Analecta Cracoviensia, 2000, T. 32
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/8793
Przeglądaj
Przeglądaj Analecta Cracoviensia, 2000, T. 32 wg Data wydania
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 38
- Wyników na stronę
- Opcje sortowania
Pozycja Akulturacja muzułmańska i arabizacja chrześcijan. Kultura i religia na bliskim Wschodzie w pierwszych wiekach islamu według Ibn Haldüna (1332-1406)Kościelniak, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Rola Ducha Świętego w przebóstwieniu człowiekaKijas, Józef Zdzisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja The Reflection of the Additional Service of the Polish Origin in LithuaniaMotuzas, Alfonsas (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Autor omawia takie nabożeństwa, jak Godzinki ku czci Najświętszej Maryi Panny, Gorzkie żale i Drogę krzyżową. Badania swoje oparł na danych zaczerpniętych z historii Kościoła, etnologii, etnomuzykologu. Starał się również określić miejsce i rolę tych nabożeństw we współczesnej praktyce edukacyjnej i religijnej. Analiza źródeł naukowych i materiałów zebranych podczas ekspedycji badawczych pozwoliła na stwierdzenie, że nabożeństwa tego typu, nie znane w liturgii rzymskiej, nie są sprzeczne z ogólnymi zasadami Kościoła. Autor wykazał, że wymienione nabożeństwa wyraźnie odzwierciedlają na Litwie swe polskie pochodzenie. W katolickiej kulturze północno-wschodniej Europy te formy polskich i litewskich nabożeństw stanowią pomost od kultu poczętego w tym zakresie w XVII wieku do kultury religijnej XXI wieku. Pod tym względem Polska i Litwa mogą być przykładem dla innych narodów.Pozycja Problemy moralne związane z leczeniem choroby nowotworowejGubała, Wacław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Duchowość św. Jadwigi KrólowejMachniak, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The spirituality of Hedvig, the Queen of Poland (1384-1399) developed under the influence of the spirituality of devotio moderna centered on the imitating Christ. This christcentric spirituality followed the evangelical example of Saint Martha and Saint Mary Magdalene. For Saint Hedvig the attitude of Saint Mary Magdalene was the symbol of the contemplation of the Word of God and especially of the mystery of the Cross and that of Saint Martha was the sign of the Christian putting in to practice the Christ Words in the service of the state, of the Church and of the people. In the lecture of the Bible Saint Hedvig wanted to find the person of Christ. She followed the same purpose reading the works of the Fathers of the Church: St. Ambrose, St. Augustin, St. Gregory the Great and the biography of Saints. She often practised the confession and the Holy Comunion. Henry Bitterfeld OP, her spiritual director, dedicated her the theological study De contemplation# et vita activa. The activity of Saint Hedvig, based on the contemplation of Christ, included the evangelisation of Lithuania, the education of the clergy in Poland and in Lithuania, the foundation of many churches and hospitals. As a Queen of Poland and the wife of Władysław Jagiełło, she served the poors.Pozycja Christiani nominis hostia: Images of the Persecutors of Christians in Prudentius’ „Peristephanon”Stabryła, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Postać wroga chrześcijan i prześladowcy wyznawców Chrystusa pojawia się w Peristephanon Prudencjusza w dwóch głównych formach: jest on albo okrutnym tyranem, który w swej nienawiści do chrześcijan stara się torturami i groźbami śmierci zmusić męczenników do wyrzeczenia się wiary i złożenia ofiar bożkom pogańskim (np. Perist. XI, XIII, XIV), albo wcielonym szatanem, który działa sam lub przez swego pomocnika (np. Perist. III, V, VI, X). W jednym i drugim przypadku motywacja działania je st taka sama: odebrać Chrystusowi wierną mu duszę i pogrążyć ją z powrotem w mrokach pogaństwa. O ile męczennicy w hymnach Prudencjusza zostali przedstawieni jako żołnierze Chrystusa i bohaterowie chrześcijaństwa, o tyle ich prześladowcy są tu wcieleniami szatana lub jego sługami. Konflikt między męczennikami a ich wrogami jest odwzorowaniem walki między szatanem a Chrystusem, zwycięstwa męczenników oznaczają zaś za każdym razem triumf Chrystusa. W przeciwieństwie do męczenników - postacie prześladowców w Peristephanon nie mają rysów indywidualnych; są to raczej konstrukcje osobowe odpowiadające pewnemu schematowi utrwalonemu w ustnym przekazie wczesnochrześcijańskim, w licznych passiones, w Acta martyrum, w utworach hagiograficznych, w pismach autorów chrześcijańskich tamtej epoki. Bliższa, oparta na analizie tekstu definicja postaci prześladowcy chrześcijan w Peristephanon ułatwia zrozumienie samej idei męczeństwa w tym utworze: opozycja między męczennikiem a jego prześladowcą jest elementem ważnym, jeśli idzie o przesłanie hymnów pomieszczonych w tym cyklu utworów.Pozycja Wawelski zespół katedralny i jego funkcje w średniowieczuWęcławowicz, Tomasz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Nowadays Cracow Cathedral looks as a separate monumental temple attached to the Royal Castle on Wawel Hill. Thousand years ago, following an obligatory scheme Cracow’s episcopal complex contained of: cathedral church (one or two), domus episcopi, claustrum, schola cathedralis and hospitium. All these buildings had to be surrounded by murus curiae. It is quite possible that the basilica known as St. Gereon church together with St. Venceslaus cathedral may originally have formed one, socalled double cathedral. In the fourteenth century the whole curia episcopalis was moved from Wawel Hill to the downtown of Cracow. In the same time Wawel cathedral became the royal coronation church and the burial church of Polish kings as well. These two functions were strictly connected with the new liturgical cult of St. Stanislaus - the Holy Patron of Poland. According to the fifteenth century literary sources Wawel and its cathedral was meant as a political and ideological center of the whole country.Pozycja Spór o definicję koncyliaryzmuRyś, Grzegorz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The article brings a review, but also a polemics with some thesis given by Thomas Wünsch in his recent book: Konziliarismus und Polen. Personen, Politik und Programme aus Polen zur Verfassungsfrage der Kirche in der Zeit der mittelalterlicher Reformkonzilien (Paderborn-München 1998). The discussion is focused on the definition of conciliarism itself. Prof. Wünsch seems to pass over the variety and diversity of conciliarism stressed by the modem historiography (Black, Alberigo, Thiemey, Swieżawski), and to reserve the term „conciliarism” strictly to the ecclesiological ideas of the council of Basle. That question of „recognition” is followed by a few others of a great importance: what are the sources of the conciliar movement (theology of Marsilius and Ockham or the ideas of 12th and 13th century canonists?), what is the theological importance of the decrees of the conucil of Constance (Haec sancta and Frequens), how far the conciliar movement can be identified with the ideas of the Church-reform so vigorously proclaimed in the beginning of 15th century? The excellent book by Thomas Wünsch seems to be the real starting point to re-discuss the events and the ecclesiology of the late medieval Church.Pozycja Środki społecznego przekazu jako zadanie dla współczesnego duszpasterstwaBaczyński, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja The Millennium of the Church in CracowRyś, Grzegorz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Das Gerechtfertigtsein in ostkirchlicher SoteriologieNapiórkowski, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Ludzkie pytanie o zbawienie jest centralnym pytaniem wszystkich religii. W chrześcijańskim rozumieniu staje się ono jednak czymś więcej, ponieważ oznacza włączenie człowieka w życie Boże, gdzie stworzenie otrzymuje udział w nieprzemijającej boskiej pełni życia. Jednakże różne chrześcijańskie tradycje inaczej postrzegają ten akt zbawczy. Luteranie, gdy mówią o zbawieniu, wskazują na usprawiedliwienie przez wiarę, dla rzymskich katolików usprawiedliwienie to łaska, która jest im podarowana w sakramentach, a prawosławni wierni z tęsknotą wyglądają za przebóstwieniem (theosis). Aktualny dialog ekumeniczny na temat nauki o usprawiedliwieniu, skoncentrowany przede wszystkim na rozmowach między luteranami i katolikami, może z pewnością doznać ubogacenia, jeśli poszerzony zostanie o stanowisko Kościoła Wschodniego. Prawosławna nauka o zbawieniu mówi o procesie, który osobę ludzką coraz bardziej wciąga w boską rzeczywistość. Proces ten określa ona jako przebóstwienie (theosis kata charin), dokonujące się pod wpływem uzdrawiającej łaski, która jest zbawczym działaniem trójjedynego Boga. To działanie Chrystusowej łaski, powodującej ontyczną zmianę grzesznika, sprawia w Kościele Duch Święty poprzez łaskę chrztu i odpuszczenie grzechów lub w charyzmatycznych uzdolnieniach (charismata). Pomiędzy działaniem Bożej łaski a czynem człowieka panuje kooperatywne współdziałanie (synergeia). Soteriologia Kościoła Wschodniego, mówiąc o przebóstwieniu — dzięki mocnym akcentom pneumatologicznym - nie popadła w prawny i jurydyczny charakter wydarzenia zbawczego, co niestety dotknęło protestanckie i po części katolickie rozumienie usprawiedliwienia. Ponadto zaakcentowanie roli Ducha Świętego pozwoliło jej bardziej dostrzec wewnętrzny wymiar usprawiedliwienia (uświęcenie).Pozycja Cracoviana z połowy XV wieku w Archiwum WatykańskimSzelińska, Wacława (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)In the Vatican Archives there are numerous sets of records including materials concerning Polish matters. One of the largest series is Registra Supplicationum including documents from the years 1342-1899. These documents include requests - supplications sent from Poland to the Roman Curia, also from the Kraków area, during the pontificate of the following popes: Nicholas V, Calixt III and Pius II in the years 1447-1464. A short review of these supplications gives one an insight, from particular examples, into their character. The greatest number of supplications came from clerics and mainly concerned commissions or granting or bestowing church positions which were vacant or about to become vacant. Other Kraków groups also appealed to the Pope, i.e. Studium Generale as an institution, its authorities represented by the rector and student clerics. Priests also sent requests to Rome referring to their personal problems, conscience dilemmas which had been troubling them for several years and requests for absolution. There were also supplications from lay people, e.g. for permission to choose a confessor with the right to absolve in cases reserved for the Holy See and in articulo mortis, for a licence to visit the Holy Grave and other overseas places, for the acceptance of a donation to the church or for a change of an arbiter in a contentious issue. Supplications referred to a wide range of matters relating to clerical and lay people, their careers, matters of conscience and material problems.Pozycja Czy Ormianie są prawosławni?Pisowicz, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The above paper deals with the problem of the term „orthodox” used sometimes with regard to the Armenian national Church. The author, as a scholar specializing in Armenian linguistics, wrote a letter to the Mother See of Holy Etchmiadzin on this matter and received the reply which can be recapitulated as follows: The term „orthodox” does not occur in the official name of the Armenian Church (see below) whose head is the „Catholicos” residing in Etchmiadzin (west of Yerevan, the capital of Armenia) who is not under the authority of the Pope. The word ughghaparr (= „orthodox” in Armenian) is used with regard to the whole group called by Armenians „Ancient Oriental Orthodox Churches”. „Ancient” means here: existing as early as the first centuries of the Christian Era. The Armenian national Church whose official name is: The Holy Armenian Apostolic Church, does belong to this(!) group but not to the newer group called by Armenians just „Oriental (not: Ancient) Orthodox Churches” which comprises such Churches as the Greek, Russian, Bulgarian, Georgian etc. which are definitely distinct from the Western Christianity since the eleventh century when „the second split” (according to Armenians) occurred. The author of the paper also reminds that Armenians are proud of being the first Christian state of the world (the year 2001 is its 1700th anniversary). Their national Church separated from the other Christian Communities in the sixth century („the first split”), 552 being the first year of the „Armenian Era”. Small minorities of Armenians are Catholic (e.g. in Poland) as well as in France, USA and the Near East where Armenian Protestants are also found.Pozycja Teologiczno-prawny wymiar zasady „in quibus et ex quibus” według nauki soboru watykańskiego II oraz kanonu 368 KPKKrzywda, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Troska o wychowanie dzieci i młodzieży w sprawozdaniach z wizytacji kanonicznych kardynała Karola WojtyłyDyduch, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Węgierskie echo kanonistycznej działalności abpa Zenona Grocholewskiego w Europie ŚrodkowejDudziak, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja The Last Year of the Millennium: Academic Year 1999/2000 at the Pontifical Academy of TheologySzczurek, Jan Daniel (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Boloński i neapolitański archetyp uniwersyteckiMarkowski, Mieczysław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Teologiczne uwarunkowania filozoficznego sporu o metafizykęOko, Dariusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Personalizm Karla Rahnera a personalizm Karola Wojtyły w sporze o teologię moralnąBiesaga, Tadeusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The article mentions the changes in the field of moral theology concerning the justification of the fundamentals of morality. It directs the discussion as a dispute between ethica of I. Kant and the ethica of St. Thomas, in particular as the dispute between two personalisms: personalism of K. Rahner and his disciples and the personalism of K. Wojtyla and his followers. The first is transcendental or idealistic personalism, the other is realistic personalism. The proposal of the fundamental option of person, namely: his/her project of oneself and social project, worked out in the new moral theology as the basis of morality, implies a dualistic, angelologie concept of man as freedom thrown into nature and in the field of ethics it reveals itself as hidden utilitarianism. The rejection of perceptive knowledge and receptive conscience in which the dignity of another person is revealed as a norm of morality leads to the destruction of personalism. Without revealing this dignity the other person as well as my own person will be unavoidably treated as a means of realizing my subjective selfproject as well as historical and social processes.