Liturgia Sacra, 2024, R. 30, nr 1 (63)

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/30153

Przeglądaj

Przeglądaj Liturgia Sacra, 2024, R. 30, nr 1 (63) wg Temat "breviary"

Wpisz kilka pierwszych liter i kliknij przycisk przeglądania
Teraz wyświetlane 1 - 1 z 1
  • Miniatura
    Pozycja
    Itinerarium – Reisesegen und Gebete für Reisende
    Puszcz, Teodor (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2024)
    Podróżowanie i pielgrzymowanie nie jest zjawiskiem typowym tylko dla chrześcijaństwa. Zarówno świat grecki jak i judaizm zna ten fenomen. Chrześcijanie szybko stali się pielgrzymami, gdy w początkach odwiedzali miejsca działalności i pobytu Jezusa na ziemi. Z czasem dochodziły do nich inne miejsca pielgrzymkowe na świecie, a Kościół uważał tę formę pobożności nie tylko za słuszną, ale ją przez wieki promował. Kościół pamiętał o podróżujących i pielgrzymach podczas Mszy św. (od VIII w. znane są pisemne świadectwa w sakramentarzach, a później w mszałach) i udzielał im błogosławieństwa (od X w. pojawiły się obrzędy przed i po podróży w pontyfikałach, a od XII w. w rytuałach). W niniejszym artykule postawiono pytanie: Czy obok modlitw dla biskupów i prałatów oraz dla niższego kleru (kapłanów i zakonników) – zwane Itinerarium – pojawiły się także teksty modlitw przed lub po podróży dla osób świeckich? W XIII w. biskup Wilhelm Durandus umieścił w swoim pontyfikale zestaw modlitw i tekstów przed podróżą dla biskupów. W ten sposób pomyślał o wyższym klerze. Natomiast dla niższego kleru nie było jeszcze takich tekstów. Dopiero brewiarz trydencki (Breviarium Romanum 1568) w dodatku umieścił Itinerarium, zestaw modlitw i tekstów przed podróżą dla kapłanów i zakonników. Teksty te zostały skopiowane ze wspomnianego pontyfikału z niewielkimi zmianami. Bardzo interesujący jest fakt, że dla mniszek udających się w podróż i po ich powrocie także były teksty do dyspozycji (z formami żeńskimi). Przykładem może posłużyć Collectarius cisterciensis z Opactwa w Lichtenthal. Odpowiednie teksty dla osób świeckich można również znaleźć w modlitewnikach (Stundenbücher) w odróżnieniu do brewiarzy (breviaria), które stanowią zbiory różnych tekstów po łacinie, ale także w językach ojczystych. Książę Jean de Berry (1340–1416) polecił wykonanie sześciu modlitewników. W dwóch z nich na końcu znajdują się omawiane teksty. Zarówno „Les Pettites Heures“ (ok. 1380), jak i Les „Belles Heures“ (ok. 1408) posiadają ten sam obrzęd przed podróżą.