Konsekwencje zabójstwa dokonanego przez duchownego w świetle ksiąg pokutnych

Abstract

Życie człowieka od momentu poczęcia, aż do naturalnej śmierci jest najwyższą z wartości, którą od wieków w Kościele poddaje się prawnej ochronie i obronie. Księgi pokutne, które powstały w epoce późnej starożytności chrześcijańskiej i wczesnego średniowiecza miały pomóc spowiednikom, ale także i wiernym traktować bardzo poważnie sakrament pokuty i pojednania, aby w czasie jego sprawowania nie dochodziło do żadnych nadużyć. Penitencjały zobowiązywały spowiedników, aby w czasie spowiedzi czuwali także i bronili ludzkiego życia. Celem artykułu jest ukazanie w świetle ksiąg pokutnych, jakie konsekwencje ponosili biskupi, prezbiterzy lub diakoni, jeśli dokonali zabójstwa, niezależnie od tego, czy było to w sposób umyślny, czy też nieumyślny. Duchowni, który dopuścili się zabójstwa, nie tylko musieli czynić długoletni post o chlebie i wodzie czy też przebywać na wygnaniu, nie mogli także wykonywać władzy święceń. Według ksiąg pokutnych zabójstwo dokonane przez duchownego było jednym z grzechów głównych, które wymagało zadośćuczynienia zgodnego z prawem.

For centuries human life, from the moment of conception until natural death, has been the greatest value legally protected and defended by the Church. Penitential books written in the late ancient Christianity and early Middle Ages were meant to help confessors and the faithful to treat the sacrament of penance and reconciliation with due respect and to ensure that was is not misused or treated inappropriately. Penitential books obliged the confessors to defend the human life also during the sacrament of penance. The aim of this article is to show, in the light of penitential books, which consequences bishops, priests and deacons had to bear if they committed murder, regardless of if it was done consciously or not. Clergymen who committed murder not only had to fast with bread and water for many years or stay in exile but also could not administer sacraments. According to penitential books, murder committed by a clergyman was one of the cardinal sins which required the sinner to make amends for according to the law.