Mężczyźni i kobiety w Ziemi Świętej. Studium porównawcze wybranych relacji pielgrzymich w II poł. XIX w.

Abstract

Druga połowa XIX wieku przyniosła radykalne zmiany, które ułatwiły upowszechnienie się pielgrzymek do Ziemi Świętej. Zmiany te znalazły również odzwierciedlenie w liczbie pielgrzymujących kobiet. Porównanie „kobiecego spojrzenia” z „męskim” jest interesującym zadaniem. Przynależność do klasy społecznej, religia i pozycja finansowa pielgrzymów były czasami ważniejsze niż płeć. Badanie dwóch par relacji: dwójki Polaków (mężczyzny i kobiety) oraz Amerykanów (mężczyzny i kobiety) udających się do Ziemi Świętej w drugiej połowie XIX wieku można analizować w porównawczej perspektywie kulturowej: mężczyzna kontra kobieta, katolik kontra protestant i Polak kontra Amerykanin. Autorzy byli wykształceni, zabezpieczeni finansowo i religijni. Równoległa analiza tekstu jest pomocna w kontekście rozpoznania podobieństw i różnic w tekście kobiecym i męskim.

The second part of the 19th century brought radical changes which allowed pilgrimages to the Holy Land to become very popular. The changes were reflected also in the number of women pilgrims. Comparison of the “female gaze” with that of the “male” is an interesting task. Sometimes the class, religion or financial position of pilgrims was more important than gender.Two pairs of pilgrim accounts, one Polish and one American, in each case written by a man and a woman who went to the Holy Land in the second part of the 19th century are analyzed here from a comparative cultural perspective: man versus woman, Roman Catholic versus Protestant and Polish versus American. All the authors of the accounts discussed were educated, financially secure and religious. Parallel reading of the texts is helpful in the recognition of similarities and differences between those written by men and those by women.