Roczniki Teologiczne, 2004, T. 51, z. 2
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/11012
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Teologia Boga i człowieka. „Gottgeheimnis Mensch”. Międzynarodowe sympozjum na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w setną rocznicę urodzin Karla Rahnera, 30 marca 2004 rokuKowalczyk, Mirosław (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja Pneumatologia. Refleksja Kościoła o Duchu Świętym. Specyfika i promocjaKowalik, Krzysztof (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pnematology has long occupied a central position in contemporary theology. The situation has not always been such in the history of the development of Christian doctrine. What is more, the attitude or reserve towards the Third Person of God has apparently prevailed. This Person has often been identified with a source of unrest that may threat the hierarchic order in the Church. The turn to experience in contemporary theology, not the first one over the centuries, has opened anew the space for an appropriate and adequate pnematological reflection, such that is respective to the rank to which the Holy Spirit aspires in the history of salvation. The penumatological tum has become possible owing to such theologians as Barth, Möhler, Congar, Mühlen, Schillebeeckx, Kasper and others. At the level of the Magisterium of the Church the decisive role here was played by Vatican Council II. In the practical dimension (with regard to piety and experience) the charismatic regeneration of the churches is universally pinpointed. The Council in fact did not propose any separate, exhaustive interpretation of pneumatology, nevertheless it put forward a postulate to imbue the whole of the Christian doctrine with the Holy Spirit. Collaborating with theologians, the Magisterium of the Church is successfully carrying out this postulate. Among its most important fruits, it is worth stressing the following: the teaching about the pneumatological presence of Christ, the inhabitation of the Holy Spirit, and about the dynamic and personalistic dimension of grace. The pneumatological aspect has decided about the regeneration of ecclesiology, especially in the aspect of communio and as the universal sacrament of salvation. There is no doubt that without the Holy Spirit and pneumatology ecumenism would not be possible. The place in which theology is exceptionally combined with the practical dimension of the Church, especially expressed in the context of the Liturgy, is Christian initiation. The reflection on the Holy Spirit obviously leads us to the source of Christian life, i.e. the sacraments of initiation. Therefore it seems justified to pay more attention to Christian initiation, both on the part of the Magisterium and theologians. It has recently been neglected and highly formalised. Apparently, it is indispensable to go back to the primary models of initiation and confront them with the current practice in Christian churches.Pozycja „Wierzę w Pana, który od Ojca i Syna pochodzi” – misterium bóstwa Ducha ŚwiętegoKoza, Stanisław J. (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)The article treats of the mystery of the Divinity of the Holy Spirit and the question of His origin. The major points are: the pneumatological inheritance of the New Testament (point I); the beginnings of the trinitarian theology (point II); the experience of the early Church challenged by the pneumatomachi (so called “enemies of the Spirit”) (point III); the official position of the Church – taken in 381 by the Council of Constantinople – on the Divinity and the origin of the Holy Spirit (point IV); the experience of the Church challenged by the later addition of Filioque (“and the Son”) to the creed (point V) and the ecumenical approaches to resolve this controversial problem (point VI). The author concluded his article with the words The Catechism of the Catholic Church (nos 685-686).Pozycja Eucharystia darem paschalnej ofiaryLekan, Janusz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja Church as Sacrament: A Conciliar Concept and its Reception in Contemporary TheologyMey, Peter de (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Profesor Uniwersytetu w Leuven ukazuje w pełnym świetle eklezjologię posoborową, a w szczególności jej ważny aspekt, jakim jest sakramentalność Kościoła. Omawia podstawowe określenia Kościoła, zawarte w orzeczeniach Soboru Watykańskiego I, a także w motu proprio Sacrarum antistitum Piusa X, które w swej części przysięgi antymodemistycznej było w użyciu aż do 1967 r. Głównymi kwestiami eklezjologicznymi tych dokumentów, pozostających pod wpływem myśli takich ówczesnych teologów, jak A. Günther, J. A. Möhler i J. E. Kuhn, było Chrystusowe ustanowienie Kościoła oraz zagadnienie prymatu papieskiego. Podejmując te kwestie Autor stosuje metodę historyczno-porównawczą dzięki której możemy wraz z nim prześledzić ewolucję tekstu Konstytucji dogmatycznej o Kościele, zwłaszcza gdy chodzi o cytowania wspomnianych dokumentów. Pozwala to przyjąć tezę o ewolucyjnym charakterze orzeczeń Magisterium, dla których w przypadku Vaticanum II element nowości pojawia się pod wpływem racji duszpasterskich oraz szerokiej inkulturacji, rzutującej na współczesne rozumienie tradycyjnych ujęć. Pośród nich kwestia sakramentalności Kościoła została ukazana przez omówienie podstawowych ujęć współczesnych teologów: H. de Lubac’a w Méditation sur l’Eglise, O. Semmelrotha w Die Kirche als Ursakrament, K. Rahnera w Kirche und Sakramente oraz E. Schillebeeckxa w Christus, sacrament van de godsontmoeting. Syntetycznie i komunikatywnie wyjaśnia Autor strukturę Lumen Gentium budując rodzaj sakramentalnej eklezjologii, w której mieści się zarówno hierarchiczna struktura, jak i próba opisu samej tajemnicy Kościoła. Cenną częścią pracy De Mey’a jest ukazanie recepcji tej eklezjologii w orzeczeniu Synodu Biskupów z 1985 r., zwłaszcza gdy chodzi o pluralizm form eklezjalnych nie ujmujących nic jego jedności i powszechności. O posoborowej recepcji sakramentalnej eklezjologii przekonuje nas także omawiając dzieła niemieckich teologów: J. Meyera zu Schlochtern w Sakrament Kirche: Wirken Gottes im Handeln der Menschen, H. J. Pottmeyera opisującego Kościół jako ukonkretnienie Królestwa Bożego oraz P. Hünermanna z jego koncepcją wspólnotowych działań i M. Kehla akcentującego elementy pneumatologiczne w tajemnicy i instytucji Kościoła. Nieco innymi drogami przebiegała recepcja sakramentalnej eklezjologii na gruncie francuskojęzycznym. De Mey omawia ją na przykładzie L.-M. Chauveta oraz C. Duquoca z jego Des églises provisoires i późniejszymi pismami. Wspomniana recepcja w głównych grupach językowych stanowi cenną pomoc w dialogu ekumenicznym, dla którego Kościół jako sakrament pierwotny, fundamentalny staje się okazją dla nowych poszukiwań w zakresie jego ustanowienia i tak ważnej ekumenicznej kwestii prymatu. Dla środowiska polskiego artykuł posiada wartości poznawcze, ukazujące istotne kwestie współczesnej eklezjologii w teologii zachodniej. Może być inspirujący dla ukierunkowania badań w dialogu naszej teologii ze środowiskami teologii środkowo-wschodniej Europy.Pozycja Trynitarna jedyność i uniwersalność Jezusa Chrystusa. Wokół dyskusji na temat chrystologicznych postulatów pluralistycznej teologii religiiMycek, Stanisław (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Jesus in the Gospel asks who it is he for the people (cf. Mt 16, 13-20). The same question we heave to make today. Our faith in Jesus as the unique e Universal Salvatore of World (cf. G 14, 6) is been discussed none only through the monotheistic Religions (Islam, Jewish) bout the Christianities too. This article will describe Pluralistic Theology of Religions, in particular his Pluralistic Christology the lives a particularly time of success (J. Hick, P. Knitter, J. Dupuis, P. Schmid-Leukel). In theirs opinion the Person and Mission Christ’s aren’t unique bout only one between the anthers. Jesus is a Representing Got and a Salvatore bout his Present and Action are relative in theirs meaning. Christ is relative and opens a Way for any anthers Salvatore’s. Jesus can’t to be Unique Salvatore and can’t to include/exclude, he is relative in the Pluralistic World of Religions (Hick). Only Relative Position and Pluralistic Vision of Christianity are able to conserve the Religion Peace today and tomorrow. Besides Got must incarnate not ones both many times because he wants express his Power and can’t to be limited through a Unique Incarnation (Knitter). This Pluralistic Opinion apparently interesting remains only a Fruit of Theology Fantasy. The fact of Uniqueness and Universality Christ’s is based on the biblical revealed thru and is confirmed through the Words and Actions of Christ. Who wants to exclude Jesus and his Salvation Love must exclude the Father’s person, the Holy Spirit’s, the Mary’s person and the Sacramental Present of Church’s Institute (cf. Dominus lesus, 5ff.). The Pluralistic Proposition the seeks Religion Peace provokes only Religion Chaos. A Religion Dialogue must be based on the Thru/logos and Love/pneuma and Religion Peace as Give and Cell has to bee construed only on Trinitarian Thru and Love never on Human Illusion. The Trinitarian Uniqueness and Universality of person (esse) and mission (agere) Jesus Christ can respond and show the Way of Dialogue and Authentic Christian’s Live and Identity in the Pluralistic World of Religions. The Way is very difficult but true and unique because proposes the Trinitarian Full of Thru about the Created World and the Man in this Pluralistic World (cf. Redemptoris missio).Pozycja Wybrane zagadnienia posoborowej debaty chrystologicznej w ujęciu Jeana Galot SJPiskorski, Dariusz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja Wierzę w Ducha Świętego. Misterium daru zmartwychwstałego JezusaHaręzga, Stanisław (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)From the pneumatological problems of the Gospel according to St. John the author has chosen the question of combining the gift of the Spirit with the paschal mystery of Jesus. He may grant us that Gift, for it is in Him that we find the wholeness of the Spirit and the Truth (1, 32-34; 3, 34; 6, 63). In the perspective of His elevation through passion, death and resurrection Jesus promises to give His disciples the gift of the Spirit Paraclete (7, 37-39; 14, 26. 26; 15, 26; 16, 7). Jesus fulfils His promise from the height of the cross (19, 30. 34), and after resurrection in the upper room during the Christophany in the presence of His disciples (20, 19-23).Pozycja Duch Święty sam prowadzi człowieka do Chrystusa – perspektywa kalwińskaJaskóła, Piotr (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja Uobecnienie w ikonieKlauza, Karol (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja „Zesłał Syna swego w ciele” (Rz 8, 3). Ku integralnemu rozumieniu WcieleniaSzymik, Jerzy (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)The mystery of the Incarnation of the Son of God constitutes an irreducible foundation of Christianity. As such, it calls for reflection, interpretation, and advancement – in each of the succeeding generations of Jesus’ disciples. Now in late modernity it is especially important to rethink the realism of the Incarnation, a truth questioned by neognosis. In this context the socalled integrity of understanding and defining the Incarnation is also crucial. We mean mainly the ‟process-like” character of the Incarnation, embracing the whole life of Jesus on earth, and not only its ‟point-like” character (the Conception itself, or Birth). Among the important elements of integrity one finds also the ‟pro-Paschal” understanding of the Incarnation. Thus understood and professed the Incarnation of God may well be a central category of contemporary Christology, with its whole wealth of tradition and open at the same time to the present times.Pozycja Communio jako paradygmat w rozumieniu trynitarnego Boga według Gisberta GreshakegoWojtkiewicz, Krzysztof (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja „Sym-patyczny” Bóg? W poszukiwaniu odpowiedzi na problem ludzkiego cierpieniaŻarkiewicz, Jolanta (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja Maryja – wielki znak na niebieBartnik, Czesław S. (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)The Person and Idea of the Mother of God is an indispensable structure of Christianity in the course of the history of salvation. Above all, it recapitulates in itself the messianic and loveable yearning after God on the part of mankind. It is always in opposition to that “satanic trinity” from the Revelation (12:17): Satan – the destroyer of creation, the Beast of unbelief and atheism, and the Beast of a false self-deification of man. The Mother of God appears more and more clearly to be a model for the solution of the “question of man”.Pozycja Problem pośrednictwa Ducha Świętego w posoborowej teologiiCzaja, Andrzej (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja Wierzę w Ducha Ożywiciela – misterium zbawczego posłannictwa Ducha ŚwiętegoCzaja, Andrzej (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Pozycja Dawca życia – główna idea pośrednictwa Ducha ŚwiętegoGóźdź, Krzysztof (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Theology has so far spoken only about the mediation of Jesus Christ and it dealt with the mediation of salvation, i.e. the fulfilment of man. Somehow it has been forgotten that salvation is directly connected with the Trinity, that is, with the elevation of man to participate in the life of God Himself, and this is an act of God’s Love. This mediation, even salvific, has its source in God Himself, where it is understood as God’s giving to the world, God’s giving of love. This Gift of God is always made in the Holy Spirit as the Giver of Life, and the Trinity, and analogically in the world as a Gift of new life with God and in God. The mediation of the Holy Spirit is therefore broader and refers to life in general, divine and non-divine alike. The Holy Spirit is therefore Life of God Himself and the life of the world.Pozycja Teologia i antropologia: problem antropologii teologicznejGóźdź, Krzysztof (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Theological anthropology is a new, yet extremely dynamic, theological discipline. It is not limited to the treatise “about creation” (protology, pursued in classical theology), but poses a very broad task to speak about the whole man in the perspective of God. There is a belief that traditional theology spoke rather about the human “soul” and not about the “body”, or about the human person. An integral approach to man makes us see him or her also as a structure, history, action, as a dynamic creature, moral and personal. We do not mean only the individual dimension, but also the social one. Therefore theological anthropology is based on a positive reference both to philosophy and the natural sciences. It has two main directions of research: supernatural and natural. Therefore it takes man in the perspective of the Divine grace, and in the perspective of contemporary existence. Hence it is crucial to use in theological anthropology the so-called “methodological procedures”, i.e. the categories of apophatism – direct inadequacy and the category of analogy.Pozycja Chrystus powierzył człowieka Duchowi Świętemu. Rozważania nad tradycją wschodniąHryniewicz, Wacław (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)Eastern tradition does not know an isolated teaching on the Holy Spirit. Pneumatology is rather a permament dimension of theological thinking and spiritual experience. It has never become a separate theological treatise. It permeates Orthodox teachings on Christ and man’s salvation, on the Church and its sacraments and on the ultimate destiny of humanity. In that particular quality lies its truly ecumenical significance. Orthodox theology resists all temptation to diminish personal autonomy and specific action of the Holy Spirit in the economy of salvation. In its trinitarian approach it stresses the relationship of full reciprocity between the Son and the Holy Spirit which excludes any unilateral dependance and subordination of the divine persons. The role of the Spirit cannot be reduced to a simple mediation. It is the Spirit who proceeds from the Father towards the Son, rests upon Him both in eternity and in time, and turns again from or through the Son to the Father. Thus the Father remains the unique cause, principle and source of the divine persons. The paper offers some suggestions how to deal, in a truly ecumenical way, with many centuries long controversy on the procession of the Holy Spirit. The two traditions, both Eastern and Western, can fruitfully challenge each other and reach reconciliation. Going back to St. Irenaeus (commendante Domino Spiritai Sancto suum hominem) the Author shows human being as entrusted by Christ to the Holy Spirit. Eastern tradition does not admit any static opposition between nature and grace which in fact mutually penetrate one another. Human life, even in the state of fall and sin, is an ontological invocation or epiklesis of the Holy Spirit, a constant cry from the depths (de profundis} of spiritual misery. The Holy Spirit reveals the divine beauty which reaches the very core of human self. For this reason Eastern spirituality stresses so much the role of heart and compassion. A man transformed by the Spirit lends to Him, so to speak, his own face. Orthodox theologians speak willingly about the kenosis of the Holy Spirit who in a way disowns Himself, deprives Himself discretely of His own face to find it again on the face of Christ and of the people transfigured by His power. The paper analyzes in a more detailed way the role of the Spirit in the Church and in the final transfiguration of the world. It also points out that the Holy Spirit inspires the believers with the hope of universal salvation which has found in Eastern tradition a more favourable ground than in the Western one. We all need a more paracletic vision of Christianity of hope and encouragement.Pozycja Joseph Cardinal Ratzinger, Unterwegs zu Jesus Christus, Augsburg: Sankt Ulrich Verlag 2003, ss. 168.Wojtkiewicz, Krzysztof (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004)