Mitbestimmung im Kleinunternehmen

Abstract

Istotną cechą zmian w życiu gospodarczym Polski, zapoczątkowanych w 1989 r., jest dynamiczny wzrost liczby małych przedsiębiorstw prywatnych. Mają one coraz większy udział w tworzeniu dochodu narodowego i zatrudniają coraz większą liczbę pracowników. Ta nowa jakość życia społeczno-gospodarczego w Polsce przynosi z sobą szereg nowych problemów istotnych zarówno dla nowo tworzącej się grupy prywatnych właścicieli przedsiębiorstw, jak i dla zatrudnianych przez nich pracowników. Jednym z nich jest kwestia udziału pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwem, a dokładniej: czy postulat partycypacji w zarządzaniu – formułowany nie tylko przez doktryną społeczną Kościoła, ale także przez coraz bardziej świadomy swojej wartości świat pracy – możliwy jest do realizacji na terenie małego przedsiębiorstwa prywatnego? Autor opracowania, po przedstawieniu istoty postulatu partycypacji i analizie specyfiki małego przedsiębiorstwa (firmy) oraz funkcji, jaką spełnia w nim przedsiębiorca-właściciel, stoi na stanowisku, że niewskazane byłoby tworzenie w małych przedsiębiorstwach prawno-instytucjonalnych rozwiązań udziału pracowników w zarządzaniu na wzór tych, które mogą mieć zastosowanie w przedsiębiorstwach dużych. Nie oznacza to jednak, że pracownicy małego przedsiębiorstwa powinni być zupełnie pozbawieni wpływu na podejmowane przez właściciela decyzje i sprowadzeni do roli biernych wykonawców tych decyzji. Możliwość udziału pracowników w podejmowaniu przez przedsiębiorcę-właściciela decyzji stwarza bliskość i codzienność wzajemnych kontaktów. W ich ramach każdy pracownik może dzielić się ze swoim szefem spostrzeżeniami i uwagami dotyczącymi wykonywanej pracy oraz funkcjonowania całej firmy. Warunkiem realizacji tego typu uczestnictwa w zarządzaniu jest właściwa postawa przedsiębiorcy i pracowników, to znaczy postawa solidarności, wzajemnego szacunku i życzliwości.