È caduto Abner come si cade davanti ai malfattori? Studio sincronico del lamento su Abner (2 Sam 3,33b-34a) alla luce della nuova ricostruzione del testo di 4QSam

Abstract

W 2005 r. ukazało się oficjalne wydanie 4QSama: F.M. Cross, D.W. Parry ETAL., 1-2 Samuel (Discoveries in the Judaean Desert 17; Qumrân Cave 4), Oxford 2005. Rekonstrukcja uszkodzonego zwoju dostarczyła wielu ciekawych wariantów tekstowych 1-2 Sm, wśród których znajduje się wariant nie czytający słowa לפני w 2 Sm 3,34aγ. Odczytanie tego wariantu jest niezwykle trudne, gdyż skóra zwoju w tym miejscu jest bardzo uszkodzona. W ustaleniu tekstu oryginalnego pomaga więc metoda mierzenia luk w materiale piśmienniczym oraz analiza poetyckiej szaty lamentacji: luka biegnąca w poprzek tekstu jest zbyt wąska, aby zmieścić tam słowo לפני; nie czytanie tego słowa nadaje utworowi prawie idealną formę, w której każdy element ma swoją parę. Za oryginalną przyjmujemy następującą lekcję 2 Sm 3,33b-34a: [cztery wersety w języku hebrajskim]. Zaproponowany tekst odbiega od Tekstu Masoreckiego głównie w dwóch miejscach: w. 34aα-β (czytamy: „ręce twoje związane nie kajdanami, twoje stopy nie okowami z brązu ściśnięte”); oraz w. 34aγ („jak padają nieprawi, padłeś”). Dla przykładu. Biblia Tysiąclecia, wyd. 5 (=BT 5) czyta: „Wszak ręce twoje nie były spętane ani nogi twoje nie były skute łańcuchem. Jak napadnięty przez złoczyńców umarłeś”. Zaproponowany wariant wnosi dwie zasadnicze nowości w interpretacji całej narracji o śmierci i pogrzebie Abnera (2 Sm 3,6-39): (1) w pierwotnym tekście lamentacji nie było bezpośredniej wzmianki o synach Serui; Abner nie „padł jak się pada na przeciw złoczyńców”, a le , jak padają złoczyńcy”, choć na taką śmierć nie zasłużył; (2) Abner miał spętane ręce i nogi, lecz nie przez materialne narzędzia tortur; jego okowami stały się: zbytnia pewność siebie i nieostrożność granicząca z naiwnością.