Analecta Cracoviensia, 2000, T. 32
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/8793
Przeglądaj
Przeglądaj Analecta Cracoviensia, 2000, T. 32 wg Tytuł
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 38
- Wyników na stronę
- Opcje sortowania
Pozycja Akulturacja muzułmańska i arabizacja chrześcijan. Kultura i religia na bliskim Wschodzie w pierwszych wiekach islamu według Ibn Haldüna (1332-1406)Kościelniak, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Boloński i neapolitański archetyp uniwersyteckiMarkowski, Mieczysław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Christiani nominis hostia: Images of the Persecutors of Christians in Prudentius’ „Peristephanon”Stabryła, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Postać wroga chrześcijan i prześladowcy wyznawców Chrystusa pojawia się w Peristephanon Prudencjusza w dwóch głównych formach: jest on albo okrutnym tyranem, który w swej nienawiści do chrześcijan stara się torturami i groźbami śmierci zmusić męczenników do wyrzeczenia się wiary i złożenia ofiar bożkom pogańskim (np. Perist. XI, XIII, XIV), albo wcielonym szatanem, który działa sam lub przez swego pomocnika (np. Perist. III, V, VI, X). W jednym i drugim przypadku motywacja działania je st taka sama: odebrać Chrystusowi wierną mu duszę i pogrążyć ją z powrotem w mrokach pogaństwa. O ile męczennicy w hymnach Prudencjusza zostali przedstawieni jako żołnierze Chrystusa i bohaterowie chrześcijaństwa, o tyle ich prześladowcy są tu wcieleniami szatana lub jego sługami. Konflikt między męczennikami a ich wrogami jest odwzorowaniem walki między szatanem a Chrystusem, zwycięstwa męczenników oznaczają zaś za każdym razem triumf Chrystusa. W przeciwieństwie do męczenników - postacie prześladowców w Peristephanon nie mają rysów indywidualnych; są to raczej konstrukcje osobowe odpowiadające pewnemu schematowi utrwalonemu w ustnym przekazie wczesnochrześcijańskim, w licznych passiones, w Acta martyrum, w utworach hagiograficznych, w pismach autorów chrześcijańskich tamtej epoki. Bliższa, oparta na analizie tekstu definicja postaci prześladowcy chrześcijan w Peristephanon ułatwia zrozumienie samej idei męczeństwa w tym utworze: opozycja między męczennikiem a jego prześladowcą jest elementem ważnym, jeśli idzie o przesłanie hymnów pomieszczonych w tym cyklu utworów.Pozycja Cracoviana z połowy XV wieku w Archiwum WatykańskimSzelińska, Wacława (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)In the Vatican Archives there are numerous sets of records including materials concerning Polish matters. One of the largest series is Registra Supplicationum including documents from the years 1342-1899. These documents include requests - supplications sent from Poland to the Roman Curia, also from the Kraków area, during the pontificate of the following popes: Nicholas V, Calixt III and Pius II in the years 1447-1464. A short review of these supplications gives one an insight, from particular examples, into their character. The greatest number of supplications came from clerics and mainly concerned commissions or granting or bestowing church positions which were vacant or about to become vacant. Other Kraków groups also appealed to the Pope, i.e. Studium Generale as an institution, its authorities represented by the rector and student clerics. Priests also sent requests to Rome referring to their personal problems, conscience dilemmas which had been troubling them for several years and requests for absolution. There were also supplications from lay people, e.g. for permission to choose a confessor with the right to absolve in cases reserved for the Holy See and in articulo mortis, for a licence to visit the Holy Grave and other overseas places, for the acceptance of a donation to the church or for a change of an arbiter in a contentious issue. Supplications referred to a wide range of matters relating to clerical and lay people, their careers, matters of conscience and material problems.Pozycja Czy Ormianie są prawosławni?Pisowicz, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The above paper deals with the problem of the term „orthodox” used sometimes with regard to the Armenian national Church. The author, as a scholar specializing in Armenian linguistics, wrote a letter to the Mother See of Holy Etchmiadzin on this matter and received the reply which can be recapitulated as follows: The term „orthodox” does not occur in the official name of the Armenian Church (see below) whose head is the „Catholicos” residing in Etchmiadzin (west of Yerevan, the capital of Armenia) who is not under the authority of the Pope. The word ughghaparr (= „orthodox” in Armenian) is used with regard to the whole group called by Armenians „Ancient Oriental Orthodox Churches”. „Ancient” means here: existing as early as the first centuries of the Christian Era. The Armenian national Church whose official name is: The Holy Armenian Apostolic Church, does belong to this(!) group but not to the newer group called by Armenians just „Oriental (not: Ancient) Orthodox Churches” which comprises such Churches as the Greek, Russian, Bulgarian, Georgian etc. which are definitely distinct from the Western Christianity since the eleventh century when „the second split” (according to Armenians) occurred. The author of the paper also reminds that Armenians are proud of being the first Christian state of the world (the year 2001 is its 1700th anniversary). Their national Church separated from the other Christian Communities in the sixth century („the first split”), 552 being the first year of the „Armenian Era”. Small minorities of Armenians are Catholic (e.g. in Poland) as well as in France, USA and the Near East where Armenian Protestants are also found.Pozycja Das Gerechtfertigtsein in ostkirchlicher SoteriologieNapiórkowski, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Ludzkie pytanie o zbawienie jest centralnym pytaniem wszystkich religii. W chrześcijańskim rozumieniu staje się ono jednak czymś więcej, ponieważ oznacza włączenie człowieka w życie Boże, gdzie stworzenie otrzymuje udział w nieprzemijającej boskiej pełni życia. Jednakże różne chrześcijańskie tradycje inaczej postrzegają ten akt zbawczy. Luteranie, gdy mówią o zbawieniu, wskazują na usprawiedliwienie przez wiarę, dla rzymskich katolików usprawiedliwienie to łaska, która jest im podarowana w sakramentach, a prawosławni wierni z tęsknotą wyglądają za przebóstwieniem (theosis). Aktualny dialog ekumeniczny na temat nauki o usprawiedliwieniu, skoncentrowany przede wszystkim na rozmowach między luteranami i katolikami, może z pewnością doznać ubogacenia, jeśli poszerzony zostanie o stanowisko Kościoła Wschodniego. Prawosławna nauka o zbawieniu mówi o procesie, który osobę ludzką coraz bardziej wciąga w boską rzeczywistość. Proces ten określa ona jako przebóstwienie (theosis kata charin), dokonujące się pod wpływem uzdrawiającej łaski, która jest zbawczym działaniem trójjedynego Boga. To działanie Chrystusowej łaski, powodującej ontyczną zmianę grzesznika, sprawia w Kościele Duch Święty poprzez łaskę chrztu i odpuszczenie grzechów lub w charyzmatycznych uzdolnieniach (charismata). Pomiędzy działaniem Bożej łaski a czynem człowieka panuje kooperatywne współdziałanie (synergeia). Soteriologia Kościoła Wschodniego, mówiąc o przebóstwieniu — dzięki mocnym akcentom pneumatologicznym - nie popadła w prawny i jurydyczny charakter wydarzenia zbawczego, co niestety dotknęło protestanckie i po części katolickie rozumienie usprawiedliwienia. Ponadto zaakcentowanie roli Ducha Świętego pozwoliło jej bardziej dostrzec wewnętrzny wymiar usprawiedliwienia (uświęcenie).Pozycja Duchowość św. Jadwigi KrólowejMachniak, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The spirituality of Hedvig, the Queen of Poland (1384-1399) developed under the influence of the spirituality of devotio moderna centered on the imitating Christ. This christcentric spirituality followed the evangelical example of Saint Martha and Saint Mary Magdalene. For Saint Hedvig the attitude of Saint Mary Magdalene was the symbol of the contemplation of the Word of God and especially of the mystery of the Cross and that of Saint Martha was the sign of the Christian putting in to practice the Christ Words in the service of the state, of the Church and of the people. In the lecture of the Bible Saint Hedvig wanted to find the person of Christ. She followed the same purpose reading the works of the Fathers of the Church: St. Ambrose, St. Augustin, St. Gregory the Great and the biography of Saints. She often practised the confession and the Holy Comunion. Henry Bitterfeld OP, her spiritual director, dedicated her the theological study De contemplation# et vita activa. The activity of Saint Hedvig, based on the contemplation of Christ, included the evangelisation of Lithuania, the education of the clergy in Poland and in Lithuania, the foundation of many churches and hospitals. As a Queen of Poland and the wife of Władysław Jagiełło, she served the poors.Pozycja EkoreligiaZwoliński, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Traditional systems connected with people’s outlook on life (and they were mainly religious ones) began long ago and were not confronted by ecological problems. Yet, all world religions in their genuine forms are pro-ecological for at least three reasons: 1. They restrict man’s conviction of possessing power over nature and other people by submitting it to his responsibility to God, however differently understood; 2. They are anti-consumerist; they teach voluntary rejection or at least restraint in craving for these riches of “this world” which are not indispensable; 3. They urge social solidarity, condemn profound differences between the rich and the poor. Modern ecology turns for support to the religious systems which teach solicitude, delicacy in dealing with life and nature. Reflections on a presently promulgated idea of “lasting development” stress the necessity for establishing it on religious ideals. Preserving the order of nature will be possible only when man’s inner life is in order and this is what faith gives him. Christianity, and other religions as well, perceive religion in moral categories. Life is of primary value; it is a gift which was given to man by God. Ecology may become an important field of ecumenical interreligious dialogue. It is also an essential field for debates with the postmodernist image of the world, originating from the disappointment over science and technical civilisation against which an accusation was made that having been used by totalitarian systems it led to atrocities and exterminations never before encountered in the history of mankind.Pozycja Kościół krakowski a Stolica Apostolska we wczesnym średniowieczuSzczur, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The article presents the relations between Cracow Bishopric and the Holy See from the beginnings of the diocese until the mid 13th century, i.e. the canonisation of St. Stanisław. In the early years bishops traveled to Rome as prince’s legates fulfilling his orders. It was considerably late - in the closing years of the 12th century - that the diocesan bishop directly contacted the pope. Until then the relations had been maintained by pope’s legates who had visited Poland’s Church. With the journey of Cracow’s bishop Pełka to Italy and the receiving of Protection Bull for Cracow Bishopric direct contacts between the Bishop of Cracow and the descendant of St. Peter were established. The Protection Bull for Cracow of 1186 sanctioned precedence of the Bishop of Cracow in the Episcopate and gave him full jurisdiction in his diocese. At the end of the 12th century bishops frequently turned to the Holy See for arbitration in disciplinary cases concerning the clergy. This feeling of unity with papacy is very characteristic of Cracow. It is also a proof of high legal culture and education of Cracow’s bishops. Undoubtedly, the turning point in the relationships between Cracow and Rome was the canonisation of St. Stanisław, held in Assisi in 1253. Endeavors to secure the canonisation gave the contacts of Cracow Church with Papacy an entirely different dimension.Pozycja Miejsce Maryi w teologii i pobożności Kościoła anglikańskiegoŻyciński, Wojciech (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Młodzież galicyjska w wiedeńskich zakładach teologicznych (1772-1914)Piech, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Najstarsze patrocinia kościelne w diecezji krakowskiej do końca XI wiekuKumor, Bolesław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Odrodzenie w eklezjologii katolickiej (1817-1965)Kubiś, Adam (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Personalizm Karla Rahnera a personalizm Karola Wojtyły w sporze o teologię moralnąBiesaga, Tadeusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The article mentions the changes in the field of moral theology concerning the justification of the fundamentals of morality. It directs the discussion as a dispute between ethica of I. Kant and the ethica of St. Thomas, in particular as the dispute between two personalisms: personalism of K. Rahner and his disciples and the personalism of K. Wojtyla and his followers. The first is transcendental or idealistic personalism, the other is realistic personalism. The proposal of the fundamental option of person, namely: his/her project of oneself and social project, worked out in the new moral theology as the basis of morality, implies a dualistic, angelologie concept of man as freedom thrown into nature and in the field of ethics it reveals itself as hidden utilitarianism. The rejection of perceptive knowledge and receptive conscience in which the dignity of another person is revealed as a norm of morality leads to the destruction of personalism. Without revealing this dignity the other person as well as my own person will be unavoidably treated as a means of realizing my subjective selfproject as well as historical and social processes.Pozycja Problemy moralne związane z leczeniem choroby nowotworowejGubała, Wacław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Przedkopernikańska kosmologia a teologia. Średniowieczny obraz świataMączka, Janusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The medieval image of the world was geocentric. It was more theological than physical. The unity of God and the Cosmos was inscribed into this image and inspired the awe of the cosmic harmony and its hierarchical structure. There was a common belier th at the knowledge of the Cosmos leads to the knowledge of God. The medieval image of the world was very stable; it persisted till the Copemican revolution.Pozycja Psychologia w homiletyce XX wiekuChaim, Władysław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)The study focuses on presenting a connection between homiletic and psychological trends and sections. At first there was presented an applying of some psychological orientations to homiletic (depth psychology learning theories, cognitive psychology, Gestalt psychology, and humanistic psychology), and then the psychological sections (psychology of interpersonal communication, psychology of religion). The article ends with conclusions and suggestions with reference to further investigations in the context of the cognitive psychology, humanistic and existencial psychology.Pozycja Psychologiczne aspekty żałobyMakselon, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Bereavement is one of the most important experiences in human life. It is analysed by psychologists from various points of view. It is said that there are different types, functions and conditions of bereavement. The present study is a theoretical introduction to future empirical research conducted by the Department of Psychology of Religion of The Pontifical Academy of Theology. The author presents contemporary results of emotions and thinking process in the experience of bereavement. Describes correlates and the process of normal and pathological bereavement. Shows typical ways of helping mourning people and the role of hospices in coping with loss. As an example gives the activity of St. Lazarus Hospice in Cracow.Pozycja Relacja biskupa Jana Pawła Woronicza o stanie diecezji krakowskiej (1828)Kumor, Bolesław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)Pozycja Rola Ducha Świętego w przebóstwieniu człowiekaKijas, Józef Zdzisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2000)