Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2019, T. 39, nr 1
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/22261
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Nie tylko „Primus reformator” klasztoru żagańskiego. Działalność gospodarcza opata Trudwina IWitczak, Zbigniew (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)The economic activity of the Canons Regular Monastery from Żagań has not yet been deeply analyzed. The Abbot Trudwin (1325–1347) had to face problems related to the reform of internal and economic life. These changes were met with great resistance from the brothers. A major disadvantageous element was making the managing of the monastery less effective resulting in a change in relations between the Żagań Princes and the monastery. The Żagań Princes supported the monastery until 1342. However, later as the situation deteriorated the monastery was more and more often considered by the rulers as an economic opponent, which led to many disputes, also of an economic nature. In this difficult situation, the Abbot coped with the challenges by expanding the land of the Abbey and obtaining more rent and income.Pozycja Percepcja kapłaństwa przez św. Elżbietę od Trójcy Świętej na podstawie jej listów do ks. Andrzeja ChevignardaWilk, Janusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)W artykule przeprowadzono studium życia i posługi kapłana w świetle trzynastu listów, które zachowały się z korespondencji Elżbiety od Trójcy Świętej do Andrzeja Chevignarda – najpierw seminarzysty, a od 29 czerwca 1905 r. kapłana. W opracowaniu wyróżniono siedem aspektów badawczych: 1. kapłan jako człowiek miłości; 2. kapłan jako człowiek wiary; 3. kapłan jako „kopia Jezusa Chrystusa Najwyższego Arcykapłana”; 4. kapłan jako człowiek kontemplacji; 5. kapłan jako człowiek zamieszkany przez Boga; 6. kapłan jako człowiek Maryi; 7. kapłan jako człowiek żyjący modlitwą i potrzebujący modlitwy. W każdym z nich wyraźnie zarysowuje się potrzeba życia wewnętrznego (życia duchowego) kapłana, które można streścić w słowach: „Zjednoczenie i Miłość” (List 192). Urzeczywistnia się ono tym, że „Bóg jest wszystkim dla kapłana” (List 186).Pozycja Glaube und Krise. Zur therapeutischen Dimension des ChristlichenWerbick, Jürgen (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Terapeutyczny wymiar chrześcijaństwa jest podważany na różne sposoby. W związku z tym rodzi się pytanie o to, czy nie wykorzystuje ono ludzkich kryzysów – lęku egzystencjalnego, doświadczeń granicznych – zamiast w ich ramach prowadzić w kierunku dojrzałego i spełnionego człowieczeństwa? Duszpasterstwo w duchu Jezusa Chrystusa musi mieć w takich sytuacjach charakter terapeutyczny, zarówno w sensie indywidualnym, jak i społecznym. Powodem jest to, że gromadzi ono ludzi wokół zbawczej obecności Bożej tak, że nie odczuwają oni konieczności zabezpieczenia swojej tożsamości przez samopotwierdzenie i wykluczenie. Duszpasterstwo terapeutyczne otwiera przestrzenie spotkania, w których to, co wypierane może zostać pojednawczo przepracowane. Wówczas ludzie będą życzyli sobie wzajemnie uczestnictwa w tym wszystkim, co daje pełnię życia. Chodzi o przestrzenie, w których także lęki egzystencjalne tracą swoją nieujarzmioną moc.Pozycja Apokaliptyczny Smok. Symbolika i jej znaczenie (Ap 12,2-7)Trębacz, Bartosz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)W Apokalipsie pojawia się wiele symboli o szerokim znaczeniu. Do takich należy Smok. Taką postać może przybrać szatan. Ta istota reprezentuje mnogość wrogich sił, przeciwstawiających się ludziom i Bogu. Liczba głów Smoka, a także rogów i diademów nie jest przypadkowa. Mają swoje ukryte znaczenie, nie tylko podkreślające potęgę i agresję potwora. Znajdują swoje odniesienie w Starym Testamencie. Choć atrybuty wskazują na ogromną siłę, to jednocześnie pokazują słabość i skończoność stworzenia względem Boga. Autor Apokalipsy w obrazie Smoka inspiruje się postacią Lewiatana, biblijnymi bestiami, a także potworami z innych kręgów religijnych. Tworzy przy tym własny obraz potwora.Pozycja Potęga świętości. Święta Małgorzata Arpadówna OP (1242–1270)Stefaniak, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Św. Małgorzata z dynastii Arpadów, mając 3,5 lat, została przez parę królewską przekazana do Veszprém, do tamtejszego klasztoru mniszek dominikańskich, gdzie przebywała do 10 roku życia, pobierając naukę, wychowując się i wzrastając do świętości. Następnie znalazła się w wybudowanym przez jej ojca, króla Bélę IV klasztorze na Wyspie na Dunaju koło Budy. Tam mając 12 lat, złożyła śluby zakonne i jako mniszka przeżyła jeszcze 16 lat. Prowadziła niezwykle intensywne życie modlitewne: mając dar kontemplacji, dostępowała stanów mistycznych. Jako zakonnica zajmowała się chorymi w klasztornej infirmerii oraz posługiwała w infirmerii. Choć stale przebywała w ścisłej klasztornej klauzurze, interesowała się sprawami państwowymi i angażowała się w politykę. Wszystko, co w swym życiu uczyniła, można uznać za krok do uzyskania świętości. Szybko też powszechnie uznano jej świętość i dzięki temu mogła swobodnie realizować swe życiowe powołanie z całą mocą jej niezwykłej osobowości i silnego charakteru. Małgorzata pozostaje przykładem silnej pozycji kobiety w społeczeństwie średniowiecznym.Pozycja Najstarszy, łaciński żywot świątobliwej Ofki Piastówny OPStefaniak, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Pozycja Robert Samsel. 2018. Świętość i święci wyniesieni na ołtarze przez papieża Jana Pawła II jako paradygmat teologiczny, edukacyjny i zjednoczeniowy. Kraków: Wydawnictwo „Scriptum”. 367+10 s. ISBN 978-83-66084-21-6Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Pozycja Sprawozdanie z działalności Diecezjalnego Instytutu Muzyki Kościelnej w roku szkolnym 2017/2018Poźniak, Grzegorz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Pozycja „Chociaż jesteś cesarzem, powinieneś bardziej być poddany Bogu”. Refleksje św. Ambrożego nad władzą cesarską w świetle wybranych mów i listówLudewicz, Michał (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Artykuł przedstawia poglądy św. Ambrożego na temat władzy cesarskiej. Wprawdzie biskup Mediolanu nie stworzył całościowej koncepcji funkcjonowania cesarza w chrześcijańskim społeczeństwie Imperium Romanum, jednak analiza pozostawionych przez niego mów i listów pozwala odtworzyć jego najbardziej znaczące poglądy w tej kwestii. Ambroży podkreślał boskie pochodzenie władzy cesarskiej, będącej gwarantem porządku w ziemskiej społeczności. Idealny cesarz, zdaniem biskupa, powinien cechować się pobożnością, bojaźnią Bożą i pokorą oraz troszczyć się o pomyślność swoich poddanych. Wobec cesarza trwającego w wyznawaniu prawowiernej doktryny poddani mieli określone obowiązki. Powinni oni wspierać swojego władcę modlitwami i okazywać mu posłuszeństwo.Pozycja Wizja religii cesarstwa rzymskiego według Tertuliana na podstawie „Apologetyka”Łobos, Łukasz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Artykuł prezentuje myśli Tertuliana na temat religii pogańskiej i chrześcijańskiej w Cesarstwie Rzymskim w II w., które zawarł w Apologetyku. W poszczególnych punktach artykułu są prezentowane porównania religii chrześcijańskiej z pogańską. Po przedstawieniu argumentów Tertuliana można stwierdzić, że nawołuje on wszystkich pogan, aby zostali chrześcijanami. Tylko w chrześcijaństwie odnajduje on prawdziwie Boga oraz czystość obyczajów, których nie ma w religiach pogańskich. Dzięki Tertulianowi poznajemy kształtowanie się chrześcijaństwa w dwóch pierwszych wiekach, a także kulty i obyczaje pogan.Pozycja „Który ten jedyny z tych trzech dla nas, katolików, odpowiedni, dobrze wiecie”. O tym, jak 26 kwietnia 1925 r. ks. Jan Melzer przekonywał mieszkańców Wojnowic, aby w odbywających się tego dnia wyborach prezydenckich głosowali na katolika Wilhelma MarxaLibowski, Łukasz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)W artykule niniejszym przedstawia się argumenty, jakimi 26 kwietnia 1925 r. w czasie okolicznościowego kazania posłużył się ks. Jan Melzer, by skłonić powierzonych swej duszpasterskiej pieczy wiernych do głosowania w odbywających się tego dnia w ich kraju, Republice Weimarskiej, wyborach prezydenckich na Wilhelma Marxa, katolika. W pierwszej części tekstu prezentowane są argumenty, za pomocą których namawiał ks. Melzer swoich parafian do ostrożnego i przemyślanego uczestnictwa w wyborach. Argumenty te są dwa: pierwszy opiera się na fakcie ważności wyborów, drugi na fakcie, że kampania wyborcza pełna była zakłamania. Z kolei w drugiej, zasadniczej, części tekstu przedkłada się argumenty, którymi ks. Melzer usiłował przekonać swoich słuchaczy do rzeczy bardzo już konkretnej, mianowicie do głosowania na katolika właśnie. Wśród argumentów tych daje się wyodrębnić dwie podgrupy: pierwszą tworzą argumenty natury ogólnej, a więc te, które nie dotyczą osób kandydatów, drugą znowuż te, w których odnosi się Melzer do osób kandydatów, do ich przymiotów czy kompetencji. Argumenty z podgrupy pierwszej to: argument z wierności sumieniu, argument z obowiązku, argument z autorytetu, księżowskiego i biskupiego, oraz argument z konieczności wynagrodzenia za bliżej nieznane wydarzenia, jakie miały miejsce w Wojnowicach 19 kwietnia 1925 r. Na podgrupę wtórą składa się natomiast jeden tylko argument: argument z „natury” kandydatów w dwóch wersjach, negatywnej i pozytywnej. Wywód wieńczą trzy uwagi podsumowujące.Pozycja Nagrobek księżniczki raciborskiej EufemiiKublin, Grzegorz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Przedmiotem artykułu jest nagrobek księżniczki Eufemii, przeoryszy dominikanek w Raciborzu, zmarłej 17 stycznia 1359 r. Autor analizuje przekazy źródłowe, na podstawie których dochodzi do wniosku, że grób Ofki znajdował się na środku krypty pod kaplicą św. Dominika, przylegającą od północnej strony do kościoła dominikanek w Raciborzu. Grób był nakryty kamienną płytą z wyrytym wizerunkiem Eufemii. W 1623 r. na wzór tego przedstawienia został namalowany portret Ofki, który umieszczono w kaplicy św. Dominika. W tej kaplicy w XVII w. (raczej po 1637 lub po 1658 r., a przed 1672/1674 r.) wystawiono Eufemii drewniany grobowiec w formie tumby, nakrytej trumną, w której znajdowała się figura przedstawiająca Ofkę. Został on odnowiony w 1738 r., a w 1821 r. przeniesiony do kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Raciborzu, gdzie znajdował się aż do 1930 r.Pozycja Przyczynek do dziejów ruchu pielgrzymkowego w Polsce na przykładzie parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w KaliszuKlonowski, Grzegorz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Since the 17th century the Assumption of the Blessed Virgin Mary parish in Kalisz has been an important place of worship to St. Joseph. Communist authorities focused discouraging the public from taking part in pilgrimages. Walking pilgrimages from Kalisz to Jasna Góra were organized despite persecution against their members. In the 1980s, the main concern of the communist authorities was to decrease the “Solidarity” influence in the pilgrimage movement. The cult of St. Joseph in Kalisz developed despite the oppression, thanks to the efforts of priests: Mieczysław Janowski, Bogumił Kasprzak, Zenon Kalinowski, Józef Olczyk, Marian Chwilczyński and Lucjan Andrzejczak.Pozycja Szymon Drzyżdżyk. 2017. Chrystologia w perspektywie Mitu Trojańskiego. Kraków: Wydawnictwo „Scriptum”. 252 s. ISBN 978-83-65432-61-2.Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)Pozycja Tożsamość człowieka objawiona „przed założeniem świata” (Ef 1,4)Cuda, Jerzy (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)The article is an attempt to show the question of the identity of man from the perspective of the Letter to the Ephesians. The multitude and diversity of questions discovered during the process of its interpretation resulted in composing the following sequence of themes: arising “before the foundation of world” of the created identity of man; temporal-spacious determine of the dialogical process of anthropogenesis; hope of immortalising the identity of man in the identity of his Creator revealed through the self-transmission of God.Pozycja Heilung durch Fragen. Vom Nutzen der traditionellen Religionskritik für die gegenwärtige ReligiositätBouma, David (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)The article aims to point out the fact that classical criticism of religion can be of benefit to current believers. We have picked some thoughts critical to religion made by L. Feuerbach, K. Marx and F. Nietzsche and related them to certain phenomena of religious presence. Although we do not sympathize with the mentioned authors’ general condemnation of religion, we assume that a range of their views may be useful for identifying problematic, controversial or pathological phenomena in today’s religious scene. Relating classical criticism of religion to certain segments of religious contemporaneousness may be the benefit of this text.Pozycja Heidi Beryt. Byliśmy uchodźcami. Wspomnienia Polaka i Niemca. FSC C105338. B.m.w., b.r.w., 156 s., 38 zdjęć czarno-białych, 9 kolorowych.Grześkowiak, Jerzy (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2019)