Kultura-Media-Teologia, 2024, nr 59

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/37538

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 17 z 17

Reprezentacje duchowości w Internecie. Wybrane aspekty mediatyzacji duchowości
Szulich-Kałuża, Justyna (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Cel: Zasadniczym problemem badawczym podjętym w artykule jest deskrypcja internetowych reprezentacji różnorodnych form duchowości i wskazanie ich cech dystynktywnych. Reprezentacje potraktowane są jako jeden z symptomów procesu mediatyzacji duchowości i są wzorowane na społecznych tekstowych reprezentacjach Sergie Mascoviciego. Metoda: W analizach własnych wykorzystano ilościową i jakościową analizę zawartości witryn internetowych w celu pokazania tekstowych realizacji reprezentacji duchowości. Materiałem badawczym do analizy zawartości jest korpus tekstów obejmujący 100 naturalnych wyników wyszukiwania za pomocą internetowej wyszukiwarki Google i słowa kluczowego duchowość. Wyniki: W artykule dokonano deskrypcji medialnych reprezentacji duchowości z wyszczególnieniem duchowości w literaturze popularnonaukowej; duchowości wspólnot zakonnych, instytucji, stowarzyszeń; relacji między duchowością a mediami oraz między duchowością a nauką. Zaprezentowano także medialne modele: duchowości religijnej (teistycznej), duchowości chrześcijańskiej, duchowości pozareligijnej (bez religii), duchowości inkluzywnej oraz różnorodnych konfiguracji nowych duchowości. Wartość poznawcza: Zaprezentowane ustalenia wpisują się w systematyzację badań nad procesami mediatyzacji duchowości w Internecie w kontekście teorii społecznych reprezentacji oraz mechanizmu extension mediatyzacji.
Imaginaria i złudzenia w epoce internetu i sztucznej inteligencji
Pleszczyński, Jan (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Współcześnie, gdy sferę intersubiektywności w coraz większym stopniu i w zawrotnym tempie kolonizują media cyfrowe i e-komunikacja, problematyka imaginariów i złudzeń ponownie staje się bardzo istotna. Jeszcze stosunkowo niedawno można było utrzymywać, że zagadnienia z nimi związane są już dostatecznie dobrze rozumiane i znalazły satysfakcjonujące wyjaśnienia. Jednak w epoce internetu i sztucznej inteligencji ukazują się w nowej odsłonie, przypominając o swojej nieprzemijającej aktualności. Problematykę złudzeń i imaginariów rozpatruję w perspektywie komunikologicznej, koncentrując się na aspektach epistemologicznych. Wskazuję na genealogię imaginariów i złudzeń oraz ich wzajemne powiązania. W prezentowanej przeze mnie koncepcji pierwotnymi generatorami złudzeń są biologiczne aparaty światoobrazu, natomiast imaginaria, jako wytwory kulturowe, są na złudzeniach nadbudowane dzięki komunikacji i mediom komunikacyjnym.
Początki edukacji dziennikarskiej kobiecym okiem. Wspomnienia Wandy Rostworowskiej
Pawlak-Hejno, Elżbieta (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Fundamentem badań medioznawczych jest dziennikarstwo, którego status i profesjonalne standardy stanowią przedmiot dyskusji zarówno reprezentantów profesji, badaczy, jak i opinii publicznej, a debata nad kondycją dziennikarstwa, trwa od momentu jego powstania i ewoluuje wraz z rozwojem mediów. Przed I wojną światową na ziemiach polskich, gdy rynek prasowy był już rozwinięty i zróżnicowany, pojawiały się postulaty formalnego kształcenia dziennikarzy, których wpływ na kształtowanie opinii publicznej był już wtedy nie do podważenia. W 1917 roku kobiety mogły rozpocząć naukę na pierwszych studiach dziennikarskich na równi z mężczyznami, ale ich droga do profesji dziennikarskiej była o wiele trudniejsza, chociażby przez ograniczony dostęp do edukacji oraz miejsc pracy. Cel niniejszego artykułu stanowi analiza treści wspomnień pierwszej studentki dziennikarstwa Wandy Kuszell (Rostworowskiej), zachowanych w Archiwum Biblioteki Narodowej w Warszawie osadzona w kontekście rozwoju profesji dziennikarskiej oraz roli edukacji w kształtowaniu kultury medialnej.
Elementy stylu życia znanych postaci polskiej sceny medialnej. Studia przypadków
Zimnica-Kuzioła, Emilia (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Celem artykułu jest analiza wybranych elementów stylu życia polskich celebrytów, ludzi, którzy są znani nie tylko dlatego, że – mówiąc językiem K.T. Toeplitza – stali się „mieszkańcami masowej wyobraźni”, ale osiągnęli zawodowy sukces i wysoki status materialny. Inspiracją do napisania artykułu stała się socjologia życia codziennego (Sztompka, Bogunia-Borowska, red. 2008). W części teoretycznej autorka odwołuje się do koncepcji stylu życia, do Goffmanowskiej metafory życia jako teatru, oraz do teorii gustu, habitusu, kapitału kulturowego i społecznego P. Bourdieu. Bazę empiryczną studium stanowią nagrania kilkudziesięciu odcinków telewizyjnego programu Gwiazdy prywatnie. W celu zilustrowania własnych analiz autorka odwołuje się do wybranych losowo sześciu z nich (wykorzystuje przy tym jedną z jakościowych metod badawczych, jaką jest studium przypadku). Nade wszystko koncentruje swoją uwagę na aspektach wizualnych, m.in. omawia walory estetyczne i funkcjonalne wnętrz, w których toczy się życie codzienne polskich gwiazd sceny medialnej. W mniejszym stopniu na podstawie wypowiedzi celebrytów, rekonstruuje wartości codzienne i uroczyste, którym hołdują, sposób spędzania czasu wolnego, ich pasje, preferencje kulinarne, etc. Przedstawiciele polskiej „klasy wyżej” najczęściej mieszkają w domach na przedmieściach bądź w luksusowych apartamentach w centrum miasta. Ich mieszkania o dużym metrażu i starannie zaprojektowane ogrody wiele mówią o ich estetycznych gustach. W każdym z mieszkań znajdują się przedmioty związane ze statusem: dobra luksusowe, które dostarczają prestiżu, stanowią czynnik dystynktywny, potwierdzający społeczną wysoką pozycję oraz artefakty nawiązujące do tradycji i przeszłości (pamiątki po przodkach, fotografie dokumentujące ważne zdarzenia i osoby, elementy wyposażenia wnętrz zachowane i przeniesione z domu rodzinnego itp.) W niektórych mieszkaniach zauważyć można obiekty zdradzające zainteresowanie sferą sacrum.
Rola oświadczenia w zarządzaniu informacją w kryzysie wizerunkowym influencera w kontekście zasady 5P
Urbaś, Joanna (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Jedna z najpopularniejszych zasad organizujących działania w zarządzaniu kryzysowym to zasada 5P autorstwa Adama Łaszyna. Praktyczną formą, w której powinna się spełniać, jest między innymi oświadczenie kryzysowe. Główna hipoteza dotyczy tego, że jego dobra konstrukcja stanowi punkt przełomowy w relacjach z otoczeniem w mediach społecznościowych. Badania przeprowadzono metodą studium przypadku z elementami analizy zawartości. Wnioski płynące z badań potwierdzają hipotezy szczegółowe o tym, jak istotna w oświadczeniach kryzysowych jest nie tylko sama jego konstrukcja, ale też czas publikacji, kanał oraz forma wyrażenia – lub nie – skruchy. Dotychczasowe publikacje dotyczące kryzysów wizerunkowych influencerów powstawały w ramach raportów lub artykułów w portalach branżowych, brakuje natomiast naukowego opracowania tematu. Publikacja wnosi też wartość w postaci autorskiej kategoryzacji oświadczeń kryzysowych, która może stanowić narzędzie, klucz analizy w innych tego typu badaniach w przyszłości.
Komunikacja influencerska o książkach na TikToku. Przykład profilu @mrukbooki
Sosnowska, Joanna; Wójciszyn-Wasil, Aneta (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Treści przekazywane na platformie TikTok mają silny wpływ na zachowanie, rozwój, kształtowanie tożsamości oraz umiejętności młodych odbiorców. Jednym z ważnych trendów ostatnich lat jest promowanie przez użytkowników tej aplikacji tematyki książkowej. BookTok stał się wyznacznikiem współczesnej formy recenzji literatury realizowanej przy pomocy środków wyrazu właściwych dla mediów społecznościowych. Celem artykułu jest opisanie specyfiki influencera książkowego na przykładzie popularnego profilu polskiej booktokerki, Emili Jachimczyk. Refleksja skupia się na dwóch wymiarach: komunikacji influencerskiej oraz formule recenzji jako aspektach treści prezentowanych przez influencerkę. Popularność publikacji na profilu powoduje, że podjęte badania mogą być uznane za odczytanie współczesnych trendów cyfrowej, sieciowej obecności influencerów książkowych w polskiej przestrzeni mediów społecznościowych.
Zmysł węchu w kulturze medialnej
Kusio, Urszula (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Cel artykułu jest dwojaki. W pierwszej jego części postaram się dowieść, że zmysł węchu od dawna jest obecny w refleksji badawczej i powszechnej świadomości. Dlatego też upowszechniana współcześnie wiedza, że to pandemia COVID-19 w sposób istotny przewartościowała dotychczasowy sposób myślenia o wadze tego zmysłu w życiu człowieka, jest fałszywa. Przekonanie, że dopiero pandemia przyczyniła się do zainteresowania węchem i dostarczyła paliwa do intensywnych badań nad nim nie znajduje potwierdzenia w historii nauki ostatnich dekad. W drugiej części tekstu zaproponowana zostanie teza, że dotychczasowe starania zaromatyzowania starych i nowych mediów nie należy ujmować w kategoriach porażki. Fiasko polisensoryczności, paradoksalnie, może być jedną z ostatnich ostoi wolności współczesnego uczestnika kultury medialnej.
Kreowanie prasy sentymentalnej nawiązującej do prasy dziecięco-młodzieżowej. Studium przypadku magazynu „H2O, Wystarczy Kropla”
Żukowska, Kinga (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Autorka przedstawia nowe zjawisko w prasie, jakim jest kształtowanie się segmentu tzw. prasy sentymentalnej, której odbiorcami mają być tzw. kidults, czyli „wieczne dzieci”. Dokonana została analiza treści oraz analiza narracyjna na przykładowym magazynie, który może reprezentować takowy dział prasy – H2O, wystarczy kropla koncernu Panini. Pytania badawcze, które postawiono, to, czy magazyn H2O, wystarczy kropla wydawany w roku 2022 jest przeznaczony dla dzieci i wczesnej młodzieży oraz jakie elementy świadczą o sentymentalnym charakterze czasopisma? Autorka zaprezentowała cechy periodyków sentymentalnych, wskazując nowe, nietypowe ruchy wydawców prasy.
Kultura robotyczna – konceptualizacja pojęcia
Sarowski, Łukasz (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Celem artykułu była konceptualizacją pojęcia „kultury robotycznej”. Postawiono tezę, że kultura robotyczna jako zjawisko społeczne egzemplifikuje dokonujące się przesunięcie komunikacyjne w kierunku tzw. „artefaktów relacyjnych”, z którymi użytkownicy mogą wchodzić w interakcje przypominające/ symulujące – do pewnego stopnia – interakcje społeczne pomiędzy ludźmi. W opracowaniu zastosowano metodę analityczno-opisową i syntetyczną. Na podstawie przeprowadzonej analizy zaproponowano rozumienie kultury robotycznej. Wskazano kluczowe etapy jej rozwoju jako procesu społecznego oraz potrzebę szerszych badań w zakresie społecznej obecności artefaktów relacyjnych.
Wizerunek medialny Roztocza na wybranych przykładach prywatnych kont instagramowych
Peroń, Małgorzata (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Celem artykułu jest opisanie wizerunków medialnych, które kształtowane są przez prywatnych użytkowników serwisu społecznościowego Instagram. Analiza publikowanych treści pozwala stwierdzić, że Roztocze ujmowane jest z perspektywy podróżnika, który szuka ciszy i oderwania od cywilizacji. Posty promujące aktywny wypoczynek, jak i walory kulturalne regionu są podporządkowane bogactwom naturalnym Roztocza. Piękno przyrody oraz emocjonalnie pozytywny stosunek wobec regionu podkreślają nazwy kont oraz tagi opisujące daną fotografię. Zdjęcia regionu jawią się jako komunikaty wizualne.
Teoria cywilizacji w koncepcji Feliksa Konecznego. Refleksje prawne, etyczne i teologiczne
Rosa, Jacek; Badźmirowska-Masłowska, Katarzyna (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Współczesne wyzwania rodzą potrzebę jasnego zrozumienia wartości słowa w jego pełnym znaczeniu, które zakłada odpowiedzialności i trudności jakimi wiąże się pojęcie cywilizacji. W powyższym artykule zostaną przedstawione wybrane myśli dotyczące spojrzenia Feliksa Konecznego na rozumienie, czym jest cywilizacja. Autorzy próbują te refleksje dotyczące cywilizacji ująć z trzech płaszczyzn: prawnej, etycznej i teologicznej.
Reportaż radiowy w czasie pandemii
Białek, Monika (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Reportaż radiowy, gatunek dziennikarski z pogranicza informacji, publicystyki i sztuki, żywo zareagował na zmiany społeczne wywołane czasem epidemii. Celem artykułu jest przedstawienie tego, w jaki sposób stan izolacji (sytuacja społeczna, zewnętrzna) wpłynął na zmiany w reportażu radiowym (zmiany w obrębie gatunku). Materiał badawczy stanowią reportaże radiowe, zrealizowane i wyemitowane w Polskim Radiu, które powstały w okresie izolacji społecznej zarządzonej w czasie pandemii, czyli w roku 2020. Szczegółowej analizie poddano sześć reportaży dźwiękowych, zrealizowanych przez dziennikarzy związanych ze Studiem Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia w Warszawie. W artykule przedstawiono, jak zmienił się proces twórczy w zakresie wyboru tematu, zbierania materiałów oraz sposoby realizacji.
Między powinnościami a możliwościami. Funkcjonowanie redakcji mniejszości ukraińskiej w Polskim Radiu w pierwszym półroczu wojny na Ukrainie
Szydłowska, Magdalena (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Autorka analizuje funkcjonowanie redakcji mniejszości ukraińskiej przy regionalnych rozgłośniach nadawcy publicznego, wprowadzone tam zmiany organizacyjne i programowe w pierwszych miesiącach wojny. Podstawą analizy są wywiady z dziennikarzami rozgłośni, ramówki z 2022 roku, a także zalecenia w sprawie podwyższenia bezpieczeństwa teleinformatycznego i zarządzenie w sprawie wprowadzenia stopnia alarmowego CRP Prezesa Rady Ministrów.
Przeoczone pejzaże, reżyserowane krajobrazy. O poetyce reportaży przyrodniczych Adama Robińskiego
Żyrek-Horodyska, Edyta (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Celem niniejszego artykułu jest scharakteryzowanie poetyki reportażu przyrodniczego jako gatunku, w którym natura staje się dominującym elementem przekazu. Kluczową kategorią w jej percypowaniu jest pojęcie aktywnej i empatycznej wrażliwości. Analizom poddane zostały trzy książki reportażowe Adama Robińskiego: Hajstry. Krajobraz bocznych dróg, Kiczery. Podróż przez Bieszczady oraz Pałace na wodzie. Tropem polskich bobrów.W badaniach połączono metodę uważnej lektury (ang. close reading) z perspektywą „zielonego czytania” (ang. green reading). Analizy wykazały, że wykorzystywane przez dziennikarza techniki przyrodopisarskie sprzyjają edukowaniu i rozwijaniu wrażliwości odbiorcy.
Symbolika religijna w kulturze medialnej na podstawie filmów „Boże Ciało” i „Powołany”
Sławek-Czochra, Małgorzata (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
Celem artykułu i badania jest ustalenie, jakie symbole religijne są wykorzystywane do budowania świata przedstawionego we współczesnym filmie traktującym o powołaniu w wierze rzymskokatolickiej. W badaniach wykorzystano analizę zawartości, analizę porównawczą oraz analizę struktury dzieła filmowego oraz nurt semantyczny, wskazujący na znaczenie symbolu w filmie. Ricoeur czy Eliade uważali, że symbol (działanie symbolu) jest świadectwem relacji człowieka z sacrum. Symbol nadaje więc filmowi w pewnym sensie charakter religijny. Interpretacja filmu jest więc próbą rozszyfrowania symbolu, który jest jednocześnie obecny w dwóch rzeczywistościach – konkretnej (geograficzno-historycznej) i niekonkretnej – wszędzie i nigdzie. Analiza wykazała, że film „Powołany” nie tylko zawiera większy wachlarz symboli i sakramentów, ale także pozwala na ich głębsze odczytanie, uwalniając więcej znaczeń niż nominowany do Oscara film Jana Komasy „Boże Ciało”.
Gry mobilne jako wyznacznik spędzania czasu wolnego. Analiza ilościowa zachowań młodzieży w Polsce z wykorzystaniem metody CATREG
Dyczewski, Błażej (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
W obecnych czasach młodzież coraz częściej spędza wolny czas, korzystając z urządzeń mobilnych, takich jak tablety i smartfony. Niniejsze badanie analizuje wpływ różnorodnych form aktywności w czasie wolnym na to, z jaką częstotliwością polska młodzież szkół podstawowych angażuje się w gry mobilne. Analiza regresji CATREG na danych z ankiety CAWI wśród 8 350 uczniów z 294 gmin pokazała, że cyfrowe technologie, w tym gry na smartfonach, surfowanie po internecie oraz oglądanie telewizji, mają istotny wpływ na częstotliwość grania w gry mobilne. Aktywności tradycyjne, takie jak czytanie książek i inne hobby również oddziałują na zachowania młodzieży, jednak w mniejszym stopniu. Nie stwierdzono wyraźnego związku między takimi aktywnościami jak gotowanie czy ćwiczenia fizyczne a częstością grania w gry, co podkreśla konieczność prowadzenia dalszych badań w celu identyfikacji dodatkowych czynników mogących mieć wpływ na te tendencje. Takie wnioski mogą okazać się cenne przy tworzeniu interwencji edukacyjnych i socjologicznych mających na celu promowanie zdrowych nawyków cyfrowych oraz rozwijanie kompetencji medialnych.
Hejt jako jeden z głównych problemów, z jakimi borykają się twórcy internetowych mediów obywatelskich Warmii i Mazur
Doliwa, Urszula (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2024)
W artykule przedstawiono rezultaty badania przeprowadzonego w ramach projektu Centrum Monitoringu Internetowego Dziennikarstwa Obywatelskiego na Warmii i Mazurach realizowanego w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Podstawę badania stanowiły wywiady prowadzone według wstępnie ustrukturyzowanego planu z 43 przedstawicielami mediów obywatelskich Warmii i Mazur prowadzone od czerwca 2021 roku do marca 2023 roku. Z przeprowadzonych badań wynika, że do najważniejszych problemów twórców mediów obywatelskich nie należą problemy finansowe czy organizacyjne, a właśnie problemy z hejtem, mową nienawiści, komentarzami, które przekraczają granice kulturalnego dyskursu publicznego. Tzw. „hejt” twórcy mediów obywatelskich postrzegają jako immanentną cechę komunikacji internetowej. Przyznają jednak, że może ona wpływać negatywnie na psychikę twórców internetowych mediów obywatelskich. Obierają oni różne strategie radzenia sobie z tym zjawiskiem, do których można zaliczyć między innymi: akceptację hejtu jako immanentnej cechy komunikacji internetowej, nieprzykładanie nadmiernej wagi do tego rodzaju przekazów i skupianie się na przekazach pozytywnych, ignorowanie nienawistnych treści, blokowanie niektórych komentarzy, unikanie tematów, które mogą wywołać kontrowersje oraz podejmowanie spokojnej dyskusji z hejterami.

Przeglądaj

Przeglądaj Kultura-Media-Teologia, 2024, nr 59 wg Data wydania