Globalisierung aus unternehmerischer Sicht – eine Einführung in die wirtschaftlichen und ethischen Dimensionen

Abstract

Globalizacja jest, zdaniem Autora artykułu, wieloznacznym terminem, który można opisać przy pomocy kilku hasłowych określeń: liberalizacja handlu, przepływu kapitału i inwestycji, międzynarodowy podział pracy w stopniu dotychczas nieznanym, rozwój sieci ogólnoświatowego przekazu informacji, konkurencja, wzrost globalnej wiedzy, zmniejszenie się ilości miejsc pracy dla niewykwalifikowanej siły roboczej, utworzenie miejsc pracy dla wykwalifikowanej siły roboczej, fuzje firm, wolność konsumpcji, rozwój sektora usług. Rezultatem globalizacji jest szybki wzrost globalnego dobrobytu, przy jednoczesnym jednak braku rozwiązań kwestii ubóstwa i biedy ludzi mieszkających poza zasięgiem globalnej gospodarki. Uwarunkowania wynikające z globalizacji wpływają także na sytuację przedsiębiorstw. Są one poddane zwiększonej międzynarodowej konkurencji, a zatem muszą się koncentrować na właściwym przedmiocie swej produkcji, przekazując działalność okołoprodukcyjną na rzecz innych podmiotów. Służy to rozbudowie rynku produkcyjnego i sfery usług oraz wzrostowi wydajności pracy. Globalizacja w wymiarze przedsiębiorstw, pociągająca za sobą techniczny rozwój i wzrost konkurencji, otwiera szerokie możliwości zawodowej realizacji, jednocześnie jednak wymaga wysokich kwalifikacji i większej elastyczności wobec ewentualnej zmiany miejsca pracy. Nie znajdują zastosowania już społeczne przywileje, zasad starszeństwa, czy stopnie hierarchii. Autor, jako były dyrektor firmy Nestlé, sformułował pewien spis osobowych kwalifikacji, które wymaga się od osób zajmujących kierownicze stanowiska na różnych szczeblach zarządzania. Są to między innymi: odwaga, zdolność ciągłego uczenia się, komunikacji i motywacji, umiejętność stworzenia klimatu innowacji, umiejętność akceptacji zmian, wiarygodność, zrozumienie dla innych kultur. Przechodząc do rozważań natury etycznej, Autor zwrócił uwagę na fakt, że globalizacja będzie pociągała za sobą także ofiary. Ofiarami będą tu ludzie, którzy z powodu wieku, ułomności, czy też słabego wykształcenia nie podołają nowym wyzwaniom. Wobec tego duże znaczenie nadal będzie'przypadało państwu socjalnemu, które jednak - zdaniem Autora - winno bardziej zdecydowanie być ukierunkowane na zaradzenie rzeczywistym potrzebom socjalnym. Od odpowiedzialności etycznej i socjalnej nie są zwolnieni także przedsiębiorcy. Wypełnienie tej odpowiedzialności dokonuje się wówczas, gdy dana firma działa dla wzrostu ogólnego dobrobytu. Moralnej odpowiedzialności czyni zadość również rentowne prowadzenie firmy. Podstawą bowiem urzeczywistnienia socjalno-etycznych postulatów jest gospodarczy sukces. W zakres etycznej odpowiedzialności wchodzi także optymalizacja interesów firmy i danej społeczności. Oznacza to odrzucenie takiego sposobu postępowania, które zorientowane jest wyłącznie na maksymalny, lecz krótkotrwały sukces. Utożsamiany często z globalizacją tak zwany „turbokapitalizm” nie ma nic wspólnego z gospodarką rynkową. Zatem ze względu na wspomniane zagrożenia globalna gospodarka potrzebuje określenia granic i reguł konkurencji. Dotychczas brak jednak określonej instancji, która miałaby nadzorować ich przestrzeganie. Podsumowując, Autor jest przekonany, że nie ma alternatywy dla globalizacji. Jest to proces nieodwracalny. Zadaniem zaś różnych sektorów społecznych, tj. polityki, kultury i religii, jest przygotowanie ludzi do przeobrażenia się ze społeczeństwa przemysłowego w społeczeństwo informacyjne.