Żydzi i chrześcijanie, jeden (jedyny) lud Boży

Abstract

Autor szkicuje dzieje dialogu judeo-chrześcijańskiego wychodząc od sytuacji Kościoła pierwszego wieku. Czyni rozróżnienie między antyjudaizmem na bazie teologicznej a zbrodniczym antysemityzmem, który osiągnął swoje apogeum w zbrodni holokaustu, choć przyznaje, iż wieki chrześcijańskiego antyjudaizmu teologicznego miały w tym swój udział, przez wzmacnianie antypatii wobec Żydów. Zwraca uwagę iż przełomowym dla dialogu okazał się czas po 1945 r., szczególnie zaś obrady Soboru Watykańskiego II i deklaracja Nostra Aetate. Dwa punkty są szczególnie ważne w tej nowatorskiej deklaracji. Pierwszym jest rozpoznanie korzeni i żydowskiego dziedzictwa w chrześcijaństwie, a drugi to potępienie antysemityzmu. Odwołuje się przy tym wielokrotnie do faktu wizyty zarówno Jana Pawła II jak i Benedykta XVI w synagodze rzymskiej i do słów, jakie wówczas padły. Kolejnym krokiem milowym było powołanie do istnienia Komisji ds. relacji religijnych z Żydami, która poprzez Międzynarodowy Komitet Łączności Katolicko-Żydowskiej (ILC), prowadzi regularny dialog z Międzynarodowym Komitetem Żydowskim do spraw Konsultacji Międzyreligijnych (IJCIC), który łączy wiele instytucji żydowskich. Opublikowała ona ważne dokumenty dotyczące Nostra Aetate. Absolutnym priorytetem tych narodowych i międzynarodowych dialogów było stawienie czoła przeszłości i odbudowanie zaufania. Następnie przedstawia tzw. kwestie krzyżowe, takie jak uznawanie przez chrześcijan Jezusa jako Chrystusa (to znaczy Mesjasza) i Syna Bożego, co wprost wiąże się z interpretacją trynitarną monoteizmu biblijnego, albo uniwersalność Jego roli Zbawiciela. Wskazuje na kilka istotnych kwestii we wzajemnym odniesieniu, takich jak fakt, iż w przeszłości Izrael traktowany bywał często jako naród przeklęty, odrzucony przez Boga. Od czasu Nostra Aetate idea ta nie jest przyjmowana. Odwołując się do Listu św. Pawła (zob. Rz 9-11) stwierdza, że judaizm i chrześcijaństwo potrzebują się wzajemnie i jedno od drugiego zatem zależą. Porusza kwestię misji nawracania Żydów, konkludując iż „mesjańskie oczekiwanie Żydów nie jest daremne”; na końcu czasów, Żydzi i chrześcijanie rozpoznają „Tego, który miał przyjść, eschatologicznego Mesjasza”, zaś wspólne dziedzictwo Żydów i chrześcijan wzywa ich do dawania wspólnego świadectwa jedynemu Bogu i Jego przykazaniom i to jest właśnie kierunek, którym winniśmy podążać.