Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2007, T. 27

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/18074

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 35

Józefa M. Bocheńskiego koncepcja filozoficznej nauki o Bogu
Wolsza, Kazimierz (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Wiederentdeckung des Religiösen? Eine Herausforderung der Moraltheologie
Buch, Alois Johannes (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Pod znakiem postnowoczesnego pluralizmu przychodzi do nas wielu starych i nowych bogów. Odczarowani i dlatego jawiący się w postaci bezosobowych mocy, powstają ze swoich grobów, dążąc do panowania nad naszym życiem (...). Który z bogów nadchodzi? Czy są to bogowie mitu, który nagle stał się znowu modny? Czy też bóg, który usprawiedliwia przemoc i terror (...)? Albo ostatecznie chodzi tu jedynie o projekcję naszych ukrytych tęsknot? Opisany w powyższych słowach przez Waltera Kaspera fenomen powrotu sfery religijnej objawia wielopłaszczyznowość tego zjawiska. Nie sposób więc w naszym wykładzie dokonać jego wyczerpującego rozważenia. Chodzi tutaj raczej o „teologicznie zorientowany szkic interpretacyjny”, poddający jedynie wybrane aspekty zagadnienia ad disputandum. Jest też rzeczą oczywistą, że teologia nie może w obrębie takiego tematu rościć sobie pretensji do wyłącznej kompetencji. Tutaj w szczególny sposób zostanie wyeksponowany aspekt teologicznomoralny zagadnienia, niemniej dotyczy on również innych dyscyplin teologicznych, zwłaszcza tych o charakterze systematycznym. 1. Fenomeny i terminologia Zajmijmy się wpierw niektórymi fenomenami, w których jawi się to, co powszechnie określane jest jako „ponowne odkrycie sfery religijnej”. Już krótki rzut oka na kwestię poucza nas, że jest on niemożliwy do ogarnięcia jednym spojrzeniem. Pytania i tematy religijne w świadomości dzisiejszego człowieka w stosunku do minionych dziesięcioleci nabrały na znaczeniu. Dokonuje się nowego odkrycia znaczenia religii w polityce, w społeczeństwie, kulturze, ustala się jej wpływ na ekonomię, bada się ją w sensie uznania jej jako (nowy) „faktor władzy”. Zjawisko „ponownego odkrycia sfery religijnej” dostrzegamy w zróżnicowanych roszczeniach w obszarze „egzystencjalno-duchowej wrażliwości” człowieka łącznie ze specyficznym zainteresowaniem mistyką. Odnieść możemy je także do rosnącego publicznego zainteresowania rytuałami sprawowanymi nad zmarłymi, do większego przywiązywania wagi do uroczystości, które coś upamiętniają. Jawi się on także w formach wzmożonego postrzegania kościelno-pastoralnych czynności, którymi towarzyszy się człowiekowi w jego kluczowych momentach życia. Ogólnie opisując znaczące elementy omawianego fenomenu, możemy powiedzieć: 1) W porównaniu do niedawnej przeszłości, która w naszej kwestii w obszarze politycznym i społecznym raczej wykazywała powściągliwość, można dzisiaj stwierdzić wyraźną obecność tematów religijnych w sferze publicznej, łącznie z politycznymi korzyściami. Znajduje to swój szczególny wyraz w mediach. 2) Odpowiada temu rezonans społeczny wychodzący poza przynależność religijną czy kościelną, a nawet od niej dalece niezależny. Oznacza to, że bardziej niż to obserwowaliśmy w przeszłości ukazuje się w dzisiejszej świadomości otwartość na tematy religijne, że więcej ludzi wykazuje zainteresowania kwestiami religijnymi i uczestniczy lub angażuje się w religijne przedsięwzięcia. Jest to szczególnie widoczne podczas wielkich religijnych i specyficznie kościelnych dużych uroczystości (np.: Światowy Dzień Młodzieży, nowo powstałe „Misje” w wielkich miastach albo „Dni Kościelne”). 3) Zjawiskiem szczególnie charakterystycznym, które można zaobserwować w zachodniej Europie, jest zmiana w obchodzeniu się z religijnymi tematami, pytaniami i sposobami stawiania problemów w tej kwestii w obszarze akademicko-naukowym . Widać także, że w spotkaniach z tematami religijnymi ustąpiły rozmaite lęki, wydaje się również, że w dyskursie naukowym wcześniejsze opozycyjne fronty zmalały lub uległy odtabuizowaniu.2. Interpretacja i problematyzacja Detlef Pollack — mając na uwadze kryteria leżące u podstaw statycznie mierzonego poziomu religijności w nowoczesnym społeczeństwie — zwrócił uwagę, że z punktu widzenia socjologii teza o ponownym odkryciu sfery religijnej w znacznej mierze zaczerpnięta jest z mass mediów, które próbują obecne nastroje uchwycić jedną formułą, bez poddania się wielopoziomowej analizie. Pojawiają się więc trudności z rzeczową interpretacją tego, co zostało określone jako „ponowne odkrycie sfery religijnej” Wymienimy z nich cztery: 1) Należy wpierw zapytać, czy i jak dalece w każdorazowym tu przywołanym fenomenie rzeczywiście pojawia się stale coś nowego. Bądź co bądź należy tu bowiem wspomnieć, że pojawianie się religijnych subkultur, specyficznie ezoteryczno-duchowych ruchów albo tak zwanych „Kościołów młodych” ma już swoją kilkudziesięcioletnią przeszłość. To samo dotyczy religijnie wieloznacznych fenomenów, jak New Age czy „Noworeligjne ruchy” W każdym bądź razie należy odróżnić ogólną charakterystykę pojętą jako „ponowne odkrycie sfery religijnej” od szczególnie współobecnej w niej kategorii nowości tego procesu. 2) Kolejna trudność wynika ze wspomnianego już stanu rzeczy, że pod formułą „ponownego odkrycia sfery religijnej” subsumuje się wielokształtne stany rzeczy, procesy i próby interpretacji i poddaje naukowej dyskusji. Ulrich Kortner zwięźle sproblematyzował to zagadnienie:, Jeśli tego, co niereligijne prawie że nie będzie, ponieważ wszystko i każda pojedyncza rzecz wyjaśnione będą jako utajona lub «niewidoczna religia» (Thomas Luckmann), wówczas pojęcie religii zatraci swoją moc odróżniania” 3) Momentem utrudniającym interpretację wydaje się to, że obok nowego pozytywnego dostępu do tego, co religijne, należy wziąć pod uwagę obserwacje, które prima facie każą nam przypuszczać, że istnieją zjawiska przeciwstawne „ponownemu odkryciu sfery religijnej”. Chodzi tu o zjawisko ateizmu obecnego w obszarze sytuacji religijnych potrzeb i wbrew niemu. Mamy również do czynienia z wcale niebagatelnym zjawiskiem zapomnienia o Bogu (Gottvergessenheit) i odrodzeniem nowej krytyki religii. 4) Na końcu interpretacja „ponownego odkrycia sfery religijnej” powinna przynajmniej uwzględnić, że do jego przyczynowego kontekstu należy też „zjawisko nowego zwrócenia uwagi na konfliktowość i polityczną aktualność religijnych tożsamości”, a szczególnie na „zjawisko wojującego islamu” Każda wymieniona problematyzacja wymaga nie mniej niż formuła „ponownego odkrycia sfery religijnej”.3. Modernizacja i interpretacja religii W ramach „badań interdyscyplinarnych” Wilhelm Bamberg i Antonius Liedhegener wykazali, że od czasów Oświecenia rozpowszechnił się w Europie (Zachodniej) „wzorzec w obchodzeniu się z fenomenem religii, który zmierzał ku temu, że w trakcie modernizacji miał miejsce faktycznie postępujący proces wycofywania się religii ze sfery publicznej ku prywatności, «paradygmat», który w przeciągu XX w. bywał określany mianem «sekularyzacji»”. Dzisiaj socjologowie wychodzą jednak od faktu powszechnego wzrostu znaczenia tego, co religijne, i mówiąo desekularyzacji (Peter L. Berger), o respiritualizacji (Matthias Horx), o depiywatyzacji (Jose Casanova) albo o „powrocie religii” (Martin Riesbrodt). Pewna interpretacyjna zmiana paradygmatu zaznacza się także w powiedzeniach, jak „granice sekularyzacji” i „dyktatura relatywizmu”. Jesteśmy świadkami „wyparowywania dotychczasowego modernistycznego porządku rzeczy”, który znajduje się w „późnej fazie powszechnego uznania”, a „prognoza sekularyzacyjno uwarunkowanego kompletnego zaniku tego, co religijne, okazała się nietrafna” Należy jednak być ostrożnym w wyciąganiu zbyt szybkich i daleko idących wniosków z obserwacji fenomenu „ponownego odkrycia sfery religijnej”, jakoby stawiały one pod znakiem zapytania teorię głoszącą postępującą sekularyzację. 4. Przezwyciężanie nowożytnej sekularyzacji poprzez odniesienie do rzeczywistości religijnej? Należy zaznaczyć, iż dość dyskusyjna pozostaje oryginalność i rozmiar poszczególnych efektów sekularyzacji w procesie modernizacji w sytuacji utraty znaczenia tradycyjnych religii i wyznań. Europa nie jest w żadnym wypadku aż tak zsekularyzowana, jak to się często głosi. Na taki stan wskazują dość jednoznacznie prowadzone we wschodniej i zachodniej Europie długofalowe badania empiryczne na temat tzw. europejskich wartości. Jako dopełnienie dla wniosków wypływających z prowadzonych badań można uznać pewne przemyślenia filozoficzno-teologiczne, które dotyczą od lat prowadzonych dyskusji nad religią w kontekście oświecenia i sekularyzacji w Europie. I tak np. Walter Kasper zauważa, iż sekularyzacja nie zmierza w pierwszym rzędzie do zaprzeczenia, zanegowania Boga, lecz zawiera w sobie pokusę, aby usunąć wiarę w Boga z życia społecznego, z całego porządku światowego i doprowadzić do jej zawężenia do obszaru przeżyć czysto osobistych, wewnętrznych, do prywatnej sfery konkretnego człowieka. W nawiązaniu do ujęcia wspomnianych na wstępie rozważań nad religijnym przezwyciężaniem nowożytnej sekularyzacji można stwierdzić, iż w zasygnalizowanej perspektywie otwiera się głęboka struktura relacji między ponownym odkryciem rzeczywistości religijnej a sekularyzacją. Mianowicie chodzi tu o właściwe ujęcie stosunku rozumu do wiary. Z tego, co zostało dotychczas powiedziane, wynika jasno, iż nie może być mowy o nadciągającym religijnym przezwyciężeniu nowożytnej sekularyzacji i świeckości w znaczeniu zastąpienia sekularyzacji przez rzeczywistość religijną. Przeciwnie — w tym, co zostało powiedziane, chodzi o wyzwanie, aby nieprzejrzane stare i nowe formy religijności i religii właśnie starać się rozumieć w zsekularyzowanym w dużej mierze świecie z pomocą uwolnionego z samoograniczenia rozumu. 5. Powrót rzeczywistości religijnej jako roszczenie? Tak jak chrześcijanin próbuje zasadniczo zrozumieć wszystko, co dokonało się w historii ludzkiej i w świecie z perspektywy Bożej, tak również w tej samej perspektywie próbuje podchodzić do nowego zjawiska: zainteresowania rzeczywistością religijną. Zasadniczo zmienia się wtedy perspektywa: mianowicie owa na nowo odkryta rzeczywistość religijna przestaje być bliżej nieokreślonym „świętym”, „boskim”, ale uwzględniania domaga się tu sam Bóg, stając naprzeciw odkrywającego jako Partner niejako ponownie odkrycia. Bóg może ukazać się tu jako Święty, Ratujący, jako podstawa nadziei. W obliczu takiej sytuacji wynikają dla teologii (szczególnie teologii moralnej), a częściowo również dla Kościoła, następujące wyzwania: 1) pierwsze polega na tym, aby wyjaśnić w dyskusji nad ponownym odkryciem rzeczywistości religijnej, w jaki sposób teologiczna interpretacja może okazać się pomocna i owocna dla rzeczowego rozumienia nowych, nieprzewidywalnych, nieobliczalnych zdarzeń. 2) Po drugie teologia jest również wezwana do rzeczowego podejścia do fenomenu ponownego odkrycia rzeczywistości religijnej, aby bronić jego minimum częściowej hermeneutycznej niejednoznaczności. 3) Szczególnie wezwana jest również teologia moralna, aby zwrócić uwagę na implikacje życiowe rozważanego tu powrotu rzeczywistości religijnej. Ostatecznie wezwanie do zbawienia wykracza poza tłumaczenie sensu życia i posiada osobowo-dialogiczną strukturę oraz zawiera w sobie roszczenie człowieka wobec człowieka. Tym samym na koniec naszych rozważań o znaczeniu tego, co religijne, dla Europy (szczególnie Zachodniej) pragnę zwrócić uwagę na szczególne wezwanie odpowiedzialnego i krytycznego rozeznawania duchów oraz szukania rzetelnej odpowiedzi na pytanie: Czy religia w zsekularyzowanym świecie występuje rzeczywiście jako religia? Teologia musi postawić sobie w pewnym sensie religijno-krytyczne zadanie i to w podwójny sposób: przez podjęcie teologicznej dysputy z nową pokusą funkcjonalizacji rzeczywistości religijnej oraz przez rozjaśnienie pytania o Boga, zmierzając w kierunku ukazania chrześcijańskiego rozumienia osobowego Boga jako kochającego i działającego w świecie Stwórcy, ale również jako zbawiającego. Dla zaangażowania kościelno-teologicznego można wskazać na oryginalne teologiczne racje, które powinny zostać wyjaśnione ze wskazaniem na świat jako stworzenie, wolność i kształtowanie świata, wiarę i profanum. A jeśli już jest mowa o profanum świata jako szczególnym znaku współczesnego społeczeństwa, również wtedy można znaleźć w nim wskazanie na wciąż nieodkrytą obecność pierwiastka religijnego.
Pluralizm religijny w ujęciu Williama Jamesa i jego współczesna recepcja
Wojewoda, Mariusz (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
„Pluralism” is a broad term applicable to any doctrine witch maintains that there are many ways of being of thing (ontological pluralism). Epistemological pluralism maintains that people are able to construct through multiple cognitive concepts using diverse models (standards of measurement) and systems of thought (knowledge). Religious pluralism has two aspects, descriptive and normative. The former acknowledges that there are many religious systems, many types of religious experience and many ways of understanding the so-called ‘religious tradition’ The latter is a claim that religious diversity is a norm recognition thesis about many religions is norm, which in turn means that there are many ways of knowing of God, each characterized by partial truth, goodness and beauty. William James is an 20thcentury proponent of pluralism. He asserts that right to believe precedes the need for proof-evidence ahead of the evidence. We are free agents and we are able to reach objective values by different means. James maintains that the salvation of the world requires both the work of a human being and the assistance of God. He affirms free because he believes that only actions chosen from among equally possible alternatives have moral quality. James brings together psychological and philosophical inquiry. He understands psychology to be a theory of relationships between mental events and psychological changes and conceives of emotions as bodily impressions-changes caused by perception. With the help of insights from such disciplines as psychology, philosophy of religion and the natural sciences we arrive a picture of a human being and the multiple variations of his-her experience. John H. Hick and Ch. Taylor are continue the James’ line of thought within philosophy of religion. Hick is known for his “pluralistic hypothesis” which claims that each of the major religious traditions offers a path to salvation-liberation that involves a transition-transformation from self-centrednedss to focusing on ultimate reality. God, as the ultimate, can be differently conceived, experienced and responded to from within different traditions. Ch. Taylor looks for sources of contemporary individualism. His explores the subtler language of poetry and religion in an attempt to determine the ways in which individualism and expressivism are embedded in cultural, social and religious contexts.
Patrocinia Krzyża Świętego w Polsce
Szymański, Andrzej (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
The author of the article Invocations of Holy Cross in Poland, a historical and legal study introduces formerly and currently binding legal and canonical regulations on issues of church invocations. He also indicates the historical conditions of awarding the titles of the Holy Cross in Poland. In the article, a list is contained of the Polish parishes and parish churches under the invocations of the Holy Cross and related ones, according to the status in 2006.
O wybranych osobistościach czeskiego kleru katolickiego w okresie kryzysu modernistycznego
Petráček, Tomáš (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
The modernism phenomenon in the Catholic Church, including its specific and national variations, has finally seen a due attention of historic research. One of these specific areas is the question of dynamic advancement of recent Catholic Bible scholarship, i.e. the application of historic-critical method rules in the study of the Scriptures, esp. the Old Testament. This method seemed to the leadership of the Church after 1903 as new and unproven, only a dangerous tools for undermining the authority of the Scriptures and it was as thus rejected. The modernism profiled in the Czech Church, same as in Germany, as a reform Catholicism, trying to carry across an adaptation of the praxis of the Church, her structures to the present world and a renewal of Christian art. In spite of this character of the Czech modernism, Czech clergy brought to the international forum of Old Testament exegesis several reputable individualities. Among these, esp. Vincent Zapletal OP (1867-1938) played an important role in the question of the Catholic Biblical scholarship renewal during the last decade of the pontificate of Leo XIII (1878-1903) and during subsequent crises that numbed these studies in the Catholic Church for the next forty years. Beside him, this paper focuses on lives of his two contemporaries: Fr Alois Musil (1868-1944) and Fr Jan Nepomuk Hejćl (1868-1935). All of them went through exigent Biblical studies not only at the École Biblique run by the Dominicans in Jerusalem but acquired new methods of the humanities as well. Though the beginning of their careers is quite similar, their later fortunes vary a lot. Zapletal, professor at Fribourg, Switzerland, an author of several scholarly studies, was considered the most important progressive, German-writing Catholic Bible scholar of the beginning of the 20th century. His exegesis of first chapters of Genesis brought a crucial break-through of the understanding of the Biblical prehistory. Before 1914, he is forced to end up his scientific publication by the decrees of Pontifical Bible Commission; he focuses then on the study of the theory of metrical composition of Hebrew poetry and later on he becomes a successful Bible novel writer. Alois Musil taught for several years the Bible exegesis at the Faculty of Theology at Olomouc but after complaints regarding his teaching and the change of circumstances after 1907, he moved towards Orientalism and took successful expeditions to the Near East. Last of them, Jan Hejćl, stayed as a Bible exegesis professor at Olomouc but instead of innovatory work he concentrated on his life work: a new translation of the Old Testament with notes into Czech (1912-1925). Initially promising and large-scale advancement of Czech Catholic Bible studies was frozen by the provisions of Church authorities but former plans to found a Czech biblical review, to publish a complete set of biblical commentaries and to draw a new translation of the Bible from the original languages were carried through at least partially. In spite of the fact that neither Hejćl nor Zapletal lived to see the Divino Afflante Spiritu encyclical letter of 1943, their work was a major contribution to the renewal of Catholic Bible scholarship.
Pielgrzymowanie do europejskich sanktuariów świętych w średniowieczu
Wolnik, Franciszek (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Filozoficzno-teologiczna geneza transcendentalnego wymiaru opcji fundamentalnej
Torończak, Edward (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Duch Święty a życie moralne chrześcijanina
Szafulski, Andrzej (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Szkolnictwo w ziemi grodkowskiej w XVII wieku
Dola, Kazimierz (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Die gegenwärtigen Herausforderungen der neuen Evangelisation
Celary, Ireneusz (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Europa i świat, ukształtowane przez wydarzenia ostatniego stulecia, postawiły chrześcijaństwo i Kościół wobec radykalnego wyzwania, otwierając równocześnie nowe i twórcze możliwości w głoszeniu i składaniu świadectwa o Ewangelii przed całym światem. Papież Jan Paweł II wezwał wszystkich chrześcijan do zaangażowania się na rzecz pokoju i sprawiedliwości, praw człowieka i chrześcijańskiej solidarności pomiędzy narodami. Wspólna odpowiedzialność za Europę i świat byłaby jednak niepełna, gdyby nie objąć je odnową religijną, którą Jan Paweł II nazwie później nową ewangelizacją. Chcąc pozytywnie odpowiedzieć na możliwości, które daje Kościołowi nowa ewangelizacja, wydaje się, że musi on wpierw znaleźć odpowiedzi na wyzwania, wobec których dziś staje. W artykule niniejszym zwrócona została uwaga czytelnika na następujące sprawy, które uniemożliwiają w sposób skuteczny prowadzenie tego dzieła: brak jedności w samym Kościele, postępująca erozja wiary, potrzeba nawrócenia ochrzczonych, niebezpieczeństwo potężnych prądów antyewangelizacyjnych oraz brak dialogu Kościoła ze współczesnym światem. Otwierająca się zatem przed Kościołem nowa epoka historyczna, nowe tysiąclecie, domaga się nowych wysiłków ewangelizacyjnych wobec potrzeb, jakie stwarza dzisiejszy świat. Nowa ewangelizacja nie jest jednak programem tzw. „restauracji” Europy i świata czasów minionych, lecz pomocą w odkrywaniu chrześcijańskich korzeni i odnowieniem cywilizacji głębszej, bardziej chrześcijańskiej, a zatem także i bardziej ludzkiej. Głoszenie tych prawd wymaga zatem od Kościoła posługiwania się takim językiem i argumentami oraz takimi formami przekazu, które uwzględniać będą sytuację oraz możliwości percepcyjne słuchaczy, żyjących w danym miejscu i czasie.
Metoda narracyjna w egzegezie biblijnej. Geneza ‒ teoria ‒ aplikacja
Żywica, Zdzisław (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Osoba i posłanie. Zarys „dramatycznej józefologii” w kontekście teologicznej myśli Hansa Ursa von Balthasara
Mycek, Stanisław (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Teoria emocji i uczuć w wartościowaniu moralnym
Lenort, Lucjan (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Więzienne posługiwanie ks. prałata Jerzego Stellmanna
Nikołajew, Jerzy (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Psychologiczne aspekty starzenia się człowieka
Król, Józef (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
The aim of this article is to show a psychic of a man of advanced age and to define his or her place in a community and a family as well as to present religiousness of an ageing generation. In paragraph one the demographic ageing of 20th and 21st century societies was presented. It was pointed out that the ageing phenomenon of Western societies is a result of simultaneously happening processes: on the one hand, bigger and bigger scope of population living till old age; and on the other hand, the fall of birth number which leads to a systematic decrease of the younger population scope. In the second paragraph old age as a life stage and ageing theories were presented. Special attention was paid to three theories of human ageing: biological, psychological and social. The third paragraph demonstrates the old man’s place in a society and a family. It was proved that a family plays a special role in an old man’s life. It gives an old man a feeling of security and creates a semblance of broader social contacts which were lost, it allows to achieve full maturity. The old generation religiousness was presented in paragraph four. The article indicates that ageing is not a state but a task. If it is well solved old age can be at least as beautiful as youth and death can be a fruit not the end.
Nieposłuszny franciszkanin. Spory między władzą kościelną i państwową podczas chrystianizacji Filipin
Skrabania, Jerzy (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Organy w wybranych kościołach Opola
Poźniak, Grzegorz (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
„Bóg przez pryzmat miłości i miłość przez pryzmat Boga”. Literacki wizerunek babci Luizy jako zwornika śląskich wartości
Pardubicka, Gabriela (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
The essay focuses on Luiza Mitko’s literary portrait, created by her grandson, Jerzy Szymik – priest, poet, theologian – dogmatist and traveller. Author centres on a sacrifice of Luiza’s life – a young wife and mother. Owing to the memories, photographs and fragments of family notes and documents, the poet created the woman’s portrait who had deserved to be named saint. The essay entitled With a lilac twig to sky is the most important text about the unusual female. The poems Passage. Year 1932 and My Grandmother, analyzed and interpreted in the present article, are perfect, poetical complements to that literary portrait. Grandmother Luiza, who had respected for human life in its origin, created iconic mother’s model which could be compare with saint Gianna Beretta Molla. Szymik avoids words which bring pathos and hyperbolical idealization. In his opinion the form of text should be as plain and modest as the heroine. Generally texts present the view upon the mission of Szymik’s grandmother. She was unquestionably a good influence on him – to form the personality of the priest and poet: ‘Owing to that sacrifice and stubbornness with heavenly roots – I am’ (ZODŹ, p. 23). Those characteristics of Luiza Mitko made of the Silesian woman a sign from God and a guard who protected the highest ideals.
Niemieccy prekursorzy personalistycznych ujęć małżeństwa pierwszej połowy XX wieku
Glombik, Konrad (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Die erzieherischen Umfelder und ihre Rolle im Rahmen der Erziehungsaufgaben
Stala, Józef (Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2007)
Działalność duszpasterska i katechetyczna dotycząca dzieci i młodzieży jest w zasadzie przedłużeniem i uzupełnieniem tego, co młodemu pokoleniu winna przekazać rodzina. Ponieważ jednak rodzina, jako społeczność dynamiczna, ulega przemianom, które mogą okazać się niebezpieczne dla rozwoju w wierze przyszłych pokoleń, stąd nieodzowną jest troska Kościoła o porozumienie się z rodziną, ale i szkołą, kontakt i współpracę w dziedzinie formacji religijnej młodego pokolenia. Dlatego jest rzeczą ważną, aby te środowiska współdziałały ze sobą w formowaniu chrześcijańskiej postawy. Ta współpraca dokonuje się na zasadzie krążenia wartości, co oznacza, że istnieje pewna ciągłość przeżycia religijnego. Współcześnie jednak – zarówno w Polsce, jak i w wielu innych krajach – dostrzega się duży rozdźwięk w oddziaływaniu tych środowisk, co w konsekwencji prowadzi do pewnej dezorientacji i dwulicowości wśród katechizowanych. Dlatego też Kościół, świadomy swej odpowiedzialności za katechezę, powinien ułatwiać współpracę oraz dbać o zbieżność i ciągłość zasadniczego kierunku oddziaływania wychowawczego. Bez tej współpracy trudno mówić o skuteczności katechetycznego oddziaływania Kościoła. Dlatego w niniejszym artykule podjęto zagadnienie zadań wychowawczych, jakie stoją przed środowiskami wychowawczymi. Najpierw zostały wskazane zadania wychowawcze stojące przed Kościołem, a następnie wzajemne relacje i współpraca zachodzące pomiędzy trzema podstawowymi środowiskami wychowawczymi: rodziną, szkołą i Kościołem w ich wspólnym podejmowaniu zadań wychowawczych.

Przeglądaj

Ostatnie zgłoszenia