Studia Oecumenica, 2016, T. 16
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/33490
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Is There True Peace Without Truth? Ideological Roots of a Recent Statement of the Central Committee of the World Council of Churches on Religion and ViolenceSkładanowski, Marcin (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)The article aims to demonstrate ideological roots of the social and theological attitude of the World Council of Churches on the example of the recent official statement of the Central Committee of the WCC issued on June 28, 2016 which regards the connection between religion and violence. Particular emphasis is put on an attempt to explain how the ideology accepted by the WCC, and present in a more or less distinct manner in the documents of this organization, influences the presentation of Christian teaching regarding peace in the said document. The article analyses the mentioned document, starting from the manner in which the phenomenon of violence has been tackled. Further, it examines those statements in which the WCC is presented as promoting the inter-religious dialogue and peace.Pozycja Duchowość ewangelikalna – szansa dla ekumenizmuSawa, Przemysław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Duchowość ewangelikalna stanowi przestrzeń praktycznego i duchowego dialogu ekumenicznego pomiędzy Kościołami i wspólnotami protestanckimi a niektórymi grupami katolickimi, zwłaszcza ewangelizacyjnymi i charyzmatycznymi. Choć pozostają różnice doktrynalne, to jednak można wskazać pewne wspólne wyznaczniki: oparcie o Biblię, krzyżocentryzm i chrystocentryzm, konwertyzm (potrzeba osobistego nawrócenia) oraz ukierunkowanie na ewangelizację. Wspólnoty te wspólnie, choć każda na swój sposób, dają świadectwo konieczności świadomego wyboru wiary jako stylu życia, konieczności zewangelizowanej i ewangelizującej społeczności ochrzczonych, nowego dynamicznego uwielbienia i spontanicznie animowanej modlitwy. Trzeba zauważyć również przestrzenie współdziałania Kościołów i zborów oraz wymiany duchowych darów. Wśród tych elementów warto wskazać poszukiwanie nowych form ewangelizacji i głoszenia kerygmatycznego, przeżywanie wspólnotowości przez wierzących oraz odkrycie duchowości sakramentów (ustanowień) oraz umiejętność przyjmowania darów charyzmatycznych. Niezaprzeczalnym priorytetem winna być odnowa duchowa.Pozycja Istota judaizmu według Leo BaeckaRabiej, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Tekst jest próbą analizy kilku publikacji Leo Baecka (1873–1956), niemieckiego rabina, myśliciela religijnego, lidera progresywnego judaizmu, m.in. rabina Gminy Żydowskiej w Opolu (1897–1907), gdzie w 1905 r. opublikował kluczową pracę Istota Judaizmu (Das Wesen des Judentums). Dzieło powstało jako odpowiedź na wcześniejszą publikację Adolfa Harnacka Das Wesen des Christentums (1900). Mimo upływającego czasu wiele treści przedstawionych w obu tekstach nie straciło na aktualności. Baeck był wyznawcą judaizmu pojmowanego jako monoteizm etyczny, który plasuje się jako pomost między szkołą racjonalizmu i egzystencjalizmu żydowskiego. Judaizm etyczny domaga się ustawicznej moralnej afirmacji w odniesieniu do świata przez wolne działanie, ponieważ stanowi miejsce życiowych zadań człowieka. Postawa afirmacji wyraża się w twórczej pracy, zmierza do zbudowania królestwa Boga, w którym ludzie mogą mieć swój udział. Ostatecznie polega na wznoszeniu się, rozwoju, wzroście i zwróceniu się ku przyszłości. W tej perspektywie judaizm rozumie siebie jako twórczą afirmację świata, aby w przyszłości stał się lepszy, a nawet doskonały. L. Baeck całym swoim życiem jako gorliwy wyznawca judaizmu potwierdzał troskę o spójność wiary w Jedynego i Świętego Boga z reprezentowaną postawą etyczną.Pozycja Dialog ekumeniczny a missio Ecclesiae, red. Marek Chojnacki OCist, Józef Morawa, Andrzej Adam Napiórkowski OSPPE, Kraków: „Salwator” 2011, 264 s., ISBN 978-83-7580-253-5.Wąsek, Damian (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Pozycja Pawłowski Sławomir SAC, „Katechizm Kościoła Katolickiego” w ekumenicznej perspektywie dogmatycznoteologicznej, Lublin: Wydawnictwo KUL, 2012, 252 s., ISBN 978-83-7702-465-2Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Pozycja Klejnowski-Różycki Dariusz, Teologia chińska. Uwarunkowania kulturowe pojęć trynitarnych, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2012, 318 s., ISBN 978-83-61756-85-9Majewski, Józef (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Pozycja Kałużny Tadeusz SCJ, Na progach jedności. Dwustronne dialogi doktrynalne Kościoła rzymskokatolickiego na płaszczyźnie światowej, Warszawa: Wydaw. Księży Marianów 2012, 298 s., bibliogr., indeks, ISBN 978-83-7519-166-0.Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Pozycja Rodzina i prokreacja w religiach monoteistycznych. Założenia doktrynalne a rzeczywistość empirycznaKomorowska-Pudło, Marta (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)W artykule przedstawiono wymogi doktrynalne religii monoteistycznych (chrześcijaństwo, judaizm, islam) związane z prokreacją, tworzeniem rodzin i ich funkcjonowaniem. Religie te zasadniczo nie zezwalają na aborcję, jednakże islam i judaizm dopuszcza taką możliwość w szczególnych przypadkach, zaś w katolicyzmie uznaje się, że w przypadku zagrożenia życia matki możliwe jest dokonanie zabiegu ratującego życie matki, nawet jeśli skutkiem ubocznym jest śmierć dziecka. Zapłodnienie pozaustrojowe nie jest akceptowane jedynie w katolicyzmie. Także jedynie katolicyzm akceptuje naturalne metody planowania rodziny. Natomiast w pozostałych wyznaniach i religiach dopuszczalne jest zapłodnienie pozaustrojowe oraz dopuszcza się stosowanie różnych środków antykoncepcyjnych. Omówiono też wyniki różnych badań opisujących faktyczną realizację przez wyznawców założeń doktrynalnych poszczególnych religii. Okazało się, że im wyższy poziom religijności prezentowali respondenci, tym bardziej przestrzegali wymagań stawianych im przez własne religie. Częściej tworzyli rodziny zainteresowane posiadaniem dzieci, w większym stopniu dbali o jakość rodzin i o relacje między rodzicami a dziećmi. Im niższy poziom religijności cechował respondentów wszystkich religii, tym częściej odstępowali od norm i zasad związanych z budowaniem rodzin.Pozycja Jesus Christ – Living Rule of Christian life. Ecumenical Dimension of sequela/imitatio ChristiPawłowski, Sławomir (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)The ideas of sequela Christi and imitatio Christi as a rule of Christian life are all rooted in the words and attitude of Jesus and the Apostles, and then expressed in the teaching of the Church, from the Fathers onwards. They have a great ecumenical importance as a regula vitae for all Christians. In the new millennium, we must show the world the «whole» Christ in His fullness of truth: in the power of the baptismal grace, with the joyful boldness of the Spirit, in ways renewed in methods and zeal. The ecumenical dimension of this following/ imitation Christ rises from his Trinitarian, Christological, pneumatological and baptismal foundation in the perspective of the evangelization.Pozycja War – Just or Justifiable? A Christian Orthodox PerspectiveNowosad, Sławomir (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Being sent to the world Christianity had to determine its moral assessment of different worldly realities, war and peace among them. While the Western tradition rather early developed a just war doctrine, the East took a different path. War has constantly been perceived as evil though in some circumstances necessary and hence justifiable (but strictly speaking neither “just” nor “good”). Both the Greek Fathers and later Eastern authors and Church figures, like Ecumenical Patriarch Bartholomew, would develop their understanding of warfare as “irrational” and an obstacle on every Christian’s path to theosis. The Russian Orthodox Bishops’ The Basis of the Social Concept is a rare example of a more elaborated theory of the justification of warfare.Pozycja Mały krok do połączenia i nieznana droga ku zjednoczeniuMoskałyk, Jarosław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Ten krótki zarys sytuacji podziału między prawosławnymi wyznaniami na Ukrainie może choćby w niewielkim stopniu pomóc zrozumieć skalę problemu. Istotnymi elementami składowymi niejako nasilającymi kryzys i wzajemne się przeciwstawienie są zarówno obecne uwarunkowania polityczne w kraju oraz dążenie poszczególnych wspólnot do zjednoczenia na podstawie całkiem różnych kryteriów. Jednak największą barierę w dojściu do porozumienia stron, szczególnie prawosławnych wspólnot „niekanonicznych”, stanowi zbytnia koncentracja na własnej roli i efektach przyszłego zjednoczenia. Z kolei nadmiernie zdystansowany i nieprzyjazny stosunek UCP PM wobec inicjatywy połączenia odrębnych podmiotów ortodoksyjnych oraz utworzenia autokefalii prawosławnej na Ukrainie czyni wciąż przedsięwzięcie nieskutecznym.Pozycja Angelologia papieża Szenudy IIILipniak, Jarosław M. (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Prawda o istnieniu aniołów jest dogmatem wiary. Istnienie istot duchowych, które nazywamy aniołami, jest prawdą, o której świadectwo daje zarówno Pismo Święte, jak i Tradycja. Angelologia Szenudy III ukazuje bogactwo myśli egipskiego teologa oraz wskazuje na wysoki poziom teologicznej refleksji o świecie anielskim w Ortodoksyjnym Kościele Koptyjskim. Liczne dzieła koptyjskiego Papieża ukazują zainteresowanie nauką o aniołach oraz szerokie spojrzenie na analizowany temat. Koptyjski papież swoje poglądy dotyczące świata anielskiego opiera na Piśmie Świętym i Tradycji. Angelologia Szenudy III jest dziełem oryginalnym i w głównych punktach tożsamym z teologią katolicką. Kustosz relikwii św. Marka przekonująco usystematyzował refleksję nad teologicznymi podstawami angelologii. W sposób jasny i przystępnym językiem dokonał refleksji nad tajemnicą bytów anielskich. W efekcie mamy do czynienia z oryginalną i ciekawą refleksją nad nauką o aniołach. Szenuda III uniknął częstego błędu popełnianego przez teologów zajmujących się angelologią i powiązał świat anielski z Chrystusem. Niestety uczynił to zbyt delikatnie.Pozycja Teologiczna wizja małżeństwa i rodziny w prawosławiu a współczesne problemy pastoralneLeśniewski, Krzysztof (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)We współczesnym świecie doświadczamy coraz większego kryzysu w relacjach międzyludzkich, który szczególnie się przejawia w małżeństwach i rodzinach. Powszechny indywidualizm i egocentryzm przyczynia się do redukcjonistycznego pojmowania wolności i miłości ludzkiej, co skutkuje brakiem odpowiedzialności za podjęte decyzje. W artykule zostało przedstawione w syntetyczny sposób rozumienie małżeństwa i rodziny w prawosławiu. Autor w odniesieniu do tradycji chrześcijaństwa wschodniego wskazuje na istotne cechy małżeństwa chrześcijańskiego oraz jego związek z Eucharystią. W refleksjach nad zadaniami rodziny została podkreślona odpowiedzialność rodziców za wychowanie dzieci i troszczenie się o ich rozwój duchowy. W końcowej części artykułu zostały przedstawione współczesne zagrożenia życia rodzinnego.Pozycja Wychowanie do postawy dialogu w katechezie Kościoła prawosławnegoŁawreszuk, Marek (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Artykuł skupia się na ukazaniu wychowania do postawy dialogu obecnego w katechezie prawosławnej prowadzonej w szkołach oraz w działalności katechetyczno-duszpasterskiej realizowanej w ramach wspólnot parafialnych i organizacji cerkiewnych. Spośród wielu podejmowanych w katechezie zagadnień, uwzględniono elementy wychowawcze i edukacyjne ukierunkowane na dialog międzyreligijny. Wnioski skupiają się na uzasadnieniu podejmowanych w Kościele prawosławnym działań w kierunku wychowania do postawy dialogu.Pozycja Działalność biskupa Hryhoryja Chomyszyna na rzecz latynizacji Cerkwi greckokatolickiejKubasik, Adam (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Błogosławiony Grzegorz Chomyszyn był ukraińskim greckokatolickim biskupem i męczennikiem. Urodził się 25 marca 1867 r. w wiosce Hadyńkowce, we wschodniej Galicji. W 1904 r. został wyświęcony na biskupa Stanisławowa. Chomyszyn uważał, że Cerkiew greckokatolicka powinna przyjąć więcej tradycji zachodnich, aby podkreślić związek unickiej Cerkwi z Rzymem. Oznaczało to wprowadzenie łacińskich praktyk takich jak kalendarz gregoriański i ścisłe przestrzegania celibatu duchownych.Pozycja Przysposobienie ze wskazaniem: ocena z perspektywy katolickiej i luterańskiejKroczek, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny zgłosiła projekt ustawy, który wprowadza nowy typ przysposobienia do polskiego prawa – „przysposobienie ze wskazaniem”. Ogólnie mówiąc, ten rodzaj przysposobienia pozwala rodzicom na wskazanie przysposabiających. Wybór rodziców jest, o ile inne przepisy nie stanowią inaczej, wiążący dla sądu. Celem artykułu jest analiza tej nowej instytucji prawnej w perspektywie teologii i prawa Kościoła rzymskokatolickiego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej. Wniosek jest taki, że proponowana ustawa jest zgodna z nauką i dyscypliną prawną obu tych Kościołów. Należy zauważyć, że jest miejsce na postulat de lege ferenda, aby lista kandydatów na przysposabiających była rozszerzona i zawierała także rodziców chrzestnych. Rodzice chrzestni bowiem wydają się być bardzo odpowiednimi kandydatami na przysposabiających. Po pierwsze, to rodzice biologiczni dziecka samodzielnie wskazują rodziców chrzestnych, a po drugie, zarówno katolickie, jak luterańskie regulacje prawne stawiają przed chrzestnymi wysokie wymagania, w wyniku czego są oni dobrze ocenionymi i starannie wybranymi osobami.Pozycja Kwestia niezmienności spuścizny kanonicznej Kościoła w kontekście współczesnych wyzwańKostiuczuk, Jakub (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Współcześnie spotykamy się z wieloma problemami natury etycznej, które wywołują kontrowersje w ich ocenie. Jedne z nich istniały w historii, inne powstały w wyniku rozwoju nowoczesnych technologii. Problemy, które istniały wcześniej, mają w większości swoje określenie w spuściźnie kanonicznej Kościoła. Mimo to poddawane są nowej ocenie. Wiąże się to z kwestą niezmienności prawa kanonicznego. O ile kanony związane są z nauką dogmatyczną, nie mogą one podlegać zmianie w kwestiach doktrynalnych. Dogmaty wyrażają to, co niezmienne w Objawieniu, kanony natomiast to, co zmienne w formach historycznych. Kanonów nie należy więc dogmatyzować. Historia pokazuje, że niektóre kanony w zmieniających się uwarunkowaniach historycznych stawały się nieaktualne, powstawały też nowe. W niektórych przypadkach – choć jest ich tylko kilka – kanony zmieniały się. Dokonywało się to jednak zawsze po to, by pomagać człowiekowi w dążeniu do zbawienia. W opiniach teologów powstały więc różne koncepcje na temat niezmienności kanonów. Mimo ogromnej spuścizny kanonicznej, w przypadku nowych wyzwań nie zawsze istnieje konkretne określenie normatywne. Zgodnie ze starożytną praktyką Kościół powinien jak najszybciej dawać odpowiedź na palące problemy, by eliminować niejednoznaczną i niepoprawną ocenę nowych zjawisk. Wszystko to świadczy, że twórczość kanoniczna nie może być uważana za zakończoną.Pozycja From the Sustainable Development to the Sustainable Community: the World Council of Churches’ Contribution to the Concept of SustainabilityKopiec, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)At the turn of 20th and 21st century political activities are being inspired by two main ideas: the concept of ‘civil society’ and ‘sustainable development’. The latter has recently become a background of the United Nations strategy to support international cooperation regarding social and ecological problems, in particular to eradicate poverty. The UN’s activity is reviewed by the World Council of Churches, the biggest ecumenical organization. The WCC, when declaring its support to all initiatives striving to eradicate poverty and to foster peaceful political relations, suggests its own concept of ‘sustanaible community’ and the concept of ‘economy of life’. In this sense the ecumenical movement distinguishes itself from activities of secular political actors and imposes on Christians a task to promote new ideas and models of social life, inspired by the biblical teachings. This article defines the notion of sustainable development and discusses the main stages of its unfolding. Furthermore, the paper highlights the World Council of Churches’ criticism of the concept of sustainable development and scrutinizes a contribution of the WCC to the global debate on new political and social philosophy.Pozycja Pastorale Bekehrung als Herausforderung und Chance für die Ökumene im 21. JahrhundertKoch, Kurt (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)The divisions among Christians are „a scandal to the world” and detrimental to the preaching of the Gospel, because of the impression „as if Christ himself were divided”. Hence the lack of unity is the biggest obstacle to mission in the world. In this perspective, the pastoral conversion is presented as an opportunity for ecumenism. It is all about repentance toward re-seek unity and toward the common goal of ecumenism, that is visible unity of the Church as the Body of Christ. Another aspect of the conversion relates to the great tradition of Christianity. An important issue here is the question of the attitude of the Reformation to the whole tradition of the Church. Surely a monopoly on reform of the Church can not be attributed only to the Reformation. Great reformers of the Church were also St. Dominic and St. Francis. Because in the original way the conversion is accomplished in baptism, Christian ecumenism should be at its core, a „baptismal ecumenism”. Finally, the ecumenical movement can rely on joining the prayer of Jesus „that they may all be one” (Jn 17,21).Pozycja Luterańska hermeneutyka biblijna i jej współczesne wyzwania w świetle dokumentu „«Na początku było Słowo». Biblia w życiu wspólnoty luterańskiej”Klukowski, Michał (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)Artykuł stanowi omówienie dokumentu wydanego w 2016 r. przez Światową Federację Luteranów „«Na początku było Słowo»”. Biblia w życiu wspólnoty luterańskiej”, poświęconego hermeneutyce biblijnej. Autorzy dokumentu stają wobec pytania, jak Kościoły luterańskie wobec tak różnego kontekstu istnienia w świecie mogą dojść do wspólnej interpretacji i rozumienia tekstów biblijnych. Odpowiedź, jakiej udzielają autorzy, zwraca uwagę na fakt, że cała Biblia, a zwłaszcza jej najtrudniejsze stronice, musi być interpretowana w świetle jej zbawczego orędzia i przy uwzględnieniu hermeneutycznych zasad Marcina Lutra (np. Was Christum treibet). Kluczowe w całym zagadnieniu jest podkreślenie, że lektura Pisma Świętego ma charakter dynamiczny: ani tekst biblijny, ani sytuacja egzystencjalna, w której się go odczytuje, nie są statyczne. Oznacza to, że interpretacja biblijna może stanowić swego rodzaju „hermeneutyczną spiralę”, która w istocie jest słuchaniem słowa Bożego przy jednoczesnym nasłuchiwaniu pytań i problemów współczesnego świata. W konsekwencji teksty biblijne mogą mieć różne znaczenie w różnych częściach świata. Ponadto podkreśla się znaczenie wykształcenia teologicznego w przygotowaniu pastorów, nauczycieli i liderów wspólnot dla owocnej interpretacji Pisma Świętego.