Studia Gdańskie, 2011, T. 28
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/27492
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Sprawozdanie z uroczystości jubileuszowych ku czci ks. prof. Józefa Niewiadomskiego – Dziekana Fakultetu Teologii Katolickiej Uniwersytetu InnsbruckiegoRomejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Pozycja Konferencja „Wychowanie do życia w rodzinie: wyzwania – szanse – zagrożenia”, Zakład Katechetyki i Pedagogiki Religii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 31 marca 2011Meller, Jacek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Pozycja Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Prawne, administracyjne i etyczne aspekty wychowania w rodzinie”, Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu, 16‒17 marca 2011 r.Gruchoła, Małgorzata (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Pozycja Bożena Stawoska-Jundziłł, Vixit cum parentibus. Dzieci w wieku do siedmiu lat w rodzinach chrześcijan z Rzymu III–VI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2008, ss. 616.Spychała, Dariusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Pozycja Księga prześwietnego bractwa bułkarzy i ciastkarzy królewskiego miasta Gdańska zapoczątkowana w Roku Pańskim 1724, w której zapisano nazwiska nowych czeladników po latach terminowania, opracował i wydał Zdzisław Kropidłowski, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010, ss. 315.Spychała, Dariusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Pozycja René Girard, Gewalt und Religion. Ursache oder Wirkung? Herausgegeben, mit zwei Gesprächen und einem Nachwort von Wolfgang Palaver, Wydawnictwo: Matthes & Seitz, Berlin 2010, ss. 104.Romejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Pozycja Biskup na walizkach. Z arcybiskupem Szczepanem Wesołym rozmawia Aleksandra Klich, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2010, ss. 176.Romejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Pozycja Koń trojański albo dziecko w literaturze absurduWłoczewska, Agnieszka (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)W literaturze świeckiej adresowanej do dorosłego odbiorcy dziecko nie funkcjonuje jako samodzielny symbol utrwalony tradycją literacką. Niemniej w pewnych tekstach nabiera ono głęboko symbolicznego sensu. Przekonujących przykładów dostarcza XX-wieczna francuska literatura absurdu, w której staje się ono symbolem na płaszczyźnie estetycznej i biograficznej. Twórcą pojęcia absurdu jest Albert Camus, a rozwinęli je dramaturdzy lat 50. W powieściach i dramatach Camusa oraz w anty-sztukach Ioneski dziecko występuje jako element fundamentalnych antynomii życia i śmierci, wiedzy i wiary, bytu i poznania, logiki i spontaniczności. Symbolizuje anty-absurd, a ulegając bezdusznym siłom stawia dramatyczne pytania o możliwość ocalenia człowieka. Ów obraz systematycznie powracający w twórczości wymienionych pisarzy tworzy, według zasady psychokrytyki Maurona, zindywidualizowaną sieć metaforyczną odzwierciedlając ich podświadomość. Ta zaś, w przypadku Camusa i Ioneski, wyraża bunt wobec oficjalnie wyznawanej filozofii absurdu, ujawnia tęsknotę za światem wartości, za wiarą i Absolutem. Jeśli zestawić pełne napięć i tragizmu obrazy literackie z biografiami pisarzy okaże się, że mają one źródło w doświadczeniach z dzieciństwa. Camus, półsierota wojenny, wychował się w Algierii, w środowisku zubożałych kolonów. Zaznał biedy materialnej, a jednocześnie przesiąkł śródziemnomorską filozofią kultu dla życia i piękna natury skażonego świadomością śmierci, która zrodziła w nim bunt. Ionesco przedstawia kryzys małżeństwa, rodziny, języka i całkowitą niezdolność ludzi do porozumienia się. Tragiczny obraz podyktowany jest traumatyczną historią XX w. oraz osobistym doświadczeniem. Wyrwany z ojczystej Rumunii i porzucony przez ojca tworzy pełne pesymizmu obrazy literackie. Dziecko w literaturze absurdu każe zadawać pytania o jego sens; odpowiedzi na nie podważają fundamenty tej filozofii, stąd jako symbol sensu, spełniania, wiary pełni ono funkcję konia trojańskiego.Pozycja „Niemowność” – czyli początek życia człowieka. Opieka nad niemowlęciem i małym dzieckiem w Polsce w czasach nowożytnychŻołądź-Strzelczyk, Dorota (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Ludzie od wielu wieków mieli świadomość, że pierwszy okres życia człowieka – niemowlęctwo – to czas, w którym dziecku poświęcać należy wiele troski. Stosowano więc wiele zabiegów (uzasadnianych względami zdrowotnymi i higienicznymi, ale także magicznymi i religijnymi), które zapewnić miały nowo narodzonemu odpowiednie warunki rozwoju. W źródłach mówi się zwłaszcza o powijaniu, karmieniu i kąpieli. W źródłach pisanych i ikonografii pojawia się także kołyska jako miejsce spoczynku i narzędzie troski. Uzupełnieniem źródeł pisanych dotyczących omawianego tematu są zabytki ikonograficzne. Niestety, nawet żmudne poszukiwanie nie zawsze przynoszą oczekiwane efekty w postaci konkretnych przykładów ukazujących początki życia człowieka.Pozycja Tradycja w wychowaniu dziecka w kaukaskiej przestrzeni kulturowejChodubski, Andrzej Jan (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)W kulturze Kaukazu kimś, kto odgrywa ważną rolę jest dziecko. Jest ono wyrazem miłości rodziców oraz społecznym dopełnieniem małżeństwa. Szczególnie narodziny syna są powodem dumy ojca oraz wzrostu prestiżu matki. Edukacja chłopców obejmowała kształtowanie sprawności fizycznej i umysłowej. Mieli oni w przyszłości stać się dzielnymi wojownikami. Intelekt kształcono w oparciu o Koran i inne księgi religijne. Przygotowując dziewczynki do przyszłej roli żony i matki starano się, aby zdobyły umiejętności przydatne w gospodarstwie domowym. „Europeizacja” edukacji nastąpiła dzięki Rosji, która podporządkowała sobie region kaukaski. Wkład w edukację dzieci i młodzieży kaukaskiej wnieśli Polacy – zesłańcy i żołnierze carskiej armii.Pozycja Troska o matkę i dziecko w pruskim dokumencie życia społecznego z końca XVIII w.Kropidłowski, Zdzisław (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Dzieciobójstwo było zawsze potępiane. W końcu XVIII w. włączył się do tego król pruski, który wydał kilka zarządzeń chroniących samotne matki i ich dzieci. Na terenach zaboru pruskiego wydawał je w języku niemieckim i polskim. Zachowało się tylko kilka egzemplarzy druku. Król poucza w nim społeczeństwo i administrację, jak ma się zachować wobec samotnych matek, aby nie dochodziło do dzieciobójstwa i ustala kary za przekroczenie zarządzenia.Pozycja Przed narodzinami. Powinności kobiety brzemiennej w świetle poradników z końca XIX i początku XX w.Nawrot-Borowska, Monika (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Celem niniejszego artykułu jest próba rekonstrukcji zaleceń kierowanych do kobiet ciężarnych na terenie ziem polskich w ostatnich dekadach XIX w. i w początku XX. Podstawę źródłową dokonanych ustaleń stanowi literatura o charakterze poradnikowym w zakresie zdrowia i higieny, a także edukacji dziecka. Odtworzone zostały porady ówczesnych lekarzy, higienistów i teoretyków wychowania dotyczące higieny kobiety brzemiennej, których przestrzeganie przyczynić się miało do dobrego stanu zdrowia matki, w szczególności zaś korzystnie wpływać miało na stan zdrowia i całe przyszłe życie noszonego w jej łonie dziecka.Pozycja Dziecko i dzieciństwo w świetle wybranych źródeł narracyjnych (do XIV w.)Teterycz-Puzio, Agnieszka (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Odkrycie dzieciństwa przypisuje się epokom późniejszym w stosunku do średniowiecza. Jednak tematyka związana z dzieciństwem nie jest obca źródłom średniowiecznym. Najwięcej informacji w wybranych źródłach z XI–XIV w. (głównie kronikach i żywotach świętych) odnoszących się do dzieciństwa dotyczy tego okresu w życiu władców i świętych. W średniowieczu okres dzieciństwa w życiu człowieka niósł ze sobą wiele niebezpieczeństw, np. masową umieralność noworodków i niemowląt, bardzo dużą umieralność dzieci, o czym wspominają żywoty świętych, często opisując przypadki zachorowań dzieci, wyleczonych za wstawiennictwem świętego. Dziecku – następcy tronu zagrażali też dorośli pretendenci do objęcia władzy. W średniowieczu zatem czekano na szybkie zakończenie tego okresu w życiu człowieka. Zaś władca-dziecko zwykle jest wychwalany przez kronikarzy przez przywołanie cech właściwych dorosłym. Nieposiadanie potomstwa stanowiło powód do zmartwień głównie z powodu braku następcy, ale źródła wspominają też o wstydzie z powodu bezdzietności. Są też wzmianki dotyczące leczenia niepłodności. W kronikach i żywotach świętych znajdujemy także opisy zachowań będących przejawami troski rodzicielskiej i czułych postaw wobec dziecka. „Lata sprawne” w średniowieczu osiągano najczęściej w wieku 12‒14 lat. Źródła prezentują obyczaje związane z przekraczaniem przez dziecko pewnych etapów życia, np. postrzyżyny. Sporo uwagi źródła poświęcają zagadnieniom dotyczącym opieki nad księciem dzieckiem, którą mogła sprawować matka, krewni lub przedstawiciele możnowładztwa. W kronikach i żywotach świętych znajdujemy dużo informacji odnoszących się do sposobów kształcenia dzieci, dowiadujemy się o opiekunach i wychowawcach władców, też o staraniach w celu zapewnienia dostatniej przyszłości dzieciom, spotykamy także np. wzmianki o dziecięcych zabawkach. W świetle źródeł widzimy, że w średniowieczu opiekowano się dziećmi i troszczono o nie.Pozycja Ochrona małoletnich internautów jako zadanie i wyzwanie dla rodziny w państwach Unii EuropejskiejGruchoła, Małgorzata (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Celem publikacji jest analiza ochrony małoletnich internautów jako zadania i wyzwania rodziców, ponadto weryfikacja działań podejmowanych w tym zakresie przez państwa Wspólnoty, wreszcie próba odpowiedzi na pytanie: czy zaproponowane rozwiązania są skuteczne? Po wstępnych rozważaniach teoretycznych dotyczących mapy zagrożeń przeanalizowano kluczowe dla tytułowej ochrony regulacje prawne. Wdrożenie priorytetów polityki ochrony dokonuje się poprzez realizację programów pomocowych. Jednym z nich jest Safer Internet. Zweryfikowano założenia Polskiego Centrum Programu Safer Internet, w tym działalność Fundacji Dzieci Niczyje oraz Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej. Omówiono zadania i inicjatywy projektu Saferinternet.pl (m.in. zespół kontaktowy: Dyżurnet.pl, tzw. hotline oraz zespół pomocowy, tzw. Helpline.org.pl), cele kampanii medialnych i społecznych (np. „Dziecko w sieci”). Zanalizowano zagadnienie umiejętności korzystania z internetu. Omówiono techniczne urządzenia wspomagające ochronę dzieci.Pozycja Przemoc z perspektywy: szkoła – nauczyciel – uczeń. Kooperacja czy rywalizacja?Michałowska, Elżbieta (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)W podjętych badaniach postawiliśmy sobie za cel określenie podstawowych poziomów oddziaływań grupowych, które mogłyby prowadzić lub wręcz doprowadziły do ewentualnego wzrostu poczucia zagrożenia wśród łódzkiej młodzieży. Chcieliśmy także wskazać jakość funkcjonowania środowisk oddziałujących na proces kształtowania osobowości młodego człowieka. To świat ludzi dorosłych: rodziców, wychowawców, nauczycieli kształtuje te warunki, definiuje normy i reguły życia społecznego, nie zawsze jednoznaczne i spójne. Zatem, życie w owej niejednoznaczności może powodować (i zapewne powoduje) zagubienie normatywne, zaburzoną hierarchię wartości, co prowadzi niejednokrotnie do wzrostu zachowań agresywnych w życiu społecznym.Pozycja Dziecko jako inwestycja współczesnych rodziców z klasy średniejNyczaj-Drąg, Mirosława (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)W prezentowanym tekście dokonuję opisu i analizy podstawowych wartości cenionych przez współczesnych rodziców z klasy średniej, a mianowicie: dziecka, jego wychowania oraz edukacji. Uwagę swą kieruję na zjawisko rodzicielskiego inwestowania w dziecko, między innymi w postaci zajęć dodatkowych. W artykule opisuję wyniki badań dotyczące zajęć pozalekcyjnych dzieci, co związane jest z odpowiedzią na następujące pytania: W jakich zajęciach dodatkowych najczęściej uczestniczą dzieci i kto dokonuje ich wyboru? Które z zajęć są najbardziej lubiane lub nie i dlaczego? Czy, w jaki sposób i dlaczego dzieci opierają się udziałowi w tych zajęciach? Czy i w jaki sposób rodzice przymuszają dzieci do uczestnictwa w zajęciach dodatkowych? W konkluzji staram się pokazać konsekwencje projektowania dzieciom czasu poza szkołą i domem.Pozycja Rodzinne formy opieki nad dzieckiem osieroconymRegulska, Agnieszka (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Opieka nad dzieckiem wychowywanym poza rodziną organizowana jest w formach instytucjonalnych (placówki opiekuńczo- wychowawcze typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i wielofunkcyjne) oraz w formach rodzinnych (rodziny zastępcze, placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i rodziny adopcyjne). We współczesnym systemie opieki nad dzieckiem osieroconym podkreśla się prymat rodzinnych form wsparcia oraz pracy socjalnej z rodzicami dziecka, w celu umożliwienia mu jak najszybszego powrotu do domu. Rodzinna opieka zastępcza daje szansę dzieciom osieroconym na rekompensatę negatywnych skutków sieroctwa, gdyż zapewnia lepsze, niż w formach instytucjonalnych, warunki dla rozwoju psycho-fizycznego dziecka.Pozycja Znaczenie kary w procesie wychowania i kształtowania osobowości dziecka w rodzinie i szkoleKluz, Marek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)W niniejszej publikacji podjęto próbę ukazania znaczenia kary w życiu dziecka, a dokładniej w procesie wychowania i formowania się jego ludzkiej osobowości w rodzinie i w szkole. Kara stosowana w domu i w szkole stanowi ważny element wychowawczy, znacząco wpływa na kształtowanie się ludzkiej osobowości. Rodzice, nauczyciele i wychowawcy są tymi, którzy oddziałują na kształtowanie się właściwych postaw moralnych dziecka. Ich szczególną troską i obowiązkiem jest takie przygotowanie do życia najmłodszych, aby poznawszy prawo i obyczaje służyli Bogu i społeczeństwu. Niniejsze studium umożliwia rozeznanie jak kara wpływa na wychowanie, na kształtowanie osobowości dziecka, co wnosi do jego duszy, psychiki, jakie pozostawia ślady nie tylko po psychologicznej i duchowej stronie życia, ale również w ciele. Wreszcie czy warto stosować takie czy inne rodzaje kar, które w swym założeniu mają przynieść oczekiwany skutek. Kara bowiem umiejętnie stosowana sprzyja osiągnięciu dojrzałej osobowości. W pracy wskazany został także aspekt nagradzania, który przynosi znacznie lepsze rezultaty niż stosowanie kary niekiedy z zupełnie błahego powodu. Całość studium ukazuje ważność systemu karania na obecne i przyszłe życie dziecka.Pozycja Sieroctwo duchowe dzieckaRuszel, Magdalena Ewa (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Artykuł ten podejmuje problem sieroctwa duchowego, o którym w porównaniu z chorobą sierocą i tradycyjnym sieroctwem niewiele się mówi. Sieroctwo duchowe polega na rozerwaniu lub rozbiciu więzi uczuciowych, psychicznych i rodzinnych między dzieckiem a jego rodzicami. Powoduje ono poważne konsekwencje dla dalszego prawidłowego rozwoju dziecka oraz wpływa na kształt jego dorosłego życia. Rodzice wychowujący dziecko nie zdają sobie sprawy, jakie konsekwencje dla jego życia będzie miała ich postawa, w której skazują swe dziecko na sytuację sieroctwa duchowego. Co więcej, wielu nauczyciele, wychowawców, katechetów także nie jest świadomych tego, że ich uczeń wzrasta i dojrzewa w sieroctwie duchowym w swojej rodzinie.Pozycja Matka i dziecko w zakładzie karnym (doniesienie z badań)Gniadek, Natalia (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)Celem artykułu jest ukazanie jak skazane kobiety-matki w warunkach izolacji penitencjarnej wypełniają powinności związane z realizowaniem funkcji macierzyńskiej. Artykuł prezentuje badania, które przeprowadzone zostały w 2007 roku w przywięziennym Domu Matki i Dziecka w Grudziądzu. Badaniami objęto 11 kobiet. Problemem głównym postawionym przed badaniami była odpowiedź na pytanie: Jak wygląda codzienne realizowanie obowiązków macierzyńskich w warunkach więziennych? Kobiety z powodu specyfiki sytuacji, w której się znajdują, są poddane głębszej kontroli społecznej, a zachowania odbiegające od standardów i ogólnie przyjętych wzorców są surowo oceniane i poddawane negatywnym sankcjom przez współosadzone, jak również przez personel penitencjarny.