Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 2018, T. 51, z. 2
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/34940
Przeglądaj
Przeglądaj Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 2018, T. 51, z. 2 wg Data wydania
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 27
- Wyników na stronę
- Opcje sortowania
Pozycja Kontrowersje wokół teorii i praktyk we wspólnotach charyzmatycznych. Próba oceny z perspektywy katolickiej i ewangelikalnejSawa, Przemysław (Księgarnia Św. Jacka, 2018)W rzeczywistości wspólnot charyzmatycznych pojawiają się nieraz kwestie budzące kontrowersje i domagające się właściwej oceny. Jej podstawowym kryterium jest Słowo Boże oraz teologiczne analizy. Wśród poglądów budzących szereg pytań znajduje się przeakcentowanie kwestii uzdrowienia, oddziaływania demonicznego, jak również tzw. grzech międzypokoleniowy i charyzmatomania. Oprócz tego niektóre zjawiska występujące podczas modlitw we wspólnotach charyzmatycznych budzą wątpliwości doktrynalno-duszpasterskie, np. tzw. spoczynek w Duchu, mówienie językami, płacz i śmiech, praktyki związane z modlitwą o uwolnienie. Konieczna staje się więc właściwa biblijna i teologiczna formacja wspólnot, by przyjmować przejawy Bożego działania, ale nie koncentrować się na nich.Pozycja Duchowość i podmiotowość w cyberprzestrzeniWojewoda, Mariusz (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Autor artykułu analizuje problem duchowości i podmiotowości w kontekście zagadnienia komunikacji międzyludzkiej w cyberprzestrzeni. Duchowość w istotny sposób wiąże się z pojęciem duszy i ducha i zazwyczaj kojarzona jest z religijnym obrazem świata, ale można problematykę duchowości ujmować w szerokim kontekście antropologiczno-kulturowym. W nowożytnej koncepcji człowieka zazwyczaj rezygnuje się z używania terminu „dusza”, ale poważnie traktuje się problemy, które dotyczą człowieka duchowego, takie jak świadomość i aktywność podmiotu, tożsamość jednostkowa. Autor artykułu postuluje powrót do zainteresowania problematyką duchowości w kontekście rozsądnego używania narzędzi technologicznych oraz obrony własnej autentyczności doświadczeń i sprawczości w odniesieniu do współczesnych aktywności w cyberświecie.Pozycja Teologia a myślenie kartezjańskieSłomka, Jan (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Kartezjusz wprowadził nową metodę myślenia, która stała się obowiązującym paradygmatem nowożytnej nauki. Metoda ta zastąpiła fizykę Arystotelesa i w praktyce unieważniła jego metafizykę. Główną tezą artykułu jest stwierdzenie, że myślenie kartezjańskie nie jest w stanie „zobaczyć” człowieka w jego człowieczeństwie. Postrzega ono człowieka jako skomplikowany mechanizm – maszynę. Dlatego teologia nie może przyjmować założeń i metody myślenia kartezjańskiego jako fundamentów swojej refleksji. Musi wyjść poza ten paradygmat i znaleźć inne racjonalne fundamenty i sposoby myślenia. Na pewno nie jest dobrą drogą dla teologii powrót do scholastyki ani jakiekolwiek próby unieważnienia czy pominięcia rewolucji kartezjańskiej. Pomocą w tym poszukiwaniu jest filozofia europejska XX wieku, która też usiłuje wyrwać się z paradygmatu kartezjańskiego. W artykule wskazano w tym kontekście dwudziestowieczną refleksję filozoficzną nad językiem: semiotykę i hermeneutykę oraz refleksję E. Levinasa jako szczególnie przydatne w tych teologicznych poszukiwaniach. Prowadzenie refleksji teologicznej i duchowej poza paradygmatem kartezjańskim jest coraz ważniejsze ze względu na gwałtowny rozwój technologii, a zwłaszcza tzw. sztucznej inteligencji.Pozycja Maszyny, cnoty i „dżihad butleriański”Machura, Piotr (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Przedmiotem artykułu jest rozważenie znaczenia zmian, jakie dla form działania podmiotowego (duchowości) mają zmiany technologicznie. Przyjmując, że pewne punkty zaczepienia takiej refleksji dostępne są w popkulturowych formach oswajania postępu, jako osiowe wybieram pojęcie „dżihadu buteriańskiego” z powieści Diuna Franka Herberta, scalające kilka istotnych aspektów tak rozwoju technicznego, jak i refleksji nad nim. W części pierwszej, koncentrując się na drugim składniku tego wyrażenia, omawiam pogląd Samuela Butlera oraz wskazuję na znaczenie wystąpienie luddystów w początkach XIX w. W części drugiej rozwijam ten wątek, omawiając krytykę społeczeństwa technologicznego formułowaną przez współczesnych anarchoprymitywistów. W części trzeciej zwracam uwagę na pierwszy element wyrażenia Herberta, by wskazać na podmiotowe aspekty zmian technologicznych. W konsekwencji wskazuję kierunki analizy, dzięki którym etyka cnót może wypracować adekwatną odpowiedź na zagrożenia płynące ze strony technologii przy akceptacji korzyści z niej płynących.Pozycja Denys Turner, Tomasz z Akwinu. Portret, tłum. Michał Romanek, Poznań–Warszawa, ss. 355 (Dominikańska Biblioteka Teologii)Samulnik, Tomasz (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Legitymizacja dzieci nieślubnych. Praktyki z parafii Groszowice na Górnym Śląsku, obejmującej tereny wyznaniowo mieszane (1819–1870). MikroanalizaKurpiers, Dorota (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Brak oficjalnych statystyk nie oznacza, że niemożliwe jest ustalenie danych na temat legitymizacji nieślubnych dzieci dla XIX-wiecznego Śląska. Uznanie dziecka zapisywane bowiem było w kościelnych księgach metrykalnych. Na studium przypadku została wybrana jedna z katolickich parafii archiprezbiteriatu opolskiego parafia w Groszowicach. Należały doń Grotowice – wieś założona w tzw. okresie kolonizacji fryderycjańskiej, a większość jej mieszkańców stanowili protestanci (członkowie parafii ewangelickiej w Opolu). Niniejszy tekst koncentruje się przede wszystkim na problemie ustanowieniu stosunku prawnego między dzieckiem nieślubnym a jego biologicznym ojcem. Jako ramy czasowe wybrano lata 1819–1870. Do przeprowadzenia analizy wykorzystano Phytona (metoda agregacyjna, elementy rekonstrukcji rodziny). Z wyjątkiem Grotowic suma nieślubnych narodzin odpowiadała procentowemu rozkładowi liczby mieszkańców poszczególnych wsi w całej populacji parafii. Z 221 tylko 30 zostało zalegalizowanych albo przez legitymizację lub adopcję. Wszystkie adoptowane dzieci urodziły się w protestanckich Grotowicach. Udało się także ustalić rodziny złożone wyłącznie z samotnych rodzin matek, gdzie model samotnego rodzicielstwa był obecny przez co najmniej trzy pokolenia. Zaskakująco nisko wypadła liczba prawnie zmienionego statusu dziecka.Pozycja Greckie i koptyjskie „Męczeństwo św. Menasa”. Wstęp i przekład z komentarzemPiwowarczyk, Przemysław (Księgarnia Św. Jacka, 2018)W okresie późnego antyku kult św. Menasa był szeroko rozpowszechniony w całym świecie rzymskim, a jego sanktuarium w Abu Mena przyciągało licznych pielgrzymów. Wokół postaci świętego narosło obszerne dossier hagiograficzne. Prezentujemy tutaj dwa podstawowe teksty, jakimi są pasje męczeńskie. Tekst grecki, powstały być może w V w., zawiera najszerzej rozpowszechnioną w greckim i w łacińskim świecie wersję męczeństwa świętego, tekst koptyjski natomiast, choć zachowany we fragmentach, pokazuje, w jaki sposób lokalny egipski koloryt oraz tradycja samego sanktuarium w Abu Mena wpływały na wzbogacanie legendy świętego.Pozycja Miłość nadająca życiu sens – zestawienie myśli Ericha Fromma i Hansa Ursa von BalthasaraKapłańska, Justyna (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Wśród myślicieli zajmujących się tematyką miłości na szczególną uwagę zasługują Erich Fromm i Hans Urs von Balthasar. Obaj, czyniąc miłość jednym z ważniejszych zagadnień swych naukowych rozważań, traktują ją jako rozwiązanie ludzkich trudności i coś, co nadaje życiu sens. Dokonują wnikliwej analizy społeczeństwa, człowieka i czasów, w jakich przyszło im żyć i w ramach tej refleksji prezentują wielopłaszczyznowe podejście do zagadnienia miłości. Ich spojrzenie, a w szczególności różnice w ich postrzeganiu miłości, są ciekawe także ze względu na ich zbliżony kontekst historyczny (podobne lata życia) i kulturowy. Artykuł, mając na uwadze odmienność stosowanej przez autorów metodologii i inną perspektywę (psychologiczną, filozoficzną czy teologiczną), ukazuje podobieństwa i różnice w ich myśli, a także pokazuje, że Hans Urs von Balthasar idzie o krok dalej niż Erich Fromm, analizując miłość w nieznanych temu drugiemu przestrzeniach.Pozycja Sprawozdanie z Międzynarodowej Interdyscyplinarnej Konferencji Naukowej „Subsydiarność – uwarunkowania, regulacje i praktyka w stulecie niepodległości Państwa Polskiego” (Wydział Nauk Społecznych i Humanistycznych Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, Łomża, 27 września 2018)Wuwer, Arkadiusz (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Sprawozdanie z konferencji „Myśląc Ojczyzna...”. Obywatelskość i patriotyzm w setną rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę, zorganizowanej w ramach cyklu „Polonia Restituta. Dekalog dla Polski w 100-lecie odzyskania niepodległości” (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, 14 maja 2018)Wuwer, Arkadiusz (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Le tournant numérique de la formation théologique. Défis – enjeux – opportunités – modalités. Sprawozdanie z konferencji zorganizowanej przez Conférence des institutions catholiques de théologie w ramach jej 15ᵉ l’Assemblée générale (Faculté de théologie et de sciences religieuses – Université Laval, Ville de Québec, Kanada, 23–26 maja 2018)Surmiak, Wojciech (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Magdalena M. Kosche, Życie w społeczeństwie sieci. Teoria Manuela Castellsa a katolicka nauka społeczna, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2018, stron 344 [ISBN 978-83-211-2025-6].Wuwer, Arkadiusz (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Chrześcijaństwo w Afryce Prokonsularnej. Sprawozdanie ze spotkania Sekcji Patrystycznej przy Komisji ds. Nauki Katolickiej Konferencji Episkopatu Polski (Kalisz, 18–20 września 2018)Kamczyk, Wojciech (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Sprawozdanie z sympozjum Stefan Łysik SVD (1908–1978). Etnolog i lingwista w służbie Słowa Bożego (Katowice–Boruszowice, 13 października 2018)Górski, Jan (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Christliche Gestalt des Patriotismus aus der Sicht der Polnischen BischofskonferenzPodzielny, Janusz (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Patriotyzm jest fenomenem, który przeżywa w Polsce w ciągu kilku ostatnich lat swoisty renesans. Ten „znak czasów” został zauważony przez polskich biskupów katolickich, którzy w 2017 r. opublikowali dokument pt. Chrześcijański kształt patriotyzmu. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie najważniejszych myśli płynących z tego dokumentu, w którym podkreśla się przede wszystkim istotną różnicę pomiędzy godnym propagowania patriotyzmem a stanowiącym formę egoizmu nacjonalizmem. Wydaje się, iż te refleksje społeczne Konferencji Episkopatu Polski powinny dotrzeć do szerszego grona odbiorców (także niemieckojęzycznych), czemu ma służyć ten artykuł.Pozycja Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji „La théologie come geste pédagogique” (Université Laval, Québec, Kanada, 22–23 maja 2018)Surmiak, Wojciech (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Św. Ireneusz z Lyonu, Adversus haereses, tłum. Jarosław Brylowski, Pelplin: Bernardinum 2018, s. 558, ISBN 978-83-8127-144-8Piwowarczyk, Przemysław (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Rod Dreher, Opcja Benedykta. Jak przetrwać czas neopogaństwa, tłum. Małgorzata Samborska, Wydawnictwo AA s.c., Kraków 2018, ss. 320Sawa, Przemysław (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Anastazja Sorkowicz, Polska rodzina i wychowanie w świetle nauczania Jana Pawła II, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014, ss. 218Juroszek, Weronika (Księgarnia Św. Jacka, 2018)Pozycja Henryk Krzysteczko, Z rodziny do rodziny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2016, ss. 328Juroszek, Weronika (Księgarnia Św. Jacka, 2018)