Slawische Befreiungstheologie. Grundriß zur Theologie und Geistigkeit der kyrillo-methodianischen Tradition

Abstract

Mimo nielicznych tekstów o charakterze teologicznym przekazanych w źródłach jedna rzecz pozostaje niewątpliwa: Apostołowie Słowian św. Cyryl i Metody utworzyli swoistą przestrzeń eklezjalną i kulturową, w której możliwe było podjęcie nowego doświadczenia wiary chrześcijańskiej i nowego myślenia teologicznego. Tego rodzaju działanie można wręcz nazwać uprawianiem swoistej (ante litteram) teologii wyzwolenia, stanowiącej fundamentalny rys ich działalności ewangelizacyjnej. Przełamanie magicznego kręgu trzech języków (hebrajskiego, greckiego i łacińskiego) oznaczało otwarcie nowych przestrzeni wielkiej przygodzie szerzenia wiary chrześcijańskiej pośród nowych narodów i kultur. Ideę tę wprowadzali w życie poprzez udomowienie Ewangelii w języku słowiańskim, dali podstawy teologii Kościołów siostrzanych przez rozumienie swojej misji jako przybliżenia nowym ludom zbawczej, wyzwalającej rzeczywistości ofiarowanej człowiekowi przez Boga i wreszcie poprzez ukazywanie wyzwalającej godności człowieka niezależnie od języka i kręgu kulturowego, która zawarta jest stworzeniu człowieka na obraz i podobieństwo Boże. Apostołowie Słowian przekazali Europie, zwłaszcza Środkowo-Wschodniej, aktualny dziś temat: mediacja, dialog oraz integracja, a nie konfrontacja. I tutaj Polska może odegrać ważną rolę, ponieważ od wieków stanowiła miejsce spotkania się kultur, nawet syntezy wartości wschodnich i zachodnich. Narodom żyjącym w wielonarodowej Rzeczypospolitej nigdy nie była obca idea jedności w pluralizmie narodowościowym i kulturowym ani też idea wolności sumienia i religii oraz poszanowania godności człowieka.