Studia Oecumenica, 2017, T. 17

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/34341

Przeglądaj

Ostatnie zgłoszenia

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 28
  • Miniatura
    Pozycja
    Ogłoszenie, a nie „przybicie” 95 tez przez Marcina Lutra
    Sobeczko, Helmut Jan (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    W zapowiedziach 500-lecia obchodów Reformacji w Polsce często pojawiały się stwierdzenia o przybiciu przez Marcina Lutra 95 tez o odpustach na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze 31 października 1517 r. Tymczasem w oparciu o badania naukowe historyków, zwłaszcza prof. Erwina Iserloha († 1996), powszechnie przyjmuje się, że 31 października 1517 r. Luter wysłał pisma do własnego biskupa ordynariusza Hieronima Schulza w Brandenburgu oraz do arcybiskupa Albrechta w Moguncji, w których prosił obu hierarchów, aby zatroszczyli się o poprawność teologiczną kaznodziejów odpustowych i usunęli nadużycia w handlu odpustami, a także wpłynęli na teologiczne pogłębienie nauki o odpustach. List nie był agresywny i obraźliwy, ale przeciwnie – pełen kurtuazji. Luter jednak nie doczekał się pozytywnej reakcji. Pierwszy, który podał informację o przybijaniu tez, a tym samym zapoczątkował samą legendę, był Filip Melanchton († 1560), współpracownik M. Lutra, od 1518 r. profesor w Wittenberdze. Powszechnie przyjmuje się jednak dzień 31 października 1517 r. za symboliczny początek Reformacji w Niemczech, gdyż z powodu wielu przyczyn i różnych okoliczności trudno określić dokładny i rzeczywisty początek Reformacji.
  • Miniatura
    Pozycja
    Ekumeniczny wymiar mariologii
    Rabiej, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Artykuł podejmuje analizę współczesnych nurtów w mariologii. W zwięzły sposób zarysowuje założenia mariologii maksymalistycznej (chrystotypicznej) i minimalistycznej (eklezjotypicznej). Postulując ich komplementarność, proponuje model ekumeniczny mariologii, której podstawy są systematycznie wypracowywane w wielu grupach bilateralnych. Dla przykładu zaprezentowano owoce prac: Ekumenicznego Stowarzyszenia Błogosławionej Dziewicy Maryi w Anglii, Międzynarodowej Komisji Anglikańsko-Katolickiej, Komisji do Dialogu Luterańsko-Katolickiego w USA, Luterańsko-katolickiej grupy na terenie Niemiec, Grupy z Dombes. Echa tych uzgodnień znalazły swoje odzwierciedlenie w treści katechizmów wypracowywanych przez Kościoły lokalne, np. w Holandii, Niemczech czy Francji.
  • Miniatura
    Pozycja
    „Skok wiary” w Lutrowej nauce o usprawiedliwieniu
    Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Artykuł stanowi prezentację nauczania Lutra na temat usprawiedliwiającej wiary i wynikających stąd niektórych teologicznych implikacji. W nauce o usprawiedliwieniu Reformator z Wittenbergi znalazł sposób na uwolnienie się od wątpliwości w kwestii zbawienia, dochodząc do wniosku, że nie uczynki i wyznawanie przed Bogiem swoich niepowodzeń, lecz jedynie wiara czyni sprawiedliwym przed Bogiem. Zaproponowaną przez Lutra nową perspektywę spojrzenia na relację człowieka do Boga można nazwać „skokiem wiary”. Według Ojca Reformacji sama wiara wystarczy, by być pewnym swego zbawienia w sposób ostateczny. W tym ujęciu wiara utożsamia się z pewnością zbawienia. Podłoże Lutrowej koncepcji wiary znajduje się w jego teologicznej antropologii, zaś jej implikacje stały się widoczne w eklezjologii.
  • Miniatura
    Pozycja
    Ks. prof. Piotr Jaskóła – teolog ekumeniczny
    Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Artykuł stanowi prezentację sylwetki naukowej ks. prof. Piotra Jaskóły – wieloletniego dyrektora Instytutu Ekumenizmu i Badań nad Integracją Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego oraz współzałożyciela i pierwszego redaktora naczelnego czasopisma „Studia Oecumenica”. W pierwszej części artykułu syntetycznie zaprezentowano najważniejsze osiągnięcia naukowo-badawcze, zamieszczając przy tym krótkie omówienie kluczowych publikacji ks. prof. Jaskóły. W drugiej części przedstawiono obszary jego działalności dydaktyczno-organizacyjnej oraz działania na rzecz promocji młodej kadry naukowej. Artykuł cytuje także fragmenty recenzji, sporządzonych przez uznane autorytety w polskiej teologii, wysoko oceniające dorobek i naukowe kompetencje ks. prof. Jaskóły.
  • Miniatura
    Pozycja
    Praca jako powołanie. Istotne elementy luterańskiego etosu pracy
    Podzielny, Janusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie specyfiki luterańskiego podejścia do pracy człowieka, gdzie najczęściej jest ona traktowana jako powołanie. Tekst ten składa się z trzech zasadniczych punktów, w których: po pierwsze, przypomniano poglądy samego Ojca Reformacji na temat istoty etyki; po drugie, przybliżono refleksje Lutra odnośnie do pracy i ludzkiej pracowitości; po trzecie zaś, omówiono współczesne odniesienia dotyczące luterańskiego etosu pracy. Reasumując, należy podkreślić, iż etos pracy, ukształtowany przez Marcina Lutra oraz jego następców, mimo iż akcentuje potrzebę ludzkiej aktywności, to jednak nie ujmuje człowieka jedynie jako istoty realizującej się poprzez działalność zawodową (homo laborens). Praca jest tu uważana za zaszczytny obowiązek, służbę na rzecz innych, a także powołanie i źródło radości. Kwintesencją ewangelicko-luterańskiego podejścia do fenomenu pracy jest zatem właściwe miejsce, jakie winna ona zajmować w życiu chrześcijanina, tak aby mógł on odpowiedzialnie korzystać z daru wolności.
  • Miniatura
    Pozycja
    Marriage and Family in Protestant and Evangelical Understanding
    Perzyński, Andrzej Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    The sixteenth-century Protestant Reformation was a watershed in the history of the Western theology and law of marriage – a moment and movement that gathered several streams of classical and Catholic legal ideas and institutions, remixed them and revised them in accordance with the new Protestant norms and forms of the day. The Lutheran, Calvinist, and Anglican branches of the Reformation gave birth to three Protestant models of marriage. Like Catholics, Protestants retained the naturalist perspective of marriage as an association created for procreation and mutual protection. They also retained the contractual perspective of marriage as a voluntary association formed by the mutual consent of the couple. Unlike Catholics, however, Protestants rejected the subordination of marriage to celibacy and the celebration of marriage as a sacrament. The Lutheran tradition, from 1517 forward, developed a social model of marriage, grounded in Martin Luther’s doctrine of the heavenly and earthly kingdoms. Marriage, Luther and his colleagues taught, was a social estate of the earthly kingdom of creation, not a sacred estate of the heavenly kingdom of redemption. Marriage, John Calvin and his followers taught, was not a sacramental institution of the church, but a covenantal association of the entire community. The Anglican tradition, of the sixteenth and seventeenth centuries, brought forth a commonwealth model of marriage. This model embraced the sacramental, social, and covenantal models inherited from the Continent but went beyond them. Marriage was at once a gracious symbol of the divine, a social unit of the earthly kingdom, and a solemn covenant with one’s spouse. Evangelical Christianity understands marriage and the family in light of biblical understanding and Christian experience. Christian marriage and family life is regarded as a sacred and creative calling by all Christians. It is a basic biblical teaching. Marital union in Christ appeals to divine grace for support and fulfillment of a natural union of a man and a woman.
  • Miniatura
    Pozycja
    Ulrich Zwingli und die Reformation in der Schweiz
    Nowak, Joachim (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Ulrich Zwingli urodził się 1 stycznia 1484 r. w Wildhaus. Studiował w Wiedniu i Bazylei. Po paru miesiącach studium teologicznego przyjął w roku 1506 święcenia kapłańskie i przejął wspólnotę parafialną w Glarus, gdzie przebywał do roku 1516. W latach 1516 –1518 był duszpasterzem w centrum pielgrzymkowym w Einsiedeln. W grudniu 1518 r. został powołany do Zurychu. Reformacyjna działalność Zwingliego w Zurychu przejawia się od 1520 r. w działalności kaznodziejskiej, w dysputach teologicznych i usuwaniu z kościołów przedmiotów kultu oraz w sprawowaniu od 1525 r. Wieczerzy Pańskiej pod dwoma postaciami. W dyspucie teologicznej w 1529 r. w Marburgu z Lutrem, który dokonane w Kościele zmiany uznał za nowy porządek dogmatyczny i dyscyplinarny, ukazał Zwingli własny nurt reformacyjny, bardziej radykalny, dynamiczny, rozwojowy i eliminujący autorytet teologii. Poglądy te stały się podstawą treści ułożonego przez jego następcę, H. Bullingera, pierwszego Helweckiego Wyznania Wiary z 1536 r.
  • Miniatura
    Pozycja
    Problem sekularyzacji w teologii protestanckiej i katolickiej
    Nossol, Alfons (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Opierając się na wypowiedziach wybranych ewangelickich (F. Gogarten, D. Bonhoeffer) i katolickich (H. Fries, J.B. Metz) teologów, autor analizuje zjawisko sekularyzacji. Wskazuje przy tym na jego podwójne oblicze, odróżniając sekularyzację będącą poniekąd konsekwencją chrześcijańskiej wiary, która uznaje autonomię historii i kultury wobec Kościoła, od sekularyzmu – jako ideologii odrzucającej transcendentny wymiar rzeczywistości i absolutyzującej ateizm. Formułuje także postulaty wobec chrześcijańskiej wiary, która winna zachować krytyczno-profetyczną funkcję wobec sekularyzacji i dzięki znajomości fenomenu skończoności świata i człowieka przeciwstawiać się wewnątrzświatowym absolutyzmom.
  • Miniatura
    Pozycja
    Eklezjotwórcza rola chrztu i Eucharystii w perspektywie teologii katolickiej i ewangelickiej
    Napiórkowski, Andrzej A. (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Z ekumeniczną wrażliwością ukazana jest eklezjotwórcza rola dwóch sakramentów, a mianowicie chrztu i Eucharystii w perspektywie tradycji katolickiej i protestanckiej. Punktem wyjścia jest prezentacja Kościoła i sakramentów w średniowiecznej teologii katolickiej. Następnie mamy naszkicowane rozbieżności między obowiązującą wówczas teologią rzymską a postulatami reformatorów w XV- i XVI-wiecznych nurtach odnowy całego Kościoła. Kolejna część artykułu zatrzymała się na ujęciu Kościoła i jego powiązań z chrztem i Eucharystią w pierwotnej doktrynie luterskiej. Dalsze analizy stanowi prezentacja już współczesnych ujęć omawianych związków tak u katolików, jak i protestantów. Synteza to wspólne elementy chrzcielne i eucharystyczne, jakie budują eklezjalną rzeczywistość, mimo sakramentalnej odmienności w ich rozumieniu. Chrzest i Eucharystia sprawiają bowiem kościelną jedność. Dzięki tej teoretyczno-teologicznej refleksji rysują się wyraźniej pastoralne i praktyczne możliwości zbliżenia dwóch tradycji (rzymskiej i luterańskiej) podzielonego chrześcijaństwa Zachodu.
  • Miniatura
    Pozycja
    Wpływ idei protestanckiej na myśl prawosławną w wyniku unii brzeskiej w 1596 roku
    Moskałyk, Jarosław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Wydarzenie unii brzeskiej z 1596 r. oprócz historycznego aktu zjednoczeniowego spowodowało również znaczącą wymianę myśli religijnej między wyznaniem katolickim, prawosławnym i protestanckim. W wyniku tego doszło do wypracowania przez poszczególne wyznania bardziej wyrazistych poglądów w wielu kwestiach ściśle teologicznych. Główną platformą dyskusji stała się wówczas idea unii, wokół której podejmowano złożone zagadnienia dogmatyczne, eklezjologiczne, liturgiczne i inne. Na tym tle uwidoczniły się w sposób szczególny przenikanie intuicji protestanckiej do doktryny prawosławnej oraz wpływ stanowiska łacińskiego na pozycję wschodnich katolików tradycji kijowskiej. Jednak wielostronna konfrontacja doktrynalna przyczyniła się z czasem do znacznej rewizji nauczania w Kościele prawosławnym i zmiany orientacji wschodnich katolików względem oddziaływania łacińskiego.
  • Miniatura
    Pozycja
    Chrzest i Eucharystia w nauce Soboru Trydenckiego i współczesnego Katechizmu Kościoła Katolickiego
    Mateja, Erwin (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Artykuł prezentuje problematykę chrztu i Eucharystii przedstawioną w nauce Soboru Trydenckiego i aktualnego Katechizmu Kościoła Katolickiego. Za sprawą reformatorów nauka o chrzcie, a zwłaszcza o ofiarniczym charakterze Eucharystii i realnej obecności Chrystusa pod konsekrowanymi postaciami stała się przedmiotem poważnych kontrowersji, które doprowadziły do tego, że biskupi katoliccy potrafił odnaleźć w Trydencie odwagę, aby dochować wierności Tradycji apostolskiej, co wyrazili w odpowiednich dekretach. Po upływie ponad czterech wieków w Kościele katolickim zrodziła się potrzeba wyraźnych wskazań dotyczących rozumienia prawd wiary. Wielu wiernych miało trudności z jasnym wyrażeniem prawd głoszonych przez Kościół. Przygotowano więc katechizm, w którym w duchu posoborowym zawarto wyjaśnienia tego, w co wierzy współcześnie Kościół katolicki.
  • Miniatura
    Pozycja
    Funkcje prawa w Kościele rzymskokatolickim i Kościele Ewangelicko-Augsburskim w RP
    Kroczek, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    W Kościołach chrześcijańskich istnieje zjawisko prawa. Artykuł określa i porównuje funkcje prawa, czyli wywołane przez prawo skutki społeczne zawarte w endogenicznym prawie dwóch Kościołów: Kościoła rzymskokatolickiego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej. Te funkcje to: funkcja kreująco-organizacyjna, funkcja ochronno-obronna względem praw osobowych, funkcja podziału materialnych ciężarów i rozkładu dóbr, funkcja regulacji rozwiązywania konfliktów, funkcja represyjna, funkcja informacyjno-nauczająca, funkcja wychowawcza, funkcja ochronno-obronna względem treści wiary, funkcja zbawcza. Wniosek z tych rozważań jest następujący: funkcje prawa w tych dwóch Kościołach są rozbudowane i skomplikowane; funkcje te mają mieszany charakter i mogą być podzielone na funkcje charakterystyczne dla Kościoła jako społeczności ziemskiej i jako społeczności duchowej; funkcje pomiędzy Kościołami są zbieżne ze sobą tylko do pewnego stopnia.
  • Miniatura
    Pozycja
    Chrzest i Eucharystia w dialogach katolicko-luterańskim i katolicko-reformowanym
    Kopiec, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Topografię międzykościelnych relacji teologicznych określa kilkadziesiąt dialogów toczonych na forum światowym i przez reprezentantów Kościołów bądź federacji Kościołów, nie zapominając o ogromnej liczbie dialogów toczonych na szczeblu lokalnym bądź krajowym. Wśród nich bardzo istotne miejsce zajmują dialogi katolicko-luterański i katolicko-reformowany, nie tylko ze względu na liczebność Kościołów, które reprezentują, ale również ze względu na znaczenie teologiczne dla innych dialogów. Chrzest i Eucharystia są kluczowymi zagadnieniami poruszanymi w obrębie tych dialogów. Artykuł ma na celu przedstawienie podstawowych osiągnięć omawianych dialogów oraz kontrowersji, które wciąż dzielą Kościoły. Omawia różnice w stopniu ekumenicznej zbieżności między dialogiem katolicko-luterańskim i katolicko-reformowanym. Wykazuje również, dlaczego chrzest traktowany jest jako ekumeniczny punkt wyjścia a Eucharystia jako ekumeniczny punkt dojścia.
  • Miniatura
    Pozycja
    Kult obrazów według Reformatorów: Marcina Lutra i Jana Kalwina
    Klejnowski-Różycki, Dariusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Ojcowie Reformacji: Marcin Luter i Jan Kalwin zakwestionowali kult obrazu. Posługiwali się różnymi argumentami. Marcin Luter dopuszczał obecność obrazów w przestrzeni kościelnej, a Jan Kalwin – nie. Ich teologia mocno oddziałała na Europę, tak że nawet katolicyzm w swej potocznej wrażliwości odszedł od rozumienia obrazu kultycznego, a wszedł w czas sztuki. Obraz przestał być pojmowany jako szczególne miejsce obecności (ikona), a zaczął funkcjonować jako dzieło sztuki, przestał być medium odnoszącym do oryginału, ale sam stał się oryginałem w sensie artystycznym.
  • Miniatura
    Pozycja
    Chrzest i Eucharystia w dialogach katolicko-anglikańskich i katolicko-metodystycznych
    Kantyka, Przemysław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Teologia chrztu nie zawierała kontrowersji doktrynalnych, które trzeba by wyjaśniać w dialogach ekumenicznych katolicko-anglikańskim i katolicko-metodystycznym. Dlatego właśnie tematyce tej poświęcono mniej miejsca w dialogach i dokumentach z nich powstałych. Niemniej zawarte w dokumentach dialogu elementy doktryny chrzcielnej pozwalają stwierdzić zasadniczą zbieżność teologii chrztu. W konsekwencji na tej podstawie możemy wzajemnie uznawać chrzest udzielany we wszystkich trzech dialogujących wyznaniach. Pomimo znacznych osiągnięć dialogów ekumenicznych na temat doktryny eucharystycznej, obecny stan uzgodnień pomiędzy anglikanami i katolikami oraz metodystami i katolikami nie pozwala jeszcze na ustanowienie pełnej gościnności eucharystycznej, a tym bardziej pełnej jedności kościelnej. Dialog ekumeniczny katolicko-anglikański i katolicko-metodystyczny na temat Eucharystii przyniósł znaczący stopień konwergencji, a nawet zgody. Niemniej wciąż pozostają nierozwiązane kwestie przeszkadzające w odtworzeniu pełnej jedności eucharystycznej. Tak więc potrzebne będą dalsze wyjaśnienia na temat pojmowania obecności Chrystusa w Eucharystii oraz natury przemiany eucharystycznej.
  • Miniatura
    Pozycja
    Chrześcijaństwo i religie niechrześcijańskie w myśli Karla Bartha
    Kałuża, Krystian (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Celem artykułu jest ukazanie chrześcijaństwa i religii niechrześcijańskich w myśli Karla Bartha. Poglądy szwajcarskiego teologa na religie cechuje głęboka ewolucja, pozwalającą wyróżnić trzy zasadnicze fazy kształtowania się jego myśli. W pierwszej fazie, obecnej w pierwszym wydaniu „Listu do Rzymian” (Der Römerbrief, Zürich 1919), autor dopuszcza pogląd, że poganie wspomagani przez światło rozumu mogą dojść do poznania Boga. Przy takim spojrzeniu religie przedstawiają się jako wymowne świadectwa wznoszenia się człowieka ku Bogu. Ta wizja zostaje porzucona w następnej fazie, w drugim wydaniu „Listu do Rzymian” (Der Römerbrief, Zürich 1922) oraz w „Dogmatyce kościelnej” (Die Kirchliche Dogmatik, 1932–1966). Religie jawią się tutaj jak „niewiara” (Unglaube), wyraz pychy człowieka oraz próba samousprawiedliwienia. W trzeciej fazie swej teologicznej aktywności Barth zrewidował i nieco złagodził swoje poglądy, podkreślając uniwersalność Słowa Bożego oraz całego dzieła stworzenia jako możliwego nośnika Bożej prawdy. We współczesnej teologii religii stanowisko Bartha określane jest mianem ekskluzywizmu chrystocentrycznego i uważane jest za przezwyciężone. W ostatniej części artykułu dokonano krytycznej oceny koncepcji Bartha, wskazując jej mocne i słabe strony.
  • Miniatura
    Pozycja
    Kontekst teologiczno-historyczny współczesnej eklezjologii ewangelickiej – perspektywa ekumeniczna
    Hintz, Marcin (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Artykuł omawia główne motywy dyskusji na temat rozumienia Kościoła, jaka toczy się w teologii ewangelickiej w kontekście prowadzonych dialogów ekumenicznych. Protestancka eklezjologia występuje w różnych postaciach konfesyjnych, spośród których dwa główne paradygmaty zostały sformułowane w okresie Reformacji: luterański i kalwiński. W dalszym rozwoju myśli teologicznej protestantyzmu wskazać należy na pojawienie się kolejnych modeli eklezjologicznych: metodystycznego i wolnokościelnego. Jako pierwsza została sformułowana luterańska nauka o Kościele w Konfesji Augsburskiej z roku 1530. Aż do XX w. Kościoły ewangelickie, w tym luterańskie, funkcjonowały jako samodzielne Kościoły krajowe. Tendencje zjednoczeniowe w łonie luteranizmu XX w. pojawiły się jako odpowiedź na Unię Staropruską z roku 1817. W XX w. powstały organizacje o światowym zasięgu: Światowa Federacja Luterańska w roku 1947, Światowa Rada Kościołów w roku 1948 oraz Światowy Alians Reformowany powołany do życia w roku 1970, przekształcony w roku 2010 na Światową Wspólnotę Kościołów Reformowanych. We współczesnym ruchu ekumenicznym szczególne znaczenie dla zbliżenia między ewangelikami reformowanymi a luteranami odegrała Konkordia między Kościołami wyrosłymi na gruncie Reformacji w Europie, zwana Konkordią Leuenberską z roku 1973. Kościoły ewangelickie Europy tworzą Wspólnotę Kościołów Ewangelickich w Europie, organizację promującą działania na rzecz ekumenizmu i pojednania pomiędzy chrześcijanami.
  • Miniatura
    Pozycja
    Marcin Luter z perspektywy ekumenicznych dialogów
    Hanc, Wojciech (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Rok 2017 – brzemienny w wydarzenie 500-lecia Reformacji – nie mógłby zaistnieć bez czołowej postaci, którą stanowi główny autor tego niezwykłego zdarzenia w dziejach Kościoła powszechnego, i której przypisuje się rozłam w łonie Kościoła zachodniego. Przedstawiający owo wydarzenie stara się to uczynić w 50-lecie międzywyznaniowych dialogów ekumenicznych luterańsko-katolickich, spośród których znaczący impuls należy odnieść do raportu luterańsko-rzymskokatolickiej Komisji Dialogu ds. Jedności Od konfliktu do komunii (2013), będący zarazem katolicko-luterańskim upamiętnieniem Reformacji w 2017 r. Stąd autor artykułu stara się na kanwie kilku dialogów ekumenicznych postawić pytanie o prawdziwy obraz dr. Marcina Lutra, zarysować głównego reformatora jako „świadka Ewangelii i świadka Jezusa Chrystusa” oraz podsumować całość przedłożenia, podejmując próbę odpowiedzi na pytanie: Kim właściwie był i kim jest dzisiaj Marcin Luter?
  • Miniatura
    Pozycja
    Spełnienie indywidualnej historii w Jezusie Chrystusie
    Góźdź, Krzysztof (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Każdy człowiek jako szczególne stworzenie Boże (por. Rdz 1,27) ma swoją indywidualną historię nie tylko jako byt samoistny, ale także jako byt ukierunkowany na Boga, czyli mający wspólną z Nim historię. Tę historię ma człowiek jednak nie z siebie samego, lecz z przyjęcia przez Syna Bożego ludzkiej natury. Jego Człowieczeństwo jest więc włączeniem człowieka w historię Boga. Skutkiem tego włączenia jest ostatecznie uczestnictwo człowieka w prolepsie końca, który dokonał się w Wydarzeniu Chrystusa, a konkretnie w Jego zmartwychwstaniu. Jezus Chrystus jest więc w swoim Wydarzeniu (Wcielenie, Krzyż, Zmartwychwstanie, Wywyższenie) konkretną postacią indywidualnej historii człowieka, ponieważ odzwierciedla prawdziwą istotę człowieka, jest reprezentantem człowieka przed Bogiem Ojcem i ostatecznie jest nadzieją i spełnieniem człowieka w Jego zmartwychwstaniu. Jako prawdziwy Bóg i prawdziwy człowiek jest Jezus Chrystus sensem człowieka w doprowadzeniu go do zbawienia, do życia w życiu samego Boga. W tym wyraża się spełnienie historii indywidualnej człowieka, którą w najwyższym stopniu uprawiają profesorowie ekumeniści: Piotr Jaskóła i Wolfhart Pannenberg.
  • Miniatura
    Pozycja
    Uzasadnienie nierozerwalności małżeństwa w ujęciu protestanckim
    Glombik, Konrad (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2017)
    Obchody 500. rocznicy Reformacji są okazją do refleksji nad istotnymi treściami tradycji i teologii protestanckiej. Jedną ze szczegółowych kwestii jest nauka o nierozerwalności małżeństwa, która w powszechnym przekonaniu charakteryzuje katolickie rozumienie małżeństwa. W odróżnieniu od tego przyjmuje się, że w protestantyzmie dopuszczalne są rozwody. Analizując wypowiedzi ojców Reformacji, a także teksty teologów i dokumenty Kościołów tradycji poreformacyjnej, dochodzimy do przekonania, że istotnym elementem rozumienia małżeństwa jest jego nierozerwalność i trwałość, choć jednocześnie w określonych okolicznościach dopuszczalne są rozwody i możliwe jest zawarcie ponownego małżeństwa z błogosławieństwem Kościoła. Przedmiotem niniejszego tekstu jest prezentacja racji uzasadniających nierozerwalność małżeństwa w tradycji i teologii protestanckiej. Biorąc pod uwagę perspektywę teologii stworzenia i teologii zbawienia, protestanckie opracowania o małżeństwie pozwalają wyróżnić trzy sposoby uzasadnienia nierozerwalności małżeństwa. Natura małżeństwa i związane z nim aspekty życia, zwłaszcza zaś miłość między małżonkami oraz wola Boga Stwórcy wobec małżeństwa wyrażona w Piśmie Świętym są najczęściej przytaczanymi racjami za nierozerwalnością i trwałością małżeństwa i wiążą się z teologią stworzenia. W uzasadnianiu nierozerwalności małżeństwa w protestantyzmie istnieje także nawiązanie do teologii zbawienia, której przykładem jest myśl Karla Bartha na temat małżeństwa jako świadectwa przymierza Boga z ludźmi. Przedstawione racje, uzasadniające nierozerwalność małżeństwa w tradycji i teologii protestanckiej, mogą być inspiracją dla studiów porównawczych i dialogu ekumenicznego w odniesieniu do rozumienia małżeństwa chrześcijańskiego.