Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii, 2010, T. 2 (57)

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/9929

Przeglądaj

Ostatnie zgłoszenia

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 22
  • Miniatura
    Pozycja
    Sprawozdanie z konferencji „Nauka wobec zjawisk paranormalnych”
    Kaucha, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Uzasadnianie w teologii fundamentalnej
    Rusecki, Marian; Mastej, Jacenty (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
    Fundamental Theology is scientific discipline which ex professo treats about justifying the credibility of Christianity. This discipline is about the foundations of faith and justifies credibility of Divine Revelation which has been fulfilled in Jesus Christ and lasts in the Church. Fundamental Theology would like to make Christian faith reasonable as it shoud be because a man is reasonable and free person full of dignity. Contemporary Fundamental Theology not only makes the traditional argumentation reacher but also tries to find new arguments for the credibility of Christianity. This article contents following issues: 1. justifying the credibility of Christianity as the aim of Fundamental Theology; 2. some projects rejecting the necessity of justifying the credibility of Christianity; 3. traditional arguments for the credibility of the Revelation fulfilled in Jesus Christ; 4. justifying in modern Fundamental TheologyThe process of justifying in Fundamental Theology means searching or making arguments, reasons, for supernatural character of Christianity. Because every argument shows the Revelation and faith only partially, so each of them cannot fulfill the whole task. Fundamental Theology needs many arguments. Presenting lots of them Fundamental Theology is able to justify Christian faith more fully.
  • Miniatura
    Pozycja
    I fondamenti storici dell’„ermeneutica veritativa” secondo Gaspare Mura
    Korzeniowski, Ireneusz (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
    We współczesnym kontekście kulturowym, w którym przeważają zagadnienia hermeneutyczne chcące zdominować cały obszar filozofii, G. Mura poświęcił swe badania dowartościowaniu form historycznych hermeneutyki. Twierdzi on, iż obok dominującej tzw. hermeneutyki nihilistycznej (podkreślającej tezę, że prawda nie istnieje, istnieją tylko interpretacje, oraz że hermeneutyka ma zastąpić metafizykę identyfikując prawdę z interpretacją subiektywną, jak twierdził Nietzsche), jest możliwa hermeneutyka werytatywna. Zajmuje się ona odtworzeniem historycznych momentów fundatywnych hermeneutyki filozoficznej i wyłanianiem jej kluczowych reprezentantów. Jej zadaniem jest dotarcie do prawdziwej istoty hermeneutyki filozoficznej, czyli do prawdy obiektywnej. Celem tego artykułu jest ukazanie, na podstawie twórczości G. Mury, niezbędnych elementów potrzebnych do zrozumienia w jaki sposób hermeneutyka może zabezpieczyć fundamentalną przestrzeń, w której na nowo może być przyjęte, zrozumiane i odbudowane zagadnienie prawdy i funkcji metafizyki. Zadanie to wymaga historycznego przedstawienia poglądów autorów, którzy ukazywali prawdziwą naturę hermeneutyki. W syntetycznym przedstawieniu genezy i etymologii hermeneutyki werytatywnej (ze zwróceniem szczególnej uwagi na osiągnięcia egzegezy żydowsko-chrześcijańskiej, myśl św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu) wydobyto pryncypia interpretacji i rozumienia, co prowadzi do twierdzenia, że hermeneutyka filozoficzna posiada w sobie niezbywalną intencjonalność werytatywną, która stanowi o jej prawdziwej naturze, a która z zasady nie może być przeciwstawiona prawdzie metafizycznej. G. Mura, analizując historię filozofii, a w niej szczegółowe zagadnienia hermeneutyki (np. relacja między prawdą a historią, niezbywalny składnik subiektywny zrozumienia i interpretacji, skończoność i czasowość natury ludzkiej, objawieniowy charakter prawdy, dynamiczny wymiar bytu) zdołał stworzyć tzw. hermeneutykę werytatywną, która składa się, według niego, z trzech zasadniczych elementów. Pierwszy z nich to wymiar ajdetyczny, który w procesie poznawczym dowartościowuje aspekt spekulatywny. Drugim jest aspekt ontologiczno-egzystencjalny podkreślający zaangażowanie podmiotu i przedmiotu w procesie poznawczym, który nie może być tylko pasywną rejestracją fenomenów. Kolejny to element metodologiczny. W zdolności uchwycenia tych trzech momentów i sprawności ich zastosowania w werytatywnym procesie interpretacji, zarówno tekstu pisanego jak i w poprawnym odczytywaniu innych wytworów umysłu ludzkiego, leży fundament hermeneutyki werytatywnej, alternatywnej względem hermeneutyki nihilistycznej. Współcześnie kwestia hermeneutyczna zajmuje centralne miejsce nie tylko w odtworzeniu filozofii hermeneutycznej (zatroskanej o dotarcie do prawdy), ale nade wszystko, zgodnie z intencją Jana Pawła II (zawartą w encyklice Fides et ratio 73), jest centralną w procesie przywracania relacji między teologią i filozofią. Hermeneutyka filozoficzna ukierunkowana na poznanie prawdy obiektywnej staje się fundamentalnym komponentem metafizyki i zajmuje centralne miejsce w budowaniu nowych relacji między filozofią i teologią (zwłaszcza na polu egzegezy biblijnej, teologii dogmatycznej i fundamentalnej), od której coraz częściej wymaga się wchodzenia w bezpośrednie relacje z historyczną kulturą człowieka.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Die Bibel als Prämisse und Partnerin fundamentaler Theologie
    Arens, Edmund (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
    Na początku artykułu zwrócono uwagę na kilka kontrowersyjnych elementów znajdujących się w artykule poprzedzającym – autorstwa Petera Hofmanna, który zbyt wąsko rozumie Biblię jako „pierwszą teologię”. W dalszej części „podejście kanoniczne” (canonical approach) Brevarda Childsa, który skupia się na ostatecznej wersji tekstu (final form), zostało skonfrontowane z „kanonicznym krytycyzmem” (canonical criticism) reprezentowanym przez Jamesa Sandersa. Następnie w artykule jest mowa o etapach powstawania tekstu Biblii, formowaniu się kanonu i jego funkcjonowaniu w różnych wspólnotach wiary oraz adaptacji do nowych uwarunkowań. Idąc za poglądami Sandersa, autor artykułu naszkicował komunikatywną hermeneutykę Biblii jako wynik różnych procesów komunikacji, przekazu, recepcji i faktycznego stosowania Pisma Świętego w Kościele i przez Kościół. Wśród tych procesów najważniejszą rolę odgrywały opowiadanie i zapamiętywanie. Autor ukazał podstawowe „akty mowy” występujące w wierze. Obejmują one komunikatywne czynności opowiadania o stwórczych i zbawczych dziełach Boga oraz zapamiętania historii Jezusa oraz świadectw Jego życia, męki oraz zmartwychwstania, które rodziły się z potrzeb misyjnych, diakonijnych i prorockich. Te akty wiary później stały się aktami wiary powszechnej, częściami składowymi liturgii oraz kerygmatu o Bożej miłości i miłosierdziu. W ostatniej części artykułu znalazło się kilka uwag o komunikatywnej i krytycznej teologii.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Kurze Anmerkungen zur Traktatgliederung der Fundamentaltheologie
    Pottmeyer, Hermann J. (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
    W artykule podjęty został problem najbardziej właściwej struktury teologii fundamentalnej. Jego autor opowiada się – formułując argumenty na rzecz swego stanowiska – za strukturą złożona z czterech traktatów, a mianowicie z traktatu poświęconego religii, Objawieniu, Kościołowi i teologicznej epistemologii. Ponadto analizuje tradycyjna strukturę religia−Objawienie−Kościół w perspektywie zmian, jakie zaszły w traktacie o religii.
  • Miniatura
    Pozycja
    Das Bild von der Kirche in den „Hymnen an die Kirche” Gertrud von Le Forts
    Piasta, Ewa A. (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
    Przedmiotem badań są „Hymny do Kościoła” Gertrudy von le Fort, dwudziestowiecznej chrześcijańskiej pisarki niemieckiej. Hymny stanowią punkt zwrotny w twórczości le Fort, są zapisem odkrycia prawdy o Kościele i drogi prowadzącej do niego. Autorka poddaje analizie utwory le Fort pod kątem ukazanego w nich obrazu Kościoła oraz ich zgodności z eklezjologią katolicką. Artykuł rozpoczyna próba zdefiniowania pojęcia „Kościół” na podstawie literatury przedmiotu i dokumentów Kościoła (Lumen gentium). Cechy Kościoła opisywane przez le Fort zostały pogrupowane tematycznie. Wśród nich dominuje podkreślenie powszechności Kościoła, przyrównywanie go do Matki, wiara w jego świętość oraz w to, iż stanowi najpewniejszą drogę, prowadzącą do Boga, a na ziemi jest Jego znakiem i uobecnieniem. Pisarka utożsamia głos Kościoła z głosem Boga, a głoszoną przez niego naukę uważa za niezmienną. Jedną z najważniejszych jego cech jest miłość skierowana ku Bogu, jak i ku człowiekowi, nawet będącemu z dala od niego i błądzącemu. Wszystkie przykłady zaczerpnięte z hymnów le Fort są poparte odnośnikami do literatury teologicznej. Przeprowadzone analizy pozwalają stwierdzić, iż pisarka wiernie odzwierciedla chrześcijański obraz Kościoła i prawdy wiary katolickiej.
  • Miniatura
    Pozycja
    Adwentowi święci: Katarzyna i Andrzej w tradycji ludowej
    Kupisiński, Zdzisław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
    The aim of the paper is to present Saint Catharine of Alexandria and Saint Andrew in the context of country-folk religiosity and traditions. Memorials of these two Saints in the liturgy of the Roman Catholic Church fall at the end of liturgical year and the beginning of Advent. The Feasts of these two Saints also became the focal point of pre-Christian folk customs and beliefs pertaining mostly to matrimonial fortune-telling along with some magical accents. The vigil of the Feast of Saint Andrew was devoted to matrimonial predictions of young girls, whereas, the vigil of Saint Catharine’s Feast Day was related to the same for young men. The author used ethnographic data gathered during field work conducted in the Opoczno region in the years 1990-1993, and in the Opoczno and Radom regions of Poland in the years 1995-2005. The first section contains a short biography of Saint Catharine, further broadened by description of her role in county-folk customs and traditions. In the second section, Saint Andrew was introduced in similar manner. The Feasts of these two Saints are interwoven with a wealth of folk beliefs in supernatural beings both good and malicious, which are believed to dwell on earth and affect human life. Under the influence of Christianity these two Saints have been drawn into the circle of folk beliefs, with some reference to pre-Christian cults. In present day Polish folk culture not much is left of those old beliefs and customs, and Saint Catharine and Saint Andrew are merely perceived as Patron Saints of pre-marital chastity and specific professions. The example set by these and other Saints is relevant to the lives of the contemporary faithful thought, since it shows how one can boldly follow Christ and preach the Gospel.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Die Bibel als Erste Erkenntnisquelle der Theologie
    Hofmann, Peter (Towarzystwo Naukowe KUL, 2010)
    W artykule zostało postawione pytanie: czy Biblia jest najważniejszym źródłem teologicznego poznania, czy „pierwsza teologia”? Wydaje się, że w Biblii znajduje się implicite „pierwsza teologia” Kościoła. Jednakże, jak sądzi B. S. Childs, tekst kanoniczny, ostateczny, nie utożsamia się z ostatecznym znaczeniem tekstu. Teologia akademicka reflektuje nad słowem Bożym właśnie po to, by poznać jego ostateczne znaczenie. Jako „druga teologia” jest ona zależna od Biblii jako tekstu pisanego i interpretowanego w Kościele. Dlatego głównym zadaniem teologii jest wydobycie owego teologicznego pokładu w Biblii i skonstruowanie metody pozwalającej to czynić (G. Steins). Biblia sama nie wystarczy, lecz musi być odczytywana w zgodności z Tradycja Kościoła jako jednym z najważniejszych locus theologicus. Podejście filozoficzne jest ważnym locus adscripticius, jednakże nie jest w stanie pomóc teologicznej apologetyce ani nie może zbudować wiary Kościoła.