Mechanizmy tworzenia postprawdy w mediach – próba klasyfikacji na wybranych przykładach

Abstract

Głównym celem artykułu jest sklasyfikowanie i omówienie mechanizmów kreowania postprawdy w przestrzeni medialnej. Na wybranych przykładach scharakteryzuję i opiszę funkcjonowanie 10 mechanizmów, które wyróżniłem w trakcie prowadzonych badań. Podzieliłem je na mechanizmy związane z działaniami podjętymi przez nadawcę oraz wynikające z jego zaniechania. Ułatwi to zrozumienie, w jaki sposób te techniki są wykorzystywane w mediach oraz że kreowanie postprawdziwych komunikatów wcale nie musi być intencjonalne. Termin „postprawda” porównam ponadto z takimi pojęciami jak: manipulacja, zwodzenie (ang. deception) czy „wciskanie kitu” (ang. bullshit), chcąc odnaleźć między nimi punkty wspólne i różnice, co pozwoli zrozumieć złożoność problemu również na gruncie semantycznym.

The main aim of the article is to classify and discuss the mechanisms of creating post-truth in the media. On the selected examples, I characterize and describe the functioning of 10 mechanisms that I distinguished during the research. I divide them into mechanisms related to actions taken by the sender and those resulting from his omission. It simplifies to understand how these mechanisms are used in media and that creating post-truth messages does not have to be intentional. I also compare the term „posttruth” with other terms such as: manipulation, deception or „bullshit”. I do it in order to find common points and differences between them which enables to understand the complexity of the problem also on a semantic basis.