Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 2012, T. 45 z. 2
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/34284
Przeglądaj
Przeglądaj Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 2012, T. 45 z. 2 wg Data wydania
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 24
- Wyników na stronę
- Opcje sortowania
Pozycja Wysiedlenie biskupów katowickich – aspekty prawneCzop, Tomasz (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Praca niniejsza jest prawno-historyczną oceną działań podjętych przez władze komunistyczne w okresie 1952-1956 wobec biskupów katowickich. Postępowanie to było efektem zdecydowanej postawy biskupów katowickich, którzy sprzeciwili się decyzjom urzędników o usuwaniu nauki religii ze szkół, uznając je za niezgodne z ówcześnie obowiązującym prawem. W pracy wykazano, że wszelkie represyjne działania podjęte wobec biskupów katowickich nie miały żadnego umocowania prawnego.Pozycja Progrediamur oportet in spe. 20-lecie bulli Jana Pawła II „Totus Tuus Poloniae populus”. Księga Jubileuszowa dedykowana Jego Ekscelencji Arcybiskupowi Józefowi Kowalczykowi, Metropolicie Gnieźnieńskiemu, Prymasowi Polski z okazji Złotego Jubileuszu Kapłaństwa, red. Adam Mazurek, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2012, 584 s.Olszar, Henryk (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pozycja Ben Witherington III, What’s In the Word? Rethinking the Socio-Rhetorical Character of the New Testament, Baylor University Press, Waco 2009, 195 s.Ledwoń, Dawid (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pozycja Wokół wznowienia Rzymskokatolickiej Parafii Świętej Trójcy w LubaniuStefaniak, Piotr (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pozycja Maurizio Pietro Faggioni, Sessualità matrimonio famiglia, EDB, Bologna 2010, 368 s.Surmiak, Wojciech (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pozycja Sprawozdanie z sesji naukowej „Represje wobec żeńskich zgromadzeń zakonnych w PRL-u” (WT UŚ, Katowice, 15.03.2012)Kołodziej, Barbara; Łącka, Gabriela (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pozycja Wojciech Kilar. Doctor honoris causa Universitatis Silesiae. Sprawozdanie z uroczystości (WT UŚ, Katowice, 18.06.2012)Warząchowska, Bogumiła (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pozycja Radosław Adamiak, Marcin Palka, Represje wobec katechizacji w diecezji katowickiej w latach 1945-1989, Studio Noa, Katowice 2012, 162 s.Olszar, Henryk (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pozycja Przesłanie pokutne „Pasterza” HermasaChłopowiec, Michał (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Pasterz Hermasa należy obok Didache do najstarszych dzieł literatury chrześcijańskiej, gdyż jego czas powstania datowany jest na połowę drugiego wieku. Zawarte w nim treści nie zawsze są łatwe do odczytania z tego właśnie względu, że tematyka teologii pokuty (łącznie z jej aspektem liturgicznym) legitymuje się w tamtym czasie wstępnymi dopiero zarysami, co utrudnia, a niejednokrotnie wręcz uniemożliwia weryfikację przyjętych założeń zarówno teoretycznych, jak i praktycznych, merytorycznych i pastoralnych. Nie byłoby z pewnością słuszne przypisywanie Hermasowi roli twórcy i pioniera teologii pokuty u początku chrześcijańskiej starożytności, bo w rzeczy samej wpisuje się on w wymogi biblijne formułowane już na kartach Starego Testamentu. Niemniej Pasterz jako pierwszy dokument w całości poświęcony tematowi pokuty wyznacza ważne ramy późniejszej teologicznej refleksji w przedmiocie prezentowanego zagadnienia (pokuta posiada wymiar psychologiczny i moralny, zbawczy, sakramentalny i zbawczy). Pokutę porównuje się do chrztu świętego, ponieważ gładząc skutki ciężkich przewinień otwiera ona drzwi do ponownego wejścia na drogę wierności powziętym tam zobowiązaniom.Pozycja Wpływ AIDS na niezdolność konsensualną do zawarcia małżeństwa kanonicznego na podstawie kanonu 1095Jurczyński, Krzysztof (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Cywilizacja XX czy XXI wieku dostarcza coraz to nowych problemów, z którymi boryka się człowiek, a które w znaczący sposób mogą mieć wpływ na świadome, dobrowolne oraz pełne wyrażenie i realizowanie zadań wypływających z małżeńskiej zgody. W artykule omówiona została choroba AIDS i jej wpływ na zdolność podejmowania obowiązków małżeńskich, a co za tym idzie – wpływ na konsens małżeński. Wnioski, jakie można wyciągnąć na podstawie zgromadzonego materiału, wskazują, że stwierdzenie nieważności małżeństwa może nastąpić tylko wówczas, gdy stopień zaawansowania choroby jest tak duży, że ma destrukcyjny wpływ na konsens. W związku z tym tylko nosiciele wirusa HIV, u których rozwinęła się choroba AIDS, nie są zdolni do ważnego zawarcia małżeństwa ze względu na szeroki wachlarz schorzeń zawsze towarzyszących chorobie AIDS.Pozycja Macierzyństwo i dziewictwo w teologii feministycznej. Stanowisko Elizabeth A. JohnsonMaliszewska, Anna (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Jednym z ważniejszych problemów podejmowanych przez teologię feministyczną jest kwestia ról społecznych przypisywanych kobietom. Wśród nich wyróżniają się dwie – matka i dziewica. Elizabeth Johnson jako przedstawicielka teologii feministycznej również podejmuje te zagadnienia, proponując następujące ich rozumienie. Macierzyństwo postrzegane jest przez Johnson zarówno jako doświadczenie szczęściorodne, jak i niosące ze sobą możliwość cierpienia, a także jako źródło kobiecej siły. Johnson sprzeciwia się stereotypowemu postrzeganiu matki jedynie jako czułej opiekunki, ale podkreśla, że matka potrafi być też agresywną obrończynią swoich dzieci. Kładzie nacisk i na to, że kobieta posiada wartość ze względu na samą siebie, nie zaś poprzez fakt bycia matką. W ten sposób chce wyzwolić kobiety od przymusu bycia matkami oraz od przymusu całkowitego poświęcenia matek na rzecz dzieci. Dziewictwo rozumiane jest przez Johnson jako wyraz kobiecej autonomii. Teolożka podkreśla, że dziewictwo Maryi musi być interpretowane w sposób duchowy, aby nie stało się źródłem deprecjacji kobiecej płciowości.Pozycja Święty Marek Mnich, O Prawie duchowym (De lege spirituali. Sources Chrétiennes 445, s. 75-129)Jasiewicz, Arkadiusz (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Ten krótki przełożony traktat O Prawie duchowym pozwala sięgnąć choć w małym stopniu do nauczania św. Marka Mnicha, jednego z najbardziej popularnych wczesnochrześcijańskich autorów ascetycznych. W słynnym zbiorze najważniejszych tekstów ascetycznych Wschodu – Filokalii – znajdują się trzy jego dzieła: O Prawie duchowym; O tych, którzy sądzą, że z uczynków będą usprawiedliwieni i List do mnicha Michała. W tłumaczonym dziele O Prawie duchowym nasz Autor zaznacza bardzo mocno, że chrześcijańska wolność nie oznacza beztroski i swawoli, ale jest posłuszeństwem Chrystusowemu „prawu wolności”. Celem tego przekładu jest udostępnienie szerszemu gronu czytelników korzystanie z tak bogatej spuścizny monastycznej św. Marka Mnicha.Pozycja Wybrane zagadnienia prawnokanoniczne w działalności „księży patriotów”Żurek, Jacek (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Artykuł zawiera analizę sytuacji prawnej, w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 roku, ruchu duchowieństwa rzymskokatolickiego, animowanego przez władze partii komunistycznej (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza) oraz policję polityczną (Urząd Bezpieczeństwa) w Polsce w latach 1949-1956. Celem istnienia ruchu była swego rodzaju dywersja wewnętrzna w instytucjach kościelnych oraz szerzenie propagandy marksistowskiej wśród duchowieństwa katolickiego i wiernych. Jednocześnie działacze ruchu prezentowali, na łamach własnej prasy, interesujące, nowatorskie koncepcje dotyczące reform w Kościele, czasem nawet prekursorskie wobec zmian, które miał rozpocząć Sobór Watykański II. Liczne przykłady z terenu diecezji katowickiej oraz Górnego Śląska. Artykuł powstał na bazie pracy doktorskiej napisanej pod kierunkiem ks. prof. dra hab. Jerzego Myszora (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego).Pozycja Powstanie w 1412 roku metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego oraz jego historyczny i kulturowy kontekstKrętosz, Józef (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Papież Jan Paweł II reaktywował 15 stycznia 1991 r. liczącą obecnie 600 lat metropolię i archidiecezję lwowską obrządku łacińskiego. Jej pierwszym arcybiskupem metropolitą został mianowany Marian Jaworski. Metropolia ta jako halicka powstała w 1375 r., a jako lwowska istnieje od 1412 r. w trudnych warunkach pogranicza łacińsko-bizantyjskiego. Zamierzeniem tego artykułu jest przedstawienie bogatej tradycji Kościoła rzymskokatolickiego i jego twórczej, sześćsetletniej obecności na ziemiach obecnej Ukrainy Zachodniej. Głównymi wątkami artykułu są kwestie: przynależności państwowej ziem „ruskich” w średniowieczu, łacińscy misyjni biskupi na Rusi, powstanie halickiej metropolii obrządku łacińskiego, przeniesienie w 1412 r. stolicy metropolii do Lwowa i dalszy jej rozwój, jurysdykcja na Rusi biskupów lubuskich oraz udział franciszkanów i dominikanów w powstaniu diecezji i chrystianizacji Rusi.Pozycja Śmierć i pogrzeb w chrześcijańskim Egipcie (IV-VIII wiek)Muc, Agnieszka (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Zwyczaje pogrzebowe praktykowane w chrześcijańskim Egipcie (IV-VIII wiek) nie różniły się znacząco od obyczajów podtrzymywanych w innych regionach świata chrześcijańskiego: grób i ciało pochowanej w nim osoby orientowano według osi wschód-zachód, z głową zmarłego po stronie zachodniej; wyposażenie grobowe było nieobecne lub bardzo skromne; wspomnienie modlitewne o zmarłych obchodzono w wyznaczonych terminach. Wpływ lokalnych tradycji starożytnych był jednak w dalszym ciągu silny. Mumifikacji w jej staroegipskiej formie już nie praktykowano, ale w wielu przypadkach na zwłokach odnajdywane są bryłki natronu. Niektóre źródła literackie potwierdzają, że zachowanie ciała zmarłej osoby w stanie integralnym było w dalszym ciągu istotnym zagadnieniem. Crux ansata – jeden z najbardziej popularnych symboli używanych w dekoracji stel nagrobnych – przyjął kształt od egipskiego znaku anch. Opisane w apokryfach wizje zaświatów przypominają staroegipskie obrazy piekła. Niektóre zwyczaje chrześcijańskie, np. rytuał opłakiwania, są podobne do tych znanych w starożytnym Egipcie, powinny być jednak rozpatrywane jako część szerzej pojętej tradycji bliskowschodniej lub śródziemnomorskiej.Pozycja Organizacja akcji charytatywnej w diecezji katowickiej w czasie wielkiego kryzysu gospodarczego (1929-1935)Hadrych, Zbigniew (Księgarnia Św. Jacka, 2012)Wielki kryzys gospodarczy (1929-1935) w sposób szczególny dotknął najbardziej uprzemysłowioną część II Rzeczypospolitej – Górny Śląsk. Znaczny spadek produkcji związany z bezrobociem przekraczającym 30% osób zawodowo czynnych wywołał wiele negatywnych skutków społecznych. Kościół katolicki w diecezji katowickiej podjął szereg działań mających na celu zminimalizowanie negatywnych zjawisk i otoczenie opieką najbardziej potrzebujących. W tym celu powoływał i reorganizował organizacje charytatywne. Najważniejszą, koordynującą wszystkie działania dobroczynne organizacją, był Związek Towarzystw Dobroczynnych „Caritas”. Oprócz niego na wielką skalę niosły pomoc Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia im. Świętego Wincentego á Paulo. Dużą rolę odgrywały wszystkie zakony i zgromadzenia działające na terenie diecezji. Ordynariusze katowiccy (ksiądz biskup Arkadiusz Lisiecki i ksiądz biskup Stanisław Adamski) zabiegali również o kształcenie kadry dla organizacji charytatywnych, wysyłając działaczy na kursy lub organizując odpowiednie szkolenia w Katowicach.Pozycja Cicha oczywistość Boga. Rozumność wszechświata w teologicznym ujęciu Josepha Ratzingera/Benedykta XVISzymik, Jerzy (Księgarnia Św. Jacka, 2012)J. Ratzinger/Benedykt XVI traktuje słowa Prologu Ewangelii św. Jana: „Na początku było Słowo (Logos)” jako fundamentalną zasadę całej rzeczywistości, która to zasada decyduje o istotowej, ontycznej rozumności/sensowności wszechświata, gdyż wskazuje na jego początek – Stwórcę. Sens nie jest skutkiem istnienia czy działania, ale jego zasadą – już ze względu na stworzenie, zaś chrystologia uświadamia, że jest w istocie tożsamy z miłością i – konsekwentnie, dlatego – dosiężny w historii i poznawalny dla człowieka (wcielony). Utrzymanie tej „Logosowej” logiki chroni chrześcijańską wiarę przed mitycznością, przemocą, autosoteryzmem i moralizmem. Jedynie pokorne przyjęcie daru i kenotyczne, modlitewne zjednoczenie z Chrystusem – odwiecznym Logosem pozwala człowiekowi rozpoznać właściwy sens świata – cichą oczywistość Boga.Pozycja Psychospołeczne koszty reintegracji zawodowej osób bezrobotnychŚlebarska, Katarzyna (2012)Obecny rynek pracy stwarza wiele możliwości. Rozwój nowych dziedzin i technologii znacznie ułatwia pracę oraz generuje zapotrzebowanie na konkretnych specjalistów. Z drugiej jednak strony gwałtowny rozwój i informatyzacja przemysłu przyczynia się do coraz częstszej deprecjacji człowieka na rzecz maszyny. Realne zagrożenie utratą pracy warunkuje często negatywne zjawiska w miejscu zatrudnienia, jak agresywna rywalizacja, dewaluacja wartości i zasad moralnych. Niekorzystna atmosfera w pracy najczęściej dotkliwie dotyka osoby powracające do pracy po dłuższym okresie przebywania bez zatrudnienia. Przedmiotem prowadzonej analizy są koszty emocjonalne wynikające z reintegracji zawodowej osób bezrobotnych. Nieetyczne zachowania ze strony współpracowników czy przełożonych wiążą się z narastającym poczuciem zagrożenia w miejscu pracy, a w konsekwencji mogą prowadzić nawet do ponownej ekskluzji zawodowej. W takich okolicznościach ważną rolę odgrywa wsparcie społeczne, zwłaszcza w obrębie danej instytucji, które zwiększa poczucie bezpieczeństwa pracowników.Pozycja „Prawda” – organ prasowy starokatolików na Górnym ŚląskuŻurek, Justyna (Księgarnia Św. Jacka, 2012)