Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2008, T. 28
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/18103
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Ku własnej tożsamości. Życiowa i twórcza droga Edyty Stein ‒ s. Teresy Benedykty od KrzyżaMachnacz, Jerzy (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Wprowadzenie języka polskiego do duszpasterstwa na Śląsku Opolskim w 1945 rokuHanich, Andrzej (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Nowa dyskusja Hansa Alberta z teologami na temat racjonalności przekonań religijnychWolsza, Kazimierz (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Nejstarší dějiny zděného farniho kostela sv. Jana Křrtitele v Pavlovicích u PštinyAl Saheb, Jan; Pindur, David (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Celem artykułu jest przedstawienie okoliczności budowy i dalszych losów kościoła parafialnego p.w. św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach (niem. Pawlowitz) koło Pszczyny oraz prezentacja tego obiektu sakralnego w szerszym budowlano-historycznym kontekście w ramach Górnego Śląska. Zamierzeniem autorów było również zaznajomienie z zabytkiem fachowców oraz szerokiego grona czytelników w Polsce i w Republice Czeskiej. Początki kościoła jednoznacznie związane są z renesansowym fenomenem samoprezentacji szlachty, a sam zabytek jest tego bezpośrednim środkiem wyrazu. Członkowie rodu Pawłowskich z Pawłowic, a ściślej bracia: Walenty jako właściciel majątku pawłowickiego i biskup ołomuniecki Stanisław jako wysoko postawiony przedstawiciel kościoła, budując kościół w Pawłowicach, postanowili w ten sposób wyraźnie zapisać się w historii rodu, rodzinnych Pawłowic oraz szerszej okolicy. Prace przygotowawcze pod budowę murowanego kościoła w Pawłowicach, który miał zastąpić dotychczasowy drewniany obiekt, rozpoczęto w 1594 r. Pochodzący z Pawłowic biskup ołomuniecki Stanisław Pawłowski, niezwykle zaangażowany w to przedsięwzięcie, zlecił doświadczonemu projektantowi pochodzenia włoskiego Bernardowi Leoniemu z Ostrawy przygotowanie modelu (Leone już wcześniej pracował przy projekcie kaplicy św. Stanisława w katedrze ołomunieckiej). Wiosną 1595 r. rozpoczęto prace ziemne a budowa kościoła posuwała się w szybkim tempie. Biskup Stanisław Pawłowski uważnie obserwował postęp prac budowlanych a ich przebieg konsultował ze swymi braćmi, zwłaszcza Walentym. Budowę kościoła zakończono w 1596 r., a 31 lipca 1597 r. biskup osobiście kościół konsekrował. Pierwotny kościół drewniany został przeniesiony do sąsiednich Golasowic, gdzie istniał aż do pożaru w 1974 r. Murowany kościół pawłowieki był prototypem konserwatywnego budownictwa sakralnego o późnogotyckich założeniach (analogiczne budowle to: kaplica św. Wawrzyńca w niedalekim Orzeszu, czy kościół parafialny św. Anny w Rychwałdzie na Śląsku Cieszyńskim z końca XVI w., którego autorstwo przypisywane jest Leoniemu). Również w latach późniejszych można obserwować dążenia potomków rodu do kontynuowania poczynań przodków, zwłaszcza w formie fundacji na rzecz kościoła, przy czym dochodzi tutaj do powolnego przejawiania się nowego fenomenu, jakim była barokowa religijność. W całym okresie swej egzystencji w XVII i na początku XVIII w. kościół oraz cała parafia stanowiły centrum katolicyzmu w ramach wolnego pszczyńskiego państwa stanowego, a jednocześnie punkt wyjściowy dla rekatolizacji przyległych terenów. Na podstawie zachowanego zbioru protokołów z wizytacji z lat 1652-1730 zachowanych w Archiwum Archidiecezjalnym we Wrocławiu odtworzono wygląd kościoła oraz stan wyposażenia wnętrza, w tym przedmiotów liturgicznych. Pewnym zaprzeczeniem dotychczasowej roli mecenatu rodu Pawłowskich jest II poł. XVII w. omawiana w III rozdziale artykułu. Przedstawiciel rodu Piotr Feliks Pawłowski wykorzystując, podobnie jak wielu ówczesnych szlachciców, swą prawną pozycję protektora miejscowej parafii, zaciągnął dług na rzecz miejscowego kościoła w celu osobistego wzbogacenia się. Zszarganą reputację rodziny naprawiły jego córki siostry Katarzyna, Anna i Maria Pawłowskie, które w 1676 r. zapewniły kościołowi parafialnemu w Pawłowicach znaczne kwoty pieniężne. Jako końcowy etap czasowy artykułu przyjęto połowę XVIII, kiedy większa część Górnego Śląska wraz z Pawłowicami przypadła Prusom. Artykuł poświęcony jest więc budowie i najstarszym dziejom kościoła Św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach i jednocześnie omawia jego powiązania z rodem Pawłowskich, z którego samoprezentacją jest nierozłącznie związany. Cenny zabytek został poważnie zniszczony w czasie przejścia frontu pod koniec II wojny światowej. Od 1946 r. trwała systematyczna rekonstrukcja mająca na celu przywrócenie stanu sprzed zniszczenia zakończona w 1993 r. dobudową wieży.Pozycja Ks. prałat Carl Ulitzka (1873-1953) ‒ duszpasterz czy polityk? Refleksje na kanwie biografii w 135 rocznicę urodzin i 55 rocznicę śmierciGlombik, Konrad (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Argumentacja etyczna w debacie na temat sztucznego zapłodnienia w PolsceGlombik, Konrad (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Znaczenie Mircei Eliadego w religioznawstwie XX wiekuZimoń, Henryk (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Mircea Eliade (1907-1986) dominated in the study of religion in the second half of the 20th century, and his rich scientific output and organizational activity in Chicago belonged to the more important stages in the history of this science. After a three-years’ stay in India, he finished philosophical studies at the University of Bucharest, where he became an assistant of a philosopher Nae Ionescu in the years 1933-1938. After World War II he lectured in Paris and since 1957 – at the Divinity School of the University of Chicago. Eliade was a member of many Academies of Sciences and scientific societies as well as a honoris causa doctor of several universities. His abundant scientific output in religious studies and in literature includes approximately 40 books and 2,000 other bibliographical works. Eliade’s scientific work pertaining to the study of religion reflects his genius, diligence, erudition, application of various research approaches and the command of a huge comparative material concerning different geographical spaces and historical epochs. He skillfully combined studies on particular problems with a comparative and synthetic approach, which gave understanding and explanation of given religious phenomena and religion itself. Experts and critics of his work point to the complementation between the threads pertaining to religion, philosophy and literature. The reception of Eliade’s views is both positive and negative. The criticism concerns the general concept of religion, research methods and philosophical assumptions. Besides, it refers both to Eliade’s particular studies (e.g. on shamanism, initiation, myth, symbolism, religions of Australian peoples) and the overall and synthetic view on the religion of the archaic and primeval man, and the followers of contemporary religions. The Romanian scholar of religions collected and described an extremely abundant source material. His works will always be a mine of information, a source of inspiration and the starting point for further studies on religion and theoretical discussion. Through his scientific work as well as didactic and organizational activity, Eliade contributed to the recognition of the autonomy and independence of the study of religion among the humanities. He certainly belonged to the most original and influential researchers of religions and humanists of the second half of the 20th c.Pozycja Labirynty wyobraźni. Kilka uwag o literackiej twórczości Mircei EliadegoSzladowski, Marek (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)The main aim of this article is to present on the Polish ground these areas in which we can find Mircei Eliade’s traces of presence and modes of influence. This way starts with using Eliade’s ideas in Grotowski’s theatre, and leads through his impact on humanities (mainly literary studies), to the translative adaptation of his works. The biographical context in which the novel Majtrei is situated is also brought to the fore.Pozycja Katecheza dorosłych w świetle wytycznych I Synodu Diecezji OpolskiejKostorz, Jerzy (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Adult catechesis belongs to current problems in the pastoral activity of the universal and local Church. The problems of this catechesis concentrate most of all on the possibilities of systematic development of adult’s faith and their active engagement in the Church’s activity. This article presents the idea of adult catechesis prepared by The 1st Opole Diocese Synod working in years 2002-2005. Not only has it shown and justified the need of adult catechesis but also depicted various opportunities to realize this catechesis in the form of pastoral catechesis in the parish. The realization of adult catechesis in the particular parish promotes the development of faith as well as it offers the possibility to engage in the Church’s life.Pozycja Apokryficzne motywy i stan badań nad rzeźbą Madonny z Dzieciątkiem i czyżykiem. Kłodzka Madonna nr IIGrzela, Małgorzata (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)The Kladsko Madonna no 2 is a wooden sculpture and it was made for the Church of Virgin Mary in Kłodzko probable in the sixty’s of 14th century. The archbishop Amost of Pardubic is considered as a founder of this statue. The second name known in literature is The Virgin with the Child with goldfinch. The iconography of goldfinch and its symbolism is relevant to the Passion and Crucifixion of Jesus Christ. The article will try to present the genesis of the bird motif in this statue according to the selected texts of the New Testament Apocrypha. This will show new ways of understanding Kladsko Madonna no 2. During the process of compeering the statue with apocryphal gospels like: The Infancy Gospel of Thomas, The Gospel of the Pseudo-Matthaeus, The Infancy Ormian Gospel, The Infancy Arabic Gospel, we can notice the analogy. The episode of the creation of birds – sparrows made by small Jesus can by interpret as a human soul which comes from God and thirst to be rescue by God. Two apocryphal texts specify the number of birds – sparrows to twelve and this motif can by understand as a symbol of twelve disciples and twelve generations of Israel. This symbol refers to the idea of God’s people and more to the beginning of Christian faith and the Jesus commend Go into the world and preach the good news to all creation (Mk 16,15). In apocryphal examples He had had used the same commend to the twelve birds. What is interesting is also the aspect of infancy of Jesus Child and its relationship to the Virgin Mary and her role as a Mother of Jesus and Mother of Church.Pozycja Kult Bogarodzicy jako wyraz patriotycznej religijności Wielkiej EmigracjiKubicka-Czekaj, Barbara (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Gotowość do odpowiedzialności. Refleksje na temat chrześcijańskiej cnoty podstawowejBuch, Alois Johannes (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Apologia rozumności wiary. Glosa do wykładu papieża Benedyka XVI w RatyzbonieAnderwald, Andrzej (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Kerygmat o Jezusie mowy ewangelizacyjnej Pawła Apostoła w Antiochii Pizydyjskiej (Dz 13,16-41)Żywica, Zdzisław (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)The article is an attempt to literary analyse the speech made by St Paul in Pisidian Antioch, in its contents and form as recorded by Luke in Acts 13,16-41; this consequently leaves aside the historic issues, i.e. the text’s prehistory, the problem of authorship and aspects of historic reality connected with the speech itself, as well as theological considerations of Luke being dependent on Paul. The Author is predominantly interested in the essence of the kerygma about Jesus in this particular speech, made by Paul to Jews gathered in the synagogue and fearful o f God. The analysis of the text indicates that The Apostle heralds Jesus as the Saviour and the Lord, who was resurrected by his Father from the dead, after the religious elites with other inhabitants of Jerusalem had condemned him to death by crucifixion. It was in Him that Jehovah accomplished the justification, i.e. redeeming all the sins of those who believe in Him, because Moses’ Law had lost its power of effective redemption of sins. Both constitute the fulfilment of the promises given to Israel.Pozycja Antropomorfizm świątyni chrześcijańskiejSprutta, Justyna (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Łukaszowa teologia Boga poszukującego człowieka w świetle przypowieści o odnalezionym synu (Łk 15,11-32)Nowak, Dominik (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Recta ratio agibilium. Filozoficzno-teologiczna interpretacja roztropności w „Summa Theologiae” św. Tomasza z AkwinuMycek, Stanisław (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja Warunki wymagane do ważności rezygnacji z urzędu kościelnegoDzierżoń, Ginter (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)The author of the presented article focused on the issue of the conditions required to validate a resignation from ecclesiastical office. In his inquiry, he carried out detailed analysis of the regulations included in canons 187-189 CIC. The research performed shows that the requirements which need to be fulfilled for a resignation form ecclesiastical office to be valid, as presented in canons 187-189 CIC, are closely connected with the application of basic assumptions of the theory of a legal act codified in canons 124-126 CIC. The requirement for a person resigning from an office to have legal capacity else than a declaration of natural law. The regulations concerning the impact of fear and deceit on the invalidity of a decision being made should be seen as an exception from general rules included in canon 125 § 2 CIC. Therefore a different approach in this case results from a decision of an ecclesiastical legislator. The argument for introducing this solution is the need for guaranteeing that a person holding an office has full freedom of decision. Formal requirements (as codified in canon 189 § 1 CIC), concerning the necessity to make a decision before a competent authority and to hand it in a written from or to make it in the presence of two witnesses are aimed at increasing the credibility of one’s decision about a resignation.Pozycja Bereitschaft zur Verantwortung. Reflexionen über eine christliche Grund-TugendBuch, Alois Johannes (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)Pozycja „Chrystus filozoficzny” dawcą sensu? Poszukiwanie nowych form obecności chrześcijaństwa we współczesnej kulturzeŚnieżyński, Krzysztof (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2008)