Antyczne źródła estetyki muzycznej

Abstract

Począwszy od Pitagorasa, poprzez Platona i Arystotelesa, starożytna teoria estetyki muzycznej akcentowała szczególne znaczenie piękna muzyki w perspektywie etycznej, zarówno w wymiarze osobistym, jak i społecznym. Muzyka spełniała istotną funkcję w wychowaniu młodzieży według szlachetnego ideału kalokagatii. W ten sposób stanowiła ona niezbędny element antycznej paidei, formując moralny charakter człowieka oraz uzdalniając go do kontemplacji piękna. Antyczna wizja estetyki muzycznej stała się bliska chrześcijańskiemu ujęciu tego zagadnienia. Charakterystyczna dla filozofii starożytnej koncepcja etosu muzycznego wywarła wpływ nie tylko na kształtowanie się teorii muzyki w następnych wiekach, ale na rozwój całej kultury europejskiej. Myśl filozofów antycznych nie straciła swej aktualności. Wskazuje także nam, że nie można ograniczać dzieła wychowania jedynie do aspektu praktyczno-technicznego, gdyż pomijając wyższe zdolności duszy, nie osiągnie się właściwego celu edukacji, jakim jest moralna dobroć i prawość człowieka.Starting with Pythagoras, through Plato and Aristotle, the ancient theory of musical aesthetics stressed the particular meaning of the beauty of music in the ethical perspective both in the personal and in the social dimension. Music fulfilled an essential function in educating youth according to the ideal of kalokagatia. In this way it exemplified the indispensable element of ancient paideia, constituting the moral character of a human being and rendering him capable of contemplating beauty. The ancient vision of musical aesthetics became close to the Christian understanding of this issue. The concept of musical ethos, characteristic of ancient philosophy, not only influenced the way that the theory of music developed in the centuries that followed, but affected the development of the whole of European culture as well. The ancient philosophers’ thought has not lost its relevance. It shows us that we cannot limit the work of upbringing to the practical and technical aspect only, since if we pass over the higher abilities of the soul, we will not achieve the proper aim of education, which is the moral goodness and integrity of a person.