Przeglądaj wg Autor "Waleszczuk, Zbigniew"

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 21

„Bądź wola Twoja...”
Waleszczuk, Zbigniew (Papieski Fakultet Teologiczny we Wrocławiu, 1993)
Die Familie – Relikt der Vergangenheit oder Fundament der Zukunft?
Waleszczuk, Zbigniew (The Pontifical University of John Paul II in Cracow, 2015)
This article is a description of the current situation of the family from a Christian perspective and is divided into three chapters according to the method of the catholic social teaching: see judge, act. In the first part, a analysis of reality is presented, that is a sociological view of the situation of the family in the European countries. The outline of the situation of the family is shown in three dimensions (socio-cultural, political and economic). The second part briefly treats the Catholic teaching on the family, especially their social significance according to John Paul II. The third part formulates practical conclusions to the question of what we can and should do to promote the family. It is the aim of Christian social ethics – as an instrument of evangelization – to draw adequate conclusions resulting in effective actions of Christians. It is about building bridges between theology and the challenges of the present. Without a doubt, the family is not just a relic of the past, as it was provocatively formulated in the title, but it is, and will continue to be, the foundation of the future.
Globale Solidarität durch weltweite Kommunikation?
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, 2007)
Globalisierung der Gewalt
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, 2007)
Globalizacja technologiczna a jej kulturowe konsekwencje
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, 2007)
Die Globalisierungsprozesse vollziehen sich andersartig als die Liberalisierungsbestrebungen im ausgehenden 19. Jahrhundert bzw. zu Beginn des 20. Jahrhunderts. Die Welt ist zum globalen Marktplatz geworden, auf dem Produkte und zunehmend mehr Dienstleistungen im Wettbewerb miteinander stehen. Tradierte Grenzen werden aufgelöst, perforiert und überwunden. Dieser globale Raum (und damit auch die lokalen Lebenswelten) wird anders vermessen, als es die politische Landkarte suggeriert. Es entstehen neue Beziehungen zwischen Räumen, aber auch neuartige Grenzen, an denen sich Gegenbewegungen zur Globalisierung ansiedeln. Globalisierungsprozesse erzeugen gleichermaßen Integrations – wie Ausschließungsvorgänge in den Ländern des Nordens und des Südens. In diesem Prozess der Neustrukturierung entstehen Normen und Leitbilder, die globale Gültigkeit beanspruchen. Die dieser Untersuchung zugrunde liegende Definition der Globalisierung lautet daher wie folgt: Globalisierung ist eine Intensivierung der Verflechtung von Menschen, Kapital, Waren, Dienstleistungen, Institutionen, Staaten und Organisationen in einem räumlich und zeitlich entgrenzten Raum; diese Verflechtung orientiert sich nicht mehr an nationalstaatlichen Grenzen, sie schafft neue Räume bzw. Grenzen und erzeugt neue Leitbilder universaler Gültigkeit. Sie bewirkt der Möglichkeit nach eine aktive Beteiligung einer immer größer werdenden Zahl von Menschen an den wirtschaftlichen, technischen, kulturellen und wissenschaftlichen Leistungen der Weltgesellschaft.
Identität gegen Netzwerkgesellschaft
Waleszczuk, Zbigniew (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)
Gwałtowny skok w rozwoju technologii informatycznych, zwłaszcza w ostatnich dziesięciu latach przyniósł ogromne zmiany gospodarcze, polityczne i kulturowe, nie tylko w poszczególnych krajach, lecz w wymiarze globalnym. Nowe komunikacyjne możliwości niosą ze sobą, obok eksplozji informatycznej, pozytywnych ułatwień w kontaktach i wzajemnym poznawaniu różnych kultur, nowe rodzaje wyzwań związanych z formowaniem tożsamości jednostki i całych grup społecznych. W strumieniu niezliczonych informacji, obrazów i propozycji na życie kwestia własnej tożsamości jednostki jak i całych społeczeństw urasta do rangi pierwszoplanowej. Te same zjawiska szybko zmieniającego się świata różnie są przy tym interpretowane. Dla jednych procesy globalizacyjne wywołane informatyczną rewolucją wywołują przede wszystkim obawy, poczucie zagrożenia i opór przed utratą własnej niezależności, globalizacją czy amerykanizacją kultury. Inni, wręcz przeciwnie, z radością ogłaszają nadejście nowej ery wyzwolenia z dotychczasowych tradycjonalnych, lokalnych, narodowych, religijnych, etnicznych czy językowych ograniczeń. Czy możliwy jest świat bez granic? Jakie granice rzeczywiście stracą na znaczeniu? Czy pojawią się nowe? Nie bez przyczyny istotnym wydaje się pytanie o byt, kształt i charakter owych granic, to one właśnie decydują o formowaniu się w człowieku obrazu samego siebie i otaczającego go świata. Człowiek tworzy przecież własną tożsamość na podstawie doświadczenia rzeczywistości, rozróżnienia między „ja” i „nie ja” w wymiarze indywidualnym, czy opozycji „my – oni” w wymiarze grupowym. Nie ulega przy tym wątpliwości, że możliwość anonimowego poruszania się w przestrzeni komputerowego świata stwarza zupełnie nowe szanse i zagrożenia dla rozwoju jednostki i całych społeczeństw. Możemy zatem zapytać o konsekwencje zachodzących zmian, o ich wpływ na samoocenę, poczcie identyfikacji i tożsamość człowieka wieku komputera. Amerykański socjolog M. Castells podjął się tego zadania w swym trzytomowym, ponad 1000-stronicowym dziele pt.: Wiek informacji. Centralnym problemem jest teza Castellsa o nieuchronności powstania tzw. tożsamości wirtualnej. Tradycyjna tożsamość, związana z określonym miejscem i czasem, czyli z osobowym, narodowym, społecznym, kulturowym poczuciem przynależności, jest, zdaniem autora, w zaniku. Nie jest to jednak dla niego powód do smutku, lecz wręcz odwrotnie, komputer i nowe, ogromne możliwości komunikacji stworzą, jego zdaniem, zupełnie nową, wirtualną rzeczywistość, która zrelatywizuje dotychczasowe priorytety. Castells stara się udowodnić, że globalizacja i rewolucja informatyczna wyzwalają współczesnego człowieka z ograniczeń konkretnej religii, narodu, poczucia przynależności do określonej kultury, języka, wprowadzając go w sferę nowej, wirtualnej tożsamości, tj. czynią go niezależnym od konkretnego miejsca i czasu. Niniejsza praca jest próbą krytycznej refleksji nad bardzo popularną i szeroko rozpowszechnianą dziś w środowiskach uniwersyteckich Europy Zachodniej tezą. W zasadzie w każdych czasach człowiek tworzył niejako obraz samego siebie w kontakcie z otaczającą go rzeczywistością, w napięciu między „ja” i „nie-ja” otaczającego go środowiska. Proces tworzenia własnej tożsamości, identyfikacji i przyjmowania za swoje określonych wzorów postępowań, wartości związany był z określonym miejscem i czasem. W niniejszym artykule przedstawiono zatem najważniejsze obszary formowania się tożsamości indywidualnej i społecznej: terytorialny, etniczny, narodowy, religijny. Zasługą Castellsa jest zwrócenie uwagi na problem opozycji fundamentalizmu religijnego wobec informatycznej rewolucji i globalizacji. Wydarzenia z 11 września 2001 r. pogłębiły zainteresowanie tym tematem. Zdaniem S. P. Huningtona na naszych oczach dokonuje się wojna kultur. Autor zadaje pytanie o możliwość wprowadzenia demokracji w Islamie. W niniejszej pracy dokonujemy analizy wybranych stwierdzeń autora. Potwierdzeniem jego pesymistycznej opinii zdają się być wypowiedzi Fatimy v. Mernissis, okrzykniętej przedstawicielką liberalnego skrzydła wyznawców Islamu, dla której Zachód i globalizacja są źródłem wszelkiego zła na świecie. „Zmilitaryzowany i zbytnio zindywidualizowany świat zachodu – pisze Mernissis – zalewa swymi produktami kulturę Islamu, należy zatem budować własne środki obrony w celu wyzwolenia z zależności od Zachodu” Istnieje także fundamentalizm chrześcijański, który również, zdaniem Castellsa, staje w opozycji do informatycznych zmian kulturowych, próbując zamknąć się w wewnętrznym getcie. Wydaje się, że zarówno przesadny optymizm Castellsa, duże uproszczenia w jego analizie sytuacji świata, jak i pesymizm Huningtona w ocenie nieuchronności wojny kultur rażą jednostronnością. Nie ulega wątpliwości, że wzrost możliwości informatycznych zderzenie kultur przyśpieszył i kryzys tej konfrontacji przeżywamy obecnie. Jaka będzie tożsamość Polaka za 10-20 lat? Czy komputer i informatyczna rewolucja zmienią nasze życie tak dalece, jak chce tego Castells? Czy dawne wartości i normy, np. naród, państwo, religia, małżeństwo, oprą się „wirtualnej tożsamości” (space of flows)? Podsumowując, należy stwierdzić, iż nieuchronność informatycznej wizji Castellsa zdradza życzeniowy charakter jego argumentacji. Nie umniejsza to jednak wagi problemu. Przemyślenie problemu tożsamości, chociażby w obliczu wejścia do Unii Europejskiej i coraz intensywniejszych powiązań globalnych, służy niewątpliwie określeniu priorytetów w czasach powszechnego zamętu.
Jana Pawła II teologia solidarności – solidaryzm encyklik społecznych (Laborem exercens, Sollicitudo rei socialis, Centesimus annus)
Waleszczuk, Zbigniew (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2010)
Das Ziel des vorliegenden Artikels ist ein Versuch die Solidaritätstheologie der Sozialenzykliken Johannes Paul II, dessen Hauptsorge der Mensch ist, zu beschreiben. Nach dem Heiligen Vater können wir Solidarität als Moralkategorie verstehen. Der Artikel beschreibt diese Kategorie in drei Dimensionen: 1. Individuell, ausgehend von der Wahrheit der unantastbaren Würde jedes Menschen 2. Familiär und lokal, in der Gemeinschaft der Familie und der lokal relevanten Bindungen. 3. Global, verstanden als transnationale Gemeinschaft aller Menschen. Solidarität ist als ethische Handlung an einem Gemeinwohl orientiert. Die Quelle der Solidarität ist die Einheit (Communio) Gottes (Dreifaltigkeit). Von dieser göttlichen Eigenschaft ausgehend entwickelt Johannes Paul die gegenseitige Einheit der Menschheit, des Menschen mit Gott - durch die Schöpfung, Erlösung und Berufung zur Ewigkeit- sowie die Einheit verstanden als Brüderlichkeit aller Menschen. Von diesem Standpunkt der menschlichen Erfahrung, kommt der Papst zur Erkenntnis der Verwundung der menschlichen Würde, auch in den aktuellen Strukturen der Sünde, auf die es die richtige Antwort zu geben gilt. Diese Antwort heißt Solidarität. Der Familie steht eine prioritäre Bedeutung zu. Sie ist gleichzeitig Subjekt und Objekt der Solidarität. Jeder ist verantwortlich für die eigene Familie und jede Familie ist verantwortlich für ihre Mitglieder. Die Rolle des Staates ist subsidiär. Nach Johannes Paul ist der Ort, in dem die Solidarität in besonderer Weise in Erscheinung tritt in vertikalen und horizontalen Dimensionen die Wirklichkeit der menschlichen Arbeit. Einerseits ist sie in ihrem Wesen eine Kooperation mit dem Schöpfer im Werke der Schöpfung, andererseits bedeutet es in horizontaler Ebene das zwischenmenschliche Angewiesensein. Die Schlüsselrolle der päpstlichen Lehre in globalen Dimensionen erfüllt der Entwicklungsbegriff. Erst dank der richtigen Interpretation dieses Begriffes, der oft einseitig nur als technisch-materieller Fortschritt verstanden wird, kann man die Solidarität verwirklichen. Erst durch die Berücksichtigung der transzendenten Ausrichtung des Menschen auf Gott (Sehnsucht nach Erlösung),können wir eine wirklich am Gemeinwohl orientierte globale Solidarität erreichen.
Josepha Höffnera rozumienie katolickiej nauki społecznej
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, 2008)
This article was a reminder of the twentieth anniversary of the death of Cardinal Joseph Höffner, a great representative of Catholic Social Doctrine in Germany, who in particular for us Poles day, exactly 16 October 1987 went to the Father. Joseph Höffner in his teaching strongly advocates againts Communism and Socialism in all their forms and against Capitalism and Liberalism. Political theology and liberation theology are criticized by him because the changes appear in the same way as the social relations and evangelization and limit, given by the Savior, salvation to the temporal dimensions. In contrast the Christian social teaching has four global function: defending human rights and dignity, speeches for peace of the world, the fight against hunger in the world and concern for the creation of the world, it means environmental commitment and obligation to shape the life of dignified human being. These tasks are devoted by Höffner as a researcher and a bishop.
Der Kategorische Imperativ als Grundstein der Menschenwürde und Form der Offenbarung Gottes. bei Immanuel Kant und Karol Wojtyla
Waleszczuk, Zbigniew (The Pontifical University of John Paul II in Cracow, 2013)
The aim of this analysis is to show the categorical imperative as the cornerstone of human dignity and form of revelation of God in the work of Immanuel Kant and Karol Wojtyla. The suspicious and distant attitude of Christian philosophers, as well as the Catholic Church compared to Kant has a long history. To this day there are only a few researches that analyse from this point of view (Kantian influences) the philosophical thinking of Karol Wojtyla. Though Kant identified the question of God as the cardinal question of our abstract rationality, he believed in God and future life, even in his lifetime he was underestimated, misunderstood and treated with hostility. The experience of duty is ”ratio conoscendi” of freedom in Kant and Wojtyla. For the two thinkers the question of freedom is the basic category of there philosophies. Through which authority moral law challenges the human being? Kant and Wojtyla, both philosophers comprehend the highest authority as divine power which formulated the moral law before man. The “holy lawmaker” – God – reveals himself in the human act.
Liberalizm w ocenie biskupa Wilhelma von Kettelera
Waleszczuk, Zbigniew (Papieski Fakultet Teologiczny we Wrocławiu, 2004)
Niektóre aspekty solidarności ewangelicznej
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny w Tarnowie, 2009)
Die Ökologie der Person – Kantische Motive des Personbegriffs in Karol Wojtyłas “Person und Tat”
Waleszczuk, Zbigniew (The Pontifical University of John Paul II in Cracow, 2012)
Apart from many legitimate concerns about ecology, the most important contemporary concern should be of anthropological nature and must address the human as a person (Benedikt XVI). What is man? Are human beings free? What should human beings do? These Kantian questions also describe the main starting points of Karol Wojtyła’s philosophy in “The Acting Person”. With regard to the importance of the question (ecology of man) our challenge is divided into three parts. Firstly, man is a person; secondly, his call is to liberty and lastly, responsible love is an emanation of personal dignity. In this manner the three important points in Wojtyła’s philosophy (person, liberty, love) are well characterized. The essence of man is his personal dignity as a source for the possibility of free (responsible) decisions – “the act”. The experience of morality is included in the experience of being a person. Wojtyła poses the question “how do I understand who I am throughout my acts?” Like Kant, the author emphasizes the importance of free will, conscientiousness as an obligation, which speaks to the conscious person. I determine myself through my own decision (person’s actions). For Wojtyła, participation in love is the basis of all human personal experiences. “Only persons participate in love”. Participation in the character of the other becomes – in the language of Wojtyła – “the choice of the other person in myself”.
Podstawy etyki solidarności Jana Pawła II
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny w Tarnowie, 2008)
The attitude of solidarity is the natural consequence of the fact that human beings exist and work together with others. It is also the basis of community. Karol Wojtyla in his philosophy deals with the material values of Max Scheier, taking important thoughts and building them into his system. Important agreements with the ethics of Scheier are shown: – in the concept of values as the purpose of ethical action; – in the concept of personal fulfillment; – in the idea that love is in harmony with the objective order of values; – in the understanding of human existence as living together; – stressing the individual as the subject of solidarity, while the community itself can only be understood analogously; – seeing solidarity as an ethical challenge mainly as a basis of social justice. This philosophical-theological basis of the thinking of John Paul II shows itself especially clearly in his first encyclical Redemptor hominis in which he deals not only with the Christological foundation of social thought, but also of moral theology and all practical theology. It is to be understood as the hermeneutical framework which form the background for other social ethical statements. In addition there is an important interpretation of thoughts regarding solidarity in the encyclical Dives in Misericordia of John Paul II.
Podstawy etyki solidarności Jana Pawła II
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, 2007)
Die Haltung der Solidarität ist die natürliche Konsequenz aus der Tatsache, dass der Mensch gemeinsam mit anderen existiert und handelt. Sie ist auch die Grundlage der Gemeinschaft, in der das gemeinsame Gute die Teilhabe wahrhaft bedingt und hervorruft, die Teilhabe aber dient dem gemeinsamen Guten, unterstützt und verwirklicht es. Karol Wojtyla setzt sich in seiner Philosophie fundamental mit der materialen Wertethik Max Scheiers auseinander, wobei er wesentliche Gedanken aufgreift und eigenständig in sein System einbaut. Wesentliche Übereinstimmungen mit der Ethik Scheiers zeigen sich: - im Begriff des Wertes als das Woraufhin der ethischen Handlung/ Pflicht; - im Gedanken der Selbstrealisation der Person im Akt/Handeln; - in der Bestimmung der Liebe als Übereinstimmung mit der objektiven Wertordnung; - im Verständnis des Seins des Menschen als wesentlich Miteinandersein; - in der Betonung der Einzelperson als Subjekt der Solidarität, während die Gemeinschaft selbst nur in analogem Sinn als solches verstanden werden kann; - in der Sicht der Solidarität als ethische Herausforderung: sie besteht wesentlich in der Verantwortlichkeit im Rahmen der Gemeinschaft/ Gesellschaft; - im Gedanken, daß Liebe als das eigentliche Wesen der Solidarität zu verstehen sei, als Fundament der sozialen Gerechtigkeit. Bei alledem hebt sich Wojtyla jedoch in nicht unwesentlichen Punkten kritisch von Scheier ab — und zwar explizit mit Rückgriff auf Thomas von Aquin. So vertritt er in seinem Personalismus eine deutlich rationalistische und objektivistische Position, Scheiers Emotionalismus” lehnt er kategorisch ab. Indem also die personalistische Philosophie „ontologisch rückgebunden wird an die objektiv zu denkende theologische Wahrheit, liegt mit dem Ethikkonzept Karol Wojtylas kein fundamentaler Wechsel vor in dem Sinne, daß objektive Naturrechtsdenken von einem subjektorientierten Personalismus abgelöst worden wäre. Vielmehr läßt sich sein System als „objektivistischer Personalismus” charakterisieren, als theologisch überformte Naturrechtsethik, die sich in personalistischen kategorien darstellt. Diese philosophisch-theologische Basis des Denkens Johannes Pauls II. zeigt sich besonders deutlich in seiner Antrittsenzyklika Redemptor hominis, in der er nicht nur eine „christologische Fundierung der Soziallehre”, sondern auch der Moraltheologie und gesamten praktisch-theologischen Bereiches vornimmt. Sie ist als die hermeneutische Folie zu verstehen, die den Hintergrund für die übrigen sozialethischen Aussagen bildet. Daneben kommt auch Dives in misericordia nicht unwesentliche Bedeutung zur Einordnung des Solidaritätsdenkens Johannes Pauls II. zu.
„Potęgą władasz, a sądzisz łagodnie...”
Waleszczuk, Zbigniew (Papieski Fakultet Teologiczny we Wrocławiu, 1996)
Die Rechtfertigung der Gier und die Finanzkrise
Waleszczuk, Zbigniew (The Pontifical University of John Paul II in Cracow, 2013)
The aim of this article is at first to answer the question of greed (the justification of this “virtue” in the modern economic system), which is meant, in the light of Christian social ethics to be the primary cause of the present economic crisis. In the three steps of catholic social teaching (see, judge, act) we want to interpret the signs of our time (present age problems) in the light of the Gospel (and the teaching and tradition of the Church). The relevant question we have to pose in our statement is: Why does catholic social teaching, in opposite to the modern view of economic and political science, object to a justification of greed? The third (practical) step of our explanations we can paraphrase with the question: what shall we do? The focusing on institutional reforms, the belief in arrangements which exclusively accentuate sociological key aspects and believe in changes of structures (in education, politics, economics and welfare) led not only to market crisis, but also to a crisis of culture. If the human being in his/her deepest dimension (the ecology of person) is suffering, then the Church cannot remain silent, because its mission and way is the person. Not until we – like king Solomon – turn to God and ask for help and the ability to judge between good and evil, just and unjust, shall we find a safe basis to lead us out of despair and disorientation into a more humane civilization of humanity and solidarity.
Rodzina według św. Jana Pawła II
Waleszczuk, Zbigniew (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2015)
Rodzina jest miejscem, w którym człowiek odnajduje własną godność i uczy się miłości. Rodzina to także szkoła solidarności. Ochrona osoby ludzkiej i na nowo odkrycie jej przeznaczenia do transcendencji jest – według Karola Wojtyły – najważniejszym zagadnieniem współczesnej kultury. Papież podkreśla, że miłość małżeńska w communio personarum oznacza najwyższą formę miłości. Duchowy aspekt w rozwoju człowieka, a także doświadczenie miłości między ludźmi są bardzo ważnymi wymiarami w filozofii K. Wojtyły. W dzisiejszym świecie, w którym istnieje wiele zagrożeń dla integralności rodziny, Jan Paweł II ukazuje najbardziej pesymistyczny wymiar samoalienacji współczesnego człowieka, który sprowadza się do „kultury śmierci”. Z drugiej jednak strony – jak podkreśla Papież – tylko w rodzinie człowiek uczy się solidarności i może się w niej rozwijać kultura życia.
Sensibilität und Motivation zum sozialen Handeln in der Auffassung Karol Wojtylas
Waleszczuk, Zbigniew (The Pontifical University of John Paul II in Cracow, 2017)
Sensitivity, as the ability to respond to internal and external stimuli, undoubtedly plays an important role in the social action of persons. Without this ability – as in the case of indifference – human being lacks a perception that is necessary in response to a specific emergency situation or a need. This article focuses on the teaching of Karol Wojtyla in his major work Acting Person, with a particular emphasis on the question of the motivation of human action. We want to reply to three basic questions related to the topic: Does this ability strengthens or weakens the culture of the Internet age, especially in Western European society? What is the primary motive of human action? Is sensitivity an essential motive and a factor of development of the person and society? What practical consequences we can draw from the teachings of the Krakow thinker about sensitivity? A person, as defined by Wojtyla, that is isolated, remains indifferent. Similarly persons who are hypersensitive hinders themselves to a mature participation in responsible love. The first quality (indifference) leads persons to flee from their duties. The second (hypersensitivity) leads persons to be overwhelmed by this challenge. The first we can describe as lack of feeling, the second as excessive compassion. The diagnosis of Wojtyla (it is more important to be than to have) remains very current and is an important stimulus in which direction to go to promote motivation for social action, and to build a society of communion of persons. Instead of an individualistic dominated competitive struggle of egos, we should try to realize a society in which the encounter of persons is characterized by mutual devotion in love.
Solidarność jako kategoria socjologiczna
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, 2007)
Społeczno-kulturalne konsekwencje globalizacji
Waleszczuk, Zbigniew (Wydział Teologiczny w Tarnowie, 2008)