Colloquia Theologica Ottoniana, 2017, nr 2

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/684

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 15 z 15

Andrzej Krzystek, Katedra – nigdy nie ukończona, dziedziczona i zadawana, Szczecin 2017, ss. 215.
Konecki, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Książka ks. dr. Andrzeja Krzystka: Katedra – nigdy nie ukończona, dziedziczona i zadawana to wartościowe i potrzebne opracowanie, zrealizowane niezwykle rzetelnie, świadczące o wszechstronności i erudycji autora, o jego szerokim, a zarazem fachowym i dojrzałym warsztacie naukowym. Dzięki temu można je zaliczyć do najciekawszych i najbardziej wartościowych pod względem merytorycznym i poziomu naukowego warsztatu spośród znanych mi, wydanych ostatnio publikacji zwartych dotyczących tematyki ścisłego związku budownictwa sakralnego i liturgii posoborowej. Polecam ją studentom teologii, sztuki i architektury, a także wszystkim, którzy pełnią posługę przewodników po miejscach świętych.
Czy wytracenie oznacza wykluczenie?
Rucki, Mirosław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Artykuł dotyczy wyrazu hebrajskiego תַרָּכ, który wielokrotnie jest tłumaczony na polski jako „wykluczenie”. W Biblii hebrajskiej wyraz ten występuje 289 razy, czasami w znaczeniu „zawrzeć przymierze” (np. Rdz 26,28 – chodzi o rozcięcie zwierząt ofiarnych i rytualne przejście stron zawierających przymierze między częściami rozciętych tusz), czasami w znaczeniu dosłownie powiązanym z cięciem (ścinanie drzew, odcinanie czegoś), a czasami w znaczeniu odebrania życia. W opracowaniu uwzględniono kilka kontekstów biblijnych, w których wyraz תַרָּכ nie może być przetłumaczony inaczej, jak „wycięty”. Nie znaleziono natomiast kontekstów sugerujących coś innego niż śmierć. Osobno omówiono przypadki wyłączenia (ekskomuniki) opisane w Biblii oraz zawieszenia żyda w prawach członka wspólnoty, przewidziane w judaizmie rabinicznym oraz w prawach społeczności qumrańskiej. Przypadki te, a także wyrazy stosowane na oznaczenie tej kary nie odpowiadają przypadkom, w których występuje biblijny nakaz „wycięcia”. Prowadzi to do wniosku, że rozumienie słowa תַרָּכ jako „wyłączenia” nie odpowiada zamysłowi autora tekstów biblijnych.
Działalność prorodzinna biskupa profesora Kazimierza Majdańskiego z perspektywy diecezji szczecińsko-kamieńskiej
Wejman, Grzegorz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Abp prof. dr hab. Kazimierz Majdański (+ 29 kwietnia 2007 roku) był człowiekiem służącym prawdzie. Wiedział, że służąc prawdzie, służy wolności, wyzwoleniu człowieka i narodów, a nade wszystko służy życiu i rodzinie. Zdrowe i silne Bogiem rodziny były jego największą troską. Na tym polu podjął wiele bardzo cennych inicjatyw, zarówno w przestrzeni Kościoła powszechnego, w Polsce, jak i w diecezji szczecińsko-kamieńskiej. Wśród nich można wymienić powołanie do istnienia: Instytutu Studiów nad Rodziną, Wspólnoty Świętej Rodziny, Wyższego Seminarium Duchownego, Domu Samotnej Matki, Caritas Diecezji Szczecińsko-Kamieńskiej, sanktuariów Maryjnych, to także sympozja naukowe i liczne publikacje naukowe na temat życia i rodziny, a nade wszystko niestrudzone zabiegi o to, aby diecezja szczecińsko-kamieńska i całe Pomorze Zachodnie spotkało się w Szczecinie z Janem Paweł II – papieżem rodzin. Ostatnia opublikowana wypowiedź abp. K. Majdańskiego niosła ze sobą jego życiowe wyzwanie: „Słuchać Boga, by żyć”.
Dziekan a duchowieństwo dekanalne. Aspekt prawno-duszpasterski
Adamczyk, Jerzy (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia prawnej relacji dziekana do duchownych dekanatu. W pierwszej części przedstawiono kwestię troski dziekana o prowadzenie przez duchownych życia odpowiadającego ich stanowi. W drugiej części wskazano na obowiązki dziekana odnośnie do formacji duchowieństwa, natomiast część trzecia została poświęcona stosunkowi dziekana do duchownych znajdujących się w trudnych sytuacjach. W części czwartej omówiono sprawę troski dziekana o właściwą posługę duszpasterską duchownych dekanatu.
Konfesyjność tłumaczeń biblijnych na przykładzie Biblii Ewangelicznego Instytutu Biblijnego
Merecz, Robert J. (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
W artykule omówiono nowe tłumaczenie Biblii opublikowane przez Ewangelicki Instytut Biblijny w Poznaniu. Jedną z głównych cech charakterystycznych tego przekładu Biblii jest to, że jest to pierwsze tłumaczenie Pisma Świętego w polskich kręgach ewangelickich. Porównano niektóre teksty biblijne w nowym przekładzie Biblii (EIB) z dwoma katolickimi i jednym luterańskim tłumaczeniem w celu sprawdzenia, czy istnieją jakiekolwiek uprzedzenia teologiczne obecne w pracy translacyjnej. Wniosek jest taki, że tłumaczenie odbija ewangelickie zrozumienie pewnych perykop biblijnych. Pokazuje również, że inne Biblie mają własne założenia teologiczne i że żadne tłumaczenie Biblii nie jest od niego wolne. Wszystkie tłumaczenia są interpretacją i jako takie są produktem teologicznie ukierunkowanych tłumaczy.
Królestwo Boże wewnątrz nas czy pośród nas?
Lisiecki, Bartosz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Artykuł koncentruje się na egzegezie Łk 17,21 – na fragmencie mówiącym o królestwie Bożym obecnym w nas lub pośród nas? W kolejnych punktach poszukiwano odpowiedzi na pytanie, jak należy rozumieć grecki termin ἐντὸς. Autor odwołuje się do świadectw biblijnych, literatury patrystycznej oraz polskiej tradycji translatorskiej Biblii.
„Mesjańskie fragmenty” Biblii hebrajskiej w przekładzie Tanach Izaaka Cylkowa
Goniszewski, Piotr (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
In this article we will present how Isaac Cylkow, a representative of Progressive Judaism, reflects and comments on selected Messianic prophecies in his translation of the Hebrew Bible into Polish. The first point will be presented a short description of Judaism during the Haskalah. The second point will contain basic information about the life and scientific work of the Rabbi Isaac Cylkow. The third will discuss the hermeneutics of Isaac Cylkow four selected fragments of the Hebrew Bible, which in Jewish and / or Christian Tradition have been or are interpreted as messianic prophecies. These texts will be: Gen 49.10; Num 24.17; Is 7:14; Ps 110.4.
Nauczanie Papieża Franciszka o małżeństwie i rodzinie w posynodalnej adhortacji Amoris laetitia w świetle Magisterium Jana Pawła II
Bujak, Janusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Papież Franciszek 8 października 2013 roku ogłosił decyzję o zwołaniu Synodu o rodzinie. Nowością był fakt, że synod odbył się w dwóch etapach: w roku 2014 jako synod nadzwyczajny, a w roku 2015 – zwyczajny. 19 marca 2016 roku papież Franciszek podpisał posynodalną adhortację Amoris laetitia, która światło dzienne ujrzała 8 kwietnia. W adhortacji znajdziemy 50 cytatów z nauczania Jana Pawła II na temat małżeństwa i rodziny, przede wszystkim w rozdziałach IV i V adhortacji, w których mowa jest o teologii ciała Jana Pawła II. Celem artykułu jest odwołanie się do katechez i innych tekstów Jana Pawła II na temat miłości małżeńskiej obecnych w adhortacji, tak by można było umieścić Amoris laetitia w szerszym kontekście nauczania Jana Pawła II i zbadać, na ile ostatni dokument o miłości w rodzinie jest twórczą kontynuacją wcześniejszego nauczania Kościoła na ten temat.
Nawroty brzmieniowe w Ewangelii wg św. Marka w kilku nowszych przekładach wersetów 33–50 z rozdziału 9
Kubski, Grzegorz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
W artykule przedmiotem dokładniejszego badania jest perykopa zawarta w wersetach 33–50 rozdziału 9 Markowej Ewangelii. To nie tyle ogólne cechy stylu są przedmiotem opisu oraz refleksji, co jednostkowe środki literackiego opracowania perykopy, jej artystycznego wykończenia korzystającego z niektórych możliwości współbrzmienia wyrazów, a wyzyskanego lub pominiętego przez tłumaczy. Badanym materiałem są przekłady Ewangelii wg św. Marka na język polski, których autorami są redaktorzy-modyfikatorzy tłumaczenia o. Walentego Prokulskiego SJ w V wydaniu Biblii Tysiąclecia, tłumacz z zespołu Biblii paulistów, Roman Brandstaetter, ks. Marian Wolniewicz, Czesław Miłosz, o. Franciszek Sieg SJ (którego tekst stanowi w tym artykule główne źródło cytowania). Dobór autorów przekładów ma tutaj tę specyfikę, iż czterej spośród nich są także (a nawet w dwóch wypadkach głównie) poetami. Są to Brandstaetter, Miłosz, o. Sieg, ks. Wolniewicz. Dwa pozostałe zaś tłumaczenia pretendują wśród współczesnych polskich katolików do miana najpowszechniej używanych w nauczaniu Kościoła lokalnego.
Posłuszeństwo Chrystusa w pismach Hansa Ursa von Balthasara
Pyc, Marek (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Jedną z zasług współczesnej teologii jest dowartościowanie w chrystologii znaczenia historii ziemskiego Jezusa. Znaczący wpływ ma w tej dziedzinie chrystologia posłuszeństwa wielkiego teologa XX wieku Hansa Ursa von Balthasara. Autor ten próbuje opisać posłuszeństwo Chrystusa za pomocą nierozerwalnie ze sobą związanych terminów: roszczenie – ubóstwo – wywłaszczenie – krzyż posłuszeństwa. Ujawniający się w roszczeniu Jezusa boski autorytet, a tym samym przynależna Mu jako Synowi Bożemu pełnia władzy (p. 1), wyraża się poprzez niemoc Jego ubóstwa (p. 2) aż po opuszczenie, a więc wywłaszczenie, równoznaczne z powierzeniem całej egzystencji z bezgraniczną uległością do dyspozycji Ojcu, by On sam nadał jej ostateczną formę (p. 3), wyrażające się ostatecznie w posłuszeństwie aż do śmierci na krzyżu (p. 4). Chrystus, który przebył aż do końca drogę posłuszeństwa, zostaje wskrzeszony z martwych i wywyższony przez Ojca.
Postać podobna Synowi Człowieczemu z kobiecym biustem przepasanym złotym pasem (Por. Ap 1,13) – teologiczne konsekwencje zróżnicowania terminów στηθoς oraz μαστoί, w przekładzie Apokalipsy arcybiskupa Jana Marii Michała Kowalskiego używanym w kościołach mariawitów w Polsce
Wojciechowska, Kalina (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
W artykule przedstawiono różnice w znaczeniu greckich terminów oznaczających piersi – στηθoς (odnoszące się zazwyczaj do klatki piersiowej oraz piersi męskich) i μαστoί (odnoszące się najczęściej do piersi kobiecych) oraz ich kontekst biblijny. W postaci podobnej do Syna Człowieka w Księdze Objawienia 1.13 użyto terminu μαστoί. Arcybiskup Jan Maria Michał Kowalski (1871–1942) – tłumacz Biblii używanej w Katolickim Kościele Mariawitów oraz w Starokatolickim Kościele Mariawitów – zauważył tę różnicę i zidentyfikował postać w Księdze Objawienia jako żeńską. Zdaniem Kowalskiego ktoś podobny do Syna Człowieczego obleczonego w szatę ze złotym pierścieniem wokół piersi to Maria Franciszka Kozłowska (zwana Mateczką), założycielka Mariawitów. Identyfikacja ta ma konsekwencje dla teologii, soteriologii, eschatologii i trynitologii.W artykule przedstawiono różnice w znaczeniu greckich terminów oznaczających piersi – στηθoς (odnoszące się zazwyczaj do klatki piersiowej oraz piersi męskich) i μαστoί (odnoszące się najczęściej do piersi kobiecych) oraz ich kontekst biblijny. W postaci podobnej do Syna Człowieka w Księdze Objawienia 1.13 użyto terminu μαστoί. Arcybiskup Jan Maria Michał Kowalski (1871–1942) – tłumacz Biblii używanej w Katolickim Kościele Mariawitów oraz w Starokatolickim Kościele Mariawitów – zauważył tę różnicę i zidentyfikował postać w Księdze Objawienia jako żeńską. Zdaniem Kowalskiego ktoś podobny do Syna Człowieczego obleczonego w szatę ze złotym pierścieniem wokół piersi to Maria Franciszka Kozłowska (zwana Mateczką), założycielka Mariawitów. Identyfikacja ta ma konsekwencje dla teologii, soteriologii, eschatologii i trynitologii.
Przyczynek do tłumaczenia słowa ΠΥΛΗ w wersecie Mt 16,18
Dzikiewicz, Daniel (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Opracowanie zostało poświęcone zagadnieniu przekładu greckiego słowa πύλη w wersecie Mt 16,18. W pierwszej części artykułu przedstawiono i poddano ocenie krytycznej dwie polskojęzyczne tradycje translatorskie tego wyrazu w danym fragmencie: tradycję przekładu wyrazowego („brama”, „brona”, „wrota”) i tradycję przekładu metaforycznego („moc”, „oddział”, „potęga”). Następnie w drugiej części na postawie przytoczonych argumentów o charakterze lingwistyczno-egzegetycznym zaproponowano oddanie terminu πύλη za pomocą pojęcia „gardziel”, które lepiej pasuje do najbliższego kontekstu literackiego perykopy Mt 16,18 oraz do całokształtu biblijnego ujęcia sił przeciwstawnych Bogu.
The role of genesis account of creation in the development of monogamy in the Old Testament and its reception in the early Church
Krycki, Marcin (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Analiza tez biblistów dotyczących poligamii w Starym Testamencie prowadzi do konkluzji, że była ona praktykowana w starożytnym Izraelu. Znawcy tematu podają dwie ewentualności: albo poligamia była częścią kultury semickiej od zarania jej dziejów, albo była późniejszym skutkiem wpływów kultury ludów ościennych. Niemniej, jak podaje autor artykułu, istnieją niezbite dowody, że poligamia nigdy nie była tolerowana jako normalna, zamierzona przez Boga forma życia rodzinnego. Główną tezą artykułu jest stwierdzenie, że opis stworzenia z Księgi Rodzaju istotnie wpłynął na rozwój monogamii w kulturze starożytnego Izraela. Opisana relacja pierwszej pary ludzi miała na celu prezentować archetypiczną formę małżeństwa zaproponowaną przez Boga ludziom jako paradygmat monogamicznego małżeństwa. Artykuł ukazuje, że prawdopodobna jest hipoteza biblistów, że proces redakcji Księgi Rodzaju (ukończonej około V wieku przed Chrystusem) zintegrował w tekście elementy tradycji monogamicznej, które były obecne w świadomości Izraelitów od wieków, jednocześnie stał się wzorcem życia małżeńskiego dla kolejnych pokoleń i pomógł wykorzenić ślady myślenia poligamicznego. Artykuł porusza również sporną kwestię rozwodów dyskutowaną przez szkoły rabinackie Hillela Starszego i Shammaia Starszego, do której odniósł się Jezus w Ewangelii, odwołując się do opisu stworzenia z Księgi Rodzaju. Przedstawione w tekście wybrane wypowiedzi Ojców Kościoła dotyczące monogamii również wskazują, jak istotną rolę odgrywa opis stworzenia z Księgi Rodzaju w formowaniu chrześcijańskiej świadomości odnośnie do małżeństwa.
Seria „Biblia Impulsy” jako nowa propozycja tłumaczenia i komentowania tekstów biblijnych
Wilk, Janusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Artykuł prezentuje najnowszy polski projekt tłumaczenia i komentarza ksiąg Nowego Testamentu, który otrzymał nazwę „Biblia Impulsy”. Nazwa ta wywodzi się z typu komentarza, który w formie krótkich wskazówek – impulsów – stara się wieloaspektowo wyjaśnić poszczególne perykopy danej księgi. „Księgą typiczną” dla całej serii jest tom poświęcony Ewangelii według św. Marka (Katowice 2016), w którym wstęp przygotował i przekładu z oryginału dokonał ks. Artur Malina, a komentarz sporządził ks. Janusz Wilk, będący równocześnie redaktorem naukowym serii.
Wystawa Made in Roma and Aquileia
Korzec, Cezary (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017)
Zainaugurowana w sobotę 11 lutego 2017 roku w pałacu Meizlik w Akwilei wystawa jest wydarzeniem kulturalnym mającym istotny aspekt naukowy i popularyzujący badania historyczne. Stanowi ona dokumentację i popularyzację wysiłku badawczego archeologów i historyków, ale i wskazuje na obszary jeszcze mało znane i oczekujące na swoich odkrywców w przeszłości odległej, jak i całkiem bliskiej. Z pewnością wartością jest wykreowanie w świadomości odwiedzających marki, jaką jest Akwileja, i umocnienie „pierwszomarkowego produktu” w regionie, to jest Wenecji, która znajduje się w odległości 120 kilometrów.

Przeglądaj

Przeglądaj Colloquia Theologica Ottoniana, 2017, nr 2 wg Tytuł