August Hlond we Francji (1940–1944). Reakcja Kościoła we Francji na aresztowanie i uwolnienie Prymasa Polski

Abstract

Dwa tygodnie po wybuchu II wojny światowej, 13 września 1939 roku, ksiądz kardynał August Hlond podjął decyzję o wyjeździe z Polski. Prymas Polski miał nadzieję, że w większym stopniu przysłuży się sprawom narodu, będąc na obczyźnie, niż pozostając w kraju. Przebywając we Włoszech, a następnie we Francji, dawał on świadectwo sytuacji w Polsce oraz wspierał duchowo i materialnie rodaków na emigracji. Zajął się również organizowaniem opieki duszpasterskiej dla polskich uchodźców na obczyźnie. Aresztowany przez policję niemiecką w 1944 roku nie przystał na propozycję kolaboracji z hitlerowcami. Po prawie sześciu latach nieobecności w kraju, w 1945 roku powrócił do ojczyzny. Celem niniejszego artykułu jest uzupełnienie wiedzy o jego pobycie we Francji w czasie II wojny światowej w oparciu o materiały pozyskane z archiwum Polskiej Misji Katolickiej (PKM) w Paryżu. Zachowane w archiwum PKM w Paryżu materiały pozwalają uzupełnić dotychczasową wiedzę o życiu i działalności księdza kardynała Augusta Hlonda w czasie II wojny światowej. Są również świadectwem szacunku, jakim był on darzony przez przedstawicieli Kościoła we Francji.Two weeks after the outbreak of World War II, on 13 September 1939, cardinal priest August Hlond decided to leave Poland. The Primate of Poland hoped that he would render a service to national affairs to a larger extent in exile than in the country. Staying in Italy, and then in France, he was bearing a testimony to the situation in Poland and supporting spiritually and financially the countrymen in exile. He also organized pastoral care for Polish refugees. Arrested by the German police in 1944, he did not agree on a proposal to collaborate with the Nazis. He returned to his homeland in 1945, after about six years of absence in the country. The aim of this article is to supplement the knowledge about the stay of priest cardinal August Hlond in France during World War II on the basis of the materials acquired from the archive of Polish Catholic Mission (PCM) in Paris. The materials retained in the PCM’s archive in Paris allow to supplement the previous knowledge about the life and activity of priest cardinal August Hlond during World War II. These materials are also the testimony to esteem he was held by the representatives of the Church in France.