Obraz życia zakonnego w pismach polemistów kalwińskich w Rzeczypospolitej w XVI – XVII wieku

Abstract

W prezentowanym artykule został przedstawiony temat stosunku kalwinistów polskich wobec katolickich zgromadzeń zakonnych w XVI oraz pierwszej połowie XVII wieku. Spośród wielu przedstawicieli konfesji helweckiej w Rzeczypospolitej wybrano trzech autorów, którzy zarówno w obszerny jak również wnikliwy sposób podjęli w swoich dziełach ten temat. Zgromadzenia zakonne były niewątpliwie obiektem zainteresowania ze strony protestantów polskich. Jak wykazano, znali oni również procedurę kanoniczną dotyczącą powoływania zakonów do życia w Kościele. Krytyka, zarówno fundamentalnych kwestii teologicznych jak również społecznych, związanych z funkcjonowaniem zakonów, utrzymana była najczęściej w ostrym tonie, nie pozbawionym jednak mocnych argumentów teologicznych.

This articles presents the relationship between Polish Calvinists and Catholic religious congregations in the 16th and the first half of the 17th century. Among many representatives of the Helvetic Confession in the Commonwealth, three authors were chosen, who broached this subject in their work in a comprehensive and insightful way. Religious congregations were unquestionably a matter of interest for Polish Calvinists. As the article shows, they also knew the canonical process by which new congregations were approved in the Church. Their criticism, with regard to both fundamental theological questions and to social issues associated with congregations and the way they were run, was stinging in its tone, but not devoid of powerful theological arguments.