Roczniki Teologii Moralnej

Stały URI zbioruhttps://theo-logos.pl/handle/123456789/14073

Roczniki Teologii Moralnej były kontynuacją „Roczników Teologicznych” zeszyt 3: Teologia moralna, wydawanych od 1949 r. przez Towarzystwo Naukowe KUL. Ukazywały się w latach 2009-2013. Obecnie ponownie stanowią zeszyt 3 „Roczników Teologicznych”. Opiekę naukową nad nim sprawuje Instytut Teologii Moralnej KUL, we współpracy z międzynarodową Radą Naukową. Zadaniem pisma jest prezentacja współczesnego stanu wiedzy z zakresu teologii moralnej, bioetyki, antropologii i życia społecznego oraz promocja nowych idei i twórczych koncepcji badawczych.

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 101

Abp Reinhard Marx. Kapitał. Mowa w obronie człowieka (we współpracy z dr. Arndtem Küppersem). Tł. Janusz Serafin CSsR, wprowadzenie Jacek Salij OP. Kraków: Wyd. Homo Dei 2009 ss. 308 [Tytuł oryginału: Das Kapital. Ein Plädoyer für den Menschen. Monachium: Pattloch Verlag, 2008].
Adamski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
Andrzej Derdziuk OFMCap. Teologia moralna w służbie wiary Kościoła. Lublin: Wydawnictwo KUL 2010 ss. 411.
Zadroga, Adam (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
Antropologia i życie społeczne
Nowosad, Sławomir (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
Vigo Auguste Demant (d. 1983) was one of those in the Christendom Group who most influenced Christian sociology and Church life. Confronted with various manifestations of the crisis of European civilization in the first half of the 20th c. his constant emphasis was on the “true nature and end of man” and the concept of “human life as a whole”. This included understanding man above all as a spiritual being who needs to stay in contact with God as his Creator and Redeemer. Thus, it is secularization which damages man and his social environment most. Demant’s firm conviction was that European societies must rediscover their “common humanity” transcending the earthly reality in order to reintroduce God’s order in their individual and social life. However different the early 21st c. social and cultural context may be, Canon Demant is truly worth revisiting.
Argument siły w relacjach międzynarodowych
Kiniewicz, Piotr (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
International relationships are very complicated. There is a tension between the demands of duties of the states like protection of integrity, safety and peace (both internal and international), which require a lot of effectiveness, and demands of human dignity, justice and protection of human rights. In fact, this is a kind of conflict between pragmatism and ethics. Although there is no easy answer to that, one has to remember, that even when the war is inevitable, it becomes a setback. Even a just war is an unfair one.
At the Roots of Christian Bioethics: Critical Essays on the Thought of H. Tristram Engelhardt. Red. A. S. Iltis, M. J. Cherry. Salem: M&M Scrivener Press 2010 ss. XVI+339.
Nowosad, Sławomir (Towarzystwo Naukowe KUL, 2013)
Basilio Petrà. Divorziati risposati e seconde nozze nella chiesa. Una via di soluzione. Assisi: Cittadella Editrice 2012 ss. 269.
Podzielny, Janusz (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
Basilio Petrà. Fare il confessore oggi. Bologna: Edizioni Dehoniane 2012 ss. 236.
Kwiatkowski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
Chrystocentryzm personalistyczny
Derdziuk, Andrzej (2009)
Christocentrism is now one of the most widespread ideas in moral theology, allowing a coherent definition of the issues of moral life. The personalistic character of Christocentrism indicates the necessity of defining Christian morality in the perspective of the first person, owing to which a Christian not so much is directed by some outer law written down outside him, as searches for the true good, according to the principle of being open to the truth that is written in his conscience. A bond with Christ may be formed on the plane of motivation that results from undertaking the task of following, from the ontic rootedness as a new creature and on the basis of identification of one’s aim with the aspiration that is in Christ. The „Christo-form” of human life gives a man a new identity and opens him to participation in the Trinitarian life. The biblical ideas that define the personalistic dimension of Christocentrism most fully, are the idea of vocation and the idea of the New Covenant, which have been given a significant place in Polish moral theology. Pointing to a dynamic and responsorial character of Christian morality these ideas allow an integral definition of the phenomenon of aspiration to perfection in love that is at the same time a fullness of personal life.
Chrześcijańska wizja idei postępu w kontekście propozycji eugenicznych. Zarysowanie problematyki
Rzepa, Wojciech (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
According to Pope Benedict XVI the essential concept that allows defining the contemporary world is the idea of progress. It gains a special significance in the context of the great development of technological possibilities of contemporary medicine. This gives rise to a temptation to improve, or even to technologically perfect the human nature, that is present under the auspices of eugenic behaviors. The teaching of the Church remarks that all genuine progress in this area should be supported, on condition that science will always respect human rights and dignity from the moment of the man’s conception. Nobody may claim the right to destroy human life or manipulate it with impunity.
„Constructio et consecratio mundi” – zapomniane idee teologii rzeczywistości ziemskich (cz. II)
Gocko, Jerzy (Towarzystwo Naukowe KUL, 2009)
Two ideas: constructio mundi and consecratio mundi have appeared on the basis of the theology of earthly realities, which – in its authors’ intention – was to consolidate the connection between the Christians and God, who does not oppose the involvement into the matters of this world, but gives the involvement a deeper, religious – and hence a fully human – meaning. The aim of the present study – that is a continuation of an article published in the previous volume of „Roczniki Teologiczne” („Theological Annals”) – is to remind and to reinterpret the latter of them. In order to do this the very idea of consecratio mundi and its meaning is presented in the light of assumptions of the theology of earthly realities, then it is interpreted personalistically, and its topicality is shown as a moral challenge. In the light of both publications it should be emphasized that at the basis of the presented principles – constructio mundi and consecratio mundi – there is the reality of the connections between the Christian and the world in the creative-salutary event of God Himself. A Christian, living in the world and being engaged in changing the world, on the one hand participates in the work of creation, and on the other touches the reality of the eschatological dimension. Construction of the world and realization of earthly tasks done by a Christian (constructio mundi) is part of development of the creature constantly recurring in Christ and finding its fulfillment and sanctification (consecratio mundi) in Him.
Człowiek i moralność w postmodernistycznym świecie
Pokrywka, Marian (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
Contemporary culture is characterized by a variety of definitions of man. This indicates, on the one hand, the multidimensional and multifaceted character of the truth about man, and on the other, leads to quite considerable confusion in the answer to the question: who is man? It seems that the basic perspective for presenting the situation, in which contemporary man has found himself is determined by postmodernism and the life style it offers. Although the question of postmodernism does not exhaust all the complex range of important problems of the modern world, one has to realize that its ideas – especially now, in the era of electronic communications – have spread and are present in all the world, assuming a more and more global character. In the postmodernist world the integral vision of man is often substituted by partial definitions that reduce man to “something” inside man. The occurring changes assume such dramatic forms that they are defined as “anthropological catastrophe”. The so-called new cultural model of man who takes a radically new attitude towards himself, toward another man, and ultimately also towards God appears from them. Postmodernism questions subjectivity and transcendence of the human person, whereby it contributes to destruction of morality. This current, destroying proper relations between freedom and truth in man, is situated in the area of modern forms of the basic anthropological error.
Der Einfluss sozio-ökonomischer Veränderungen auf das Familienleben
Pokrywka, Marian (Towarzystwo Naukowe KUL, 2013)
The family life – like the whole of man’s existence – is affected by socio-economic conditions. There is an interdependence between the family and socio-economic life. Today attention in modern societies is first and foremost directed at the individual. Therefore the family is no longer supposed to play such an important role of a social institution. Consequently the family is forgotten by economists who are more willing to use the concept of the “resident individual” than the specific concept of the family. Meanwhile it is in the family that one should seek the first strategic source of resources for society, mainly by the reconstruction of society, balancing redistribution, creating human capital, and protection of weak individuals. The family as the basic community needs an appropriate organization of socio-economic life. We mean here especially such an organization of labor that would take into account the needs and the rhythm of family life. In order to properly function and fulfill its mission, the family should be provided with just wages for its labor. In the context of the family life just wages is thought to be such that suffices to establish and maintain one's family and safeguard its future. The family for its development does not need to be cared for from time to time, but its needs permanent solutions in the form of the state's active pro-family policy based on the principle of subsidiarity. The pro-family policy must transcend the concern about the family’s material situation, and tend to protect its subjectivity and identity. It is necessary to make families themselves better aware of their own role of coauthors of the pro-family socio-economic policy.
Die Moraltheologie zwischen Offenbarung und zeitgenössischer Kultur. Ausgewählte methodologische Fragen
Zadykowicz, Tadeusz (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
Jednym z tzw. źródeł ogólnych teologii moralnej są poglądy i przekonania ludzi związane z uwarunkowaniami kulturowymi ich egzystencji. U podstaw decyzji moralnych, postaw oraz konkretnych czynów można bowiem odnaleźć przyczyny w swej istocie „kulturowe”, to znaczy związane z aktualnie akceptowanymi i promowanymi wizjami człowieka, społeczeństwa i świata. Istniejąc w ramach określonej kultury, człowiek w pewnym stopniu przyjmuje i wyraża w swoim działaniu świadomość moralną własnej epoki. Podejmując refleksje nad człowiekiem i jego działaniem, teologia moralna nie może nie uwzględnić tych uwarunkowań. To jednak przysparza jej ciągle wielu problemów. Niedocenienie tzw. źródeł kulturowych prowadzi ją zazwyczaj do antyracjonalnego biblicyzmu, z kolei przesadne akcentowanie – w skrajnych przypadkach – do podważenia tradycyjnego nauczania Kościoła w takich zagadnieniach, jak: źródła moralności, czyny z natury złe, istnienie obiektywnych norm. W praktyce wykorzystanie poszczególnych źródeł jest zawsze podporządkowane przyjętej wizji życia moralnego, jego źródeł i celu, oraz całościowej koncepcji teologii moralnej. Dlatego można powiedzieć, że miejsce, jakie przyzna się źródłom kulturowym, będzie zależało ostatecznie od ogólnych założeń metodologicznych. Ale też odwrotnie: sposób potraktowania źródeł kulturowych owocuje pewną całościową wizją prowadzonych refleksji. Ujęcie teologii moralnej w duchu biblicyzmu prowadzi więc do nieliczenia się z uwarunkowaniami społeczno-historyczno-kulturowymi. Wszelkie zaś próby sprowadzenia tej dziedziny do rzędu tzw. nauk o człowieku nadają źródłom ogólnym rangę najważniejszych, a niekiedy jedynych. Zjawiska kulturowe stają się też jedynym wyznacznikiem oceny moralnej we wszelkich ujęciach etyki wyłącznie na płaszczyźnie etosu, czyli zastanej moralności. Jeśli początek i cel życia moralnego będzie postrzegany na płaszczyźnie wyłącznie naturalnej, wówczas i źródła kulturowe refleksji zajmą istotne miejsce w argumentacji. Jeśli zaś uzna się nadprzyrodzony charakter początku i celu moralności, źródła te zyskają jedynie charakter względny, ograniczony. Miejsce, jakie teologia moralna przyzna źródłom kulturowym, zależy również od przyjętej metody. Tak zwana metoda pozytywna ogranicza się do interpretacji danych biblijnych. Źródła kulturowe traktowane są wówczas co najwyżej jako swoiste „prolegomena”. Ich analiza, prowadzona najczęściej w ramach wstępu, pozwala lepiej zrozumieć treści objawione, ale te są już analizowane bez odniesienia do źródeł ogólnych. Metoda systematyczna natomiast polega na wykorzystaniu różnych przesłanek. Źródła kulturowe stanowią wówczas dodatkowy materiał poznawczy, dodatkową przesłankę, ilustrację dla wywodów opartych na Objawieniu. Zachowanie tożsamości katolickiej teologii moralnej domaga się integralnego ujęcia oraz hierarchizacji wszystkich źródeł. Tak zwane źródła kulturowe mają dla niej charakter ograniczony; są niepełne i niedoskonałe. Nie są one ani pierwszym, ani tym bardziej jedynym wyznacznikiem dobra i zła moralnego. Nie dają też one pełnej odpowiedzi na pytanie o dobro. Taką odpowiedź daje tylko Objawienie. Dlatego zadaniem teologa moralisty jest wydobywanie spod wszelkich nawarstwień treści wymagań moralnych, jakie Bóg kieruje do człowieka tu i teraz, a więc także w skomplikowanych uwarunkowaniach kulturowych, które mogą przesłonić istotę wezwania Bożego zawartego w Objawieniu.
Dlaczego określenia „solidarność” nie ma w Piśmie Świętym? Historyczna ewolucja ważnego pojęcia
Hałas, Stanisław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
This paper discusses a historical evolution of the concept of solidarity: from its clearly anti-ecclesiastical sense up to its entirely Christian conception. The concept itself is of French origin and it designates close and active social cooperation in attaining common objectives. The notion was frequently evoked by the 19th-century social movements and used as an antithesis for the Christian teaching about the love of the neighbour. The sense of the notion changed with the rise of the anticommunist protests of the Polish workers in the late 20th century, who chose Solidarity for the name of their trade union. An important role in promoting the changed idea of solidarity was played by the moral authority of the Blessed John Paul II, who incorporated this notion in his teaching and developed it further.
Dwie dekady polskich przemian w perspektywie etycznospołecznej
Gocko, Jerzy (Towarzystwo Naukowe KUL, 2013)
The round anniversary of the turn of 1989 encourages encourages us to evaluate the past time in various aspects. This study is an attempt to reflect, with a view to moral theology, and inasmuch as it is possible on the two decades of political transformation in the dimension of social life with particular emphasis on the economy. This means that the principal discourse took place on the ethical level, to be precise the socio-ethical level, ignoring the ideological interpretation of the phenomena under study or their interpretation in a political sense. This publication first and foremost has called to our mind the most important events which a quantum leap in the formation of a new social system. Then some dilemmas have been shown that accompanied the changes. Many of them were related with the fact that a choice of this or that political option of economy was linked with a concrete axiological option. The decades of transformation was dominated mainly by the debate about the shape of social and economic life in Poland, i.e. the choice between a solidary Poland and a liberal Poland. In a further part of the analyses still two more specific criteria of evaluation have been proposed, namely the questions about the place and role of family and human labour in the new reality. A definite family policy and problems of labour focus on the axiological dilemma in question. The questions signaled only in some places should become an object of further detailed and interdisciplinary studies in which an ethical and social view should be present.
Dyskusja wokół problemu śmierci mózgowej człowieka – dawcy organów. Między biologią, biomedycyną i filozofią
Wróbel, Józef (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
Pronouncing the death of a man is essentially connected with the question about the moral limits of reanimation actions and about taking tissues and organs from human corpses. As medicine developed it was decided that the proper criterion of the death of a man is his cerebral death. However, acceptance of this criterion arouses controversies and raises objections. The author of the article shows the contemporary development of this method of pronouncing a man dead, the main reasons for objections and the stand taken by the Church. In the further part he shows the significance of the brain as the factor integrating the man’s living processes. He does it from the perspective of the respiratory, circulatory, nervous and endocrinological systems. On the other hand, he stresses that along with the death of the brain disintegration of the human person begins. Disintegration of this unity on the biological level reveals the “separation” of the body and the soul as the unifying principle that has already happened; that is, it reveals the man’s death that has already taken place.
Eklezjalny wymiar sakramentów
Jeżyna, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
The Conciliar revival of the vision of the Church and of vocation had enhanced the status of the communal character of Christian life. The community of the Church is a necessary milieu for religious and moral life of Christians. It is in the Church that the encounter with the saving God takes place, and owing to the sacraments a man is sanctified. Sacramental grace gives rise to moral obligations, and moral life requires turning gifts and obligations that issue from sacraments into actual deeds. This means that sacramental gifts indicate the moral imperative, and moral life acquires the style of sacramental life. One of the most important moral imperatives of sacramental life is its communal dimension.
Ekonomia społeczna i nauczanie społeczne Kościoła. Wzajemne implikacje aksjologiczne
Zadroga, Adam (Towarzystwo Naukowe KUL, 2009)
Social economy and the Church’s social teaching are joined not only by a similar object of interest, i. e. a common axiological foundation in the form of certain values and principles. It seems that the existence of such connections on the axiological level is not very well known, which can be proven, among others, by the fact that it is hard to find any studies or even mentions connected with it in the literature on the subject. Hence an attempt seems justified to look closely and to analyze this connection in order to indicate the details of mutual implications, and so to show the possibilities of mutual enriching these two domains of human reflection on social life. The article analyzes particular principles of social life that are preached by the Church as part of its social teaching, with respect to their presence or the necessity of considering them in social economy. First it points to (1) the source and foundation of all the social principles, which is the human person, and then it shows (2) the dignity of work and the call to be enterprising. Next, the following principles are analyzed: (3) the common good, the general allotment of goods and preferential option for the poor, and finally (4) solidarity, subsidiariness and participation.
El amor conyugal − elemento esencial en la constitución de la pareja humana
Botero Giraldo, Silvio (Towarzystwo Naukowe KUL, 2009)
Artykuł Silvio Botero Girardo CSsR, profesora Akademii Alfonsjańskiej w Rzymie, podejmuje zagadnienie miłości małżeńskiej jako elementu konstytutywnego i celu małżeństwa, a więc problematykę, która budziła wiele kontrowersji zarówno w historii teologii małżeństwa, jak również, a może przede wszystkim, w prawie kościelnym. Autor swoje rozważania koncentruje na trzech zagadnieniach: syntezie historycznej ukazującej obecność miłości w teologii małżeństwa; recepcji − pomimo początkowych oporów − miłości małżeńskiej przez Sobór Watykański II oraz ukazaniu trzech kluczowych dla posoborowego nauczania elementów: centralne miejsce osoby ludzkiej, zasady „salus animarum” jako „najwyższego prawa Kościoła” oraz propozycji rewizji „favor juris” w przywilej godności osoby ludzkiej.
El sello conciliar de la reflexión moral en América Latina
Mifsud, Tony (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
Wydarzenie Soboru Watykańskiego II głęboko wpłynęło na przyszłość Kościoła w Ameryce Łacińskiej, a tym samym na kształt refleksji teologicznomoralnej subkontynentu. Celem artykułu prof. Tony Mifsuda SJ, profesora teologii moralnej na Katolickim Uniwersytecie Chile w Santiago, jest ukazanie recepcji nauki Soboru w Ameryce Łacińskiej oraz dokonującej się reorientacji teologii moralnej, która stała się jego bezpośrednim następstwem. W pierwszej kolejności autor dokonał reinterpretacji samego wydarzenia soborowego z perspektywy Ameryki Łacińskiej oraz ukazał wkład Ojców Soborowych pochodzących z tej części świata, zwracając szczególną uwagą na reprezentantów Chile. Kluczowym wydarzeniem dla recepcji Soboru na kontynencie południowoamerykańskim okazało się Zgromadzenie Generalne Biskupów Ameryki Łacińskiej (CELAM) w 1968 w Medellín. Podjęło się ono zadania odczytania nauki i ducha Soboru w lokalnej rzeczywistości.

Przeglądaj

Przeglądaj Roczniki Teologii Moralnej wg Tytuł