Inspiracje myślą Jacques’a Maritaina w koncepcji narodu Karola Wojtyły – Jana Pawła II

Abstract

The concept of the nation in Karol Wojtyła’s (John Paul II’s) thought was the result not only of his academic work, but also of his own cultural, historical and social and political experiences. John Paul II enriched his experiences with intellectual insights. In this regard, he often drew from reflections of Jacques Maritain, under whose influence many countries in Europe, in the United States and in Latin America were. The latter’s solutions in the field of social and political philosophy significantly influenced the decisions of the Second Vatican Council, of which he himself was a participant. It turns out that both intellectuals shared similar foundations for understanding the nation and its sustainability. First of all, they paid attention to the fundamental role of the human person. As a personal being, he or she enters into relationships with other people creating a community. The common good that every person should care for is an element that unites all people. According to Maritain, this unity is revealed in a category of ‘integral humanism’, while John Paul II pointed to the ‘theory of participation’. Both agreed that the subjective dignity of people creating a national community is a foundation of a nation.

Koncepcja narodu w myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II była wynikiem nie tylko jego pracy naukowej, ale także własnych doświadczeń kulturowych, historycznych i społeczno-politycznych. W swoje doświadczenia papież wplata również przemyślenia intelektualne. W tym kontekście czerpie z rozważań Jacques’a Maritaina, pod którego wpływem znajdowało się wiele państw Europy, Stanów Zjednoczonych czy Ameryki Łacińskiej. Jego rozwiązania w zakresie filozofii społeczno-politycznej w znaczący sposób wpłynęły na rozstrzygnięcia Soboru Watykańskiego II, którego był uczestnikiem. Okazuje się, że u obu intelektualistów można znaleźć podobne źródła rozumienia narodu i jego trwania. Przede wszystkim zwracają oni uwagę na fundamentalną rolę jednostki ludzkiej. Jako byt osobowy wchodzi ona w relacje z innymi, tworząc wspólnotę. Elementem jednoczącym wszystkie osoby staje się wspólne dobro, o które każda z nich winna się troszczyć. U Maritaina owa jedność uwyraźniona jest w kategorii „humanizmu integralnego”, zaś Jan Paweł II wskazuje na „teorię uczestnictwa”. Obydwaj zgodnie przyznają, że fundamentem narodu jest podmiotowa godność osób tworzących wspólnotę narodową.