Studia Gdańskie, 2013, T. 33

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/28043

Przeglądaj

Ostatnie zgłoszenia

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 20
  • Miniatura
    Pozycja
    „Rocznik Elbląski”, tom XXIV, Elbląg 2012, ss. 364
    Zawadzki, Wojciech (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
  • Miniatura
    Pozycja
    Die Frequenz des Gebrauchs des Lexems Gott in den deutschen und polnischen Sprichwörtern sowie Idiomen als Maßstab religiöser Prägung beider Sprachen
    Wojaczek, Ewa (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    This paper is comparative linguistic analysis of the most characteristic linguistic expressions which can testify about the degree of religious marking of German and Polish languages. Because religion is important factor forming every culture, proverbs and idioms, the character of which strictly depends on cultural conditions, are the subject of the analysis in both mentioned above languages The subject of carried out research is the frequency of using of the word God in analysed liguistic units. The analysis clearly shows significantly more frequent occurring of the examined word in Polish expressions which enables to conclude that Polish language is characterised by greater religious marking than German language.
  • Miniatura
    Pozycja
    Problem krzyży powypadkowych w Gdańsku
    Przybylska, Lucyna (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na współczesne, wielopłaszczyznowe zjawisko stawiania krzyży, zwanych krzyżami pamięci lub powypadkowymi, w miejscu śmiertelnego wypadku drogowego poprzez ukazanie postrzegania tego fenomenu przez kilkutysięczną grupę, która odpowiedziała na ankietę zamieszczoną w internecie. We wprowadzeniu ukazano zarys problematyki spontanicznych miejsc upamiętnień w zagranicznej literaturze przedmiotu. Następnie umieszczono spolaryzowane wyniki ankiety internetowej przeprowadzonej w listopadzie 2011 r. na zlecenie Urzędu Miasta w Gdańsku wśród użytkowników portalu Trójmiasto.pl, którzy odpowiadali na pytanie: Czy krzyże pamięci w pasie drogowym należy usuwać? Po zwięzłej, „ilościowej” ocenie problemu krzyży pamięci w przestrzeni publicznej (52% odpowiedzi, że nie należy ich usuwać oraz 48%, że trzeba) w dalszej części opracowania przedstawiono przykłady swobodnych komentarzy, pogrupowanych według trzech kategorii. Z wielowątkowej dyskusji internautów na temat krzyży powypadkowych wyodrębniono wątek przestrzenny, ideologiczny i kulturowy. Pod koniec opracowania zamieszczono pomysły internautów rozwiązania problemu krzyży powypadkowych, jakie znalazły się w wypowiedziach użytkowników regionalnego portalu.
  • Miniatura
    Pozycja
    Źródło sukcesu czy niepowodzenia? O genologicznej heterogeniczności pisarstwa Pawła Huellego
    Parzych, Małgorzata (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Paweł Huelle jest jednym z ważniejszych pisarzy debiutujących w okolicach przełomu roku 1989. Jego twórczość jest związana przede wszystkim z Gdańskiem. Jego pisarstwa nie należy jednak postrzegać tylko w kontekście „małych ojczyzn”. Owszem, Huelle przyczynił się do powstania współczesnego mitu Gdańska jako miasta palimpsestu. Jego twórczość jest też świetnym zapisem przemian społeczno- kulturowych w Polsce ostatnich lat. Pisarstwo Huellego stanowi także interesujący przykład zmian zachodzących w obrębie ewolucji gatunków literackich. Pisarz, starając się zachować granice bardzo tradycyjnych gatunków, nie unika zaangażowania swej twórczości w bieżący dyskurs społeczny, ocierając się czasami o publicystykę. Poszukuje wciąż nowych form wyrazu, nawiązuje intertekstualny dialog z wielką europejską literaturą, a dominującą cechą jego twórczości staje się publicystyczne zaangażowanie. W mojej ocenie twórczość literacka Pawła Huellego jest przykładem tego, że współcześnie nie da się oddzielić literatury od innych dyskursów kulturowych. Otwartym pozostaje pytanie, czy wielość gatunków uprawianych przez Huellego to źródło jego pisarskiego sukcesu.
  • Miniatura
    Pozycja
    Zaniedbania psychiczno-duchowe rodziców względem własnych dzieci
    Ruszel, Magdalena Ewa (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Artykuł podejmuje jakże aktualny obecnie problem zaniedbań psychiczno-duchowych rodziców względem dzieci. Jest kolejnym w serii dotyczącej sfery psychiczno-duchowej i zagrożeń jej prawidłowego rozwoju u człowieka. Poprzednie („Cierpienia duchowe dziecka. Psychologiczne aspekty”, „Sieroctwo duchowe dziecka”, „Wartość inteligencji duchowej w procesie przemian społeczno-gospodarczych”, „Uzależnienia duchowe jako problem współczesnej młodzieży. Psychologiczne aspekty”, dopełniają i uzupełniają niepodjęte tutaj wątki.
  • Miniatura
    Pozycja
    Wiedza rodziców o potrzebach psychofizycznych dziecka w wieku wczesnoszkolnym (w świetle badań na terenie powiatu kolbuszowskiego)
    Kopeć, Ewa (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Największy wpływ na prawidłowe kształtowanie osobowości dziecka ma właściwie przebiegający proces wychowania dokonujący się w najbardziej sprzyjającym do tego środowisku wychowawczym, jakim jest rodzina, gdzie dziecko otoczone indywidualną opieką ma możliwość zaspokojenia wszystkich swoich potrzeb. Kluczową rolę w wychowaniu dziecka odgrywają rodzice, dlatego to oni ponoszą odpowiedzialność za prawidłowy jego rozwój. Z tej racji posiadanie gruntownej wiedzy o potrzebach psychofizycznych dziecka pozwala im na skuteczniejsze wspomaganie jego wszechstronnego rozwoju. Wiedza ta powinna być poszerzana świadomie w oparciu o odpowiednią literaturę pedagogiczną oraz psychologiczną.
  • Miniatura
    Pozycja
    Kwestia rozumienia tekstu liturgicznego w twórczości Giovanniego Pierluigiego da Palestriny na przykładzie „Credo” z „Missa Papae Marcelli”
    Kaczorowski, Robert (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    W artykule analizie poddane zostało „Credo” ze słynnej „Missa Papae Marcelli” G. P. da Palestriny, która – według legendy – miała uratować muzykę wielogłosową przed usunięciem jej z kościołów. Problemem bowiem, który w kontekście muzyki sakralnej XVI w. wysuwał się na plan pierwszy, była kwestia rozumienia śpiewanego tekstu w dziełach chóralnych. Na przykładzie „Credo” Palestrina w mistrzowski sposób udowodnił, że tekst ordinarium i proprium missae może z łatwością dotrzeć do słuchaczy. Artykuł ukazuje, w jaki sposób kompozytor umiejętnie kształtuje poszczególne przebiegi wokalne każdego z głosów oraz w jak umiejętny sposób zachowuje czytelność śpiewanego tekstu. Przeprowadzona analiza pokaże, że w 6-głosowym „Credo” tylko niewiele ponad 21% to faktyczny sześciogłos.
  • Miniatura
    Pozycja
    Regulacja urodzeń a przemiany społeczno-gospodarcze w Chińskiej Republice Ludowej
    Stankiewicz, Wojciech (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Artykuł pokazuje, jak wielki wpływ na przeludnienie Chin miały dawne tradycje i polityka pierwszych liderów partii komunistycznej (zwłaszcza Mao Tse-tunga). Tradycja ma zasadniczy wpływ na model rodziny, zwłaszcza na terenach wiejskich, które zamieszkuje około 75% populacji Chin. Biorąc pod uwagę warunki życia duża rodzina ma na wsi większe szanse na przetrwanie. Jednak poglądy Chińczyków powinny się zmienić: ważna dla rozwoju przemysłowego jest redukcja liczby osób zatrudnionych w rolnictwie i mieszkających na wsi. Przeludnienie stało się najważniejszym problemem Chin, z którym kraj ten nie poradzi sobie bez pomocy państw zachodnich.
  • Miniatura
    Pozycja
    Polityka państwa polskiego wobec krajów rozwijających się w świetle planu pracy Ministerstwa Spraw Zagranicznych na 1973 r.
    Knopek, Jacek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    W artykule wskazuje się na cele i kierunki polskiej polityki zagranicznej względem krajów arabskich i muzułmańskich oraz państw afrykańskich zawarte w planie pracy resortu Ministerstwa Spraw Zagranicznych na 1973 r. W przedmiotowym planie występują dwa regiony oddziaływań – kraje arabskie i Iran oraz państwa afrykańskie. Cały ten obszar podlegał strukturze kompetencyjnej Departamentu V.
  • Miniatura
    Pozycja
    Dzieje mniszek zakonu kaznodziejskiego na Węgrzech w XX wieku
    Stefaniak, Piotr (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    W XX w. podjęto na Węgrzech dwie nieudane próby wznowienia działalności klasztoru mniszek Zakonu Kaznodziejskiego (dominikańskiego). Ostatni średniowieczny konwent istniejący na Wyspie Małgorzaty pod Budą upadł w wyniku tureckiej inwazji na kraj i śmierci w 1637 r. Barbáli Verebély, ostatniej dominikanki klauzurowej w klasztorze klarysek w Pożoniu (Pozsony, Pressburg, Bratislava). W 1948 r. prowincja dominikanów na Węgrzech podjęła dzieło powołania dominikańskiego klasztoru klauzurowego. Przebywały tam wówczas trzy węgierskiej narodowości mniszki z rozproszonego przez hitlerowców klasztoru w Luksemburgu. Zakonnice owe zamieszkały w tymczasowym klasztorze w Szegedzie i podjęły starania, aby zaprowadzić regularne życie kontemplacyjne. Przeoryszą została jedyna siostra chórowa, Ilona Szegedy (1914–2011). Do mniszek niebawem dołączyły dwie dominikanki czynne oraz wstąpiła świecka kandydatka, która jednak nie wytrwała w klasztorze. W 1950 r. konwent składał się z pięciu mniszek i jednej kandydatki. W wyniku zaostrzającego się konfliktu na linii Kościół – komunistyczne władze Ludowej Republiki Węgier doszło na terenie kraju do likwidacji klasztorów. Dominikanki, posłuszne woli biskupa Szegedu i Csanád, Endrego Hamvasa, 9 czerwca 1950 r. opuściły potajemnie klasztor i każda udała się w tylko sobie wiadomym kierunku. Odtąd aż do 1989 r. zakonnice żyły w konspiracji. Ten okres prześladowania Kościoła na Węgrzech przeżyła jedna mniszka, przeorysza Ilona Szegedy. Ponadto s. Margit Molnár została tajnie przyjęta do zakonu i złożyła śluby zakonne 12 października 1972 r. Po upadku komunizmu na Węgrzech pod kierownictwem mianowanej przeoryszą Margit Molnár zaczęła się w 1989 r. organizować wspólnota mniszek w zachodniowęgierskim Nagylózs. W 1990 r. został otwarty nowicjat, do którego zgłosiło się kilka kandydatek. Jednak jesienią 1994 r. siostry przeprowadziły się do Tápiószentmárton w komitacie Pest, gdzie miały budować dla siebie klasztor. Jednak z powodu różnych trudności nowicjuszki w 1996 r. przebywały najpierw w polskim klasztorze w Świętej Annie, a następnie wyjechały do klasztoru w Klausen w Niemczech, gdzie miały odbyć formację zakonną, a tamtejsza wspólnota zobowiązała się wziąć odpowiedzialność za późniejsze przeszczepienie zakonu na Węgry. Jednak rzecz nie doszła do skutku. Na Węgrzech pozostały dwie zakonnice. W tym czasie otrzymały one rekompensatę za utracony klasztor w Szegedzie i nabyły w 1997 r. obszerny dom z ogrodem w Göd leżącym na północ od Budapesztu. Tam 16 stycznia 1998 r. zmarła s. Margit. Pozostała jedna zakonnica, Mária Dominica Nagybélteki, do której niebawem dołączyła s. Ilona Szegedy. Z powodu małej ilości sióstr (dwie) generalne władze zakonu odmówiły uznania prawnego dla klasztoru. 7 grudnia 2011 r. zmarła s. Ilona Szegedy, więc na Węgrzech żyje już ostatnia mniszka, s. Mária Dominica (Márianna) Nagybélteki. Inne dominikanki klauzurowe węgierskiej narodowości przebywają w kilku klasztorach zagranicznych, w tym najwięcej w niemieckim Rieste-Lage.
  • Miniatura
    Pozycja
    Collegium Russicum w przykładowym materiale aparatu bezpieczeństwa z lat 50. XX w.
    Ihnatowicz, Mateusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Autor omawia Collegium Russicum w Rzymie w świetle wybranego materiału źródłowego odnalezionego w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Przedstawia charakterystykę konwiktu i jego wybranych mieszkańców.
  • Miniatura
    Pozycja
    Parafia Gowidlino na Kaszubach w XIX wieku
    Jodkowski, Marek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Dziewiętnastowieczne, zachodniopruskie Gowidlino, należące do parafii w Sierakowicach, było usytuowane na zachodnim krańcu powiatu kartuskiego. Władze diecezji chełmińskiej, obawiając się wpływów protestantyzmu, postanowiły erygować gowidlińską parafię, co nastąpiło 13 stycznia 1866 r. Podporządkowano jej także graniczne miejscowości leżące w prowincji pomorskiej, a zatem stanowiące diasporę Kościoła katolickiego. Dzięki temu placówka duszpasterska otrzymywała pomoc ze strony organizacji i stowarzyszeń kościelnych, które wspierały działalność misyjną. Wśród nich warto wymienić Stowarzyszenie św. Bonifacego i Wojciecha w Pelplinie. Gowidliński kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny został wzniesiony w latach 1866–1868.
  • Miniatura
    Pozycja
    Kardynała Christopha Schönborna wizja relacji ewolucja – stworzenie
    Twardowski, Mirosław (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    Od lat wewnątrz Kościoła, a także poza nim, toczy się dyskusja wokół zagadnień związanych z ewolucją. Debata ta ostatnio rozgorzała na nowo najpierw po opublikowaniu w lipcu 2005 r. w „The New York Times” artykułu kardynała Christopha Schönborna, arcybiskupa Wiednia, ucznia Benedykta XVI, a zarazem jego bliskiego współpracownika, pt. „Odnajdywanie zamysłu w przyrodzie”, a następnie po zorganizowaniu przez papieża Benedykta XVI w Castel Gandolfo we wrześniu 2006 r. sympozjum poświęconego tematowi ewolucja – stworzenie. Sympozjum poprowadził kardynał Schönborn. On też napisał „Przedmowę” do publikacji „Creation and Evolution. A Conference with Pope Benedict XVI in Castel Gandolfo”, będącej owocem wygłoszonych na sesji konferencji i toczących się po ich wygłoszeniu dyskusji. W niniejszym artykule zaprezentowano pokrótce poglądy kardynała Christopha Schönborna na temat: ewolucja a stworzenie. W opinii wielu komentatorów to właśnie on jest wyrazicielem opinii Kościoła w tym temacie. W końcowej części artykułu przedstawiono reakcję wybranych autorów na poglądy prezentowane przez austriackiego kardynała w interesującej nas kwestii.
  • Miniatura
    Pozycja
    Ku teologicznemu pogłębieniu rozumienia natchnienia i interpretacji Pisma Świętego. Śladami Josepha Ratzingera (Benedykta XVI)
    Zatwardnicki, Sławomir (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)
    W artykule ukazano Pismo Święte jako rzeczywistość Bosko- ludzką. Analogicznie do Słowa Bożego, które stało się ciałem – Słowo Boże stało się księgą. W takim razie, aby dotrzeć do obu wymiarów Biblii: Boskiego i ludzkiego, w interpretacji należy uwzględnić zarówno zasady naukowe, jak i teologiczne. Benedykt XVI wskazał na konieczność ich syntezy, która ma się dokonać na wzór zjednoczenia natur Boskiej i ludzkiej w jednej Osobie Syna Bożego – nie wolno ich mieszać, ale też nie wolno ich rozdzielać. Następnie zaproponowano teologiczne pogłębienie rozumienia natchnienia. Takie pogłębienie jest w opinii papieża konieczne również dla studiów biblijnych. Refleksja nad natchnieniem wymaga uwzględnienia chrystologii i mariologii, antropologii i eklezjologii, a również charytologii. Przede wszystkim jednak konieczne jest uwzględnienie wiary, bez której nie można mówić o natchnieniu jako jednym z przejawów relacji człowieka i Boga. W ostatniej części artykułu przedstawiono współczesne problemy biblistyki widziane właśnie z perspektywy wiary. Mocno podkreślono zwłaszcza tajemnicę Wcielenia dokonującą się we współpracy Boga i człowieka. Jak Słowo Boże stało się ciałem za sprawą Ducha Świętego w łonie Dziewicy Maryi i za Jej zgodą, tak Pismo Święte rodzi się z łona Kościoła za sprawą Ducha i odpowiedzi człowieka na objawienie się Boga.