Bodhidharma i Paweł. Buddyjskie i chrześcijańskie uzasadnienia postaw życiowych

Abstract

This article juxtaposes the main theses of living as presented at the turn of the 5th and 6th centuries by Bodhidharma, the first patriarch of the Buddhist tradition of chan (zen), included in the work attributed to him entitled Outline o f Practice, with appropriately selected extracts from the epistolary legacy of Paul of Tarsus, who lived in the 1st century AD and is considered a co-creator of Christian thought. First, the Buddhist concepts of the non-substantiality of reality, karma and variability are analysed, as well as their appropriate influence on the attitude of life. Next, Christian beliefs about the essence of people, being in Adam, transitoriness, imminent resurrection and experience of grace are discussed. These beliefs are also translated into an appropriate attitude towards life. The comparison of the thoughts of Bodhidharma and Paul indicates the worldview differences between them, but also selected functional convergences. The work also shows the convergence of life attitudes resulting from two different systems of religious thought.

Artykuł zestawia główne tezy, żyjącego na przełomie V i VI wieku n.e. pierwszego patriarchy buddyjskiej tradycji chan (zen) Bodhidharmy, zawarte w przypisywanym mu dziele Wprowadzenie do praktyki z wybranymi odpowiednio ze spuścizny epistolarnej urywkami Pawła z Tarsu, żyjącego w I wieku n.e. i uważanego za współtwórcę myśli chrześcijańskiej. Analizowane są buddyjskie koncepcje bezistotowości rzeczywistości, karmy i zmienności oraz ich wpływ odpowiednią na postawę życiową. Następnie dyskutowane są chrześcijańskie przekonania o istotowości osób, byciu w Adamie, przemijalności, rychłego zmartwychwstania oraz doświadczenia łaski. Te przekonania również przekładane są na odpowiednią postawę życiową. Porównanie myśli Bodhidharmy i Pawła wskazuje na światopoglądowe różnice, ale i na wybrane funkcjonalne zbieżności. Praca ukazuje także zbieżność postaw życiowych wynikających z dwóch odmiennych systemów myśli religijnej.