Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2021, T. 41, nr 1
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/22624
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Modlitwa Jezusa w Getsemani w wersji synoptycznej (Mt 26,36-46; Mk 14,32-42; Łk 22,39-46) jako paradygmat oddania się woli OjcaWitkowski, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Artykuł ukazuje zmaganie się Jezusa w Getsemani, aby mogła ostatecznie zrealizować się wola Boża. Szczególnie akcentują ten motyw Marek oraz Mateusz. W wersji Łukasza Jezus jako wzorcowy Nauczyciel jest gotowy od razu pełnić zamysł Ojca. Ukazana przez trzeciego Ewangelistę walka (ἀγωνία) wyraża napięcie Jezusa, Jego emocje, aby stało się to, co przygotował dla Niego Bóg. Temat związany z modlitwą w Getsemani znajduje swój wyraz także w Hbr 5,7-8, w kontekście kapłaństwa Jezusa, które od samego początku ściśle łączyło się z Jego ofiarą z życia. Przytoczony fragment z Listu do Hebrajczyków wykazuje różnice w interpretacji. W świetle synoptyków wydaje się jednak, że єὐλάβєια – „bojaźń” powinna przyjąć odcień respektu, czci wobec woli Ojca. Jej rozpoznaniu towarzyszyło cierpienie Jezusa, które zaowocowało Jego pełnym posłuszeństwem. Wola Boża jako ostateczne kryterium decyzji znajduje swoje potwierdzenie także w pierwotnym Kościele. Wspólnota z Cezarei Nadmorskiej wyraża pragnienie jej realizacji, gdy wszystkie zabiegi zostały wyczerpane, aby powstrzymać Pawła przed zbliżającą się jego śmiercią (Dz 21,11-14). W ten sposób oddanie się woli Ojca, staje się punktem odniesienia we wszystkich okolicznościach chrześcijańskiego życia.Pozycja Odnaleziona dokumentacja organów w kościele pw. św. Bonifacego w Zgorzelcu. Die wiedergefundene Dokumentation des Orgelwerkes in der St. Bonifatius-Kirche in Görlitz-OststadtSzpotański, Adam (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Pozycja Wileński żywot bł. Ofki Piastówny OPStefaniak, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)W 1760 r. ukazał się w Wilnie w zbiorze żywotów świętych dominikańskich żywot bł. Ofki Piastówny. Jest on ciekawy z tego powodu, że został wydrukowany w Wilnie, najbardziej na wschód wysuniętym ośrodku, dokąd dotarł kult Ofki. Jest on oparty na najstarszym tekście Abrahama Bzowskiego z 1606 r.; niemniej pozostaje skróconą wersją tekstu, który napisał we Włoszech w 1668 r. neapolitański dominikanin Domenico Maria Marchese. Omawiany żywot ma wartość z uwagi na geografię kultu Ofki i posiada jeszcze jeden atut: autor umieścił w nim dwa wyimaginowane zdania samej Ofki, które też żywot jako jedyny mocno personalizują.Pozycja Adam Dziurok, Bogusław Tracz. 2020. W obronie krzyża. Protest w Gliwicach w 1960 r. Katowice – Gliwice – Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu & Muzeum w Gliwicach, ss. 255. ISBN 978-83-8098-935-1 (IPN); 978-83-957562-7-6 (Muzeum w Gliwicach).Górecki, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Pozycja Sprawozdanie z działalności Diecezjalnego Instytutu Muzyki Kościelnej w roku szkolnym 2019/2020Poźniak, Grzegorz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Pozycja Znamiona braterstwa w nauczaniu papieża FranciszkaPierzchała, Michał (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Przedmiotem artykułu jest nauczanie papieża Franciszka o braterstwie zawarte w encyklice Fratelli tutti, która zwraca uwagę na fakt wielości czynników budujących tę postawę. Niniejszy artykuł omawia poszczególne cechy braterstwa zaprezentowane w nauczaniu papieża Franciszka. Punktem wyjścia jest biblijne ujęcie braterstwa. W dalszej kolejności chodzi o elementy braterstwa, którego istotnymi komponentami są postawy wrażliwości, uważności i solidarności. Cechą charakterystyczną nauczania Franciszka o braterstwie jest fakt, że wzywa wiernych do naśladowania postawy miłosiernego Samarytanina w jego wrażliwości i uważności wobec potrzeb bliźniego. Franciszek przypomina także, iż braterstwo nie może pozostawać na płaszczyźnie idei dalekiej od rzeczywistości, lecz domaga się wcielenia w życie przez solidarną służbę wobec maluczkich i ubogich.Pozycja „Dziecko Waszej troski”. Choroba Heleny Hoffmann w opinii lekarzyOlszar, Henryk (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Celem artykułu jest prześledzenie choroby Heleny Hoffmann i ustalenie personaliów lekarzy, którzy przychodzili jej z pomocą w latach 1928–1936. Obok nich uczynki miłosierdzia wobec niej wykonywały Siostry Maryi Niepokalanej, zwłaszcza gdy asystowały jej w badaniach i wspierały w chorobie. Narracja, podana w formie syntezy, oparta jest na analizie dostępnych źródeł archiwalnych i opracowań. Autor ustalił, że zdrową „Oblubienicą Krzyża” zajmował się psychiatra i neurolog Waldemar Kunick. Jej stany chorobowe badali: laryngolog Georg Krischke, ordynator Karl Stefan Klein, lekarz domowy Artur Pusch, neuropatolog, rentgenolog i elektrodiagnostyk prof. Ludwig Mann, lekarz domowy Gustav Skrobek, lekarka Else Kalinke, radiolog i onkolog prof. Paul Lazarus, specjalista od leczenia gruźlicy i zastosowania diety w chirurgii prof. Adolf Herrmannsdorfer, okulista Adalbert Richter, laryngolog Mieczysław Karol Stawiński i okulista Stanisław Mirecki. W sumie autor ustalił nazwiska i specjalizacje dwunastu lekarzy.Pozycja Kościół rzymskokatolicki w Polsce w świetle zarzutów – krytycznych uwagOgorzelec, Kazimierz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Artykuł jest krytycznym spojrzeniem na dzisiejszy Kościół rzymskokatolicki w Polsce. Podjęto w nim próbę wskazania historycznych uwarunkowań (i roli w nich Kościoła rzymskokatolickiego) jako bardzo prawdopodobne przyczyny stanu i kształtu dzisiejszego Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, w tym jakości wiary oraz charakteru polskiego katolicyzmu. Jest to studium historyczno-teologiczno-socjologiczne, którego metodologia oparta jest na krytycznej analizie historycznej: przyczynowo-skutkowej. W analizie tej wykorzystano publikacje naukowe i artykuły prasowe. Uwzględniono też różne opinie naukowców, publicystów, hierarchów kościelnych i księży oraz dziennikarzy na temat dzisiejszego Kościoła w Polsce.Pozycja Eucharystyczna eklezjologia Soboru Watykańskiego II w interpretacji Josepha RatzingeraMętlewicz, Krzysztof (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Artykuł prezentuje refleksję Josepha Ratzingera o Eucharystii, która w myśl nauczania Soboru Watykańskiego II stanowi centrum Kościoła. Lud Boży otrzymawszy od Chrystusa Jego sakramentalną obecność, ma sprawować Eucharystię z bojaźnią i szacunkiem, powinien odkrywać ją jako Jego najwyższy wyraz kultu oraz pamiętać, że z niej czerpie swoje źródło. Właściwe odczytanie tych prawd soborowych wyraźnie widać w teologii Josepha Ratzingera, który nie tylko wskazuje na istotne dla soboru postulaty odnowy, lecz także daje konkretne propozycje, w jaki sposób Kościół powinien patrzeć na najwyższy Jego dar – Eucharystię.Pozycja “You Shall Tell Your Sons!”. Studying the Bible by an Ancient MethodLukács, Ottilia (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Teachers and schools are facing constantly challenges in teaching biblical narratives for the young. The source of these challenges can be ascribed to many different things. First, there are historical and cultural gaps between the ancient texts and the modern audience. Second, there is a cultural gap between the schools, teachers and the new generation of students who belong to the first generation to be born in the 21st century. Third, it seems difficult to reach students growing up in a world shaped by the virtual reality and by the so-called “influencers”. Both the described situation and the mentioned cultural gap are getting even worse since the beginning of corona-crisis: the whole world is found in lockdown, many are obliged to use social media and virtual reality for a long period. Against this background, the present paper suggests a teaching attitude or approach which could enable the teachers to be more effective in teaching and more importantly, to bring the world of biblical narratives closer to students, providing alternative means of shaping their way of thinking and forming their identity.Pozycja „Miałem naprawdę fajne życie”. Rozmowa z ks. Hubertem Mikołajcem – przyczynek do historii Kościoła OpolskiegoLibowski, Łukasz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Pozycja Fr. Karl Urban (1864–1923) – Researcher of the History of Upper Silesia. Research Project Idea and Possibilities of its ImplementationGórecki, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)The aim of the article is to present the person and scientific achievements of Fr. Karl Urban (1864–1923), in the years 1899–1923 a priest at Sadów in the Lubliniec deanery. He himself – being the son of Carl Urban (1836–1922), a teacher in Upper Silesian schools, the author of a few books combining the subjects of pedagogy and history – he was engaged in scientific activity almost all his life. He published some of his research works in the Silesian scientific journal: „Oberschlesische Heimat. Zeitschrift des Oberschlesischen Geschichtsvereins”, and he was actively participating in the activities of the Upper Silesian Historical Society founded in 1904. The members of that society focused their work mainly on the history of local communities, creating accounts contributing to the synthetic history of Upper Silesia. The preliminary archival query found the first articles of Fr. Urban, concerning the history of the lands of Lubliniec and Koszęcin. The author shares the preliminary results of his research, the aim of which is to publish a book about this forgotten researcher of local history on the hundredth anniversary of his death.Pozycja Kaplice i kapliczki w świetle polskiej historiografiiGałka, Aleksandra (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Kapliczki i kapliczki przydrożne to charakterystyczne elementy polskiego krajobrazu. Obiekty te zaliczane są do kategorii małej architektury sakralnej i stanowią przedmiot badań zarówno przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych, jak i pasjonatów tej tematyki. W związku z rosnącą ilością publikacji poświęconych tematyce kaplic i kapliczek autorka podejmuje problem badawczy w aspekcie jej dotychczasowej historiografii, przedstawiając cztery kierunki badań omawianej tematyki.Pozycja Jos Jan Franik. 2020. Blumen dienen dem Herrn. Ein Begleiter für den liturgischen Blumenschmuck. Opole: Wydawnictwo i Drukarnia Świętego Krzyża. ISBN 978-83-7342-741-9.Grześkowiak, Jerzy (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Pozycja Christian Tradition and (Post) Modernity in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Culture (1)Ficek, Ryszard (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)In the context of Cardinal Wyszyński’s personalistic concept, a man understood as a spiritual, as well as corporal being, created by God in His image and likeness, endowed with human dignity from the moment of conception, the subject of rights and duties appears as the focus of the Christian perception of culture. The analysis of contemporary cultural reality, then, carried out in the above article in the light of the Christian tradition allows us to express the discussed issues in terms of a vocation addressed to every human being. Its position to the realities of earthly life emphasizes that in the creative activity of culture, one should see the most appropriate way of realizing the fullness of the human personality not only in the temporal dimension but also in the supernatural one. Moreover, emphasizing such elements as the human person, family, Nation, state, the international community, culture, economy, and politics understood in an integral way, as well as the Church proclaiming the universal message of salvation, the Primate’s vision of culture exposes a praxeological character, rooted in particular human existence. It allows not only the direct inclusion of the human person in the current of civilization and cultural changes but also consents the human being to discover the right place in the dynamically changing contexts of the contemporary world.Pozycja Ignacy Dziadek w piśmiennictwie i rodzinnym przekazieDziadek, Krystian Albert (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)Ignacy Dziadek był synem rolnika potrafiącego czytać i pisać, którego wybrano na sołtysa i sędziego ludowego. Ignacy jako samouk posługiwał się językami łacińskim i niemieckim, z którego przetłumaczył i wydał wiele książek religijnych, głównie modlitewników. Kapłanami zostali jego dwaj synowie i wnuk – Albert Willimsky, którego uznano męczennikiem II wojny światowej. Z jego bogatej biblioteki korzystali młodzi mieszkańcy Mionowa, a szczególnie Johannes Chrząszcz, późniejszy kapłan i historyk Śląska. Ignacy Dziadek był również posłem do Pruskiego Zgromadzenia Narodowego. W artykule scharakteryzowano jego spuściznę literacką, a także przedstawiono jego osobę w oparciu o zachowane rodzinne przekazy.Pozycja Oral and Written History Misconceptions that Influence Common KnowledgeCsonta, István (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2021)It is well-known that misconceptions can influence many, especially if it does not require too much energy to understand. Hoaxes, misleading interpretations are attractive especially for the less educated. The fact that forgeries and conspiracy-theories spread much faster by the help of the mainly unfiltered social media than ever before, which is especially visible in the time of Covid-19. This article, by the help of three examples, presents how much tendentious interpretation in oral history can influence the formation of misconceptions, and vice versa, how a misconception can influence the common knowledge of a society and in the end its cultural memory