Twórczość maryjna Andrzeja Nikodemowicza

Abstract

Polska pobożność maryjna ma długą i bogatą tradycję, potwierdzoną licznymi dziełami sztuki poświęconymi Matce Bożej. Po tematykę maryjną chętnie sięgają również współcześni polscy kompozytorzy, wśród których wyróżnia się postać Andrzeja Nikodemowicza. W jego dorobku utwory maryjne zajmują znaczące miejsce, stanowiąc niemal połowę wszystkich dzieł religijnych. Podobnie jak cała twórczość kompozytora, utwory o tematyce maryjnej są zróżnicowane m.in. pod względem stylu i obsady. Niezmiennie stanowią jednak świadectwo głębokiej wiary, która przetrwała prześladowania polityczne, oraz bliskiej relacji A. Nikodemowicza z Maryją – Matką. W artykule zamieszczono ogólną charakterystykę utworów o tematyce maryjnej, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu ich powstania oraz źródeł inspiracji. W celu ukazania przykładowych, stosowanych przez kompozytora, rozwiązań przedstawiono również krótką analizę 3 wybranych dzieł (Rozmowa duszy z Matką Bolesną, Canzona oraz Kantata do Najświętszej Marii Panny Łaskawej), pochodzących z różnych okresów jego twórczości.

Polish Marian devotion has got a long and plentiful tradition, witnessed by numerous works of art dedicated to Mary, Mother of God. Many contemporary Polish composers are willingly reaching for Marian theme, among whom figure of Andrzej Nikodemowicz excels. In his works pieces devoted to Mary form a significant contribution, being nearly half of his religious works. As well as his whole oeuvre, his Marian works are diversified in terms of style and structure. However, they invariably represent a testimony of both profound faith (which has survived political persecutions) and close relation between A. Nikodemowicz and Mary the Mother. The following article includes general characteristic of the Marian works of Andrzej Nikodemowicz, taking cognisance of the background of the work as well as the sources of his inspiration. In order to show exemplary solutions applied by the composer, the author included a short but detailed analysis of three selected pieces from different periods of his work.