Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie, 2020, nr 27

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/6733

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 35

Ryt obrzezania w Gilgal (Joz 5,2-9) momentem odnowienia relacji narodu wybranego z JHWH
Florczyk, Łukasz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Przymierzom biblijnym często towarzyszyły znaki, np. tęcza (Rdz 9,12-17), krew cielców (Wj 24,3-8) czy też chleb i wino (Łk 22,19-20). Zewnętrznym znakiem przymierza, jakie Bóg zawarł z Abrahamem, było obrzezanie (Rdz 17,9-14). Obrzęd ten został zaniedbany podczas czterdziestoletniej wędrówki przez pustynię. Jednak po przejściu Jordanu JHWH upomniał się o ten znak. Tak jak obrzezanie fizyczne było warunkiem wzięcia w posiadanie Ziemi Obiecanej, tak obrzezanie serca było warunkiem utrzymania tej ziemi w rękach Izraelitów oraz gwarantowało bezpieczeństwo i pomyślność. Niniejszy artykuł prezentuje szczegółową analizę perykopy Joz 5,2-9, w której jest mowa o obrzezaniu w Gilgal i o odnowieniu relacji narodu wybranego z Bogiem.
Troska o katechezę pierwszego metropolity szczecińsko-kamieńskiego abp. Mariana Przykuckiego
Lemek, Katarzyna (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Opracowanie przybliża siedem lat posługi pasterskiej abp. Mariana Przykuckiego jako czas licznych przedsięwzięć katechetycznych. Metropolita zabiegał o właściwe miejsce lekcji religii w szkole, troszczył się o współpracę środowisk katechetycznych, rozwijał szkolnictwo katolickie. Poprzez reorganizację organów kurialnych i utworzenie Wydziału Wychowania Katolickiego dążył do tego, aby posługa katechetyczna była realizowana na jak najwyższym poziomie dla dobra Ludu Bożego nad Odrą i Bałtykiem.
Przyczynek do badań jezuickiego martyrologium
Nowaszczuk, Jarosław (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Pierwsze katalogi biograficzne jezuitów zabitych za wiarę zostały opublikowane na początku XVII wieku. Była to reakcja na rosnącą liczbę zakonników, którzy oddali życie podczas prześladowań w różnych częściach świata. Nie bez znaczenia był fakt, że w pierwszych latach tego stulecia ich liczba osiągnęła sto. Tytuły publikacji odnoszą się do tego wątku, np. Centuria Religiosorum Societatis Iesu, qui hactenus ab Ethnicis, Mahumetanis, haereticis, aliisque impiis, pro Catholica fide acpietate interempti sunt (1608 r.) i Centuria prima. Das erste hundert der Geistlichen und Ordenspersonen (1605 r.). Teksty wszystkich list męczenników są podobne. Co ciekawe, miały także wersje artystyczne, a konkretnie ryciny z wizerunkami ofiar represji. Pierwsze katalogi zostały z czasem uzupełnione i opracowane na nowe sposoby. Szczególne osiągnięcia w tej dziedzinie mieli Phillippus Alegambe i Joannes Nadasi.
Ontologia ed epistemologia nell’itinerario scientifico e spirituale di padre Pavel A. Florenskij
Del Mastro, Diana (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Pavel A. Florenskij was an authentic giant of both scientific and theological culture, explicitly recognized as one of the great masters of religious thought in the Encyclical Fides et ratio by Pope John Paul II in 1998, a thinker who has been able to cross all fields of the knowledge, authentically transdisciplinary, defined by many as the Leonardo da Vinci of Russia. An integral vision of knowledge pushes him to try to penetrate the “living fibers of science”, and to glimpse the possibility of an interrelation of knowledge and their different languages through the key of the symbol.
“Educare il corpo per salvare l’anima”. Sullo „Splanamento de li proverbii di Salomone” di Girardo Patecchio
Rella, Angelo (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Si può salvare l’anima educando il corpo? La dinamica espansione della civiltà comunale in Italia determinò l’affermazione della letteratura dal carattere prevalentemente pratico e con chiarissimi intenti moralisti, tutta concentrata su elementi didattico-religiosi e didattico-sociali, che vide nel cremonese Girardo Patecchio uno degli autori che si distinsero particolarmente in questo genere in Italia settentrionale. Dalla sua opera Spianamento de li Proverbii di Salomone, di stampo espressamente religioso-pedagogico, emerge chiaro e forte l’assunto che è possibile avere salva l’anima salvando il corpo. Dove per “salvezza del corpo” Patecchio intende “educare” il corpo poiché è solo grazie ad un corpo costumato e virtuoso si evita di cadere in tentazione e si può giungere alla salvezza eterna dell’anima.
Biblijna teologia góry jako miejsca spotkania z Bogiem
Markiewicz, Agata (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Góra jest miejscem, które ma przede wszystkim znaczenie geograficzne. Góra jest również pojęciem, którym zajmują się teologowie. W Piśmie Świętym wzgórza pełnią różnorodne funkcje, co jest właściwe wszystkim ludom starożytnym, które łączyły górę z kultem. Na wzniesieniach nawiązywano dialog z Bogiem. Na górach objawia się Jahwe i proklamowana jest Jego wola. Hebrajczycy mieli wielki szacunek do gór i uważali, że jest to teren, przebóstwiony, gdzie czuje się obecność Stwórcy panującego nad światem. Jahwe jest wychwalany na wzgórzach. Góry łączą się także z działalnością Jezusa, który wielokrotnie modlił się na górze, na górze proklamował swoje błogosławieństwa, przemienił się na górze i zmarł na górze Kalwarii. Góra jest miejscem spotykania osób - Boga i człowieka. Góry w Piśmie Świętym stanowią nieodłączny element kultury religijnej.
Ewangelizujący Kościół w drodze – nowe formy misji ludowych w Polsce
Makowski, Andrzej (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Dzieło głoszenia Ewangelii należy uznać za łaskę i właściwe powołanie Kościoła. Misja Kościoła wypływa bezpośrednio z nakazu misyjnego Chrystusa (Mt 28,19). To zadanie ewangelizacyjne stanowi zasadniczą misję Kościoła i jego tożsamość. Papież Franciszek w adhortacji apostolskiej Evangelii gaudium podkreśla, że autentyczny Kościół działa „w kluczu misyjnym” (EG, nr 25). Z perspektywy Evangelii gaudium Kościół ewangelizujący to Kościół wychodzący poza mury świątyni i docierający do ludzi. Taką postawę przyjmują niektóre formy współczesnych misji ludowych, które pojawiły się w przestrzeni duszpasterskiej Kościoła w Polsce. Należą do nich misje ewangelizacyjne, misje odnowy parafii, ewangelizacja wioskowa czy misja Talitha Kum.
Wpływ wyboru Papieża Jana Pawła II na stosunek władz państwowych do Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Metody i przykłady
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
16 października 1978 roku wybór papieża Polaka - Jana Pawła II przebudził Kościół katolicki w Polsce i samo społeczeństwo. Natomiast pierwsza pielgrzymka do Ojczyzny w 1979 roku, do której nie mogło dojść w 1966 roku w osobie papieża Pawła VI, ośmieliły Polaków, w tym także ludzi Kościoła. Wybór papieża Polaka przełożył się na prawdziwy bum powołaniowy w Polsce, w tym w seminarium paradyskim, nad którym nie były w stanie zapanować władze komunistyczne. Natomiast pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny i kolejne dwie przebudziły sumienia Polaków, jak to podkreśla George Weigel w swoich publikacjach. Owocem pielgrzymki były narodziny „Solidarności”. Przez kolejne lata 80. Kościół oraz społeczeństwo w Polsce, a tym bardziej na tzw. Ziemiach Odzyskanych, żyło w klimacie i duchu pielgrzymek papieskich oraz peregrynacji obrazu MB Częstochowskiej. Jednak system komunistyczny nie zamierzał dać za wygraną. Nasilił na ogromną skalę działania operacyjne Służby Bezpieczeństwa, czego wyrazem były skrytobójcze mordy ludzi z opozycji. Przykładem jest rodzina Mariana Jurczyka oraz ludzi Kościoła katolickiego, w tym ks. Jerzego Popiełuszki. Jednak takie działania jedynie wzmagały w społeczeństwie i osobach duchownych wolę walki z systemem. Stąd dni systemu komunistycznego w Polsce, w tym na Pomorzu Zachodnim, były policzone. Kontraktowe wybory z czerwca 1989 roku jedynie potwierdziły ten fakt. Niestety, nie udało się w 1990 roku ostatecznie odciąć ludzi minionego sytemu i jego mentalności. Czego konsekwencje kraj przeżywał i niestety, nadal przeżywa na różnych płaszczyznach życia politycznego, społecznego, a zwłaszcza w przekazach mediów prywatnych, pozostających w rękach ludzi związanych z minionym systemem.
Maryja jako wspomożycielka osób starszych
Bachanek, Grzegorz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Artykuł stanowi próbę spojrzenia na zjawisko starości w perspektywie mariologii. Opierając się na tekstach Pisma Świętego, ojców Kościoła, świętych, a także współczesnych teologów, ukazuje szczególną relację Maryi wobec osób starszych. Matka Boża pomaga tym osobom zbliżyć się do Chrystusa i odkryć w Nim sens swojego życia. Wspiera w oczyszczeniu uczuć, w przezwyciężeniu postawy ciągłego niezadowolenia. Umacnia w sytuacji pokus, cierpień i lęków. Umożliwia nawrócenie tym, którzy - wydawało się - ostatecznie odeszli przed laty od Boga. Niekiedy uzdalnia do podejmowania nowych wyzwań. Jest obecna przy człowieku, który przeżywa czas próby i ciemności, jakim jest umieranie. Starszy człowiek może odnaleźć w Maryi oparcie i głęboki pokój.
Paweł Beyga, Tradycja anglikańska w mszale dla ordynariatów personalnych byłych anglikanów, opole 2018, ss. 203.
Bujak, Janusz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Oblicza duchowości św. Andrzeja Boboli i płynące z nich przesłania dla współczesnych ludzi w kontekście encykliki Piusa XII „Invicti athletae Christi”
Wejman, Henryk (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Celem niniejszego artykułu było ukazanie wartości duchowości św. Andrzeja Boboli dla współczesnego pokolenia ludzi. Realizacja tak określonego celu nie mogła nie rozpocząć się od odsłonięcia zasadniczych elementów natury duchowości Andrzeja Boboli. Stanowiły je: bezgraniczna wierność kapłańskiemu powołaniu, żarliwa troska o zbawienie wiernych i ekumeniczna wrażliwość. Odsłonięcie tych składowych elementów jego duchowości pozwoliło na uwypuklenie płaszczyzn jego oddziaływania na współczesne działania ludzi w społeczeństwie. W tym względzie wpływ jego duchowości można upatrywać we wskazaniu na podstawę wszelkiego ładu w społeczeństwie, jakim jest wierność Chrystusowej Ewangelii, w okazywaniu wsparcia ludziom w potrzebie jako wymiaru świadectwa o wierności Chrystusowi i w otwartości na bliźnich, którzy wyznają inną wiarę i kierują się odmiennym światopoglądem. Właśnie w tych płaszczyznach zawiera się aktualność duchowość św. Andrzeja Boboli.
Obraz świata podziemnego w świetle wybranych mitów mezopotamskich
Goniszewski, Piotr (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Artykuł ten przedstawia wyobrażania mieszkańców Mezopotamii o świecie podziemnym w wybranych mitach w języku sumeryjskim (Zejście Inany do świata podziemnego) i akadyjskim (Zejście Isztar do świata podziemnego; Nergal i Ereszkigal i Sen księcia Kummy). Obraz krainy umarłych zawarty w pismach sumeryjskich został przejęty i rozwijany w tradycji akadyjskiej. Według wierzeń mieszkańców Mezopotamii miejsce, gdzie po śmierci udawali się zmarli, było położone pod powierzchnią ziemi i praoceanem wód. Swoim wyglądem przypominało starożytne sumeryjskie miasto, co odzwierciedlało urbanistyczną mentalność mieszkańców Międzyrzecza. Należało pokonać rzekę, która prawdopodobnie nawiązywała do systemów irygacyjnych, i przekroczyć bramy, by dostać się do mrocznego polis, w którego centrum znajdował się pałac-świątynia. Świat podziemny okryty był mrokiem i wszechobecnym pyłem. Ludzie po śmierci wiedli bierną egzystencję, często porównywaną do snu. W krainie umarłych obecne były te same struktury społeczne co na ziemi. Królowie, notable, kapłani zachowywali swoją pozycję i ich stan był nieco lepszy od kondycji zwykłych zmarłych. Los człowieka po śmierci można było poprawić poprzez godny pochówek i regularne ofiary. Śmierć była stanem wiecznym, jedyny kontakt ze światem żywych zapewniała praktyka nekromancji oraz fakt nawiedzania bliskich w przypadku zaniedbywania ofiar. Zaświaty zamieszkiwał ogromny panteon bóstw i hybrydalnych istot, na którego czele stała mroczna para, bogini Ereszkigal i bóg Nergal. Bogowie nieba i ziemi nie mieli władzy nad tą częścią kosmosu, ich także obowiązywały surowe prawa krainy umarłych.
„Ojcze nasz” Augusta Cieszkowskiego – metody egzegetyczne z parakletyczną tezą
Kubski, Grzegorz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
August Cieszkowski był w romantyzmie najbardziej znanym w Europie polskim filozofem. W roku 1838 stworzył szkic traktatu Ojcze nasz, nad którego tekstem pracował ponad 50 lat. Obszerne wydanie dzieła nastąpiło w XX wieku, długo po śmierci autora. Traktat jest komentarzem ciągłym do Modlitwy Pańskiej podporządkowanym założeniom historiozofii. Autor w nawiązaniu do ponad tysiąca wersetów biblijnych stara się udowodnić, że w dziejach ludzkości, po epokach Boga Ojca, Syna nastanie trzecia era – Ducha Świętego, Parakleta, czas królestwa Bożego na ziemi. Dopiero w świetle Parakleta nastąpi „objawienie Objawienia”, jak to określa za teozofem Josephem de Maistre’em. W koncepcji Cieszkowskiego widać podobieństwa do poglądów Friedricha Schellinga, ale także do rozumienia filozofii jako zapowiadanego Parakleta. Takie przekonanie głosił Józef Hoene-Wroński. Cieszkowski uważa, że teksty Pisma Świętego rozwijają swoje znaczenia wraz z rozwojem ludzkości. Deklaruje trzymanie się ówczesnego katolickiego sposobu egzegezy związanego z Tradycją. Gdy w jego lekturze sensy dosłowne nie pasują do przypisanych tradycyjnych znaczeń, wybiera dosłowne rozumienie. Posługuje się egzegezą etymologiczną. Obejmuje nią także polskie przekłady, nawet gdy w źródle nie ma etymologicznego powiązania. W artykule ukazano interpretację daną przez Cieszkowskiego na przykładzie takich wyrazów, jak ó άρραβών „zadatek” (2 Kor 1,22), τό μυστήριον „tajemnica” (Mt 13,11) czy ή κοινωνία „społeczność” (2 Kor 13,13). Cieszkowski odczytuje wyrażenie „zadatek Ducha” jako dowód, że ludzkość otrzyma Go w pełni w trzeciej erze. Dotąd nauczanie Kościoła, formy życia chrześcijańskiego i społecznego były tylko „zadatkiem” wobec pełni panowania Boga jako Parakleta w trzeciej erze. Nawet Jezus Chrystus objawiał to Królestwo „przybliżonym sposobem’ jako „tajemnicę”. W trzeciej erze nastanie κοινωνία, „społeczność Ducha Świętego”. Cieszkowski zmieniał XVI-wieczne rozumienie wyrazu „społeczność” z dawnych przekładów. Nadawał mu znaczenie nowożytnego społeczeństwa. Pod wpływem tertulianizmu oryginalnie wnioskował, że zacznie się panowanie Ducha Świętego „Króla Wiekuistego”.
Kielich i patena Konrada Mazowieckiego z XIII wieku – kopia dla archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej
Krzystek, Andrzej (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Kopia kielicha i pateny Konrada Mazowieckiego, wykonana na podstawie oryginału z połowy XIII wieku, została zrealizowana w ramach pracy naukowo-badawczej Katedry Teologii Praktycznej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego we współpracy z pracownią „ArtSacr” Jerzego Stachurskiego Mistrza Rzemiosła Artystycznego. Kielich i patena ofiarowane katedrze płockiej są aktem zadośćuczynienia księcia mazowieckiego Konrada za zabójstwo ks. Jana Czapli, kanonika płockiej kapituły katedralnej, scholastyka płockiego i włocławskiego, dokonane w Płocku w 1239 roku. Kielich Konrada należy do najwybitniejszych dzieł rzemiosła artystycznego epoki średniowiecza znajdujących się na terenie Polski. Oryginał, wykonany w srebrze z elementami złocenia, znajduje się w skarbcu katedralnym Muzeum Diecezjalnego w Płocku. Kopia kielicha i pateny została wykonana z brązu, metodą odlewniczą z grawerowaniem i cyzelowaniem, na zewnątrz srebrzone, a środek czaszy kielicha złocony. Od strony warsztatowej i ikonograficznej to dzieło najwyższej klasy. Na szczególną uwagę zasługuje ikonografia, która prezentuje dojrzałą myśl teologiczną. Kielich płocki został wykonany w stylu romańskim (połowa XIII w.), ale można w nim zauważyć początki nowego stylu gotyckiego. Świadczy o tym ukształtowanie czary i nodusu kielicha. Artykuł omawia genezę powstania kielicha i pateny, a także przedstawia ich opis, ikonografię i teologię. Wykonanie kopii kielicha i pateny dla archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej stanowi wkład w promocję kultury polskiej i dziedzictwa narodowego oraz jest przypomnieniem więzi historycznych łączących Szczecin i Pomorze Zachodnie z Polską w XII i XIII wieku.
Utrata urzędu kościelnego
Pokorski, Krzysztof O. (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
W Kościele funkcjonuje wiele służb, zadań i funkcji. Urząd kościelny jest zadaniem ustanowionym na stałe z postanowienia Bożego lub kościelnego dla realizacji celu duchowego. Istotnymi elementami urzędu kościelnego jest zadanie kościelne, ustanowienie Boże lub kościelne, stałość urzędu, cel duchowy oraz podmiot pełniący urząd. Dobro społeczności Kościoła oraz godność urzędów kościelnych domagają się, aby ich sprawowanie cechowało się stabilnością. Jednakże zasada stabilności urzędu nie jest bezwzględna. Warto więc przypomnieć, czym jest „urząd kościelny” oraz w jaki sposób można go utracić. Można wskazać kilka możliwości utraty urzędu kościelnego. Są to: utrata urzędu z natury rzeczy, rezygnacja, przeniesienie, usunięcie, pozbawienie. Analiz przepisów prawa dotyczących powierzenia urzędu kościelnego, jego wymogów i warunków przedstawiono już wiele. Dlatego w niniejszym artykule istotną kwestią jest utrata urzędu kościelnego.
Sprawozdanie z konferencji „Edukacja, wychowanie, duszpasterstwo młodzieży wobec współczesnych wyzwań”, Koszalin, 23 listopada 2019 roku
Szauer, Remigiusz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Biblijne ordalia? Od procedury „sądu Bożego” do ceremoniału kultowego (Lb 5,11-31)
Lemański, Janusz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Perykopa z Lb 5,11-31 często bywa określana jako przykład sądu Bożego - ordalia (ang. ordeal). Praktyki tego rodzaju znane były na starożytnym Bliskim Wschodzie co najmniej od końca trzeciego tysiąclecia przed Chrystusem i stosowane potem jeszcze w średniowieczu. Analiza perykopy wskazuje jednak, że tekst w obecnej formie powstał dość późno. Elementy rytualne (próba wiarygodności poprzez wypicie „świętej wody” przed Jhwh; samoprzekleństwo; ofiara przypominające ofiary ubogich za grzechy) mogły zostać zebrane razem w jednym i tym samy momencie, aby stworzyć procedurę zapobieżenia ewentualnej nieczystości grożącej całej wspólnocie i znajdującym się w jej centrum sanktuarium. Ograniczona (tylko do Jerozolimy) możliwość jego zastosowania sugeruje bardziej symboliczny wyraz troski o tę czystość niż rytuał stosowany często w praktyce. Elementy próby poprzez ordalia stanowią element składowy całej procedury, jednak nie wybijają się one na pierwszy plan i nie są na tyle dominujące, by mówić tu o klasycznym przykładzie „sądu Bożego”. Wskazuje na to przede wszystkim brak jasnych wskazówek odnośnie odczytania ewentualnego wyroku Bożego.
Religia chrześcijańska a nowa kultura. Trudności w dialogu
Przybyłowski, Jan Kazimierz (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Artykuł omawia przyczyny konfliktów w dialogu między religią chrześcijańską i nową kulturą. Główna przyczyna znajduje się w umyśle człowieka, któremu dzisiaj zagraża nacjonalizm, rasizm, religijny fundamentalizm. Między kulturą a religią istnieje nierozerwalny związek, a dialog między nimi jest drogą ku prawdzie, której źródłem jest Bóg. Człowiek tworzy kulturę i korzysta z niej, ale musi być otwarty na pełną łączność z Bogiem w religii. Kultura nie może zastąpić religii, nie daje możliwości zaspokojenia duchowych potrzeb człowieka i nie ukierunkowuje człowieka na cel ostateczny - życie wieczne. Dialog między chrześcijaństwem i nową kulturą, który może wspomagać integralny rozwój człowieka i zrównoważony postęp, wymaga uwzględnienia chrześcijańskiego humanizmu, który respektuje godność osobistą człowieka i jego prawa. Dzięki temu człowiek podbudowuje świadomość własnej wartości i może szukać własnych dróg dojścia do Boga.
Kryzys wychowania w wartościach i jego konsekwencje – analiza zjawiska na przełomie XX i XXI wieku
Rawicka, Iwona (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
W każdym aspekcie ludzkiego życia człowiek spotyka się z analizą wartości, a system wartości ma określony wpływ na życie społeczne i wychowanie. Hierarchiczne uporządkowanie wartości (wyniesione z rodzinnego domu) jest warunkiem większej aktywności młodzieży w sprawach ważnych społecznie i moralnie. Wartości w życiu społecznym są pożądane i cenne. Przemiany, jakie nastąpiły w Polsce po 1989 roku, jak i wcześniej propagowana ideologia marksistowska, miały wpływ na życie rodzin i wychowywanie potomstwa. Niszczenie wartości dotyczyło i często dotyczy wymiaru narodowego, społecznego i religijnego. Pojawiła się laicyzacja życia i przyjęcie konsumpcyjnego modelu życia. Swoiste zmiany dotyczyły wartości rodziny i domu rodzinnego. Rozbicie i dysfunkcyjność rodziny, konflikty w pokoleniach powodują, że dzieci uciekają z domu, a grupa rówieśnicza i jej subkultura staje się wzorem do naśladowania. W ten sposób dochodzi do rozkładu podstawowej kulturotwórczej roli domu rodzinnego. Współczesna rodzina stała się „otwarta” i „chłonna” na wszystko, co dociera do niej z zewnątrz. Wystąpiły tendencje do osiągnięcia wysokiego standardu materialnego i pozyskania wolnego czasu. Wzrósł wskaźnik rozwodów i tzw. pozamałżeńskich wspólnot życia. Kryzys w poważnym stopniu objął wychowawczą funkcję domu rodzinnego. Część wychowujących się w rodzinie dzieci przyjmuje moralność rodziców, ale wykształcają się też alternatywne formy życia moralnego. Mass media mają specjalny udział w przebudowie systemu wartości. Wywierają wpływ na ludzi, a szczególnie na młode pokolenie. Przekazywane w nich wzory i zachowania są często bezkrytycznie naśladowane, a trudno jest w nich odnaleźć pozytywne ustosunkowanie do takich wartości jak Bóg, religia, ojczyzna, wychowanie, doskonalenie siebie. Kryzys wychowania dotknął przede wszystkim takich wartości jak autorytet i dyscyplina. Młodym ludziom zaczyna brakować norm i wzorców regulujących ich zachowanie. Często zaciera się to, co jest możliwe, a co nie jest, które plany życiowe są realne, a które nie. Pomocni mogą tu być dobrzy wychowawcy, którzy wskażą prawdziwe życiowe wartości, ale i ukażą cele w życiu. Wychowywanie zarówno przez rodziców, dziadków jak i nauczycieli ma stanowić pomoc w socjalizacji młodego pokolenia. Dokonuje się to przede wszystkim przez przyswajanie wartości i norm społecznych, pomoc w przyjęciu i pełnieniu ról społecznych oraz w kształtowaniu sumienia. Wychowanie powinno wprowadzać w rzeczywistość kulturalną i pomóc młodemu człowiekowi odkryć siebie jako osobę, swoje wartości osobowe, zarówno witalne, intelektualne, estetyczne, jak i moralne. Aby młody człowiek był pożyteczny dla społeczeństwa, powinna go cechować nie tylko twórcza indywidualność, ale również zdolność do współpracy i odpowiedzialności za innych. Gdy wzrasta wykształcenie rodziców, często pojawia się niewydolność wychowawcza i brak rozumienia potrzeb potomstwa. Zapełnienie tej pustki to również wyzwanie dla wychowawców i pedagogów, którzy mogą ukazywać młodym prawdziwe wartości i przez to pomóc odnaleźć sens życia.
Kwestia unieważniania prawomocnych orzeczeń sądowych wydawanych wobec księży w Polsce w latach 1944-1989
Sobański, Piotr (Uniwersytet Szczeciński, 2020)
Tematem artykułu jest zagadnienie możliwości unieważniania prawomocnych orzeczeń sądowych wydawanych wobec księży w Polsce w latach 1944-1989. Po II wojnie światowej Kościół Rzymskokatolicki był obiektem prześladowań, które trwały do końca lat 80. Księża byli aresztowani oraz prowadzono przeciwko nim postępowania karne, które kończyły się wydaniem wyroków skazujących. Często represje następowały nie tylko z przyczyn religijnych, lecz także ze względu na działalność opozycyjną wobec ówczesnego ustroju. Rehabilitację księży represjonowanych w latach 1944-1989 umożliwiły regulacje ustawy z 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy uznaje się za nieważne orzeczenia rozstrzygające o odpowiedzialności karnoprawnej za czyny związane z działalnością na rzecz niepodległości Polski oraz orzeczenia wydane z powodu takiej działalności. Z uwagi na skalę represji wobec księży w latach 1944-1989, pamięć o prześladowanych księżach oraz przewidzianą w ustawie możliwość uzyskania pośmiertnej rehabilitacji zalecane jest podjęcie kroków mających na celu stwierdzenie nieważności wszystkich orzeczeń, które były przejawem represjonowania księży związanego z działalnością na rzecz niepodległości.

Przeglądaj

Przeglądaj Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie, 2020, nr 27 wg Data wydania