Trzecia pieśń Sługi Pańskiego (Iz 50,4-11) – tekst kanoniczny i jego paralela w Targumie Jonatana

Abstract

The Suffering Servant of the Lord shown in four excerpts from the Book of Isaiah is both fascinating and extremely mysterious. This article, entitled The Third. Song of the Servant of the Lord (Isa 50:4-11), a canonical text and its parallel in Jonathans Targum, is intended to bring the person of the Servant closer to the person of the Servant through a detailed analysis of a passage from Chapter 50 of this prophetic book of the Old Testament. Point 1 presents the historical background and the theological climate in which the individual songs were created. Deutero-Isaiah, the anonymous prophet who collected and edited the thoughts of the so-called Isaiah School, was active during the Babylonian captivity. He proclaimed the consolation of the nation and the gracious love of the only God who used the person of the Persian ruler, Cyrus II the Great, to save his chosen nation from captivity. With the times of captivity in mind, the Third Song of the Servant of the Lord was written, the detailed analysis of which is reflected in point 2. From it emerges an image of a servant chosen by God, whose intimate relationship with the Creator intertwines with unjust suffering. However, trust in God’s help strengthens the Servants commitment to the mission entrusted to him. In point 3, the biblical text is enriched by the Jewish tradition of the Aramaic translations, the so-called targumim. These translations were a necessary help for the nation, which after returning from captivity only spoke Aramaic. In addition to its translating function, targumim also served the purpose of interpreting the biblical text, introducing necessary explanations and clarifications, and their revision in rabbinical schools helped to maintain the Orthodox Jewish theology. In Jonathans Targum, the Servant of the Lord is a prophet whose task is to teach the Torah to those who have departed from Gods commandments. So it will be easier not only to theological study of one of the Old Testament texts, but also to get to know the mysterious Servant who in the prophetic word became the image and prototype of the incarnate Word – Jesus Christ.

Cierpiący Sługa Pański ukazany w czterech fragmentach Księgi Izajasza jest postacią zarówno fascynującą, jak i niezwykle tajemniczą. Niniejszy artykuł, zatytułowany Trzecia Pieśń Sługi Pańskiego (Iz 50,4-11) – tekst kanoniczny i jego paralela w Targumie Jonatana, miał na celu przybliżenie osoby Sługi poprzez szczegółową analizę fragmentu znajdującego się w 50. rozdziale tej prorockiej księgi Starego Testamentu. Punkt 1. prezentuje tło historyczne oraz teologiczny klimat, w jakim powstały poszczególne pieśni. Deutero-Izajasz, anonimowy prorok, który zebrał i zredagował myśli tzw. szkoły Izajasza, działał w czasach niewoli babilońskiej. Głosił pocieszenie narodu i łaskawą miłość jedynego Boga, który posłużył się osobą perskiego władcy, Cyrusa II Wielkiego, aby wybawić swój wybrany naród z niewoli. Mając w pamięci czasy niewoli, została spisana Trzecia pieśń Sługi Pańskiego, której szczegółowa analiza znalazła swoje odbicie w punkcie 2. Wyłania się z niej obraz wybranego przez Boga Sługi, którego intymna więź ze Stwórcą przeplata się z niesprawiedliwym cierpieniem. Jednak ufność w Bożą pomoc utwierdza Sługę w trwaniu przy powierzonej mu misji. W punkcie 3. biblijny tekst został wzbogacony żydowską tradycją aramejskich tłumaczeń, tzw. targumów. Przekłady te były niezbędną pomocą dla narodu, który po powrocie z niewoli posługiwał się jedynie językiem aramejskim. Oprócz funkcji translatorskiej targumy pełniły także zadanie interpretacji tekstu biblijnego, wprowadzały konieczne wyjaśnienia i doprecyzowania, a ich rewizja w szkołach rabinackich pomagała utrzymać ortodoksyjną teologię judaistyczną. W Targumie Jonatana Sługa Pański jest prorokiem, którego zadaniem jest wykładanie Tory tym, którzy odeszli od Bożych przykazań. Zatem łatwiejsze będzie nie tylko teologiczne zgłębienie jednego z tekstów Starego Testamentu, ale również bliższe poznanie tajemniczego Sługi, który w proroczym słowie stał się obrazem i pierwowzorem wcielonego Słowa – Jezusa Chrystusa.