadczeniem jego niewystarczalności.