Studia Oecumenica, 2008, T. 8

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/30861

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 32

Being in the Presence of Christ. The Finnish Luther Interpretation and the Justification Debate
Witte, Pieter de (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Artykuł przedstawia osiągnięcia fińskiej szkoły interpretacji Lutra i podejmuje próbę oceny jej znaczenia dla aktualnego dialogu pomiędzy luteranami i katolikami, ze szczególnym uwzględnieniem dialogu na temat usprawiedliwienia. Jak przyznał Autor artykułu, ekumeniczne znaczenie „Finów” leży w tym, że odkrywają oni w pracach Lutra bogatszą i bardziej złożoną wizję wiary chrześcijańskiej niż ma to miejsce w niektórych formach współczesnej teologii luterańskiej. W pierwszej części artykułu Autor dokonał ogólnej charakterystyki fińskiej szkoły interpretacji Lutra. Druga część ukazuje, na czym polega znaczenie i wkład dzieła fińskiej szkoły w dialog na temat usprawiedliwienia. W ostatniej części podjęto temat usprawiedliwienia w szerszej perspektywie teologicznej, do której istotne elementy wniosła fińska interpretacja Lutrowej nauki o usprawiedliwieniu.
Benedikt XVI. und die katholischen Kirchen östlicher Tradition
Madey, Johannes (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Autor koncentruje się na zagadnieniu stosunku papieża Benedykta XVI do Kościołów tradycji wschodniej, przede wszystkim po roku 2005. W punkcie pierwszym podane są źródła zainteresowań obecnego papieża chrześcijaństwem Wschodu. Sięgają one czasów studenckich, kiedy Józef Ratzinger w seminarium duchownym we Freising dzielił pokój z ukraińskim greko-katolickim studentem Pawio Kohutem. Przyjaźń ta przetrwała lata. Benedykt XVI zaprosił seminaryjnego kolegę do Watykanu, kiedy został wybrany papieżem. W punkcie drugim ukazane są kontakty Józefa Ratzingera jako biskupa Monachium z przedstawicielami orientalnych Kościołów Wschodu, zwłaszcza z Kościołem syro-malankarskim. Punkt trzeci ukazuje J. Ratzingera ju ż jako papieża, który, kontynuując linię swego wielkiego poprzednika, dba o dobre relacje ze wschodnimi Kościołami patriarszymi, autokefalicznymi i autonomicznymi - ta k tradycji bizantyjskiej, jak wschodnio-syryjskiej i syro-antiocheńskiej.
Challenges for Ecumenical Learning in Theological Education in the 21st Century
Raiser, Konrad (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Artykuł Konrada Raisera stanowi zapis wystąpienia w monasterze Sambata w Rumunii na konsultacji pt. „Przyszłość Edukacji teologicznej w Europie Środkowej i Wschodniej”. Konferencja ta sytuuje się w ciągu konsultacji odbywanych na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat przy wydatnym zaangażowaniu Światowej Rady Kościołów. Dotychczas jednak tematyka edukacji teologicznej nie była stawiana na pierwszym miejscu. Konsultacje przeprowadzone w Herrnhut w 1980 r. i w Oslo w 1996 ujawniły w krajach Europ Środkowej i Wschodniej tradycyjne struktury edukacji teologicznej, nastawionej na kształcenie duchowieństwa. Do 1989/90 kraje tego obszaru - z wyjątkiem Grecji - poddane były reżimowi komunistycznemu. Ścisła kontrola państwa nie pozostawiała miejsca na inne formy edukacji teologicznej, jak przygotowanie przyszłych księży i pastorów. Nieco lepiej wyglądała sytuacja edukacji teologicznej w katolickiej Polsce i ewangelickiej NRD. Europa Wschodnia, o przeważającej obecności kościołów prawosławnych otrzymała po 1990 r. impuls do gwałtownego rozwoju tłumionej wcześniej edukacji teologicznej. Posiadając wielowiekowe tradycje w tej dziedzinie, kościoły te musiały ją jedynie adaptować do nowych warunków. Otwierano nowe akademie, seminaria, a wydziały teologii zostały przywrócone do państwowych uniwersytetów. Podobny rozkwit przeżyły katolickie i protestanckie instytucje edukacji teologicznej. W krajach o większości katolickiej i protestanckiej ju ż dawniej istniały, albo też po okresie przełomu 1990 r. powstały Rady Ekumeniczne, zrzeszające Kościoły prawosławne i protestanckie, niekiedy także Kościół rzymskokatolicki na zasadzie obserwatora. Niestety, z wyjątkiem Rumunii ciała takie są nadal nieobecne w krajach o większości prawosławnej. Odnotować należy fakt wzmocnienia edukacji teologicznej w Kościele rzymskokatolickim po Soborze Watykańskim II, dzięki zapisom Dyrektorium ekumenicznego. Wiele otwarcia wniósł też dokument studyjny grupy Watykan–Geneva z 1993 r. pt. Formacja ekumeniczna. Refleksje i sugestie ekumeniczne. Stwierdzić jednak trzeba, że rozwój edukacji ekumenicznej w Kościele katolickim pod koniec XX wieku zbiegł się z umacnianiem się tendencji do konfesjonalizmu, ujawniającej się w nawet od wielu lat działających wielowyznaniowych teologicznych instytucjach edukacyjnych. Ostatnia część artykułu poświęcona jest wytycznym na przyszłość dla edukacji teologicznej w Europie Środkowej i Wschodniej. Wyzwaniem dla teologicznej edukacji w prawosławiu, wciąż nastawionej głównie na kształcenie jedynie duchowieństwa, jest otwarcie się na potrzebę teologicznej interpretacji współczesności oraz na zaangażowanie ekumeniczne. Wyzwaniem dla kościołów protestanckich, które zachowały tradycyjne nauczanie akademickie nakierowane na potrzeby własnych konfesji, jest rozwijanie ju ż istniejących instytucji edukacji ekumenicznej w kontekście teologii ekumenicznej. W przypadku protestanckich wspólnot ewangelikalnych, formy edukacji teologicznej nastawione są głównie na udział szerokiej publiczności i mają charakter ewangelizacyjno-misyjny. Na zakończenie artykułu Autor przytoczył zalecenie raportu z Herrnhut (1980) i konkludował: „Edukacja teologiczna odgrywa istotna rolę wspomagającą Kościoły w odpowiedzi na imperatyw ekumeniczny”.
Dąbrowska-Macura Wiesława, Wspólnota – klucz do jedności. Kościół jako koinonia według raportów końcowych dialogu katolicko-zielonoświątkowego, Świdnica 2008, ss. 330, ISBN 978-83-60663-13-4
Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Die Arbeitsmigration als eine neue religiös-moralische Herausforderung für die Kirchen am Beispiel Polens
Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Artykuł ukazuje jak niezwykle złożonym jest zjawisko współczesnych migracji zarobkowych. Obejmuje bowiem aspekty społeczne, polityczne, ekonomiczne, kulturowe, moralne, religijne i pastoralne. Punkt pierwszy i drugi prezentują wyjazdy zarobkowe na tle współczesnych ruchów migracyjnych. W mobilności społecznej widzi się dziś „znak czasu” Współczesne ruchy migracyjne przybierają bardzo różne formy, gdyż różnorodne są ich przyczyny. Inna jest mobilność osób wynikająca ze swobodnie dokonanego wyboru, a inna ta, która rodzi się ze wszelkiego rodzaju przymusu: ideologicznego, politycznego, ekonomicznego lub jakiegokolwiek innego. Polska jest dość znamiennym przykładem zmian w tendencjach migracyjnych. Począwszy od lat dziewięćdziesiątych nowa emigracja zarobkowa Polaków jest odpowiedzią na propagowane wezwanie do przedsiębiorczości, a nie tylko przymusu spowodowanego niesprzyjającymi okolicznościami, np. bezrobociem. Wyjazd za granicę nie jest pojmowany wyłącznie jako ratunek przed biedą czy nędzą, lecz stanowi akt podjęcia ryzyka dla szeroko rozumianej poprawy bytu. Punkt trzeci krótko charakteryzuje nauczanie Kościoła w sprawie migracji zarobkowej. Wspomniano encyklikę Laborem exercens, uchwały II Polskiego Synodu Plenarnego, list Episkopatu Polski i dwa listy pasterskie Biskupa Opolskiego. Skutki religijno-moralnym migracji w punktach prezentuje bliżej punkt czwarty. Wyakcentowano m.in. fakty, że sytuacja wyobcowania z kultury ojczystej prowadzi często do deprecjacji wartości i norm dotychczasowego systemu społecznego i braku zastąpienia ich nowymi. Rozwody prowadzą często do powtórnych związków, konkubinatów lub powtórnych małżeństw. Rozdzielenie rodzin prowadzi także do innego rodzaju zastępczych małżeństw, a mianowicie tzw. „małżeństw weekendowych”. Emigracja czasowa rzutuje na relacje rodziców z dziećmi, które pozostają w kraju. Taka sytuacja zaburza rozwój osobowościowy dziecka, utrudnia jego właściwe wychowanie i poczucie bezpieczeństwa. Nowa sytuacja, w jakiej znaleźli się emigranci, powoduje też osłabienie życia religijnego i szybkie uleganie procesom zeświecczenia. We wnioskach zaznaczono, że chrześcijanie w inni szukać sposobów wychodzenia naprzeciw pilnym potrzebom materialnym i duchowym emigrantów. Kościoły świadome tego, że rozłąka wynikła z powodu wyjazdu zarobkowego łatwo pociąga za sobą fatalne następstwa moralne i religijne, winne wspierać wysiłki na rzecz łączenia rodzin.
Dokumente des Zweiten Vatikanischen Konzils als katholische Grundlage für den Dialog mit dem Islam
Nowak, Joachim (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Problem stosunku Kościoła katolickiego do innych wyznań i religii należy do centralnych zagadnień Soboru Watykańskiego II. Trzy dokumenty soborowe tworzą podstawę do dialogu z islamem i do pokojowego współżycia chrześcijan i wyznawców innych religii. Są nimi: Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate i Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae. Pierwszy z powyższych tekstów Soboru mówi o możliwości zbawienia, która dosięga także muzułmanów. Drugi wyraża się bardzo pozytywnie o tym, co łączy muzułmanów i chrześcijan. Trzeci z kolei zwraca uwagę na prawa człowieka, na podstawie których ludzie różnych przekonań mogą prowadzić pokojowy dialog. Te dokumenty tworzą podstawę do pokojowego współżycia katolików z muzułmanami. Sobór Watykański II zwrócił uwagę na to, aby w każdej innej religii szukać tego, co dobre i prawdziwe, a nie koncentrować się tylko na tym, co jest zgodne z dotychczasową nauką Kościoła. Według Soboru powinniśmy patrzeć na przedstawicieli innych religii monoteistycznych jako na braci i siostry wierzących w jednego Boga i żyć z nimi w szeroko rozumianym dialogu.
Eklezjologia wspólnoty w dialogach ekumenicznych z udziałem Kościoła katolickiego. Specyfika dialogu katolicko-zielonoświątkowego
Dąbrowska-Macura, Wiesława (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Ekumeniczne nowości wydawnicze
Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Erzbischöfe und Metropoliten im Lichte des Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium
Madey, Johannes (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Pierwsza część artykułu służy autorowi do wprowadzenia czytelnika w świat podstawowych pojęć dotyczących struktury organizacyjnej Kościoła: „starsi” (presbyteroi), „biskup” (episkopos), metropolia (metropoleis), „Katholikos” czy „Patriarcha”. Bardziej szczegółowo prezentuje kształtowanie się podstawowych pojęć związanych z hierarchią Kościoła w czasie pierwszych ogólno-kościelnych soborów i lokalnych synodów. W kolejnych punktach Autor na przykładach ukazuje historyczny rozwój wymienionych w tytule pojęć aż do czasów Jana Pawła II, który w 1990 roku promulgował Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich. Ustaleniami prawnymi dotyczącymi arcybiskupów i metropolitów zajmują się czwarty, piąty i szósty „tytuł” tegoż Kodeksu. Lektura artykułu wyjaśnia prawne ujęcia i pozwala je zrozumieć w szerszym kontekście historycznym i eklezjologicznym.
Hintz Marcin, Etyka ewangelicka i jej wymiar eklezjalny. Studium historyczno-systematyczne, Warszawa 2007, ss. 464.
Juros, Helmut (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Icone Mariane vivono all’est dell’Oder
Napiórkowski, Stanisław Celestyn (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Artykuł, który jest tekstem wykładu wygłoszonym przez Autora na Papieskim Wydziale Teologicznym „Marianum” w dniu 5 października 2008 roku z okazji wręczenia mu mariologicznej nagrody ufundowanej przez Rene Laurentina: „Premio Rene Laurentin – pro Ancilla Domini”, dowodzi, że klasyczna teologia obecności w ikonie osoby na niej przedstawianej przypomina teologię obecności sakramentalnej, podczas gdy „polska teologia”, która doszła i dochodzi do głosu z okazji peregrynacji kopii obrazu jasnogórskiego lub pustej ramy, jest wyraźnie inna – eklezjologiczna. Wywód Autora składa się z dwóch części: pierwsza część opowiada o życiu maryjnych ikon w Europie wschodniej – nad Dnieprem, Dniestrem, Wołgą i Donem; druga część informuje o tym, jak maryjne ikony żyją w Europie środkowej, a ściśle – nad Wisłą.
Igielski Zbigniew, Sikhizm, Kraków 2008, ss. 136, Wydawnictwo WAM, ISBN 978-83-7505-045-5.
Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Jaklewicz Tomasz, Święty grzesznik. Formuła Marcina Lutra simul iustus et peccator w kontekście ekumenicznym, Wydawnictwo KUL, Lublin 2006, ss. 379, ISBN 83-7363-341-3.
Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Jaskóła Piotr, Wyznania chrześcijańskie bez jedności z Rzymem, Opole: Red. Wydaw. WT UO 2008, 158 s., bibliogr., Uniwersytet Opolski: Wydział Teologiczny, seria: Podręczniki i Skrypty 11, ISBN 978-83-60244-75-3.
Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Klauza Karol, Teokalia – Piękno Boga. Prolegomena do estetyki dogmatycznej, Lublin 2008, ss. 356 + CD Materiał ilustracyjny, ISBN 978-83-7363- 663-7.
Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Konrad Adenauer und die deutsche und europäische Einigung. Visionen und politische Strategien
Aschoff, Hans-Georg (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Tytuł rozwinięty został w siedmiu punktach. Najpierw ukazano sam ą ideę Europy począwszy od czasów cesarstwa rzymskiego aż po czasy współczesne (1). Potem przedstawiono drogę Adenauera do urzędu kanclerza Niemiec (2). Kolejne punkty skoncentrowały się na założeniach polityki Adenauera w odniesieniu do Niemiec i Europy (3) i etapach jednoczenia się Europy (4). Szczegółowo rozważono również tzw. „problem Niemiec” – granicy wewnątrzniemieckiej i podzielonego Berlina. Interesująco ukazano zasługi Adenauera w procesie pojednania Niemców z Francuzami (6). Ostatni punkt pokazuje zasługi Adenauera dla wewnętrznej integracji Niemiec (7).
Kostorz Jerzy, Ekumeniczny wymiar posoborowej katechezy w Polsce, Opole 2007, ss. 318, ISBN 978-83-60244-64-7.
Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Koziróg Bernard, Geneza, dzieje i teologia adwentyzm u w latach 1831-1939, Wydawnictwo „Signa Temporis”, Podkowa Leśna 2008, ss. 302; ISBN 978-83-925758-3-2.
Rabiej, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Kwestia Holokaustu w dokumentach Kościoła katolickiego
Ignatowski, Grzegorz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
The official Catholic-Jewish dialogue began after the publication of the Declaration on the Relationship of the Church to Non-Christian Religions Nostra aetate by the Second Vatican Council in October 28, 1965. Two modern events have had the important influence on the attitude of Jews to the dialogue with Christians: the attempt to annihilate the Jewish people during World War II and the establishment of the State of Israel. However, two post-Conciliar documents of the Catholic Church Guidelines and Suggestions for Implementing the Conciliar Declaration Nostra aetate no 4 published on December 3, 1974 and Notes on the correct way to present the Jews and Judaism in preaching and catechesis in the Roman Catholic Church issued on June 24, 1985 do not take up the problem of the Holocaust in detail. A much later document entitled We Remember: A Reflection on the Shoah from March 19, 1998 emphasizes that the Holocaust was the breaking point in the Catholic-Jewish relations. It also reject any form of anti-Semitism and racism. Unfortunately the official statements do not present the Holocaust as a unique event in history, of the extraordinary meaning for the Christianity.
Les peace studies – une discipline nouvelle
Arjakovsky, Antoine (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)
Autor, znany ekumenista, aktualnie dyrektor Instytutu Ekumenicznego w Uniwersytecie Katolickim we Lwowie, w swoim studium uzasadnia miejsce nowej dyscypliny naukowej, która od ponad trzydziestu lat próbuje usadowić się wśród dziedzin wiedzy. W innych językach przyjmuje swą nazwę jako „conflictologie” („konflitologia”), albo „théologie de la paix” („teologia pokoju”). Niezależnie od brzmienia zawsze chodzi o międzydyscyplinarną dziedzinę wiedzy, która ma swe odniesienia do filozofii, teologii, prawa, historii, medycyny i psychologii. Jej zasadniczym polem zainteresowania jest poznanie mechanizmów prowadzących do przemocy i sposobów przywracania pokoju w obszarze lokalnych czy międzynarodowych konfliktów. Dla uzasadnienia prawomocnych podstaw nowej dziedziny wiedzy A. Arjakovsky przypomina zarówno dzieła klasyków, jak np. I. Kanta, Projekt stałego pokoju (1795), jak i deklaracje Organizacji Narodów Zjednoczonych, np. Agenda dla pokoju (1992). Nowa dyscyplina karmi się także tekstami nauczania apostolskiego papieży ostatnich stuleci, np. encyklika Jana XXIII, Pacem in terris. Tak bogate zaplecze źródłowe sprawia, że „konflitologia” weszła na stałe w program nauczania uniwersyteckiego np. w Irlandzkiej Szkole Studiów Ekumenicznych. Powstały instytuty zajmujące się peace studies, np. w Uniwersytecie Notre Dame – USA (Joan B. Kroc Institute for International Peace Studiem), w La Paz – Boliwia (l’Instituto Superior Ecumenico Andino de Theologia), w Heidelbergu – Niemcy (Instytut Ekumeniczny). Szereg działań różnych organizacji kościelnych o wymiarze interkonfesyjnym stara się wspomóc inicjatywy w obrębie studiów nad pokojem. Zapewne trzeba zaliczyć tu lansowany przez Światowa Radę Kościołów program Dziesięciolecie dla przezwyciężenia przemocy (Décennie pour vaincre la violence – D W , 2001). W tym duchu postrzegana jest także Karta ekumeniczna (Charta oecumenica). Przyjęta przez większość Kościołów chrześcijańskich może ona stanowić program dla pogłębionych studiów nad pokojem. Autor wylicza wiele jeszcze innych inicjatyw karmiących działania na rzecz pokoju (np. Tygodnie społeczne – Semaines Sociales w Paryżu: 2006 i 2007), czy też projekty rumuńskie (Uzdrowienie pamięci – Healing of Memories, Most między Kościołami – Bridge between Churches, Kultury i religie – Cultures and Religions). Katolog wielu jeszcze innych przedsięwzięć ma potwierdzać zasadność nowej dziedziny wiedzy, dyscypliny uniwersyteckiego kształcenia. Dla potwierdzenia tej tezy autor odwołuje się do dzieł filozofów (Paul Ricoeur, René Gerard), nawiązuje do nauczania Jana Pawła II. W końcu przypomina również odpowiednie teksty biblijne (Mt 5,1- 11; 10,34.38.42; Rz 12,21; Ap 21,4).

Przeglądaj

Przeglądaj Studia Oecumenica, 2008, T. 8 wg Tytuł