Studia Oecumenica, 2008, T. 8
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/30861
Przeglądaj
Przeglądaj Studia Oecumenica, 2008, T. 8 wg Data wydania
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 32
- Wyników na stronę
- Opcje sortowania
Pozycja Theologische Ausbildung im Horizont der ÖkumeneWerner, Dietrich (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Artykuł poświęcony został istotnej dla działalności Światowej Rady Kościołów kwestii teologicznego kształcenia w wymiarze ekumenicznym. Jednym z kluczowych pojęć programu teologicznego kształcenia wypracowanego przez ŚRK było pojęcie „kontekstualności”. Pojęcie to pełniło rolę swoistego katalizatora dla rozwoju w Kościołach wielu różnych prądów kontekstualnej teologii. Historycznym fundamentem zaangażowania ŚRK w kwestii kształcenia była w ogóle praca edukacyjna prowadzona zwłaszcza wśród biednej młodzieży oraz w krajach misyjnych. Autor omówił najważniejsze projekty edukacyjne realizowane w przeszłości, zwłaszcza w krajach Azji południowo-wschodniej, które przybrały formę sieci placówek teologicznego kształcenia. Istotnym aspektem teologicznego kształcenia stały się także projekty interkontekstualne, polegające na wymianie studentów i wykładowców z różnych regionów świata. Przyczyniły się one do poszerzenia horyzontów teologicznego myślenia, a także odnalezienia nowych impulsów dla ekumenicznego zaangażowania i rozwoju międzykulturowego i międzyreligijnego dialogu. Zdaniem Autora, doświadczenie to, które wcześniej dostępne było jedynie w węższym zakresie, w XXI w. winno przyjąć centralne hermeneutyczne i praktyczne znacznie w Kościołach, które również uczestniczą w światowym procesie globalizacji. W dalszej części artykułu przedstawiono przebieg podejmowanej przez ŚRK refleksji nad kwestią ekumenicznej formacji oraz wyzwaniami, które stawia w tym względzie XXI w. W ramach tej refleksji sytuują się konsultacje prowadzone w ramach projektu f Edynburg 2010, przypominającego setną rocznicę Światowej Konferencji Misyjnej. Pośród zróżnicowanej tematyki jeden z zakresów tematycznych dotyczy też istoty teologicznego wykształcenia. Istotne pytanie, jakie winno w tym procesie znaleźć odpowiedź, dotyczy impulsów, które mogłyby wyjść z Kościołów dla przeciwdziałania sile globalizacji, zmierzającej do kulturowego ujednolicenia świata na wzór zachodni.Pozycja Problem eklezjalnej jedności prawosławia w dzisiejszej EuropieKałużny, Tadeusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pozycja Being in the Presence of Christ. The Finnish Luther Interpretation and the Justification DebateWitte, Pieter de (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Artykuł przedstawia osiągnięcia fińskiej szkoły interpretacji Lutra i podejmuje próbę oceny jej znaczenia dla aktualnego dialogu pomiędzy luteranami i katolikami, ze szczególnym uwzględnieniem dialogu na temat usprawiedliwienia. Jak przyznał Autor artykułu, ekumeniczne znaczenie „Finów” leży w tym, że odkrywają oni w pracach Lutra bogatszą i bardziej złożoną wizję wiary chrześcijańskiej niż ma to miejsce w niektórych formach współczesnej teologii luterańskiej. W pierwszej części artykułu Autor dokonał ogólnej charakterystyki fińskiej szkoły interpretacji Lutra. Druga część ukazuje, na czym polega znaczenie i wkład dzieła fińskiej szkoły w dialog na temat usprawiedliwienia. W ostatniej części podjęto temat usprawiedliwienia w szerszej perspektywie teologicznej, do której istotne elementy wniosła fińska interpretacja Lutrowej nauki o usprawiedliwieniu.Pozycja Erzbischöfe und Metropoliten im Lichte des Codex Canonum Ecclesiarum OrientaliumMadey, Johannes (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pierwsza część artykułu służy autorowi do wprowadzenia czytelnika w świat podstawowych pojęć dotyczących struktury organizacyjnej Kościoła: „starsi” (presbyteroi), „biskup” (episkopos), metropolia (metropoleis), „Katholikos” czy „Patriarcha”. Bardziej szczegółowo prezentuje kształtowanie się podstawowych pojęć związanych z hierarchią Kościoła w czasie pierwszych ogólno-kościelnych soborów i lokalnych synodów. W kolejnych punktach Autor na przykładach ukazuje historyczny rozwój wymienionych w tytule pojęć aż do czasów Jana Pawła II, który w 1990 roku promulgował Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich. Ustaleniami prawnymi dotyczącymi arcybiskupów i metropolitów zajmują się czwarty, piąty i szósty „tytuł” tegoż Kodeksu. Lektura artykułu wyjaśnia prawne ujęcia i pozwala je zrozumieć w szerszym kontekście historycznym i eklezjologicznym.Pozycja Wielka rodzina mniejszości narodowo-etnicznych w Unii EuropejskiejRabiej, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Author of paper seeks understanding and cooperation between people representing different nations and cultures, regional education in the „little homeland”, pertaining to the multicultural dialogue, creates the sense of community. Regional education livens up practical teaching (it reorganises the course and the forms of work, teaches to be tolerant and introduces the bases for dialogue), but it requires the traditional and closed education to be abandoned and the open one, focusing on the environment and offering cooperation, to be embraced instead. The new type of education has both an axionormative and a pragmatic dimension, which makes it offer the following advantages: (1) educational advantages, providing knowledge about the region and shapes the regional identity; (2) cultural advantages – showing cultural models and their importance for the local community; (3) enriching human capital and thus supporting animation of social changes, thus addressing social needs by stimulating the activity around the local heritage. The little homeland may function as the source of universal sociocultural values uniting people representing different nations, cultures and religions. In this way it supports the process of European integration. If the relation between the little homeland and Europe is perceived dynamically and contextually, the relationship between the little homeland and Poland will be built. The little homeland generates information that reaches Europe and is exposed to European sociocultural influences in return. The main educational tasks to be performed in this respect include: (1) reduction of the distance between the feelings of inferiority caused by one’s origin and one’s self-esteem and (2) development of the dialogue and social cooperation for the sake of the common good. Active participation in the little homeland influences one’s European identity by means of accepting and developing the values that unite people. Such an identity is formed through the bottom-up and top-down mechanism operating within the society. If the bottom-up dimension is identified with a strong local identity of the „little homeland”, this homeland will remain open to European values, considering them to be an opportunity for its own development. This, however, requires a lot of grassroots work.Pozycja Nationale Identität im Kontext des ökumenischen DialogsNossol, Alfons (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Artykuł rozważa ważną, ale wciąż niedocenianą problematykę, która w dużej mierze utrudnia dialog międzykonfesyjny i ekumeniczne zbliżenie chrześcijańskich Kościołów. W szczególności chodzi tu o dialog ekumeniczny pomiędzy Kościołami Środkowo- i Południowo-Wschodniej Europy, czyli o Kościoły w tych krajach, które w przebiegu własnej historii na wiele lat utraciły swoją suwerenność na rzecz wielkich mocarstw: osmańskiego, carskiego, austro-węgierskiego i pruskiego. Realizację „imperatywu chrześcijańskiego sumienia” utrudniają bowiem tym Kościołom nie tyle faktycznie istniejące różnice doktrynalne, ile raczej historycznie uwarunkowane, zbyt daleko idące utożsamianie się owych Kościołów ze sprawą narodową, zbyt głęboko w strukturę tych Kościołów sięgająca symbioza elementów narodowych i religijnych, kościelnych i politycznych. To zatarcie granicy pomiędzy tym, co Boże, a tym, co cesarskie sprawia, że wciąż na nowo stawiane są one przed zasadniczym dylematem: z jednej strony nie chcą i nie mogą wyłamać się z solidarności ze swoją nacją, tym bardziej, że każdy z tych Kościołów i wyznań jest z nią, w rezultacie długiego procesu historycznego nierozdzielnie stopiony (Polacy = katolicy; Rosjanie/Serbowie = prawosławni). Z drugiej zaś strony wierność wobec zasadniczej misji każę tym Kościołom głosić orędzie Ewangelii, dla którego etniczne czy narodowe różnice nie m ają żadnego znaczenia. Tak więc pozostają one w permanentnym stanie napięcia pomiędzy nacjonalnym partykularyzmem, obciążonym pamięcią doznanych krzywd, resentymentami i stereotypami wobec innych nacji, a ewangelicznym wezwaniem do realizacji ekumenicznej jedności. W dobie ekumenicznego dialogu Kościoły Środkowo- i Południowo-Wschodniej Europy postawione zostały wobec historycznego wyzwania, które nakazuje, by lojalność wobec własnej nacji zastąpiły ekumeniczną solidarnością! To wyzwanie narzuca konieczność nowego samookreślenia się tych Kościołów z wyraźnym zdefiniowaniem ich stosunku do narodu i państwa. Bowiem tylko wtedy, kiedy Kościoły te przestaną określać się jako monopolistyczne, obejmujące całą nację i ogólnie wiążące społeczności wierzących, i kiedy staną się społecznościami wierzących, które bardziej zakotwiczone są w społeczeństwie cywilnym, aniżeli w narodzie, dopiero wtedy wiara zasadniczo i de facto stanie się wiarą mniej narodową, a bardziej ewangeliczną. Przeprowadzenie wyraźnej granicy pomiędzy tym, co Boże, a tym, co cesarskie w dużej mierze ułatwi realizację dialogu i ekumenicznego zbliżenia.Pozycja Klauza Karol, Teokalia – Piękno Boga. Prolegomena do estetyki dogmatycznej, Lublin 2008, ss. 356 + CD Materiał ilustracyjny, ISBN 978-83-7363- 663-7.Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pozycja Scripture, Authority and the Formation of Doctrine. Evangelical ReflectionsJowers, Dennis W. (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Artykuł stanowi próbę systematycznego przedstawienia stanowiska chrześcijan ewangelikalnych odnośnie do rozumienia Pisma św., autorytetu i kwestii formowania się doktryny wiary. Mimo że niektóre poglądy wśród samych chrześcijan ewangelikalnych podlegają zróżnicowaniu i występuje wśród nich pluralizm opinii, celem Autora artykułu było przedstawienie jednorodnego stanowiska. Adresowane było ono przede wszystkim do katolików, w kontekście dialogu katolicko- ewangelikalnego. Według Autora, poglądy katolików i chrześcijan ewangelikalnych we wspomnianych kwestiach nierzadko pozostają zbieżne, a jednak przestrzeń podziału pomiędzy obiema konfesjami pozostaje bardzo szeroka. Aby osiągnąć wzajemne porozumienie obie strony winny więc uznać znaczenie i doniosłość stanowiska drugiej strony. W tym celu w końcowej konkluzji sformułowano konkretne postulaty, skierowane do obu stron, mające na względzie takie wyjaśnienie i interpretację własnych stanowisk, by nie negowały one lub pozostawały w sprzeczności z odnośnymi stanowiskami drugiej strony.Pozycja Challenges for Ecumenical Learning in Theological Education in the 21st CenturyRaiser, Konrad (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Artykuł Konrada Raisera stanowi zapis wystąpienia w monasterze Sambata w Rumunii na konsultacji pt. „Przyszłość Edukacji teologicznej w Europie Środkowej i Wschodniej”. Konferencja ta sytuuje się w ciągu konsultacji odbywanych na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat przy wydatnym zaangażowaniu Światowej Rady Kościołów. Dotychczas jednak tematyka edukacji teologicznej nie była stawiana na pierwszym miejscu. Konsultacje przeprowadzone w Herrnhut w 1980 r. i w Oslo w 1996 ujawniły w krajach Europ Środkowej i Wschodniej tradycyjne struktury edukacji teologicznej, nastawionej na kształcenie duchowieństwa. Do 1989/90 kraje tego obszaru - z wyjątkiem Grecji - poddane były reżimowi komunistycznemu. Ścisła kontrola państwa nie pozostawiała miejsca na inne formy edukacji teologicznej, jak przygotowanie przyszłych księży i pastorów. Nieco lepiej wyglądała sytuacja edukacji teologicznej w katolickiej Polsce i ewangelickiej NRD. Europa Wschodnia, o przeważającej obecności kościołów prawosławnych otrzymała po 1990 r. impuls do gwałtownego rozwoju tłumionej wcześniej edukacji teologicznej. Posiadając wielowiekowe tradycje w tej dziedzinie, kościoły te musiały ją jedynie adaptować do nowych warunków. Otwierano nowe akademie, seminaria, a wydziały teologii zostały przywrócone do państwowych uniwersytetów. Podobny rozkwit przeżyły katolickie i protestanckie instytucje edukacji teologicznej. W krajach o większości katolickiej i protestanckiej ju ż dawniej istniały, albo też po okresie przełomu 1990 r. powstały Rady Ekumeniczne, zrzeszające Kościoły prawosławne i protestanckie, niekiedy także Kościół rzymskokatolicki na zasadzie obserwatora. Niestety, z wyjątkiem Rumunii ciała takie są nadal nieobecne w krajach o większości prawosławnej. Odnotować należy fakt wzmocnienia edukacji teologicznej w Kościele rzymskokatolickim po Soborze Watykańskim II, dzięki zapisom Dyrektorium ekumenicznego. Wiele otwarcia wniósł też dokument studyjny grupy Watykan–Geneva z 1993 r. pt. Formacja ekumeniczna. Refleksje i sugestie ekumeniczne. Stwierdzić jednak trzeba, że rozwój edukacji ekumenicznej w Kościele katolickim pod koniec XX wieku zbiegł się z umacnianiem się tendencji do konfesjonalizmu, ujawniającej się w nawet od wielu lat działających wielowyznaniowych teologicznych instytucjach edukacyjnych. Ostatnia część artykułu poświęcona jest wytycznym na przyszłość dla edukacji teologicznej w Europie Środkowej i Wschodniej. Wyzwaniem dla teologicznej edukacji w prawosławiu, wciąż nastawionej głównie na kształcenie jedynie duchowieństwa, jest otwarcie się na potrzebę teologicznej interpretacji współczesności oraz na zaangażowanie ekumeniczne. Wyzwaniem dla kościołów protestanckich, które zachowały tradycyjne nauczanie akademickie nakierowane na potrzeby własnych konfesji, jest rozwijanie ju ż istniejących instytucji edukacji ekumenicznej w kontekście teologii ekumenicznej. W przypadku protestanckich wspólnot ewangelikalnych, formy edukacji teologicznej nastawione są głównie na udział szerokiej publiczności i mają charakter ewangelizacyjno-misyjny. Na zakończenie artykułu Autor przytoczył zalecenie raportu z Herrnhut (1980) i konkludował: „Edukacja teologiczna odgrywa istotna rolę wspomagającą Kościoły w odpowiedzi na imperatyw ekumeniczny”.Pozycja Starożytni świadkowie wiary. Kościoły przedchalcedońskie w dialogu z Kościołem rzymskokatolickimKantyka, Przemysław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)The Pre-Chalcedonian Churches constitute a large group between the Ancient Oriental Churches. They are: Coptic Orthodox Patriarchate of Egypt, Orthodox Church of Ethiopia, Orthodox Church of Eritrea, Syrian Orthodox Patriarchate of Antioch and All the East, Syrian Orthodox Church of Malankar, Armenian Apostolic Church (Catholicosate of all Armenians: See of Etchmiadzine and Catholicosate of Cilicia: See of Antel ias-Beyruth). This group of Churches broke down with the great Ecumeny of the whole Church because of incapability to adopt the doctrinal statement of the Council of Chalcedon (451) about two natures: human and divine in one Person of the Son of God, the Word Incarnate. In fact – due to the terminological insufficiency - the chalcedonian doctrine elaborated in Greek was presented to them in Syriac as backing the nestorianism. Theological declarations signed by the Roman popes and the heads of the Pre- Chalcedonian Churches confirmed the common christological faith. The agreements were expressed in the terms used by Chalcedon: the Union between the divinity and humanity of Christ is real, perfect, without blending or mingling, without confusion, without alteration, without division. Thus the suspected monophysitism of the Oriental Orthodox Churches has been finally overcome. Apart of this, the International Joint Commission for Theological Dialogue Between the Catholic Church and the Oriental Orthodox Churches was established in 2003. On the opportunity of its yearly meetings (from 2004 to 2008) the Commission prepared an agreed statement on the nature and the constitution of the Church, which is due to be presented later on this year. However, the reached level of doctrinal consensus already permitted to establish the limited sacramental hospitality between the Roman Catholic Church and the Syrian Orthodox Church.Pozycja Mazurek Sławomir, Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszawa: Wydaw. Instytutu Filozofii i Socjologii PAN 2008, ss. 270 + 2, ISBN 978-83-7388-161-7.Wolsza, Kazimierz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pozycja Orthodox Women in Theological EducationKasselouri-Hatzivassiliadi, Eleni (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Edukacja teologiczna została określona jako zadanie motywowania, wyjaśniania i umożliwiania ludowi Bożemu rozwijania jego darów oraz angażowania się swoim życiem w służbę innym. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat teologia przeszła swego rodzaju paradygmat zmian. Wśród różnych perspektyw teologicznych i teologiczno-edukacyjnych interesującym wydaje się być głos kobiet teologów /teolożek/ i feministek. Postulują one, aby: 1/ edukacja teologiczna ujmowana była w perspektywie ekumenicznej i pluralistycznej (w zakresie tradycji, kontekstu, podłoża etnicznego, rodzaju, etc.); 2/ edukacja teologiczna nie była oparta wyłącznie na duchownych; 3/ poddawać ocenie epistemologiczne podstawy teologii (uczyć analizy zamiast wyłącznie faktów historycznych oraz odkryć w Biblii i Tradycji elementy androgeniczne); 4/ wzmocnić odniesienie teorii do praktyki, integrować teologię z życiem. Dyskusja nad zagadnieniami feminizmu i teologii feministycznej nie została jeszcze podjęta w szerokim kontekście prawosławia, choć zdarzają się prace nad tym i zagadnieniami prowadzone na Zachodzie i w Grecji. We Wschodniej i Środkowej Europie natomiast sytuacja wygląda odmiennie. Tam kobiety na równi z mężczyznami zaangażowane są w nauczanie katechezy, śpiew i prowadzenie chórów kościelnych, są członkami rad parafialnych i diecezjalnych. Nieobecna jest natomiast teologia feministyczna, którą jest kojarzona z modernizmem jako herezja tak przez duchownych, jak w kręgach akademickich. W wielu miejscach kobietom jeszcze do niedawna odmawiano wstępu na wydziały teologiczne czy nawet seminaria naukowe i ekumeniczne. W kontekście greckim kobiety stanowią znakomitą większość pomiędzy nauczycielami religii prawosławnej w szkołach. Natomiast jedynie 30 proc, zajmuje wyższe stanowiska, pomimo lepszego zazwyczaj wykształcenia. Podobna sytuacja występuje na wydziałach teologii, gdzie większość studentów to kobiety. W kadrze naukowej stanowią zaś jedynie 30 proc. W opinii Autorki, prawosławne teolożki powinny wypracować własny model uprawiania teologii. „Kobieca twarz” teologii prawosławnej jest wciąż nieznana to powinno ulec zmianie. Nadszedł czas na poddanie ponownej analizie androcentryczne uprzedzenia w tradycji prawosławnej, które determinowały praktykę i postawę Kościoła. Należy przy tym wziąć pod uwagę doświadczenia zachodnich teolożek, ich cierpienia i otwarte pytania przez nie stawiane.Pozycja Dokumente des Zweiten Vatikanischen Konzils als katholische Grundlage für den Dialog mit dem IslamNowak, Joachim (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Problem stosunku Kościoła katolickiego do innych wyznań i religii należy do centralnych zagadnień Soboru Watykańskiego II. Trzy dokumenty soborowe tworzą podstawę do dialogu z islamem i do pokojowego współżycia chrześcijan i wyznawców innych religii. Są nimi: Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate i Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae. Pierwszy z powyższych tekstów Soboru mówi o możliwości zbawienia, która dosięga także muzułmanów. Drugi wyraża się bardzo pozytywnie o tym, co łączy muzułmanów i chrześcijan. Trzeci z kolei zwraca uwagę na prawa człowieka, na podstawie których ludzie różnych przekonań mogą prowadzić pokojowy dialog. Te dokumenty tworzą podstawę do pokojowego współżycia katolików z muzułmanami. Sobór Watykański II zwrócił uwagę na to, aby w każdej innej religii szukać tego, co dobre i prawdziwe, a nie koncentrować się tylko na tym, co jest zgodne z dotychczasową nauką Kościoła. Według Soboru powinniśmy patrzeć na przedstawicieli innych religii monoteistycznych jako na braci i siostry wierzących w jednego Boga i żyć z nimi w szeroko rozumianym dialogu.Pozycja Dąbrowska-Macura Wiesława, Wspólnota – klucz do jedności. Kościół jako koinonia według raportów końcowych dialogu katolicko-zielonoświątkowego, Świdnica 2008, ss. 330, ISBN 978-83-60663-13-4Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pozycja Konrad Adenauer und die deutsche und europäische Einigung. Visionen und politische StrategienAschoff, Hans-Georg (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Tytuł rozwinięty został w siedmiu punktach. Najpierw ukazano sam ą ideę Europy począwszy od czasów cesarstwa rzymskiego aż po czasy współczesne (1). Potem przedstawiono drogę Adenauera do urzędu kanclerza Niemiec (2). Kolejne punkty skoncentrowały się na założeniach polityki Adenauera w odniesieniu do Niemiec i Europy (3) i etapach jednoczenia się Europy (4). Szczegółowo rozważono również tzw. „problem Niemiec” – granicy wewnątrzniemieckiej i podzielonego Berlina. Interesująco ukazano zasługi Adenauera w procesie pojednania Niemców z Francuzami (6). Ostatni punkt pokazuje zasługi Adenauera dla wewnętrznej integracji Niemiec (7).Pozycja Eklezjologia wspólnoty w dialogach ekumenicznych z udziałem Kościoła katolickiego. Specyfika dialogu katolicko-zielonoświątkowegoDąbrowska-Macura, Wiesława (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pozycja Les peace studies – une discipline nouvelleArjakovsky, Antoine (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Autor, znany ekumenista, aktualnie dyrektor Instytutu Ekumenicznego w Uniwersytecie Katolickim we Lwowie, w swoim studium uzasadnia miejsce nowej dyscypliny naukowej, która od ponad trzydziestu lat próbuje usadowić się wśród dziedzin wiedzy. W innych językach przyjmuje swą nazwę jako „conflictologie” („konflitologia”), albo „théologie de la paix” („teologia pokoju”). Niezależnie od brzmienia zawsze chodzi o międzydyscyplinarną dziedzinę wiedzy, która ma swe odniesienia do filozofii, teologii, prawa, historii, medycyny i psychologii. Jej zasadniczym polem zainteresowania jest poznanie mechanizmów prowadzących do przemocy i sposobów przywracania pokoju w obszarze lokalnych czy międzynarodowych konfliktów. Dla uzasadnienia prawomocnych podstaw nowej dziedziny wiedzy A. Arjakovsky przypomina zarówno dzieła klasyków, jak np. I. Kanta, Projekt stałego pokoju (1795), jak i deklaracje Organizacji Narodów Zjednoczonych, np. Agenda dla pokoju (1992). Nowa dyscyplina karmi się także tekstami nauczania apostolskiego papieży ostatnich stuleci, np. encyklika Jana XXIII, Pacem in terris. Tak bogate zaplecze źródłowe sprawia, że „konflitologia” weszła na stałe w program nauczania uniwersyteckiego np. w Irlandzkiej Szkole Studiów Ekumenicznych. Powstały instytuty zajmujące się peace studies, np. w Uniwersytecie Notre Dame – USA (Joan B. Kroc Institute for International Peace Studiem), w La Paz – Boliwia (l’Instituto Superior Ecumenico Andino de Theologia), w Heidelbergu – Niemcy (Instytut Ekumeniczny). Szereg działań różnych organizacji kościelnych o wymiarze interkonfesyjnym stara się wspomóc inicjatywy w obrębie studiów nad pokojem. Zapewne trzeba zaliczyć tu lansowany przez Światowa Radę Kościołów program Dziesięciolecie dla przezwyciężenia przemocy (Décennie pour vaincre la violence – D W , 2001). W tym duchu postrzegana jest także Karta ekumeniczna (Charta oecumenica). Przyjęta przez większość Kościołów chrześcijańskich może ona stanowić program dla pogłębionych studiów nad pokojem. Autor wylicza wiele jeszcze innych inicjatyw karmiących działania na rzecz pokoju (np. Tygodnie społeczne – Semaines Sociales w Paryżu: 2006 i 2007), czy też projekty rumuńskie (Uzdrowienie pamięci – Healing of Memories, Most między Kościołami – Bridge between Churches, Kultury i religie – Cultures and Religions). Katolog wielu jeszcze innych przedsięwzięć ma potwierdzać zasadność nowej dziedziny wiedzy, dyscypliny uniwersyteckiego kształcenia. Dla potwierdzenia tej tezy autor odwołuje się do dzieł filozofów (Paul Ricoeur, René Gerard), nawiązuje do nauczania Jana Pawła II. W końcu przypomina również odpowiednie teksty biblijne (Mt 5,1- 11; 10,34.38.42; Rz 12,21; Ap 21,4).Pozycja Raitt Jill (red.), The Christian Spirituality, t. II: High Middle Ages and Reformation, t. 17: World Spirituality. An Encyclopedic History of the Religious Quest, The Crossroad Publishing Company, New York 1987, ss. 479.Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pozycja Igielski Zbigniew, Sikhizm, Kraków 2008, ss. 136, Wydawnictwo WAM, ISBN 978-83-7505-045-5.Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)Pozycja Jaskóła Piotr, Wyznania chrześcijańskie bez jedności z Rzymem, Opole: Red. Wydaw. WT UO 2008, 158 s., bibliogr., Uniwersytet Opolski: Wydział Teologiczny, seria: Podręczniki i Skrypty 11, ISBN 978-83-60244-75-3.Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2008)