Głos w przedsoborowej dyskusji o diakonacie stałym. Ks. rektor prof. Marian Rechowicz i jego opracowanie z 1961 r.

Abstract

Restoring of the permanent diaconate in the Catholic Church was one of the issues extensively discussed during preparations for the Second Vatican Council. In 1961, Rev. Prof. Marian Rechowicz (1910-1983), at that time the rector of the Catholic University of Lublin, prepared a study on this subject. The document “Zagadnienie instytucji diakonatu z punktu widzenia sytuacji i potrzeb Kościoła w Polsce” (The Institution of Diaconate in Terms of the Situation and Needs of the Church in Poland) was published in German one year later. To this date, it is not known to a wider audience; therefore, its most important theses are worth recalling. The author notices many problems that would appear, if this kind of ministry was established in the Church in Poland. He indicated a lack of tradition of the permanent diaconate in Poland, a high rate of priestly vocations, and problems of costs of support (of a deacon and his family), taking into account limited financial capabilities of a parish. However, he recommends implementation of a ministry of deaconesses – nuns, whose tasks would include: teaching of religion, charity activities, distribution of Holy Communion to ill parishioners, and leading of non-liturgical services. Thus, the recommendation of Rev. Prof. Marian Rechowicz significantly deviates from the doctrinal solutions approved by the Second Vatican Council.

Przywrócenie diakonatu stałego w Kościele katolickim było jednym z kilku tematów żywo dyskutowanych w okresie przygotowań do Soboru Watykańskiego II. W 1961 r. opracowanie na ten temat przygotował ks. prof. Marian Rechowicz (1910-1983), ówczesny rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dokument „Zagadnienie instytucji diakonatu z punktu widzenia sytuacji i potrzeb Kościoła w Polsce” został rok później opublikowany w języku niemieckim. Do chwili obecnej nie jest znany szerokiemu gronu odbiorców, stąd warto przywołać jego najważniejsze tezy. Autor dostrzega wiele problemów, jakie pojawiłyby się w przypadku ustanowienia tej posługi w Kościele w Polsce. Wskazuje na brak tradycji diakonatu stałego w Polsce, wysoki wskaźnik powołań kapłańskich oraz problem kosztów utrzymania (diakona i jego rodziny), przy ograniczonych możliwościach finansowych parafii. Zaleca natomiast by wprowadzić posługę diakonis – sióstr zakonnych, których zadaniem byłoby: nauczanie religii; prowadzenie działalności charytatywnej; roznoszenie Komunii św. chorym; przewodniczenie w nabożeństwach nieliturgicznych. Tym samym propozycja ks. prof. Mariana Rechowicza odbiega znacząco od rozwiązań doktrynalnych przyjętych przez Sobór Watykański II.