Analecta Cracoviensia, 1995, T. 27

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/7488

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 65

Wkład i zasługi włoskich karmelitów bosych w powstanie prowincji Ducha Świętego w Polsce w 1. połowie XVII wieku
Wanat, Benignus Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
„Nieposłuszne Kościołowi dziatki”. Reakcja społeczna na papieską redukcję świąt w Polsce w 1775 roku
Kracik, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Biografia w historii teologii. Studium metodologiczne
Ozorowski, Edward (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
O. Anastazy Jakub Pankiewicz OFM, męczennik obozu w Dachau (1882-1942)
Murawiec, Wiesław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Historyczna prawda genealogii Jezusa Chrystusa według św. Mateusza
Szlaga, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
In Matthew’s Gospel genealogy is an introduction to Jesus’ history, therefore the title itself „book of beginnings” must be also treated as an introduction to the whole book. The genealogy given by St. Matthew presents a very interesting theological reflection on the descent of Jesus Christ. Jesus is a child of the whole human race — people who are good and evil. The source of Matthew’s genealogy is concrete historical data. However following the tendencies of his epoch Matthew made choices. He shows only those generations that he thought worth mentioning. Biblical genealogies constitute rather a literary genre than a historical or archival document although one must not exclude these values a priori. It should be firstly remembered that the authors and editors of biblical genealogies wanted to expose their theological sense more than their conformity to history, i. e. the presentation of actual continuity of generations. This applies to the two genealogies of Jesus Christ given in Matt 1:1—17 (in descending order) and in Luke 3:23b—38 (in ascending order). Matthew selected three times 14 generations from Abraham through David and the Babylonian deportation to Christ. It is a classical genealogy in form and in contents — biographical with some ethnic elements. The list of names at the beginning of Matthew’s Gospel testifies that Christ is the last link in the long chain of history of salvation. His time is the summit of messianic promises given to the nation of Israel in Abraham and David. By including two Gentile women, Rahab and Ruth, in Christ’s genealogy Matthew says that this is the history of all mankind (messianic universality) whose sin Jesus took on himself. This interpretation is also stressed by listing those fallen into disgrace as Tamar, Bathsheba, Manasseh and Amon (in Matthew’s Gospel — Amos).
Materiały do nauczania wiary w Polsce średniowiecznej
Wolny, Jerzy (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Tradycje konfederacji barskiej w krakowskim klasztorze kapucynów
Marecki, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Teilhard de Chardin und die neue Auffassung des Todes
Wojciechowski, Tadeusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Trzy przesłanki stanowią podstawę nowego ujęcia śmierci: ewolucyjna koncepcja Teilharda de Chardin, hipoteza ostatecznej decyzji L. Borosa i teoria czasu jako istotowego pokładu materialnego bytu. Ewolucyjna koncepcja Teilharda wniosła nowy sposób rozważania tego zagadnienia. Według niego śmierć oznacza nie rozpad, lecz odwrotnie, wzrost osobowości, przebicie się ludzkiego promienia poza śmierć i nowe narodziny poza przestrzenią i czasem. Ewolucja jest bowiem nieodwracalna i jest biologicznym wyrazem transcendencji. Śmierć, w której zdajemy się znikać, okazuje się fazą nowego podniesienia do sfery podnadludzkiej, osobowej świadomości. Śmierć przedstawia się jako metamorfoza, żadna bowiem fizykalna rzeczywistość nie może wzrastać w nieskończoność bez osiągnięcia fazy zmiany stanu. Teoria czasu, jako istotowego pokładu materialnego bytu, tłumaczy zmianę materialnej części ludzkiego bytu w momencie śmierci przez uwolnienie go z więzów przestrzeni i czasu, podnosząc go przez to na poziom istnienia w aevum. W tak rozumianym momencie śmierci cała osoba ludzka przechodzi w pełną nieśmiertelność, co realizuje się przez jej zmartwychwstanie. Ten proces ewolucji człowieka wskazuje na jego ostateczne i pełne udoskonalenie w momencie śmierci przez zmartwychwstanie.
The Consequences of the Political Upheaval in Eastern Central Europe: A Challenge for Ecclesiastical Ecumenism
Nossol, Alfons (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Ze względu na tajemnicę Wcielenia jest wiara chrześcijańska wiarą, która kocha życie i ziemię i jako taka musi być zawsze „uziemiona” Dlatego też wywiera wpływ na historyczne wydarzenia i powinna się do nich zbawiennie ustosunkować. Odnosi się to oczywiście także do tzw. „Jesieni Narodów” 1989 roku. Z jednej bowiem strony wskazuje ona na ich tzw. „metapolityczne” komponenty, z drugiej zaś — zmusza Kościoły do zajęcia ściśle ekumenicznej postawy w celu sprostania im. Dotyczy to zwłaszcza opanowania powstałych nacjonalizmów, sięgających w byłej Jugosławii aż do tzw. „etnicznych czystek”, i przeradzających się bardzo często w zgubny szowinizm. W tym przypadku może wyłącznie chrześcijańska „Międzynarodówka” (Ga 3,28) przywrócić należytą równowagę. Ponadto chodzi o nieodzowność w ogóle ekumenicznej reakcji na aktualną sytuację. Wolność, stanowiącą równocześnie dar i zadanie, należy nauczyć pojmować jako rodzaj samodeterminacji do etycznej konieczności; nigdy też nie wolno jej odrywać od prawdy. Na drodze świadectwa powinna ona również stale przechodzić w miłość, by sprostać pozostałej po procesie „sowietyzacji” depersonalizacji człowieka. Krótko rzecz ujmując — tylko „ekumenizm integralny”, który uwzględnia serio zarówno problemy konfesyjne, jak też międzyreligijne oraz multikulturowe czynniki, może skutecznie jako nowa ewangelizacja prowadzić do wspólnego Europejskiego Domu. W tym też kontekście wolno nam mówić o „epoce ekumenizmu” jako o „epoce ludzkości” szukającej ostatecznie swej metapolitycznej jedności w Tajemnicy Jezusa Chrystusa.
Die Begräbnisstätte Kardinals Georg Radziwiłł
Rabikauskas, Paulius (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Wszyscy wiedzą i dziś jeszcze mogą zobaczyć, że kardynał Jerzy Radziwiłł, arcybiskup Krakowa, zmarły w Rzymie podczas Roku Świętego (21.01.1600), spoczywa w rzymskim kościele II Gesù po prawej stronie głównego ołtarza, naprzeciw ołtarza Najświętszego Serca Pana Jezusa. Słynny historyk papieży Ludwig von Pastor, w tomie poświęconym pontyfikatowi Klemensa VIII stwierdza jednak, że kardynał Radziwiłł został pogrzebany w starożytnym kościele rzymskim św. Pudencjany (S. Pudenziana), w kaplicy, w której kilka tygodni wcześniej znalazł swe miejsce spoczynku kardynał Enrico Caetani. Pastor powołuje się na źródło, którym były tzw. „Ogłoszenia” (Avvisi), przechowywane obecnie w Bibliotece Watykańskiej, w zespole rękopisów urbiniańskich (Urbin. lat.). Po krótkim opisie natury „Ogłoszeń” następuje wyjaśnienie ich zawartości w odniesieniu do kardynała Radziwiłła od czasu przyjazdu do Italii aż do jego śmierci i pogrzebu. Przybył on do Padwy 29.11.1599 r., będąc już chory na podagrę. W takim stanie zdrowia dotarł do Rzymu 18.12.1599 r. Był obecny na uroczystym otwarciu Drzwi Świętych w dniu 31.12.1599 r. W połowie stycznia stan jego zdrowia pogorszył się tak bardzo, że znalazł się w niebezpieczeństwie śmierci. Umarł w piątek, 21.01.1600 r. Z następnego dnia pochodzi „Ogłoszenie” cytowane przez Pastora. Podkreśla się w nim wielką przykrość, jaką ta śmierć sprawiła papieżowi i papieskiej kurii, przytacza się wypowiedzi na tem at jego testam entu i zapisów na rzecz pobożnych osób, w tym o 20 tys. skudów dla kościoła św. Pudencjany, w którym chciał być pogrzebany. W kilka dni później (26.01.1600) nowe „Ogłoszenie” stwierdza, że „nie sprawdziło się nic z tego, co się mówiło na temat jego testamentu”. Jeszcze później (29.01.1600) „Ogłoszenie” może już przekazać bardziej wiarygodne wiadomości. W niedzielę, 23.01.1600 r., kolegium kardynalskie odprawiło tradycyjne egzekwie, a następnego dnia odprawiono uroczysty pogrzeb w kościele II Gesù, w którym został pogrzebany. W przypisach do artykułu zostały opublikowane fragmenty „Ogłoszeń” dotyczące choroby, śmierci i pogrzebu kardynała Radziwiłła. Na końcu są dodane niektóre informacje na temat śmierci biskupa Włocławka, Hieronima Rozdrażewskiego, która miała miejsce 9.02.1600 r. Również on został pogrzebany w tym samym kościele II Gesù.
Udział kobiet w misji uświęcającej Kościoła
Dyduch, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
The postconciliar renewal re-evaluated the role and significance of women in the apostolic works of the Church. Through the Sacraments of Baptism and Confirmation women participate in the universal or common priesthood. By the will of Christ they cannot receive sacred orders and consequently, they cannot share in the formal priesthood, i.e. the hierarchical one. However, this is not a sign of their discrimination or a breach of the equality of rights. Woman’s perfection does not consist in duplicate man nor her concession to the functions of man but rather in the emphasis and prominence of special female characteristic. Woman’s dignity and mission have been fully shown in her vocation to motherhood and virginity or spiritual motherhood. In the postconciliar times women have been entrusted with various liturgical services and functions in the Church that do not require ordination. In fact, women’s admission to the offices of lector and acolyte is being discussed.
Statyczność czy dynamiczność człowieka? Teologia „obrazu i podobieństwa” u H.U. von Balthasara
Kijas, Zdzisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Kapłan według Serca Jezusowego. Duchowość kapłana w pismach ascetycznych bł. J. S. Pelczara
Machniak, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Fundacje i darowizny kościelne królowej Jadwigi
Zawadzki, Roman Maria (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Wolność od Prawa (Rz 7,1-4) w świetle historii egzegezy
Kudasiewicz, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Męczeńskie dzieje Kościoła katolickiego w Albanii za rządów Envera Hodży
Swastek, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Spekulacja teologiczna w „De Trinitate" Ryszarda ze św. Wiktora
Szczurek, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Katedra teologii pastoralnej w Uniwersytecie Jagiellońskim
Piech, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 1995)
La persona nel CIC 1983. Analisi della norma del c. 96 del CIC 1983
Rapacz, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
Kategoria „osoby” jako podmiotu praw i obowiązków, użyta w poprzednim Kodeksie prawa kanonicznego, nadal jest jednym z centralnych pojęć, stosowanych w Kodeksie Jana Pawła II. Odnośny kanon 96 KPK, który wprowadza w zagadnienie osoby w prawie kanonicznym, stanowi: „Przez chrzest człowiek zostaje wcielony do Kościoła Chrystusowego i staje się w nim osobą, z obowiązkami i prawami, które — zważywszy ich pozycję — są właściwe chrześcijanom, jeśli są we wspólnocie kościelnej i o ile nie przeszkadza sankcja nałożona zgodnie z przepisem prawa” Analiza tej normy ma ważne znaczenie dla zrozumienia bardziej szczegółowych problemów związanych z pojęciem osoby w prawie kanonicznym. Z rozważań przedstawionych w tym artykule wynika, że prawodawca kościelny, stosując termin „osoba” jako podmiot praw i obowiązków, przekłada na język prawny doktrynę soboru watykańskiego II w tym, co dotyczy praw i obowiązków chrześcijanina. Trzeba jednak podkreślić, że kategoria ta nie jest dość „pojemna”, aby można poprzez nią wyrazić w sposób nie budzący zastrzeżeń rzeczywistą pozycję kanoniczną, jaką człowiek ochrzczony zajmuje w Kościele. Do bardziej szczegółowych refleksji w tym względzie autor odsyła do innych publikacji.
Języki narodowe w działalności jezuitów w Inflantach
Grzebień, Ludwik; Zaryczny, Jacek (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)
After Livonia had been subordinated to Poland in 1582, the Jesuits according to the will of King Stephen Batory began recatholisation of the subordinated country. They opened their houses in Riga (1582), Dorpat (1583) and Wenden (1611). The main problem in their apostolic work was the knowledge of the vernaculars. Freeholders and townspeople spoke German and Polish, peasantry — primarily Estonian and Latvian. The unacquaintance of these languages was the main reason of the lack of Catholic clergy ready to work in this territory. The Jesuits, aiming at converting the peasantry, first of all began a profound study of Latvian and Estonian. That’s why they founded the Interpreters’ Seminary (Seminarium interpretum) in Dorpat in 1583, where they prepared necessary literature in the Baltic languages both for missionaries and people. The first catechism in Latvian Catechismus Romanus, based on the catechism of Peter Canisius, was published in Vilnius in 1585. The first Catholic writer in Latvian was Erdman Tolgsdorf (1550—1620 and in Estonian — Ambrose Völker (1547—1610) and Wilhelm Buccius (1585—1643). After the Swedish had taken the Jesuits houses in the years 1621—1626, the Jesuits opened new houses in Dyneburg (1630), Schönberg (1660), Mitawa (1670) and Qhikszta (1690), in the areas populated mainly by the Latvian. These houses supervised tens of missionary bases founded near churches in villages. Till the dissolution of the Society in 1773 the Jesuits managed to bring Catholicism to a considerable part of Latvia (mainly Latgalia) basically thruogh their good command of Latvian and its dialects. Magnificent achievements of pastoral work in Jesuits’ bases testify to the success of their ministry in the vernacular. The leading role in preparing Latvian literature was played by Jerzy Eiger (1586—1672), the author of a Polish-Latin- Latvian dictionary, a catechism, biblical and liturgical texts and songs. A Latvian dictionary, especially for missionaries, was worked out by Jan Kariger (1664—1729) and a grammar of Latvian — Grzegorz Szpungiański (1692—1733) and Henryk Meden (1673—1739). Jan Lukasiewicz (1699—1779), Michał Roth (1721—1785), Taddeus Kuczyński (1769—1856), among many others, wrote religious books for people. The main publishing centre for Latvian literature were the Jesuit printers’ in Vilnius in 1773 and then in Połock. Estonian and Latvian scholarly works printed in small number of copies and prepared primarily for missionaries were lost with time. Books of common prayers and devotions for people got worn out to a great extent and nowadays they are bibliographical rarities, real white crows.

Przeglądaj

Przeglądaj Analecta Cracoviensia, 1995, T. 27 wg Data wydania