Studia Oecumenica, 2013, T. 13
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/33114
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Ekumeniczne nowości wydawnicze(Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Pozycja Społeczno-polityczny kontekst początków ordynacji kobiet w Kościele Luterańskim w SzwecjiTempczyk, Katarzyna (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Because of the strict connection between the Lutheran Church and the State in Sweden, the introduction of the ordination of women in the Church has a very specific political and social context. Since the clergy of the Church were appointed and partly paid by the state which served as a manager of church funds, actually the discussion about the possibility was started outside of the Church and concerned firstly the State legislation. In 1919 the Minister of Justice appointed a committee to enquire into the competence of women for government appointments and recommended a legal change. When in 1925 legislation allowed women to hold state offices, an exception was made concerning the office in church. After many discussions, in 1958 the legal barriers were removed, but still ordination, which is the privilege of the Bishop was a condition for holding the office in the church. Although the formal discussion was about the question of state office, nevertheless the actual debate was on whether or not to admit women to the priesthood. The specific legal context caused that the theological argumentation was not actually taken into consideration. After the legal change the decision whether the women will be ordained to the ministry in the Church depended on the particular bishop and not all of them decided to introduce the new practice. The first ordinations of women took place in 1960, however, by 1970 not one women had been ordained in 5 out of the 13 dioceses.Pozycja Najgłębsze pragnienie Boskiego Nauczyciela. Ekumenizm według J. Ratzingera/Benedykta XVISzymik, Jerzy (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Christian unity is desired by Christ Himself and, consequently, it is also a continuous imperative of Christian conscience and particular care on part of each pope. The starting point of J. Ratzinger/Benedict XVI’s thought and teaching is clear distinction between seeking unity through human strategy and the way to unity ultimately accepted as the gift of God Himself. Consequently, it paves the way for thinking about Christian schism in the context of ”Divine retribution”, i.e. the situation where God still acts and attracts to Himself. Such perspective protects against vanity and ambition to organise the world as if according to “God’s way”, but – in practice – without God. J. Ratzinger/Benedict XVI copes with ecumenically tempting notions-proposals (such as, for example, pluralism) that lead to an apprehensive acquaintance with identity. His lodestars are: Christ – the Truth – longing – patience – suffering – good – conversion.Pozycja Konkordia Leuenberska jako współczesny katechizm ekumeniczny?Sojka, Jerzy (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)In 2013 the 40th anniversary of signing the Leuenberg Agreement meets the “Year of the Catechisms”, declared by the Synode of the Evangelical Church of the Augsburg Confession in Poland. In this context, the article analyses, whether the Leuenberg Agreement can be considered as ecumenical catechism, by pointing to concurrence between the content of the basis for a church fellowship it establishes (similarly to art. VII, Augsburg Confession: agreement in the right teaching/preaching of the Gospel and the right administration of the sacraments) with the contents of Martin Luther’s Small Catechism. In its second part, the article reviews the way Community of Protestant Churches in Europe realises in its activities the practical aspects of realising a church fellowship foreseen by the Leuenberg Agreement, which was started with it.Pozycja Nowe formy życia rodzinnego jako środowiska wiary? Stanowisko encykliki Lumen fidei w świetle najnowszego dokumentu Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD)Składanowski, Marcin (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)On the 5th of July 2013 the Holy See has released the first encyclical of Pope Francis Lumen fidei (dated 25th of June). A few days earlier, on the 19th of June 2013 in Berlin representatives of the Lutheran Evangelical Church in Germany (EKD) have presented a comprehensive document Zwischen Autonomie und Angewiesenheit. The article discusses the importance of the family as the environment of faith as presented in both documents. There are significant differences of the theological perspective between them. The Lutheran document presents new models of family life which differ from the traditional image of the Christian family. The encyclical emphasise the role of the traditionally-understood family, based on marriage of a man and a woman, in the transmission of the faith to children. The article shows the importance of these different perspectives and ecumenical difficulties which arise from them.Pozycja Division (Schisma) as a Reaction to Self-Manifestation of Jesus’ Person in the Light of John 7,43Siemieniec, Tomasz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Prezentowany artykuł przedstawia analizę greckiego rzeczownika schimai w J 7,43. Przeprowadzona analiza wykazała, że Janowe znaczenie tego terminu jest odmienne od popularnego znaczenia słowa „schizma” w naszych czasach. W popularnym rozumieniu schizma oznacza podział, który nie obejmuje sfery doktrynalnej, a jedynie jurysdykcyjną. Tymczasem w J 7 właśnie na pierwszym miejscu znajduje się wymiar doktrynalny. Podział (schizma) jawi się jako efekt różnych odpowiedzi na pytanie o rozumienie osoby Jezusa. Podział powoduje wykształcenie się różnych grup odmiennie nastawionych do Jezusa, który objawia sam siebie. Dla tych, którzy uwierzyli Jezus jest Chrystusem, czyli Mesjaszem. Inna grupa pojmuje Go jako proroka. Są i tacy, którzy zajmują krańcowo wrogie stanowisko względem Jezusa, nazywając Go zwodzicielem. Ta ostatnia grupa obejmuje przede wszystkim zwierzchników ówczesnego Izraela. Podział, jaki następuje wśród słuchaczy słów Jezusa zapowiada radykalny rozdział, jaki nastąpi między judaizmem a chrześcijaństwem w późniejszych latach. Należy pamiętać, że Jan pisał te słowa mając już w świadomości zaistnienie takiego podziału.Pozycja Współczesna architektura sakralna chrześcijaństwa środowiskiem ekumenicznej jedności wiaryRabiej, Jan (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)A genesis of Christian churches combines ideas: the Church – the God’s House (Domus Dei) and the Church – a home of worshipers (Domus Ecclesia). The essence of architectural creation is set by a church liturgy. A timelesstranscendent act of a liturgy takes place in a real environment of a believers’ community. Churches forms contain immutable elements – rooted in a liturgy, and values derived from conditions of time and place. Universalism and dynamism of the Church is reflected by an evolution of the sacral architecture of Christianity. Contemporary churches, which fit well into a term the “demythologized” Christian architecture, are an expression of ecumenical aspirations for an unity of faith.Pozycja Aktualność pobożności ludowej w środowisku zróżnicowanym konfesyjnieRabiej, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Pozycja La dimensione ecumenica del rito della fondazione di una Chiesa nella tradizione bizantina greca e latinaPotoczny, Mateusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)The dedication of a Church is not the only rite that is used for the initiation of a new place of Christian worship. At the beginning of the construction of a building, liturgical sources provide for the Rite of Foundation of a Church in which blessings are asked on both the workers and also on the future edifice. This paper gives a comparative analysis of prayers used in the rites of the Byzantine- Greek and Latin traditions. Although both traditions have different theological emphasis they also have similarities too. This study bears fruit in allowing us to create a common ecumenical definition of the church-building arising from these analysed texts – it is the future place of Christian worship which (ἐκκλησία, ecclesia) is a house (οἶκος) constructed (opus) for God, to celebrate His glory (cf. Es 40,34-35; Ez 9,3) in and through the divine mysteries (templum). This place is made by the community of the faithful and it from this same community it takes its name (ἐκκλησία, ecclesia).Pozycja „Od konfliktu do komunii” – w drodze ku 500. rocznicy ReformacjiPorada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Pozycja Homosexuelle Paare in der Sicht der Evangelischen Kirche in DeutschlandPodzielny, Janusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)The Evangelical Church in Germany (EKD) view on homosexuality and homosexual relationships has evolved, especially, since the 80’s of the twentieth century. Since then, the attitude of tolerance towards such couples was more and more widespread, but it does not mean them to be equal with marriage and family. Today, however, in the context of the newly published document of EKD, entitled “Zwischen Autonomie und Angewiesenheit”, the equal rights for samesex unions and their blessing on a par with marriage are postulated. Such a position of the Evangelical Church in Germany caused, of course, a lot of controversy, among Evangelics (Protestants) themselves as well as in the framework of the ecumenical dialogue.Pozycja Das Leben der Muslime in DeutschlandNowak, Joachim (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Szacuje się, że obecnie 1,3 miliarda ludzi w świecie wyznaje islam. W Niemczech islam jest po chrześcijaństwie największą religią. Obecnie 5% niemieckiego społeczeństwa przyznaje się do wyznawania tej religii, około 1,8 miliona muzułmanów posiada niemieckie obywatelstwo. Wyznawcami islamu w Niemczech są głównie Turcy. W 2008 r. około 63% muzułmanów żyjących w Niemczech miało tureckie pochodzenie. Było to spowodowane rekrutacją w celach zarobkowych emigrantów z Turcji w latach 60-tych i 70-tych minionego wieku. Od 2006 r. muzułmanie należący do Niemieckiej Konferencji ds. Islamu starają się więcej dbać o własną religijną i społeczno-polityczną integrację w Niemczech. Głównym źródłem rozprzestrzeniania się w Niemczech islamu, który jeszcze do lat sześćdziesiątych odgrywał tu bardzo małą rolę, jest imigracja zagranicznej siły roboczej. W 2006 r. odbyła się w Berlinie pierwsza Niemiecka Konferencja Muzułmańska, która została powołana, aby stworzyć podstawy dialogu między państwem niemieckim a muzułmanami. Umowę państwową z muzułmańskimi organizacjami DITIB, SCHURA i Muzułmańskim Zrzeszeniem Ośrodków Kulturowych, jak również z alewitami, jako pierwszy kraj związkowy podpisał w 2012 r. senat Hamburga. W 1978 r. został w Niemczech po raz pierwszy złożony wniosek o wprowadzenie islamskich lekcji religii. W latach 80-tych Bawaria i Nadrenia-Westfalia wprowadziły „naukę religii” dla muzułmańskich uczniów, jednak tylko jako element lekcji tureckiego języka ojczystego. Od początku 2000 r. oba te kraje federalne oferują „islamskie nauczanie” w języku niemieckim. Jednak według programów nauczania lekcje islamu nie są lekcjami religii w wyznaniowym rozumieniu, a tylko lekcjami o funkcji informacyjnej. Na początku 2010 r. Rada Naukowa zdecydowała o założeniu „islamskich ośrodków” na niemieckich uniwersytetach. W semestrze zimowym roku 2011/2012 na uniwersytecie w Tybindze rozpoczęło swoją działalność Centrum Teologii Islamskiej. Ma ono kształcić obok islamologów również imamów i islamskich nauczycieli religii. W Niemczech nie ma żadnych państwowych świąt islamskich. Muzułmańscy uczniowie jednak w swoje dni świąteczne nie muszą brać udziału w zajęciach szkolnych. Święta te są naniesione w kalendarzach nauczycieli. Centralna Rada Muzułmanów w Niemczech domaga się, żeby święta islamskie były oficjalnie przyjęte jako niemieckie święta – choć nie musi to być równoznaczne z dniami wolnymi od zajęć szkolnych i pracy. W Niemczech, inaczej niż np. w Wielkiej Brytanii, nie ma islamskich sądów polubownych, które wydają wyroki według szariatu, czyli prawa islamskiego. Niektóre przepisy religijne zawarte w szariacie da się stosować również w Niemczech, np. rytualny ubój zwierząt, a więc wykrwawianie się zwierząt podczas uboju. Inne prawa szariatu zaprzeczają niemieckiej konstytucji. Islamskie zwoływania na modlitwę są chronione prawem do wolności religijnej – choć praktyka ta jest w różnych miejscach różnie stosowana.Pozycja Śmierć we wschodnio-chrześcijańskiej duchowości hezychastycznejLeśniewski, Krzysztof (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)The problem death is essential for the therapeutic hesychastic spirituality, because it is one of pre-conditions and a practical recommendation. It is important in the fight with particular mental, physical and spiritual disorders. The process of healing is conditioned by the right preparation, enabling the human person to open more and more to the healing action of God. The process consists in the radical turning towards God, which in practice entails constant striving towards the change of intellect (metanoia) in order to: break off sinful dispositions, receive God’s grace, and acquire the condition of compunction (katanyksis) which is simultaneous awareness of one’s own sinfulness as well as God’s forgiveness. It is of great importance in the process of integral healing the conscious expectation of one’s own death and consideration of the Last Judgment. People, who hold the thought of death at the center of their being, withdraw from being enslaved by the created. St John Climacus teaches that: “To be reminded of death each day is to die each day. Fear of death is a property of nature due to disobedience, but terror of death is a sign of unrepented sins.” The remembrance of death can significantly reduce the amount of eating, and by this some other passions will be correspondingly reduced. It is worthy to remember that the ancient Greeks described philosophy as meditation on death. The same is clear from the Bible: “Remember your last end, and you will never sin” (Sirach 7:36).Pozycja Dialog ekumeniczny Kościołów a oikoumene pojmowane ewangelicznieKubicki, Dominik (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)In the context of the present ecumenical dialogue as well as the division of Christendom or its trivial acceptance, the author analyses various ways to overcome the lack of the in-depth dialogue among ecumenical communities and churches in the present spiritual situation of the postmodernity and challenges of globalization. The author does it through a new understanding of missionary in the reception of human oikoumene in a sense of associations of civilizations as cultural forms of Christendom. Consequently he is able to intelligibly grasp ecumenism as it is understood in the Gospel – in its direct sense of the New Testament term of hē oikouménē (“the whole inhabited world”).Pozycja Sytuacja prawna dzieci w kontekście chrztu świętego i wychowania religijnegoKroczek, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Rights of the children, due to their importance, are protected in the international law, Polish law and in law of the Churches and other religious organizations. The paper presents an analysis of the regulations of the Evangelical-Augsburg Church in Poland, the Roman Catholic Church and Polish law in context of the sacrament of baptism and religious education and upbringing of the minors. Although the legal status of the minors is of special character in comparison with other groups or communities, there are many differences between the ways in which the three legislators apprehend the rights of the children.Pozycja The Culture of Remembrance: an Ecumenical ApproachKopiec, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Społeczeństwo jest ze swej natury zawsze zbiorem wzajemnie powiązanych procesów dokonujących się w czasie, ciągłym przechodzeniem od przeszłości, poprzez teraźniejszość do przyszłości. Pamięć o byłych doświadczeniach jest zaś kluczowym czynnikiem kształtującym tożsamość tak jednostek jak i społeczeństw, przekazując wzory kulturowe, normy i wartości. Pamięć jest przy tym zawsze pewną interpretacją tego, co było, skoro przeszłość jest dostępna człowiekowi zawsze czy to przez mechanizmy zapamiętywania czy też poprzez zapośredniczony przekaz, realizowany tak drogą ustną, jak i systematycznej historiografii. Interpretowana pamięć może prowadzić do jej instrumentalizacji. Przykładem takiej instrumentalizacji jest „kultura pamięci”, którą można zdefiniować jako całość przedsięwzięć, zarówno zinstytucjonalizowanych jak i nie, które przyczyniają się do umocnienia kolektywnej jak i indywidualnej pamięci o byłych doświadczeniach, tak aby wykorzystać te doświadczenia w kształtowaniu przyszłości. Artykuł zmierza do odpowiedzi na pytanie, czy kultura pamięci może stać się narzędziem ekumenicznym. Wobec diagnozowanego przez wielu socjologów i teologów kryzysu chrześcijaństwa, Kościoły chrześcijańskie stają przed koniecznością wypracowywania nowych metod działania, które skuteczniej pozwolą stawić czoła wyzwaniom współczesności. W konsekwencji, przed taką koniecznością stoi również ekumenizm. Kultura pamięci, również ta odnosząca się do dawnych kontrowersji, może stać się takim ekumenicznym narzędziem, o ile jest projektowana w poszanowaniu podstawowych zasad dialogu ekumenicznego i oparta na ewangelicznym nakazie miłości.Pozycja The Leading Role of the Religious Communities in the Ecumenical Process of Polish-German/Russian/Ukrainian ReconciliationKantyka, Przemysław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Doświadczenie II wojny światowej pozostawiło głęboką traumę w polskim społeczeństwie i przyczyniły się do powstania trwającej przez dziesięciolecia nieufności pomiędzy Polakami z jednej strony, z drugiej zaś Niemcami, Rosjanami i Ukraińcami. Zbiorowa pamięć polskiego społeczeństwa przechowała krzywdy wyrządzone nawet w poprzednich pokoleniach. Teza prezentowana w artykule dotyczy wiodącej roli społeczności o charakterze wyznaniowym, religijnym, w procesie pojednania narodu polskiego z narodami niemieckim, rosyjskim i ukraińskim. Podczas gdy społeczności świeckie ani władze państwowe nie były w stanie uruchomić procesu zmierzającego do pojednania, przywódcy wspólnot religijnych dominujących w omawianych krajach podjęli inicjatywy zmierzające do zapoczątkowania procesu pojednawczego w jego wymiarze duchowym i tak otworzyli drogę do sukcesu. Pierwszym przykładem takiego działania jest „Orędzie Biskupów Polskich do ich Niemieckich Braci w Chrystusowym urzędzie pasterskim” z 1965 roku, które zapoczątkowało proces pojednania polsko-niemieckiego. Drugi i trzeci przykład to odpowiednio: „Wspólne Przesłanie do Narodów Polski i Rosji, Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, Arcybiskupa Józefa Michalika, Metropolity Przemyskiego i Zwierzchnika Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchy Moskiewskiego i Całej Rusi Cyryla”, podpisane 17 sierpnia 2012 r. w Warszawie oraz „Deklaracja Arcybiskupa Większego Światosława Szewczuka, Metropolity Kijowsko-Halickiego Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, Arcybiskupa Józefa Michalika, Metropolity Przemyskiego obrządku łacińskiego, Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, Arcybiskupa Mieczysława Mokrzyckiego, Metropolity Lwowskiego obrządku łacińskiego, Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Rzymskokatolickiego Ukrainy, Arcybiskupa Jana Martyniaka, Metropolity Przemysko- Warszawskiego, Kościoła bizantyńsko-ukraińskiego”, podpisana 28 czerwca 2013 r.Pozycja Podstawowe teologiczne perspektywy ewangelickiej nauki o małżeństwieJaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Pozycja When the Church Seeks the Ways of Reconciliation. Some Ecumenical ReflectionsHryniewicz, Wacław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)Autor zwraca w artykule uwagę na siedmiokrotnie powtarzające się słowa z Księgi Apokalipsy (rozdz. 2–3): „Ten, kto ma uszy, niech usłyszy, co Duch mówi do Kościołów”. Słowa te nabierają szczególnego znaczenia w czasie, gdy wiele mówi się o kryzysie Kościoła i ekumenii oraz o ekumenicznej niecierpliwości. Kościół nie jest celem sam w sobie i dla siebie. Nie powinien zajmować się jedynie sobą, lecz swoje wysiłki skupiać na głoszeniu Ewangelii, Dobrej Nowiny, która jest wspólnym dobrem wszystkich chrześcijan i ludzi dobrej woli. Ewangelia daje radość i nadzieję, jak to podkreśla papież Franciszek w swojej adhortacji Evangelii gaudium. Skazani jesteśmy na szukanie dróg przezwyciężenia kryzysu, który jest nie tylko wyzwaniem, ale również szansą na pełniejszą realizację mądrości Ewangelii. W tym poszukiwaniu nie należy obawiać się tematów trudnych, takich jak niebezpieczeństwo zniewolenia przez pewne doktryny, które domagają się reinterpretacji, korekty i niezbędnych uzupełnień. Autor podkreśla konieczność powrotu do ”kenotycznego etosu”, czyli zdolności i odwagi do samoograniczenia i przezwyciężenia tego, co stoi na przeszkodzie do pojednania. Dotyczy to zwłaszcza trudnej i kluczowej kwestii prymatu biskupa Rzymu. Papież Franciszek mówi wręcz o potrzebie „nawrócenia papiestwa” (una conversione del papato). Przyszedł błogosławiony czas, aby hermeneutykę nieufności i podejrzliwości zastąpić hermeneutyką uczciwości i wzajemnego zaufania. Dialog ekumeniczny otwarł przed chrześcijaństwem nowe horyzonty. Trzeba odważnie kontynuować dotychczasowe wysiłki w celu nawrócenia Kościołów ku sobie i pojednania.Pozycja Tolerancja jako postawa moralnaGlombik, Konrad (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013)