Moraltheologische Probleme der pluralistischen Gesellschaft nach Amoris laetitia am Beispiel von Oberschlesien

Abstract

The post-synodal exhortation about love in the family Amoris laetitia is fruit and inspiration for a deeper reflexion on the complex problems of marriage and family life. In theology this reflexion should be faithful to the tradition of the church and compactly connected with reality. It means the unanimity of the teaching and the understanding of modern marriage and family. It is also concerned with activities connected with research of specific pastoral solutions in this respect, and does not rule out a variety of different interpretations of some aspects of marriage or some of the consequences which follow from them. Insomuch as there are a variety of traditions and challenges in the particular countries and regions, Pope Francis demands research in solutions more closely connected with enculturation and sensitive towards variety. The subject of the present paper are moral theological problems that arise in connection with the document Amoris laetitia in a pluralistic society, of which an example is Upper Silesia. The characteristics of this region, connected with the penetration of the influences of Polish, German and Czech culture causes, that life, residency, work and the mentality of Silesian residences are not homogenous, but complex due to the point of contact between cultures. It is a special challenge for the Church and its message. The local church of Opole Silesia acknowledged that sensitivity be given to the cultural variety of its believers and confirmed it had the capacity to meet the challenges connected with it. One of them is the care for marriage and family today. Actually there are two especially complex questions: the living together before marriage and the situation of divorced people, whom live in second partnerships. Those questions are a large part of important pastoral challenges in a pluralistic society, in this case in Upper Silesia, and some new solutions to them are suggested in Amoris laetitia. The present article compares a variety of theological depictions and pastoral solutions to this problem in Poland and in Germany and shows new possible approaches and moral theological and pastoral dilemmas, which in this field are connected with statements included in Amoris laetitia the post-synodal exhortation of Pope Francis.

Posynodalna adhortacja apostolska o miłości w rodzinie Amoris laetitia jest owocem i inspiracją do pogłębionej refleksji na temat złożonych problemów życia małżeńskiego i rodzinnego. W teologii refleksja ta powinna być wierna tradycji Kościoła, ale zarazem mocno związana z rzeczywistością. Oznacza to jedność nauczania i działania w zakresie rozumienia współczesnych problemów małżeństwa i rodziny oraz poszukiwania konkretnych rozwiązań duszpasterskich w tym względzie, co nie przeszkadza różnorodności sposobów interpretacji pewnych aspektów nauczania lub niektórych wynikających z niego konsekwencji. Z racji różnorodności tradycji i wyzwań w poszczególnych krajach i regionach, papież Franciszek postuluje poszukiwanie rozwiązań bardziej związanych z inkulturacją, wrażliwych na tę różnorodność. Przedmiotem niniejszego tekstu są problemy teologicznomoralne, jakie rodzą się w związku z dokumentem Amoris laetitia w społeczeństwie pluralistycznym, którego przykładem jest Górny Śląsk. Specyfika tego regionu, związana z przenikaniem się wpływów kultury polskiej, niemieckiej i czeskiej, sprawia, że życie, mieszkanie, praca i mentalność śląskiej ludności nie są jednorodne, ale złożone, gdyż przebiegają na styku kultur. Dla Kościoła i jego przesłania rodzi to szczególne wyzwanie. Opolski Kościół lokalny potwierdził wrażliwość na różnorodność kulturową wiernych oraz zdolność do wyjścia naprzeciw wyzwaniom związanym z różnorodnością kulturową. Współcześnie należy do nich troska o małżeństwo i rodzinę. Szczególnie aktualne są dwie złożone kwestie: wspólne mieszkanie przed ślubem oraz sytuacja osób cywilnie rozwiedzionych żyjących w powtórnych związkach. Kwestie te w dużej mierze stanowią poważne wyzwanie duszpasterskie w społeczeństwie pluralistycznym, którym jest Górny Śląsk, a wobec których Amoris laetitia postuluje pewne nowe rozwiązania. W artykule zostały porównane różne ujęcia i rozwiązania duszpasterskie tych kwestii w Polsce i Niemczech oraz ukazane nowe możliwe podejścia, ale także dylematy teologicznomoralne i duszpasterskie, jakie w tych obszarach wiążą się z ujęciami zawartymi w posynodalnej adhortacji papieża Franciszka.