Studia Oecumenica, 2015, T. 15
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/33331
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Wychowanie do postawy dialogu w katechezie dzieciZellma, Anna (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Od dawna wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym do postawy dialogu stanowi przedmiot badań prowadzonych w naukach społecznych. Pojawia się wiele ujęć tego wychowania. W ostatnich latach wiele uwagi poświęca się założeniom programowym wychowania do dialogu w edukacji przedszkolnej i szkolnej. Również w katechetyce obecne są dyskursy dotyczące wychowania dzieci do postawy dialogu. Zwykle badacze analizują tę problematykę w powiązaniu z kształtowaniem postaw wśród uczestników lekcji religii i spotkań katechetycznych w parafii. W katechezie dzieci ukierunkowanej dialogicznie za istotne uznaje się mądre i odpowiedzialne wspieranie katechizowanych w kształtowaniu stałej gotowości zrozumienia innych ludzi, zbliżenia się do nich, tworzenia osobowej więzi oraz współdziałania z tymi osobami w celu poznania prawdy i przekazania jej innym czy też pomnażania dobra wspólnego. Obok przekazu wiedzy na temat dialogu z innymi i z Bogiem, zwraca się uwagę na rozwijanie umiejętności wyrażania własnych myśli, dzielenia się wiedzą osobistą i przeżyciami, zespołowe rozwiązywanie problemów i współdziałanie. To wymaga dojrzałej i twórczej osobowości katechety. Znaczące są kompetencje komunikacyjne katechety. Znajdują one wyraz m.in. w umiejętnym porozumiewaniu się z uczniami, innymi nauczycielami i rodzicami oraz w tworzeniu klimatu do dialogu, wzbudzaniu zaufania, akceptacji uczniów, wrażliwości, życzliwości, otwartości, pasji wychowawczej. Niemniej istotna jest znajomość obowiązujących form i reguł grzeczności, obycie towarzyskie, szczery i serdeczny uśmiech. Wszystko to wzmacnia zdolność dialogicznego bycia katechety z dziećmi i skutecznego wspierania ich w kształtowaniu w sobie otwartości na Boga i drugiego człowieka oraz wrażliwości i ciekawości poznawczej.Pozycja The Influence of the Union of Brest on the Formation of Cultural Identity of PodlasieSkładanowski, Marcin (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)The article aims to show these elements of the cultural identity of Podlasie that were shaped by the Union of Brest. The history of the Union in Podlasie, from the time of its setting up until its forceful and often bloody dissolution by tsarist authorities, as well as the traces of the Union preserved nowadays in spiritual and material culture indicate the fundamental role it played in forming the cultural identity of the region.Pozycja Sur les alpages de La Salette. 170ème anniversaire de l’Apparition de la Vierge MarieRabiej, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)The paper mentioned the time (twenty years ago) when the Cardinal Carlo Maria Martini (deceased August 31, 2012) gave a retirement in La Salette (at the time of the Italian national pilgrimage for the 150th anniversary of the Apparition of the Virgin Mary). At that time, it delivered a meditation on “the mystery of the suffering”. Since 170 years the words of Marie, by their simplicity and their rigour, keep a real topicality, in a world which always undergoes. The Sanctuary of Notre-Dame in La Salette, located in the Grenoble-Alps at 1787 m of altitude, accompanies the people by God, in the beautiful place. Already in May 1852 the bishop of Grenoble announced to diocesans the foundation of a large sanctuary comprising a church, the pilgrimage home, and the constitution of a special priest congregation for the service of the pilgrims. In the continuation the Missionaries of Notre-Dame of La Salette will exceed the limits of the diocese of Grenoble and the Hexagon for Norway, then Madagascar. The laws of the Republic anticlerical oblige them to emigrate towards the U.S.A., Italy, Belgium, Switzerland, Poland. Some of these establishments of the end of the 19th century will become the founders of new provinces. They are today about 920, present in twenty countries. Similarly, the Sisters Missionaries of Notre-Dame of La Salette, founded by the P. Crozet, and set up by the bishop of Soissons in its diocese in 1930. Today, they are 200 members in 9 countries (France, Brazil, Madagascar, Philippines, USA, Poland, Angola, Myanmar, Italy) – for any work of female apostolate.Pozycja Nietzscheańskie tropy w „Römerbrief” Karla BarthaProkop, Adam R. (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Artykuł bada wpływy myśli Friedricha Nietzschego na drugie wydanie komentarza Karla Bartha do Listu do Rzymian z roku 1922. Praca koncentruje się na dosłownych przytoczeniach oraz imiennych wzmiankach filozofa w omawianym dziele. Wszystkie cytaty są przedstawione, zanalizowane oraz porównane z tekstem źródłowym. Następnie zarysowane zostają treściowe podobieństwa i różnice między interpretacją teologa a recypowaną przez niego filozofią. Rezultaty dało się podzielić na trzy grupy tematyczne. Pierwsza dotyczy krytyki myślenia historycznego i koncepcji ahistorycznego, w którym zanurzone pozostaje Barthowskie rozumienie wiary. W centrum zainteresowania drugiej znajduje się człowiek: jego kondycja i położenie u K. Bartha wykazują, mimo zupełnie odmiennej teleologii, zdumiewające podobieństwa do nietzscheańskiej antropologii. Trzecia grupa zajmuje się druzgocącą krytyką religii, która w Römerbrief nie tylko zostaje doceniona, ale także prawie kompletnie przejęta. Na zakończenie naszkicowane zostały możliwe dalsze kroki badania wpływu recepcji F. Nietzschego na dzieło K. Bartha.Pozycja The Open Body: Essays in Anglican Ecclesiology, ed. Zachary Guiliano, Charles M. Stang, Series: Essays in Anglican Ecclesiology – Volume 4, New York: Peter Lang 2012, XI+261 s., ISBN 978-1-4331-1938-5.Nowosad, Sławomir (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Pozycja The Ashgate Research Companion to World Methodism, ed. William Gibson, Peter Forsaith, Martin Wellings, Farnham: Ashgate 2013, XII+537 s., ISBN 978-1-4094-0138-4.Nowosad, Sławomir (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Pozycja Doświadczenia na zwierzętach i ubój rytualny. Międzyreligijny wymiar Encykliki Laudato si’Tietze, Maria; Krupa, Wanda; Kamieniak, Jarosław S. (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Badania naukowe na zwierzętach są świadomym i celowym procesem, który pozwala poznawać i wyjaśniać zjawiska wielu dziedzin nauk biologicznych, a przede wszystkim medycznych. Mimo doskonalenia metod badawczych, stosowania technik zastępczych ograniczających populację eksperymentalną zwierząt, ich wykorzystanie w doświadczeniach jest nieuniknione, bez nich nie byłoby postępu w nauce. Kontrowersyjny problem tkwi w aspekcie etycznym, w przyjętych standardach dotyczących ich humanitarnego traktowania – są to przecież istoty żywe, zdolne do odczuwania cierpienia i bólu. Bezpośrednio z przedstawionym problemem związane jest zagadnienie uboju rytualnego, który przez ostatnie lata był przedmiotem dyskusji wielu gremiów. Ubój rytualny posiada bezwzględnie charakter obrzędu religijnego w judaizmie i islamie. Jego akceptacja przez Trybunał Konstytucyjny w Polsce w 2014 r. dała wyraz realizacji jedności wiary Izraela i krajów muzułmańskich. Nauka katolicka Kościoła dopuszcza zadawanie cierpień zwierzętom w takim stopniu, jakim konieczne jest zabezpieczenie potrzeb człowieka przy zachowaniu zasad etycznych i moralnych. W tej kwestii o konieczności prowadzenia dialogu międzyreligijnego i naukowego odnosi się przesłanie zawarte w Encyklice Laudato si’ w numerach: 10, 11, 14, 25, 42, 64, 69, 76, 77, 92, 110, 130, 132, 133, 221.Pozycja Kapłan jako słaby i grzeszny sługa w modlitwach Mszy św. liturgii zachodniosyryjskiejPotoczny, Mateusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Posługa liturgiczna kapłana jest ściśle związana z rzeczywistością, która przez wierzących rozumiana jest jako „święta”. Taki stan rzeczy zakłada, że sprawujący najświętsze tajemnice kapłan powinien być doskonałym przykładem dla swoich współwyznawców. Jednakże ludzka natura kapłana podobnie jak każdego innego człowieka jest słaba i grzeszna. Niniejszy artykuł stanowi studium zbioru modlitw z liturgii Mszy świętej (Qurbono) tradycji zachodnio-syryjskiej, które odnoszą się do słabości i grzeszności celebrującego ją kapłana. W przebiegu liturgii wynotowano dwadzieścia trzy modlitwy i aklamacje odnoszące się bezpośrednio do osoby celebransa. Stając przed Bogiem, pozostaje on grzesznikiem, którego grzechy są wielkie i niezliczone. Teksty tzw. modlitw penitencjalnych uświadamiają go, że aby sprawowana przez niego liturgia była godną, potrzebuje on boskiego przebaczenia, gdyż tylko wtedy jego „słabe i grzeszne ręce” będą zdolne wypełnić kapłańską posługę na rzecz zgromadzonej wspólnoty i całego Kościoła. Dlatego też te modlitwy są recytowane nie tylko przez sprawującego liturgię prezbitera czy biskupa, ale także przez wiernych.Pozycja K problematice recepce díla Paul de Vooghta (1900–1983) o Janu Husovi v českém prostředíPospíšil, Ctirad Václav (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)W artykule autor prezentuje sytuację czeskiego katolicyzmu w kontekście jego odniesienia do Jana Husa i ruchu husyckiego w XIX i XX w. W pierwszym punkcie autor przypomina, że ważnym przyczynkiem do odnowy stanowiska czeskiego katolicyzmu wobec Jana Husa była monografia belgijskiego benedyktyna, P. de Vooght. W drugim prezentuje prace czeskich myślicieli z okresu ostatnich czterech dekad, które znalazły swój punkt kulminacyjny w sympozjum zorganizowanym na Lateranie w 1999 r. Ostatnia część opisuje planowane działania, mające na celu upamiętnienie przez czeskich katolików 600. rocznicy śmierci czeskiego reformatora.Pozycja Wychowanie do dialogu w katechezie młodzieżyPolak, Mieczysław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Dialog Kościoła z młodzieżą należy do podstawowych postulatów duszpasterskich. Ma ona na celu kształtowanie odpowiednich relacji wewnątrz samej wspólnoty Kościoła oraz wychowanie młodego człowieka do postawy dialogu. Jednym z ważniejszych miejsc wychowania do postawy dialogu jest nauczanie religii w szkole. Stwarza ono wielorakie możliwości pomocy młodemu człowiekowi w ukształtowaniu dojrzałej osobowej tożsamości. W tę tożsamość wpisana jest postawa dialogu. Artykuł niniejszy wskazuje na następujące zasady wychowania do postawy dialogu w katechezie młodzieży: szkolna katecheza jako miejsce wychowania do dialogu, dialog jako właściwość dojrzałej osobowości, priorytet duchowości dialogu przed metodami dialogu, potrzeba wzmocnienia dialogicznego wymiaru szkolnej katechezy młodzieży, zarówno w jej metodach jak i w treściach. Szczególną uwagę należy zwrócić na zasadniczo pominięty w koncepcji katechezy młodzieży dialog ze światem współczesnym.Pozycja Dyskusja wokół eutanazji w ramach Ewangelickiego Kościoła w Niemczech (EKD)Podzielny, Janusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Oficjalne dokumenty Ewangelickiego Kościoła w Niemczech (EKD), opublikowane w ostatnich latach, generalnie wyrażają stanowisko przeciwne eutanazji. Warto dodać, iż wiele z tych pism sprzeciwiających się tzw. aktywnej pomocy w umieraniu czy też „zabójstwu na żądanie” ma charakter ekumeniczny, próbując połączyć ewangelików i katolików we wspólnej walce o nienaruszalność życia ludzkiego. Niestety, w 2014 r. były przewodniczący EKD Nikolaus Schneider udzielił dość kontrowersyjnego wywiadu, w którym przyznał, iż będzie towarzyszył swej żonie Anne (chorej na raka) aż do końca, włączając w to również asystowanie w jej samobójstwie. Takie poglądy szefa EKD wzbudziły oczywiście w Niemczech szeroką dyskusję na temat legalizacji eutanazji oraz wywołały niemałe zamieszanie w ramach wspólnoty ewangelickiej. Niestety, jak do tej pory, nowe władze EKD nie opublikowały jakiegoś oficjalnego sprostowania czy też dokumentu potwierdzającego ich nauczanie w sprawie niedopuszczalności eutanazji, co w tym kontekście wydaje się dość poważnym zaniedbaniem.Pozycja O’Donovan Oliver, Self, World and Time. Ethics as Theology, Volume 1: An Induction, Grand Rapids – Cambridge: Eerdmans 2013, XIII+138 s., ISBN: 978-0-8028-6921-0.Nowosad, Sławomir (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Pozycja Non-Catholic Reactions to Veritatis SplendorNowosad, Sławomir (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)A growing ecumenical awareness among Christian theologians and ethicists has found in John Paul II’s moral encyclical Veritatis Splendor a fresh impetus for a development of common studies of moral issues. Not few mainly Protestant ethicists expressed their comments on the way the Pope discusses and defines fundamental problems of Christian moral teaching. Some of those comments were apparently positive, at times even enthusiastic (e.g. R. Benne, S. Hauerwas, O. O’Donovan, J.B. Elshtain), while others displayed a mixed reaction to the papal teaching (e.g. L.S. Mudge. G. Meilaender, M. Banner). There were also some authors who approached Veritatis Splendor critically, some even rejected it altogether (e.g. N.P. Harvey, R. Preston, H. Oppenheimer).Pozycja Der christlich-islamische Dialog aus katholischer PerspektiveNowak, Joachim (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Pytanie o stosunek do innych wyznań i religii należy do centralnych zagadnień Soboru Watykańskiego II. Trzy dokumenty soborowe tworzą podstawę do dialogu z islamem oraz do pokojowego współistnienia chrześcijan i wyznawców innych religii: Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate i Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae. Obok Soboru, także papieże: Jan XXIII, Paweł VI, Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek zwrócili uwagę na to, aby w każdej innej religii szukać tego, co dobre i prawdziwe, a nie koncentrować się tylko na tym, co jest zgodne z nauką chrześcijańską. Według nauczania Soboru i papieży, przedstawicieli innych religii należy postrzegać jako braci i siostry jednego Boga i szukać z nimi dialogu. Chodzi tutaj przede wszystkim o postawę chrześcijan wobec muzułmanów. Postawę tę winny charakteryzować solidarność, braterstwo i dążenie do pokoju.Pozycja Wychowywanie do postawy dialogu w katechezie dorosłychMisiaszek, Kazimierz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)W dokumentach Kościoła na temat katechezie dorosłych są wskazania dotyczące dialogu ekumenicznego. Wymiar ekumeniczny katechezy dorosłych jest jednym z podstawowych warunków całościowego ujęcia tej katechezy. Mówi o tym adhortacja Jana Pawła II Catechesi tradendae. W dokumencie Międzynarodowej Rady do spraw Katechezy, jakim jest Katecheza dorosłych we wspólnocie chrześcijańskiej, zagadnienia ekumeniczne są traktowane jako stały element przekazu. W Polce nie ma katechezy dorosłych. Trudno jest więc wskazywać, jak powinno wyglądać wychowanie do dialogu osób dorosłych. Dlatego podstawowym wyzwaniem jest budowanie w Polsce katechezy dorosłych. Dopiero wówczas będzie można mówić i oceniać stan dialogu ekumenicznego wśród dorosłych chrześcijan.Pozycja Sprawa Jana Wiklifa w orzeczeniach Soboru w KonstancjiMedwid, Wojciech (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Celem artykułu jest ukazanie, w jaki sposób sobór w Konstancji rozwiązał problem angielskiego teologa i reformatora Kościoła Jana Wiklifa. Zostały mu poświęcone dwie sesje soborowe. Wydano wyrok potępiający jego naukę, księgi i tezy. Przedstawiono jego wybrane tezy oraz ogłoszono go heretykiem. Pierwszorzędnym autorytetem dla niego było Pismo Święte, a nie Magisterium Kościoła. Nauczając o ubóstwie Chrystusa oraz o pokorze i cierpliwości w cierpieniu był zdania, że zanikły one w Kościele. W momencie, gdy duchowni źle spełniali swoje funkcje, słuszną rzeczą byłoby odebrać im własność przez władze cywilne i dać człowiekowi, który będzie służył Bogu w sposób możliwy do zaakceptowania. Dla teologa z Oxfordu głową Kościoła był Chrystusa, nie papież. Kościół składa się z wybranego Ludu Bożego, bez konieczności kapłana, który by pośredniczył między nim a Bogiem. Najbardziej znaczącym dokonaniem Jana Wiklifa było zainspirowanie tłumaczenia Biblii na język angielski. Jeśli chodzi o tematykę, która wyłania się w przedstawionych tezach, to można wymienić takie obszary, jak: sakramenty, szczególnie Eucharystia, papież i władza papieska, podejście do dóbr doczesnych, zakonnicy, kwestia ekskomuniki, grzech, Kościół, modlitwa i odpusty. Księgi Wiklifa decyzją Soboru muszą być spalone, a które by pozostały – nie wolno ich czytać. Punktem docelowym starań ojców soborowych było ogłoszenie go heretykiem.Pozycja Dominique Kahang’a – éthique transculturelle de la vie face aux défis de la modernité: Pathos, Responsabilité et DestinMawanzi, Cesar (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)In this paper the author attempts to determine a cross-cultural ethic. It shall be understood as a place, from which deliberations are made to critically contemplate the living situation of todays humans with the future in mind. The Principle of Responsibility of Hans Jonas provides a baseline for our reflection. In view of the world economic structures, the geostrategic and political parameters of the world, Globalisation reveals itself as a mechanism which leads to neoliberalism. The turbulences, wars, and actions of terrrorism deliver the evidence that the Great Powers have already been challenged to initiate a new world politic order which renounces violence. The method of cummunity (collaborative) ethic as developed by the Philosopher Dominique Kahang’a proceeds from the thought of consciousness of our ecology (environment) as well as a Dialog with the purpose of achieving peace between the religions and the nations. Human rights, national constitution and democratic values of a constitutional state are also being considered in African countries.Pozycja Encyklika Laudato si’ w perspektywie chrześcijańskiego WschoduLeśniewski, Krzysztof (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Encyklika Laudato si’ jest dokumentem papieża Franciszka, przedstawiającym współczesne problemy ekologiczne oraz zachęcającym do zmiany sposobu traktowania środowiska naturalnego. Choć jest skierowany do wiernych Kościoła katolickiego, to ma znaczenie ekumeniczne ze względu na fakt, iż problemy w nim podejmowane są istotne dla wszystkich chrześcijan. W artykule zostały przedstawione refleksje patriarchy Bartłomieja oraz jego dwóch najbliższych współpracowników, czyli prof. Johna Chryssavgisa oraz metropolity Johna Zizioulasa na temat encykliki Laudato si’. Są oni zgodni w swej ocenie, że encyklika ta jest ważną syntezą antropologiczno-ekologiczną napisaną w duchu ekumenicznym.Pozycja Ławreszuk Marek, Modlitwa wspólnoty. Historyczny rozwój prawosławnej tradycji liturgicznej, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2014, 502 s., bibliogr., streszcz. ang., ISBN 978-83-7431-406-0.Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Pozycja Tajemnica i sekret spowiedzi. Perspektywa ekumeniczno-kanonicznaKutynia, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2015)Współcześnie istnieje wiele obaw i lęków wobec praktyki indywidualnego wyznawania grzechów w sakramencie pokuty. Zanika poczucie grzechu, co skutkuje brakiem potrzeby przystępowania do sakramentu pokuty i pojednania. Mimo tych niesprzyjających tendencji europejskiej kultury wiele osób wierzących korzysta nadal z tego sakramentu. Z sakramentem pokuty nierozerwalnie związana jest tajemnica spowiedzi nazywana „pieczęcią sakramentalną” (sigillum sacramentale). Artykuł opisuje normy prawne zawarte w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. oraz Kodeksie Katolickich Kościołów Wschodnich, które w jasny i jednoznaczny sposób określają zakres sigillum i secretum oraz wskazują podmioty zobowiązane do ich zachowania, a także źródła tego zobowiązania. Tajemnica sakramentalna jest nienaruszalna, absolutna do tego stopnia, iż szafarz sakramentu nie tylko nie może zdradzić penitenta i jego grzechów wobec osób trzecich, ale również zabrania się mu korzystania z wiadomości, które pozyskał w związku ze sprawowaniem sakramentu pokuty. Oprócz dyscypliny pokutnej wyznania katolickiego artykuł zawiera próbę ujęcia praktyki pokutnej w Kościołach i wspólnotach eklezjalnych niebędących w jedności ze Stolicą Apostolską. W artykule przedstawiono naukę i przepisy prawne Kościoła prawosławnego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na temat pokuty, sposobów jej odprawiania oraz praktyki wyznania grzechów i rozgrzeszenia.