Jedność w różnorodności: uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w liturgii rzymskiej i hiszpańsko-mozarabskiej

Abstract

Artykuł podejmuje problem historyczno-teologicznego ukształtowania się uroczystości Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w dwóch tradycjach liturgicznych: rzymskiej oraz hiszpańsko-mozarabskiej. Analiza koncentruje się na ukazaniu genezy święta, jego ewolucji oraz specyficznych cech tekstów liturgicznych związanych z tą uroczystością w obu rytach. Struktura opracowania obejmuje wprowadzenie, dwie zasadnicze części oraz wnioski. Pierwsza część poświęcona jest historii święta i analizie współczesnych tekstów liturgicznych w rycie rzymskim. Druga część dotyczy analogicznych kwestii w rycie hiszpańsko-mozarabskim. Wnioski zawierają porównanie obu tradycji, ukazując zarówno wspólne tematy teologiczne, jak i różnice wynikające z odmiennych akcentów liturgicznych. W analizie zastosowano metodę analityczną, ograniczając się do tekstów mszalnych obu rytów, bez uwzględnienia czytań biblijnych oraz tekstów brewiarzowych. Kluczowym materiałem były opracowania zbierające dotychczasową literaturę tematu. Główny wniosek wskazuje, że liturgia rzymska i hiszpańsko-mozarabska wyrażają tę samą prawdę wiary i główne tematy teologiczne z nią związane, ale z nieco innym rozłożeniem akcentów. Jedność teologiczna przy jednoczesnej różnorodności liturgicznej podkreśla bogactwo Kościoła i jego zdolność do integracji tradycji, które wzajemnie się ubogacają.The article addresses the historical-theological development of the Feast of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in two liturgical traditions: Roman and Hispano-Mozarabic. The analysis focuses on the origins of the feast, its evolution, and the specific characteristics of the liturgical texts associated with this celebration in both rites. The paper is structured into an introduction, two main sections, and conclusions. The first part is devoted to the history of the feast and the analysis of contemporary liturgical texts in the Roman rite. The second part addresses analogous issues in the Hispano-Mozarabic rite. The conclusions compare the two traditions, highlighting both common theological themes and differences arising from distinct liturgical emphases. The study employs an analytical method, focusing solely on the missal texts of both rites, excluding biblical readings and breviary texts. The key materials were articles compiling existing literature on the subject. The main conclusion indicates that the Roman and Hispano-Mozarabic liturgies express the same truth of faith and its central theological themes, albeit with slightly different emphases. The theological unity, alongside liturgical diversity, underscores the richness of the Church and its capacity to integrate traditions that mutually enrich one another.