Christian Tradition and (Post) Modernity in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Culture (1)

Abstract

In the context of Cardinal Wyszyński’s personalistic concept, a man understood as a spiritual, as well as corporal being, created by God in His image and likeness, endowed with human dignity from the moment of conception, the subject of rights and duties appears as the focus of the Christian perception of culture. The analysis of contemporary cultural reality, then, carried out in the above article in the light of the Christian tradition allows us to express the discussed issues in terms of a vocation addressed to every human being. Its position to the realities of earthly life emphasizes that in the creative activity of culture, one should see the most appropriate way of realizing the fullness of the human personality not only in the temporal dimension but also in the supernatural one. Moreover, emphasizing such elements as the human person, family, Nation, state, the international community, culture, economy, and politics understood in an integral way, as well as the Church proclaiming the universal message of salvation, the Primate’s vision of culture exposes a praxeological character, rooted in particular human existence. It allows not only the direct inclusion of the human person in the current of civilization and cultural changes but also consents the human being to discover the right place in the dynamically changing contexts of the contemporary world.Celem powyższego artykułu jest ukazanie chrześcijańskiej tradycji wiary wpisanej we współczesną (post)modernistyczną rzeczywistość kulturową z perspektywy personalistycznej koncepcji kard. Wyszyńskiego. Przeprowadzona w powyższym artykule analiza współczesnej rzeczywistości kulturowej z perspektywy prymasowskiej wizji zaangażowania chrześcijan w kulturę pozwala wyrazić omawianą problematykę w kategoriach powołania skierowanego do każdego człowieka. Usytuowanie jej w odniesieniu do realiów życia doczesnego podkreśla, że w twórczej aktywności na rzecz kultury należy widzieć właściwy sposób realizacji pełni osobowości człowieka nie tylko w wymiarze doczesnym, ale także nadprzyrodzonym. Dzięki uwypukleniu takich elementów, jak: osoba ludzka, rodzina, naród, państwo, społeczność międzynarodowa, integralnie rozumiana kultura, ekonomia i polityka, a także Kościół głoszący powszechne orędzie zbawienia, personalistyczna wizja kultury wykazuje charakter prakseologiczny, zakorzeniony w konkretnej ludzkiej egzystencji i ukierunkowany na wymiar stwórczo-zbawczy. Umożliwia to nie tylko bezpośrednie włączenie się osoby ludzkiej w nurt zachodzących przemian cywilizacyjno-kulturowych, ale równocześnie pozwala człowiekowi odkryć właściwe miejsce w dynamicznie zmieniających się realiach współczesnego świata.