Patriotyzm polskiej młodzieży na emigracji i rekrutacja do Armii Polskiej we Francji

Abstract

The outbreak of World War I. The Polish Army of General Józef Haller, also known as the “Blue Army”, created in France at that time, was one of the largest Polish armed formations in exile at that time. Polish volunteers who came to France from different parts of the world are not only an eloquent symbol of the ever-living idea of the fight for independence, but also a very strong support for the army that was already forming in independent Poland, fighting for the final shape of the borders of the Republic of Poland. The personal cards of many Polish volunteers, deposited at the Museum of Romanticism in Opinogóra, reveal their origins and history, in which the struggle for the homeland is also inscribed. There is no doubt that this great patriotic uprising had its foundations in shaping patriotic attitudes among Poles scattered all over the world. Much of this is due to the Church, individual parish communities, as well as church groups and associations. A sad epilogue is, unfortunately, the marginal treatment of Polish volunteers fighting in General Haller’s Army by the authorities of now independent Poland. One of the consequences of these unpleasant decisions and the attitude of the rulers was a much smaller number of volunteers who were in exile and joined the fight for the Polish cause during the Second World War (1939-1945).

Wybuch I wojny światowej (1914-1918) wlał w serca wielu Polaków przebywających zarówno na ziemiach dawnej Polski, jak też z dala od ojczystych stron, nadzieję na odzyskanie niepodległości. Tworzona w tym czasie we Francji Armia Polska gen. Józefa Hallera nazywana również „Błękitną Armią” była jedną z największych polskich formacji zbrojnych na emigracji w tamtym okresie. Ochotnicy polscy przybyli do Francji z różnych stron świata są nie tylko wymownym symbolem wiecznie żywej idei walki o niepodległość, ale także stanowili bardzo mocne wsparcie dla tworzącego się już w niepodległej Polsce wojska walczącego o ostateczny kształt granic Rzeczypospolitej. Zdeponowane w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze karty personalne wielu polskich ochotników odsłaniają ich pochodzenie i historię, w którą wpisała się także walka o Ojczyznę. Nie ulega wątpliwości, że ten wielki patriotyczny zryw miał swoje fundamenty w kształtowaniu postaw patriotycznych wśród Polaków rozproszonych po całym świecie. Duża w tym zasługa Kościoła, poszczególnych wspólnot parafialnych, a także kościelnych grup i stowarzyszeń. Smutnym epilogiem jest, niestety, marginalne potraktowanie polskich ochotników walczących w Armii gen. Hallera przez władze niepodległej już Polski. Jednym ze skutków tych przykrych decyzji i postawy rządzących była zdecydowanie mniejsza liczba ochotników znajdujących się na emigracji i włączających się do walk o sprawę polską w czasie II wojny światowej (1939-1945).