Konieczność zachowania związku teologii i wiary z historią w duchu Soboru Watykańskiego II

Abstract

Artykuł wskazuje na konieczność zachowania związku teologii i wiary z historią i pogłębiania go dzisiaj z tego względu, że pewne czynniki z przeszłości (racjonalizm, neoscholastyka) osłabiają go, a niektóre współczesne tendencje (postmodernizm, teologia abstrakcyjna, relatywizm religijny) podważają jego sens. Autor wychodzi od związku teologii i wiary z historią zbawienia w starożytności, wskazuje na osłabienie go w średniowieczu, zerwanie go w dobie Oświecenia i ponowne odkrycie jego ważności w początkach XX w. Analizując Konstytucję o Objawieniu Bożym Dei Verbum, przybliża zawartą w niej wykładnię wiary (fides quae i fides qua) jako odpowiedzi na objawienie Boga w historii. Uwzględniając następnie soborowe i posoborowe wyzwania teologiczne i duszpasterskie, akcentuje ważność zachowania wewnętrznego związku teologii i wiary z historią dla kształtowania tej drugiej poprzez aktywność ludzką odpowiadającą dobru wspólnemu i realizacji ostatecznego powołania chrześcijanina. Wskazuje na możliwość kształtowania dziejów w powiązaniu z tajemnicą zbawczego wcielenia i zawartą w owym kształtowaniu dialektyką, a następnie objaśnia sposób eschatologicznego spełnienia stworzenia i jego związek z zaangażowaniem w doczesności.This article points out the necessity of preservation of a relationship of faith and history and necessity of profounding such relationship as of today because some factors from the past (rationalism, neo-scholasticism) weaken it and some contemporary tendencies (postmodernism, abstract theology, religious relativism) undermine its meaning. The author comes from the relationship of theology and faith with the history of salvation in antiquity, indicates its weakening in the Middle Ages, breaking it up in the Age of Enlightenment and rediscovering its validity again in the early twentieth century. Analyzing the Constitution on God’s Revelation (Dei Verbum) makes more familiar the exegesis of faith contained in it (fides quae and fides qua) as a response to the historical revelation of God in history.Taking into consideration the new post-conciliar theological and pastoral challenges, he emphasizes the importance of preserving an internal relationship of theology and faith with history for shaping the latter one through human activity corresponding to the common good and the realization of the final vocation. He points to the possibility of shaping history in connection with the mystery of the salvific embodiment and the dialectic contained in it, and then explains the eschatological way of fulfilling the creation and his relationship with involvement in worldliness.