Die Arbeitsmigration als eine neue religiös-moralische Herausforderung für die Kirchen am Beispiel Polens

Abstract

Artykuł ukazuje jak niezwykle złożonym jest zjawisko współczesnych migracji zarobkowych. Obejmuje bowiem aspekty społeczne, polityczne, ekonomiczne, kulturowe, moralne, religijne i pastoralne. Punkt pierwszy i drugi prezentują wyjazdy zarobkowe na tle współczesnych ruchów migracyjnych. W mobilności społecznej widzi się dziś „znak czasu” Współczesne ruchy migracyjne przybierają bardzo różne formy, gdyż różnorodne są ich przyczyny. Inna jest mobilność osób wynikająca ze swobodnie dokonanego wyboru, a inna ta, która rodzi się ze wszelkiego rodzaju przymusu: ideologicznego, politycznego, ekonomicznego lub jakiegokolwiek innego. Polska jest dość znamiennym przykładem zmian w tendencjach migracyjnych. Począwszy od lat dziewięćdziesiątych nowa emigracja zarobkowa Polaków jest odpowiedzią na propagowane wezwanie do przedsiębiorczości, a nie tylko przymusu spowodowanego niesprzyjającymi okolicznościami, np. bezrobociem. Wyjazd za granicę nie jest pojmowany wyłącznie jako ratunek przed biedą czy nędzą, lecz stanowi akt podjęcia ryzyka dla szeroko rozumianej poprawy bytu. Punkt trzeci krótko charakteryzuje nauczanie Kościoła w sprawie migracji zarobkowej. Wspomniano encyklikę Laborem exercens, uchwały II Polskiego Synodu Plenarnego, list Episkopatu Polski i dwa listy pasterskie Biskupa Opolskiego. Skutki religijno-moralnym migracji w punktach prezentuje bliżej punkt czwarty. Wyakcentowano m.in. fakty, że sytuacja wyobcowania z kultury ojczystej prowadzi często do deprecjacji wartości i norm dotychczasowego systemu społecznego i braku zastąpienia ich nowymi. Rozwody prowadzą często do powtórnych związków, konkubinatów lub powtórnych małżeństw. Rozdzielenie rodzin prowadzi także do innego rodzaju zastępczych małżeństw, a mianowicie tzw. „małżeństw weekendowych”. Emigracja czasowa rzutuje na relacje rodziców z dziećmi, które pozostają w kraju. Taka sytuacja zaburza rozwój osobowościowy dziecka, utrudnia jego właściwe wychowanie i poczucie bezpieczeństwa. Nowa sytuacja, w jakiej znaleźli się emigranci, powoduje też osłabienie życia religijnego i szybkie uleganie procesom zeświecczenia. We wnioskach zaznaczono, że chrześcijanie w inni szukać sposobów wychodzenia naprzeciw pilnym potrzebom materialnym i duchowym emigrantów. Kościoły świadome tego, że rozłąka wynikła z powodu wyjazdu zarobkowego łatwo pociąga za sobą fatalne następstwa moralne i religijne, winne wspierać wysiłki na rzecz łączenia rodzin.